به گزارش اقتصادنیوز، اوراسیا ریویو با انتشار یادداشتی مدعی شد، در جریان دیدارهای اخیر، مقامات ارشد ایرانی در حال لابی گری در پایتخت های منطقه بوده اند. به موازات آن مقام های رسمی ایران با دقت در سیستم عامل های رسانه های اجتماعی، از جمله  حساب ایکس (توئیتر سابق) پست هایی را منتشر کرده اند. به باور ناظران دیپلماسی عمومی و دیپلماسی رسمی در ایران به موازات هم در جریان است و ترکیبی از جسارت و ابهام را تعریف کرده است.

پلن ترامپ برای ایران

اوراسیا ریویو در باب فعل و انفعال های اخیر دیپلماتیک ایران به چند مولفه اشاره دارند، به ادعای این نشریه بازگشت ترامپ به کاخ سفید به یکی از دغدغه های ایران تبدیل شده است. در شرایط کنونی بازیگران اصلی که وظیفه هدایت سیاست خارجی دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب را برعهده دارند، معرفی شده اند؛ چهره هایی که رویکرد و کارنامه فعالیت هایشان چشم اندازی از اولویت های سیاسی و ترجیحی دوره دوم ترامپ  را ارائه می دهد. همه گزینه های پیشنهادی ترامپ برای تصدی پست های حساس تعریف شده در عرصه سیاست خارجی نشان از آن دارد که سیاست حمایت از مواضع اسرائیل در دوره دوم ریاست ترامپ نیز ادامه خواهد داشت. از همین رو می توان گفت بازگشت رویکرد عضلانی نسبت به ایران مطمئناً در راه است. همزمان مواضع رسانه ای شده مقام های رسمی ایران نیز نشان از آن دارد که تهران این گزاره را درک کرده و همزمان خود را برای پیروی از الگوی تقابل جویانه آماده می کند.از همین رو شاهد دو گفتمان در ایران هستیم، گفتمانی که بر تعامل و توافق براساس خطوط قرمز تاکید دارد و گفتمان دیگر که از تغییر دکترین هسته ای ایران در برابر افزایش فشارهای تحمیلی غرب می گوید.

اوراسیا ریویو در ادامه یادداشت ادعایی اش آورد، با توجه به اولویت پرفراز و نشیب کابینه ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری اش، مراد مانور منظم عزل و استعفاها، انتصابات ترامپ باید با لحاظ کردن طول عمر ریاستشان و در نتیجه ثبات سیاست ها با احتیاط مورد بررسی قرار گیرد. با این همه ممولفه ای که باید لحاظ کرد آن است که ترامپ چهره ای است غیر قابل پیش بینی و سیاست های او نیز به واسطه همین متغیر مبهم است.از منظری دیگر باید گفت، براساس شواهد موجود، اولویت‌های سیاست خارجی ترامپ شامل پایان دادن به جنگ در اوکراین و بازگرداندن فشار حداکثری بر ایران است؛ سیاستی که در دوره اول ریاستش شاهد بودیم. با توجه به روابط مبادلاتی که روسیه و ایران در سال‌های اخیر برقرار کرده‌اند، هر نتیجه‌ای در مورد اولی احتمالاً بر موضوع دوم نیز تأثیر خواهد گذاشت. توقف خصومت ها در اوکراین به ایالات متحده فرصت می دهد تا هم صدا با روسیه و با حمایت بالقوه مسکو در شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی تهران را به سان گذشته تحت فشار قرار دهد.

اهرم های تهران

اوراسیا ریویو در ادامه گزارش ادعایی اش آورد، اخیرا اسرائیل حملات علیه مواضع مقاومت بالاخص حزب الله را تشدید کرد و آنگونه که این بازیگر مدعی است بعد از هدف قرار دادن هدفمند فرماندهان ارشد مقاومت، برای از میان بردن خطوط تدارکاتی تعریف شده در سوریه میان ایران و مقاومت خیز جدی برداشته است. از همین رو گروهی مدعی اند تداوم چنین استراتژی ممکن است میدان را برای مانور تل آویو همواز کند.با این حال فعل و انفعال های حوثی ها در یمن، گروهی که موشک هایشان قادر است عمق خاک اسرائیل را هدف قرار دهد کماکان برای تل آویو تهدید است بالاخص آن که این گروه با هدف قرار دادن خطوط کشتیرانی، فرایند تجارت در دریای سخ و کانال سوئز را مختل کرده، رخدادی که زنجیره تامین را تحت تاثیر قرار داده و هزینه حمل و نقل و بیمه را افزایش داده است.در کنار گزاره فوق رویارویی محتمل تهران و تل آویو گزینه ای هولناک است. دو بازیگری که پیشتر جنگ در سایه را تجربه کرده و حالا با خروج از منطقه خاکستری دو بار رویارویی مستقیم را تجربه کرده اند.

اوراسیا ریویو در ادامه ادعا کرد، در میانه فعل و انفعال های منطقه ای آخرین و یکی از با اهمیت ترین گزاره، پیشرفت برنامه هسته ای ایران است. تهران بعد از خروج ترامپ از برجام در پاسخ به رویکرد غرب سطح غنی سازی را فراتر از محدودیت های تعریف شده در برجام افزایش داده و 164 کیلوگرم اورانیوم U-235 را به میزان 60 درصد غنی کرده است.(به ادعای گزارش سه ماهه آژانس بین المللی انرژی اتمی این ارزیابی برای اوت 2024 است). به ادعای این نشریه، میزان غنی سازی اورانیوم در ایران موجب شده تا این کشور در استانه گرزی هسته ای قرار بگیرد.به بیانی دیگر این سطح از غنی سازی موجب شده تا به ادعای غرب ایران به تنها کشور غیر هسته ای تبدیل شود که اورانیوم را در سطحی بالا غنی سازی می کند.در چنین شرایطی به نظر می رسد ایران و خاورمیانه در قیاس با معادلات امنیتی چهار سال پیش به شدت تغییر کرده اند.ترامپ امروز با پویایی تازه ای در خاورمیانه و در ارتباط با ایران روبرو است و باید سیاست های خود را براساس عدم قطعیت های حاکم بازتعریف کند.

تکرار استراتژی دوره نسخت ترامپ غیر ممکن است!

در کنار متغیرهایی که در بالا بدان ها اشاره شد، رویکرد ایران در ارتباط با همسایگانش نیز قابل تامل است. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور فقید ایران که در آگوست 2021 به ریاست جمهوری رسید، تثبیت تعاملات با همسایگان و پیروی از سیاست آشکار ضدغربی و نگاه به شرق را در اولویت قرار داد. بنابراین، ایران به واسطه تعامل با شورای همکاری خلیج فارس زمینه را برای تعامل نزدیک میان تهران و همسایگانش بالاخص عربستان و امارات هموار کرد.به ادعای اوراسیا ریویو، در اینجا، دو دینامیک مرتبط با یکدیگر در تعامل هستند. به ادعای گروهی از ناظران از منظر ایران، عادی سازی روابط با شورای همکاری خلیج فارس این کشور را قادر می سازد تا به تهدید نهفته ای که توافق آبراهام برای اهداف منطقه ای اش ایجاد می کند، بپردازد، از دیدگاه شورای همکاری خلیج فارس، کنار گذاشتن اختلافات تاریخی و فرقه ای این گروه از بازیگران با تهران، آنها را از خطر حملات بالقوه متحدان ایران در امان نگاه می دارد. در سال 2019، گروهی ادعاهایی را در باب تهدیدهای ادعایی ایران در تنگه هرمز مطرح کردند؛ در همان بازه زمانی و همزمان با حملات پهپادی و موشکی حوثی ها به تاسیسات نفتی آرامکو، ریاض مدعی شد که تهران در این حمله ادعایی نقش داشته است.با این همهدر سال های بعد، شورای هممکاری خلیجئ فارس براساس ارزیابی های خود به این نتیجه رسید که به جای رویارویی با ایران که هزینه بالایی به این کشورها تحمیل می کند، زمینه را برای تعامل با ایران هموار کند، چنین سیاستی که برای پادشاهی های خلیج فارس که به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود هستند با اهمیت بود. بالاخص برای بن سلمان، ویلعهد سعودی که چشم انداز 2030 و اصلاحات بلندپروازانه را در اولویت خود قرار داده است. بن زاید، حاکم امارات نیز به سان شاهزاده سعودیف تعامل اقتصادی با ایران را با اهمیت تر قلمداد کرد. همانطور که آورون اوشتاور، کارشناس علوم سیاسی، معتقد است: «وضعیت مطلوب ایران در منطقه و تقویت روابط این کشور با عربستان سعودی و به ویژه امارات متحده عربی، موجب خواهد شد تا ترامپ به سختی بتواند استراتژی پیشین خود در ارتباط با ایران را تکرار خواهد کرد. گرچه واشنگتن ممکن است در مسیر تنش زایی میان تهران و همسایگانس گام بردارد، اما به راحتی قادر نخواهد بود ایران را در انزوا قرار دهد، چرا که متحدان عرب آمریکا با این کشور جهت تحریم ایران هم صدا نخواهند شد.

به ادعای اوراسیا ریویو، در مورد برنامه هسته‌ای ایران، ترامپ باید با پیامدهای تصمیم فاجعه‌بار خود در ماه می ۲۰۱۸ برای خروج از توافق هسته‌ای ایران یا برجام مقابله کند. در این میان ترامپ دارای اهرم هایی است.نخست چراغ سبز ایران برای تعامل است. مواضع عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و دیگر مقام های رسمی این کشور نشان از آن دارد که تهران حاضر است پشت میز مذاکره بازگردد. سفر اخیر رافائل گروسی به ایران و بازدیدش از سایت های نطنز و فردو و پس از آن بیانیه ارسالی ایران که در قابش بر تمایل تهران جهت تعامل با نهاد پادمانی تاکید شده، گزاره هایی است که می تواند به ترامپ برای مهار تنش ها کمک کند.برجام از نظر حقوقی در اکتبر سال آینده منقضی می شود. عراقچی وزیر امور خارجه ایران و و گروهی دیگر از مقام های رسمی این کشئر تمایل خود را مذاکره بر سر یک توافق جدید بر اساس برجام اما با در نظر گرفتن واقعیت های تغییر یافته را اعلام کرده اند. ترامپ، معامله‌گر کهن کار، با رویکرد غیرمتعارف منحصر به فرد خود در روابط بین‌الملل، می‌تواند زمینه را برای حصول به این توافق هموار سازد.