تحلیل‌های اخیر نشان می‌دهد که بانک مرکزی استراتژی خود را در مدیریت بازار ارز تغییر داده است. در گذشته، این نهاد با دو ابزار اصلی تلاش می‌کرد نوسانات نرخ ارز را کنترل کند: عرضه مستقیم ارز در بازار آزاد و انتشار اخبار مثبت درباره وضعیت درآمدهای ارزی. با این حال، گام‌های اخیر در راستای تعمیق و یکپارچه‌سازی بازار ارز نشان می‌دهد که سیاستگذار رویکرد جدیدی در پیش گرفته است.
استراتژی جدید بر تغییرات در بازار رسمی ارز متمرکز است. در این مدل، بانک مرکزی به جای تمرکز بر کنترل مستقیم بازار آزاد، تلاش می‌کند از طریق تغییر نرخ‌ها و سازوکارهای بازار رسمی، سیگنال‌های قیمتی به بازار آزاد ارسال کند. این سیگنال‌ها می‌تواند انتظارات فعالان بازار غیررسمی را جهت‌دهی کرده و به کاهش نوسانات کمک کند. توجیه این مدل جدید نیز عمق بیشتر بازار رسمی است. تامین ارز عمده معاملات تجاری کشور بر عهده بانک‌مرکزی است و با اینکه اطلاعات دقیقی از حجم روزانه بازار آزاد در دسترس نیست می‌توان گفت که این‌گونه از معاملات به‌طور قطع از عمق کمتری برخوردار است.
این تغییر، علاوه بر کاهش بار مالی بانک مرکزی برای مداخله در بازار آزاد، می‌تواند گامی موثر در جلوگیری از ایجاد رانت و ایجاد تعادل پایدارتر در معاملات ارزی باشد. در مجموع، استفاده از ابزارهای غیرمستقیم و مدیریت انتظارات از طریق بازار رسمی، به نوعی تغییر اساسی در سیاست ارزی کشور محسوب می‌شود. اما مشاهدات حاکی از آن است که در کف بازار و در میان افراد جامعه مرجعیت نرخ ارز همچنان با نرخ‌های غیررسمی است. بازارساز بارها تلاش کرده تا از میزان اهمیت نرخ‌های آزاد در میان افراد جامعه بکاهد، اما همچنان فعالان اصناف مختلف در توجیه گرانی کالا‌های خود از نرخ‌های آزاد یاد می‌کنند.
با توجه به این امر باید دید که مدل جدید سیگنال‌دهی بانک‌مرکزی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد یا خیر؟ روز گذشته زمان تزریق ارزی جدید مشخص شد. به گزارش اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ایران از روز دوشنبه ۱۷ دی‌ماه، عرضه ارز شرکت‌های پتروشیمی در سامانه ارز تجاری آغاز می‌شود. او همچنین افزود: «حضور شرکت‌های پتروشیمی به عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کنندگان ارز در سامانه ارز تجاری مرکز مبادله ایران، سبب عمق بخشی بیشتر به آن خواهد شد.» روز گذشته روند نرخ ارز در بازارهای رسمی و غیررسمی تقریبا کم‌نوسان بود. هر برگ اسکناس دلار آزاد با رشد ۲۰۰ تومانی نسبت به نرخ روز گذشته در رقم ۷۹هزار و ۹۰۰ تومان معامله شد. اسکناس دلار رسمی نیز با افت ارزش ۳۱تومانی به رقم ۶۸ هزار و ۷۴ تومان رسید.
