به‌گزارش ایسنا، خانه آیت‌الله طالقانی در تهران پس از آنکه خبرهایی از به سرقت رفتن کتاب‌های داخل این خانه منتشر شده بود، از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ۱۷ آذرماه ۱۴۰۳ ثبت ملی شد.
این خانه سال ۱۳۷۳ توسط خانواده آیت‌الله طالقانی به معاونت اجتماعی منطقه ۱۲ شهرداری تهران فروخته می‌شود و از طرف این معاونت به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران واگذار و درنهایت سال ۱۳۷۴ کتابخانه‌ای در این خانه دایر می‌شود. اوایل مهر ماه امسال رسول جعفریان، فعال فرهنگی در توییتی از شناسایی تعدادی کتاب با مهر کتابخانه آیت‌الله طالقانی در بازار کهنه کتاب اطلاع می‌دهد. سپس طاهره طالقانی، دختر آیت‌الله طالقانی در توییتی می‌نویسد که «گزارش‌ها حاکی از این است که مدت‌هاست بر در خانه پدری‌اش قفل زده‌اند. او خطاب به شهرداری گفت که باید در قبال تخریب خانه و به غارت رفتن کتاب‌ها جوابگو باشند و اگر نمی‌توانند مسئولیت قبول کنند ما خودمان حفاظت از میراث را برعهده می‌گیریم.» اما در آذرماه سیدرضا صالحی امیر، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در حیاط دولت به خبرنگاران می‌گوید که این خانه با کمک شهرداری مرمت و در فهرست میراث ملی ثبت شده است. حالا این وزارتخانه با برپایی نمایشگاهی از عکس‌های کمتر دیده شده از آیت‌الله طالقانی در موزه ملی ایران، شب گذشته لوح ثبتی این خانه را با حضور جمعی از اعضای خانواده آیت‌الله طالقانی رونمایی کرد.
کتاب‌های کتابخانه آیت‌الله طالقانی را برگردانید
محمدمهدی جعفری، نویسنده، محقق و پژوهشگر در آیین رونمایی از این لوح ثبتی و نمایشگاه عکس‌های آیت‌الله طالقانی، گفت: به روشنی می‌بینم که دین اسلام و قرآن پیوسته غریب نمی‌ماند و روزگاری می‌رسد که مردم با فطرت پاک از مکتب‌های مردم ساخته سرخورده می‌شوند و در به در به دنبال اسلام می‌گردند تا حقیقت آن را دریابند. یکی از منابع دقیق شناخت اسلام و اهل بیت درس‌های آیت‌اله طالقانی است. به همین دلیل وظیفه ما به عنوان میراث‌بان، نگهبانی از این میراث برای حفظ و انتقالش به آیندگان است.
جعفری افزود: اگر ما در تلاش هستیم که خانه طالقانی به عنوان نماد مادی بماند به دلیل این است که این خانه مأمن مردم در روزگار شاهنشاهی بوده است. طالقانی با درگذشت خود و فرزندش به فراموشی سپرده نمی‌شود و بنا شده تا کتاب و مقالات و عکس‌هایش در کتابخانه طالقانی حفظ شود.
این پژوهشگر گفت: نکته مهم دیگر کتاب‌های کتابخانه شخصی آیت‌الله طالقانی است که همراه با خانه در اختیار شهرداری قرار گرفته است. هدف این بود کتاب‌ها هم مورد استفاده قرار بگیرد و ما از وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی می‌خواهیم کمک کنند تا کتاب‌های کتابخانه طالقانی که خارج شده به کتابخانه برگردد و مورد استفاده علاقه‌مندان قرار بگیرد.
همایشی برای آیت‌الله طالقانی برگزار می‌کنیم
سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: برگزاری مراسم با نام و یاد مرحوم آیت‌الله طالقانی بسیار اهمیت دارد. این محفل نه سیاسی و نه تبلیغاتی است، بلکه برای این است که به نسل جوان، شخصیت‌های بزرگ ایران‌زمین را بشناسانیم و شکاف و انقطاعی که پیدا شده است، پر شود.
او بیان کرد: ایران عزیز ما دارای ریشه و تبار تاریخی برجسته‌ای است و هویت ایران هم با عناصر تاریخی آن شکل گرفته است. اما نسل امروز ما با نسل گذشته خود و این تبار تاریخی فاصله گرفته است، از این رو بازخوانی هویت و اندیشه‌های افرادی چون طالقانی برای جامعه ایران یک هدف مهم و کلیدی است و وظیفه ما یادآوری به افرادی است که از این ارزش‌ها فاصله گرفته‌اند و پیام این است که طالقانی نیاز امروز و ضرورت فردای ایران است.
او سپس به اهمیت خانه تاریخی مرحوم آیت‌الله طالقانی اشاره کرد و افزود: این خانه فقط کالبد و خشت نیست، بلکه روح و معنا دارد. خانه طالقانی یک روایتگر است، اتفاقات بزرگی در دل آن به وقوع پیوسته است و بخشی از شخصیت و هویت تهران است. طالقانی باید برای نسل جدید، با زبان جدید معرفی شود، تقاضای من از آموزش و پرورش این است که شخصیت مرحوم طالقانی را به نسل‌های جدید به خوبی معرفی کند.
این مقام مسئول سپس به اهمیت فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله طالقانی در قبل از انقلاب و تاثیر آن روی مبارزان انقلابی اشاره کرد و گفت: نسل ما مدیون افرادی مثل مرحوم آیت‌الله طالقانی هستند. ایشان شخصیتی بود که ملجأ همه افراد و مبارزان سیاسی و انقلابی بود و حتی در درون و برون زندان پناه‌گاه افراد بسیار زیادی بود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اظهار کرد: طالقانی روح زمانه خویش بود و به عنوان بخشی از تاریخ جامعه ایران است. آن مرحوم، شخصیت بزرگ و برجسته‌ای داشت، بنابراین با همکاری خانواده مرحوم آیت‌الله طالقانی به دنبال این هستیم که به منظور معرفی زندگی و زمانه آیت‌الله طالقانی یک همایش بزرگ و در خور نام این شخصیت عزیز برگزار کنیم. صداوسیما نیز باید با ساخت سریال و برنامه‌های مختلف شخصیت آیت‌الله طالقانی را به نسل جدید معرفی کند.
صالحی امیری گفت: همه ما از آیت‌الله طالقانی، پندهای زیادی آموخته و گفتمان مردم‌داری، رواداری و آزادی‌اندیشی را از آن مرحوم یاد گرفتیم، از این رو اندیشه‌های ناب آیت‌الله طالقانی باید به جامعه و نسل جوان معرفی شود. ما در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آماده همکاری با دستگاه‌های مختلف از جمله شهرداری برای معرفی و احیای اندیشه‌های مرحوم آیت‌الله طالقانی هستیم.
درباره خانه آیت‌الله طالقانی کوتاهی کرده بودیم
اسکندر مختاری ـ کارشناس میراث فرهنگی نیز گفت: تا به حال شهری نرفتم که یک خیابان به نام طالقانی نداشته باشد. خانه آیت‌الله طالقانی محل رویدادهای مردمی انقلاب بوده و جایی بوده که همه گروه‌ها به آن رفت و آمد می‌کردند و حول محور طالقانی به وحدت می‌رسیدند. او فردی بود که می‌توانست بین مردم همدلی ایجاد کند. این خانه مکانِ رویدادهای بزرگی است.
او ادامه داد: ما تا الان هم برای ثبت ملی این خانه کوتاهی کردیم. این خانه کار یک معمار است و بنا ساز نیست و بنایی دوقلو بوده که آقای طالقانی خریداری کرده است. این خانه ارزش معماری، ارزش مکان رویداد و ارزش تاریخی دارد. طالقانی عنصر مقوم فرهنگی و بقا دهنده به جامعه ایرانی است.
نگرانی‌هایی درباره تخریب خانه آیت‌الله طالقانی وجود داشت
پرهام جانفشان ـ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران ـ در این مراسم گفت: شأن ثبت یک اثر در ویژگی‌هایی که در آن نهفته است، وجود دارد و وظیفه ما در میراث فرهنگی این است که اگر اثری واجد شاخصه‌های مطلوب باشد در کمیته‌ای آن را بررسی کنیم.
او افزود: در استان تهران ۹۰۰ اثر ثبت شده اعم از محوطه‌ها و ... را داریم که ۳۳ اثر ثبت شده برای شخصیت‌های فرهنگی، مذهبی و علمی است. در تهران خانه افرادی نظیر شهید مطهری، شهید چمران، شهید رجایی، پروفسور حسابی، ملک‌الشعرای بهار، پروین اعتصامی و ... ثبت ملی شده است. هدف از ثبت ملی این بناها حفظ حافظه تاریخی یک ملت و حفظ رویدادهایی است که در آن خانه رخ داده و باید برای آیندگان ثبت شود.
جانفشان گفت: در بخش‌های مختلف ثبت ملی یک اثر به ویژگی‌هایی بسنده می‌کنیم که یکی از آنها ویژگی معماری آن است. بخشی از این بررسی‌ها مربوط به بناهایی است که اتفاق یا حادثه‌ای در آنها رخ داده و بخشی از آن هم به خاطر وجود شخصیت‌هایی است که در آنجا زندگی کردند. ثبت خانه طالقانی موجب حفظ هویت تاریخی و ماندگاری بنای آن است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران افزود: وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نگرانی‌هایی درباره تخریب این بنا داشت و دستور ثبت این اثر را به ما دادند و ما نیز بررسی کردیم. بخشی از صحت‌سنجی‌ها با همکاری خانواده‌شان مورد بررسی قرار گرفت و این بنا در ۱۷ آذر امسال در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسید.
عباس آخوندی، وزیر اسبق راه و شهرسازی در این آیین گفت: ما در حفظ هویت ملی شهرهای ایران از جمله تهران، اتکای‌مان به رجال و بزرگانی است که در تاریخ نقش داشته‌اند از این رو، هدف از صیانت هویت شهر فقط حفظ یک بنا نیست، بلکه پاسداشت هویت ملی است.
او افزود: از نظر من مرحوم طالقانی ادامه‌دهنده و نماد یک اتفاق تاریخی متأخر ایران است و او ادامه دهنده مشروطیت است. اگر بخواهیم نماد مشروطیت را بعد از مشروطه داشته باشیم، از جمله نمادهای آن، مرحوم آیت‌آلله طالقانی است و به همین علت پاسداشت نام آیت‌آلله طالقانی پاسداشت مشروطه است. توجه به شخصیت مهمی مثل آیت‌آلله طالقانی اهمیت بسیار زیادی دارد و برگزاری مراسم پاسداشت چنین شخصیت‌هایی بسیار ارزشمند است.
آخوندی همچنین گفت: من به سهم خودم از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و دیگر مسئولان و مدیران دستگاه‌های مختلف و اعضای خانواده مرحوم آیت‌آلله طالقانی برای ثبت ملی این خانه تشکر می‌کنم.
همزمان با رونمایی از لوح ثبت خانه آیت‌الله طالقانی در تهران، نمایشگاهی از عکس‌های کمتر دیده شده از او نیز سه‌شنبه ۱۸ دی ماه با حضور سید رضا صالحی‌امیری ـ وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ـ جمعی از مدیران و مسئولان دستگاه‌های مختلف و تعدادی از اعضای خانواده مرحوم آیت‌الله طالقانی افتتاح شد. در این نمایشگاه تعداد ۵۰ تابلوعکس، از عکس‌های کمتر شده دوران مختلف مرحوم آیت‌الله طالقانی به نمایش در آمده است. این نمایشگاه تا پایان دی ماه برپا خواهد بود.
انتهای پیام
