به گزارش بهداشت نیوز، بینی به دلیل اینکه از سطح صورت بیرون زده اغلب اولین جایی است که با ضربه به ناحیه صورت دچار آسیب میشود. استخوان بینی یکی از استخوانهایی در بدن انسان است که احتمال شکستگی آن بسیار زیاد است. شکستگیهای بینی ۵۰ درصد از تمام موارد شکستگیها در ناحیه صورت را شامل میشوند. دانستن علائم شکستگی بینی میتواند کمکتان کند بهموقع درمان مناسب را انجام دهید.
از کجا بدانید بینیتان شکسته است؟
علائم شکستگی بینی:
. خونریزی از بینی
. کبودی در اطراف بینی
. تغییر فرم بینی یا کجی بینی
. صدای قرچ یا ترقترق (کریپتوس)
. انحراف تیغه بینی
. مشکل در تنفس با بینی
. اختلال در بویایی
. درد
. تورم بینی و اطراف
. حساس شدن به لمس
هر چند این موارد از علائم معمول شکستگی بینی هستند؛ اما ممکن است تورم و خونریزی داشته باشید؛ اما بینیتان نشکسته باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر علائمتان شدید هستند یا بیشتر از سه تا پنجروز بعد از آسیب اولیه ادامه داشتند باید به پزشک مراجعه کنید. اگر بینیتان دفرمه به نظر میرسد یا شکل خودش را ازدستداده است، ممکن است دچار یک شکستگی پیچیده شده باشید که لازم است پزشک آن را جا بیندازد.
این علائم هشداردهنده بوده و باید سریعتر به اورژانس مراجعه کنید یا اورژانس خبر کنید:
. خروج مایعی شفاف از بینی
. مشکل در تنفس
. آسیب سر یا گردن
. خونریزی سنگین از بینی که بند نمیآید
. ازدستدادن هشیاری
چه چیزی باعث شکستگی بینی میشود؟
ضربه فشاری مستقیم، علت ۹۰ درصد از موارد شکستگی بینی است که میتواند ناشی از این عوامل باشد:
. برخوردها
. افتادن
. تصادفات مربوط به وسایل نقلیه موتوری
. برخوردهای فیزیکی (مثلاً دعوا یا خشونت فیزیکی)
. آسیبهای ورزشی
مطالعهای در سال ۲۰۱۷ روی علت شکستگی استخوان بینی انجام شد و شایعترین علتهای شکستگی بینی برای کودکان و بزرگسالان را بهاینترتیب دستهبندی کرد:
در افراد بزرگسال، معمولترین علتهای شکستگی بینی:
. دعوا و نزاع (۳۶.۳درصد)
. تصادفات رانندگی (۲۰.۸ درصد)
. ورزشها (۱۵.۳ درصد)
. افتادنها (۱۳.۴ درصد)
در کودکان:
. ورزشها (۵۹.۳ درصد)
. دعوا و نزاع (۱۰.۸ درصد)
. تصادفات رانندگی (۸.۳ درصد)
. برخورد و تصادم (۵ درصد)
. افتادنها (۳.۳ درصد)
مطالعهٔ دیگری در سال ۲۰۲۱ در مورد شکستگی بینی حین ورزشهای تیمی دریافت تقریباً یکچهارم از موارد شکستگی بینی در بازی بسکتبال و سپس در بیسبال و بعد از سافتبال و سپس در فوتبال رخ میدهد. بوکس، هنرهای رزمی، کشتی و دوچرخهسواری کوهستان نیز از دیگر علتهای ورزشی شکستگیهای بینی هستند.
چه کسانی در معرض شکستگی بینی هستند؟
شکستگی بینی یک آسیب بسیار شایع است؛ اما بیشتر در میان گروههای خاصی اتفاق میافتد. بهطورکلی ورزشکاران، قربانیان خشونت، کسانی که در معرض افتادن هستند و هر کسی که بدون کمربند و کلاه ایمنی وسیله نقلیهای را میراند همگی از جهت شکستگی بینی ریسکپذیر میباشند.
شکستگی بینی چگونه تشخیص داده میشود؟
شکستگی بینی با معاینه توسط پزشک و سؤالهایی که در مورد آسیب و چگونگی ضربه میپرسد تشخیص داده میشود. ارزیابی و تشخیص شکستگی بینی معمولاً با این موارد صورت میگیرد:
. خونریزی
. صدای ترق وقتی بینی پیچانده میشود
. کجی بینی
. جابهجاشدن بینی
. انسداد بینی
. تورم
. حساس شدن به لمس
ممکن است برای معاینهٔ حفرههای بینی و چککردن از جهت هر گونه علامتی از هماتوم بینی، کجی تیغه بینی یا دیگر اختلالات، رینوسکوپی یا نازوفارنگوسکوپی انجام شود. در موارد شدیدتر، از تستها تصویری مانند سیتیاسکن یا عکسبرداری با اشعه ایکس برای ارزیابیهای دقیقتر کمک گرفته میشود.
کمکهای اولیه و مراقبتهای فردی در خانه در شکستگی بینی
هر یک ساعت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کیسه یخ روی بینی بگذارید تا تورم و درد کاهش یابد. این یک استاندارد طلایی در کمکهای اولیه برای شکستگی بینی در خانه طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول بعد از شکستگی بینی است.
وقتی از یخ استفاده میکنید و یا از جایگزینهای آن، مثلاً بسته نخودفرنگی منجمد، حتماً آن را در پارچه یا حولهای بپیچید تا پوست سرمازده نشود. هرگز یخ را مستقیماً روی پوست نگذارید. استفاده از یخ طولانیتر از ۲۰ دقیقه بهیکباره باعث آسیب بافت خواهد شد.
چه کاری نباید بکنید؟
فوراً بعد از آسیب بینی و هنگام خواب سر را بالا نگه دارید؛ اما طی خونریزی سر را به عقب نبرید. برای تسکین درد میتوانید از مسکنهای معمولی استفاده کنید. برای کنترل درد بینی شکسته در خانه از استامینوفن بهجای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن استفاده نمایید. چون ضدالتهابهای غیراستروئیدی در عرض ۴۸ ساعت اول بعد از آسیب و شکستگی ممکن است خونریزی را افزایش دهند و فرایند التیام را به تأخیر بیندازند.
اگر بهتازگی بینیتان شکسته میتوانید با استفاده از ضداحتقانها و محلولهای شستشوی بینی، راههای بینی خود را تمیز و باز نگه دارید. همچنین سعی کنید با دهان نفس بکشید و با بینی بازدم انجام ندهید. پیش از هر گونه فعالیت شدید بعد از شکستگی بینی اول با پزشک مشورت کنید.
توصیههای کمکهای اولیه برای شکستگی بینی
. با دهان نفس بکشید.
. از داروی ضد احتقان استفاده کنید.
. سر را بالا بگیرید.
. از کمپرس یخ استفاده کنید.
. شستشوی بینی با سالین
. فین نکنید و فعالیت بدنی شدید انجام ندهید.
. از مسکن استفاده کنید.
درمانهای پزشکی
متداولترین درمان پزشکی شکستگی بینی، جاانداختن است که توسط پزشک انجام میشود. در موارد شدید نیاز به جراحی است. اگر مسکنهای معمولی برای تسکین درد مؤثر نباشند، پزشک داروهای قویتری تجویز میکند.
جاانداختن دستی بینی
جاانداختن دستی بینی که به آن ترمیم بسته میگویند یک شیوه غیرجراحی است که استخوانهای بینی با انگشتان پزشک جابهجا میشوند. این روش معمولاً توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام میشود. بعد از جاانداختن، از یک اسپلینت بینی برای تثبیت استخوانها طی فرایند التیام استفاده میشود.
عمل جراحی
در موارد شدید یا اگر جاانداختن دستی مؤثر نبود، نیاز به جراحی برای اصلاح وجود دارد.
فرایند ریکاوری و التیام
التیام بینی شکسته تقریباً ۶ هفته طول میکشد. تورم و درد شدید باید بعد از تقریباً سه روز فروکش کند. کبودی و حساسیت به لمس تدریجاً در عرض یکی دو هفته خوب میشود. کمپرس یخ طی ۴۸ ساعت اول، بالا نگهداشتن سر و اجتناب از فین کردن یا فعالیتهای شدید به تسریع فرایند بهبودی و پیشگیری از عوارض کمک زیادی میکند.
بیشتر موارد شکستگی بینی خودبهخود خوب میشوند؛ اما اگر دچار شکستگی بینی شدید بههرحال بهتر است توسط پزشک معاینه شوید. جاانداختن دستی بینی در عرض ۱۴ روز بعد از آسیب برای التیام و بهبودی کامل ضرورت دارد. اگر این فاصله بیشتر طول بکشد، بهاحتمال زیاد دیگر امکان جاانداختن وجود نخواهد داشت و استخوانها با همان فرم نادرست جوش میخورند.
پیشگیری از شکستگی بینی
تا جایی که ممکن است باید از تصادمهای فیزیکی جلوگیری کنید. پیشگیری از دعوا و نزاع به میزان زیادی احتمال شکستگی بینی را کاهش میدهد.
اگر در رابطهای هستید که خشونتهای فیزیکی در آن وجود دارد سیکل خشونت را پایان بدهید.
اگر ورزش میکنید از ابزارها و پوششهای محافظتی استفاده کنید. افزایش استفاده از گاردهای صورت و شیلدهای محافظ در سالهای اخیر باعث کاهش قابلتوجهی در شکستگی بینی در میان ورزشکاران شده است.
در محیطهای پرخطر، موارد ایمنی را رعایت کنید.
در اتومبیل کمربند ایمنی را ببندید.