فرارو- ام‌اس به عنوان یک اختلال خودایمنی «نقاب‌دار» یا «پنهان» شناخته می‌شود، زیرا نشانه‌های آن ممکن است به سادگی نادیده گرفته شده و به درستی تشخیص داده نشوند. در صورت مشاهده‌ی هر یک از این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت جسمانی شما به طور دقیق بررسی شود.

نشانه‌های هشداردهنده‌ی ام‌اس

*جوراب‌های نامتناسب: ممکن است برای هر کسی پیش بیاید که جوراب‌های لنگه به لنگه بپوشد. اما اگر اخیراً در تشخیص رنگ و نوع جوراب‌ها دچار مشکل شده‌اید، در حالی که قبلاً این کار برایتان آسان بوده، این موضوع می‌تواند نشانه‌ی مشکل باشد. دکتر کلیفورد سگیل، متخصص مغز و اعصاب در مرکز سلامت سانتا مونیکای کالیفرنیا، می‌گوید: کاهش جزئی بینایی، کوررنگی یا نابینایی در یک چشم می‌تواند از علائم ام‌اس باشد. او می‌افزاید: «این مسئله نوریت اپتیک یا التهاب عصب بینایی نام دارد و به دلیل از بین رفتن پوشش اطراف عصب چشم در مغز رخ می‌دهد.»

*نوشیدن زیاد مایعات و کاهش دفع ادرار: شاید در نگاه اول این موضوع خوشایند به نظر برسد، اما می‌تواند نشانه‌ی وضعیتی ناخوشایند باشد. این علامت مشخصه‌ی ام‌اس است و اغلب اولین نشانه‌ای است که فرد را به پزشک می‌کشاند. دکتر سگیل می‌گوید: هر تغییری در دفعات ادرار می‌تواند از علائم ام‌اس باشد، اما در بیشتر مواقع، شخص بیش از ۲۴ ساعت قادر به ادرار کردن نیست.

*کبودی‌های ناشی از افتادن: افتادن و عدم کنترل بدن یکی از علائم آشکار ام‌اس است که اغلب نادیده گرفته می‌شود، زیرا ممکن است باعث خجالت فرد شود. بسیاری تصور می‌کنند صرفاً دچار مشکل تعادل هستند، اما ضعف در یک یا هر دو پا، اغلب اولین نشانه‌ی این بیماری است که معمولاً به صورت تلو تلو خوردن، عدم تعادل و افتادن بروز می‌کند. این مسئله می‌تواند نشان‌دهنده‌ی وجود مشکل در اعصاب حرکتی باشد.

*احساس عجیب هنگام لباس پوشیدن: دکتر سگیل می‌گوید: بیماران اغلب اظهار می‌کنند که حساسیت بدنشان در قسمت‌های مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، هنگام پوشیدن بلوز، حرکت پارچه روی قفسه‌ی سینه را به شکلی متفاوت از شکم خود احساس می‌کنند. توصیف این مشکلات حسی دشوار است، اما افرادی که آن را تجربه کرده‌اند، به خوبی این حس عجیب را درک می‌کنند.

*سوزن سوزن شدن و خواب رفتن انگشتان: همه‌ی ما احساس سوزن سوزن شدن انگشتان را پس از ایستادن طولانی روی یک پا یا تکیه دادن زیاد به یک دست تجربه کرده‌ایم. در این حالت، جریان خون به طور موقت مختل می‌شود. اما اگر بدون هیچ دلیلی دچار بی‌حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس گرفتگی در اندام‌های خود می‌شوید، این موضوع نیازمند بررسی بیشتر است. این حالت می‌تواند نشانه‌ی بیماری‌های گوناگونی از جمله ام‌اس باشد.

*سرگیجه‌ی بی‌دلیل: دکتر سگیل می‌گوید: سرگیجه‌ی مداوم و بدون دلیل مشخص، یکی دیگر از علائم ام‌اس است. آسیب به عصب ناشی از این بیماری، ابتدا بر توانایی حرکتی، حس و هماهنگی اعضای بدن تأثیر می‌گذارد و در نهایت ممکن است منجر به سرگیجه و سردرگمی شود.

*مشکل در تایپ و استفاده از وسایل دیجیتال: دکتر سگیل می‌افزاید: «یکی از اولین مواردی که اغلب در بیماران ام‌اس مشاهده می‌شود، ناتوانی در تایپ کردن، استفاده از تلفن همراه یا تبلت یا انجام کارهایی است که نیازمند کنترل اعصاب حرکتی ظریف هستند.» این معمولاً به معنای وجود مشکل ناشی از ام‌اس در بخش پشتی مغز است.

*عدم احساس دمای اجسام: آیا به راحتی یک ماهیتابه‌ی داغ را برمی‌دارید؟ آیا نمی‌توانید گرمای قهوه را از لیوان احساس کنید؟ دکتر سگیل می‌گوید: ناتوانی در احساس لامسه و تغییرات دمایی اجسام با دست، یکی دیگر از علائم ام‌اس است که نشان‌دهنده‌ی میزان آسیب به عصب است.

* سن: ام‌اس معمولاً در جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله تشخیص داده می‌شود. تشخیص دیرهنگام ام‌اس یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این بیماری خودایمنی است، زیرا اغلب افراد پس از آسیب جدی، بیماری‌شان تشخیص داده می‌شود. تشخیص زودهنگام می‌تواند روند درمان را تسریع کند و از آسیب بیشتر به سیستم عصبی جلوگیری کند.

*ناتوانی در تشخیص موقعیت اشیا (حتی در دست): تجربه‌ی «گم کردن» عینک در حالی که روی صورتتان است، برای همه آشناست. اما اگر به طور مداوم در تشخیص موقعیت اشیایی که در دست دارید یا لمس می‌کنید، دچار مشکل هستید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

*تشخیص افتراقی: دکتر سگیل می‌گوید: ام‌اس مانند لوپوس، بیماری «نقاب‌دار» است، زیرا به راحتی به بیماری‌های دیگر نسبت داده می‌شود. از آنجا که نشانه‌های آن کاملاً به این بستگی دارد که کدام اعصاب تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، هیچ دو بیمار مبتلا به ام‌اس دقیقاً شبیه هم نیستند. بنابراین، ام‌اس زمانی تشخیص داده می‌شود که سایر بیماری‌ها رد شده باشند. اگر دچار ضعف حسی شدید و علائم حرکتی-حسی عجیبی دارید، برای اطمینان از عدم وجود مشکل، آزمایش‌ها و چکاپ‌های لازم را انجام دهید. برای تشخیص دقیق، اسکن MRI لازم است که می‌تواند ضایعات یا نقاط تخریب‌شده‌ی میلین (غلاف محافظ اطراف سلول‌های عصبی) را نشان دهد. در ام‌اس، این غلاف به تدریج از بین می‌رود، بنابراین پیام‌های عصبی دچار اختلال و کندی می‌شوند و مشکل به شکل واضح‌تری در فرد نمایان می‌شود.