به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ دکتر قباد مرادی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، کیهان آزادمنش، مدیر گروه تحقیقات ویروس شناسی انستیتو پاستور ایران و مهدی تقدسی، عضو هیئت علمی دانشگاه و کارشناس ایمنی شناسی پزشکی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شنبه شب سیما درباره «شیوع بیماری‌های تنفسی و راه‌های پیشگیری» تبادل نظر کردند و به پرسش ها در این باره پاسخ دادند. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:

مقدمه مجری: ویروس‌های تنفسی در حال گردش در کشور هستند و ما در موضوع گفتگوی ویژه خبری امشب می‌خواهیم راجع به راهکار‌های پیشگیری این موضوع صحبت کنیم. وزارت بهداشت اعلام کرده بار بیماری‌های عفونی – تنفسی در پاییز و اوایل دیماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش پیدا کرده، آمار‌ها هم نشان می‌دهند که ویروس آنفولانزا در صدر ویروس‌های در گردش کشور است، شاید برای شما یا خانواده محترم شما، اطرافیان، دوستان شما پیش آمده باشد که با علائمی شبیه گلودرد، سرفه و بدن درد مواجه شده باشید در همین زمان اخبار جسته گریخته‌ای از چین به گوش می‌رسد که سبب تشدید گمانه زنی‌هایی درباره شیوع یک ویروس جدید در این کشور شده است، هر چند که مقامات و مسئولان سازمان جهانی بهداشت تا الان ظهور یک همه گیری جدید را تایید نکردند، اما انتشار برخی از خبر‌ها و همچنین تصاویر از بیمارستان‌های چین ممکن است سبب نگرانی بیشتر مردم کشور ما شده باشد، ما در گفتگوی ویژه خبری امشب برای بررسی بیشتر آنچه این روز‌ها از بیماری‌های عفونی – تنفسی در کشور در حال گردش است صحبت می‌کنیم.

سوال: آقای دکتر مرادی ما همه ساله در فصل سرد گلودرد و سرفه و تن درد و بدن درد را داریم آیا ویروس جدیدی وارد کشور شده؟ از شیوع ویروز تنفسی اچ‌ام پی وی در کشور برای ما شروع کنید و گزارش بدهید.

مرادی: اچ‌ام پی وی ویروس جدیدی نیست از سال ۲۰۰۱ در دنیا منتشر شده د و موجب عفونت تنفسی می‌شود یکی از ویروس‌هایی است که اتفاقا کودکان بخصوص زیر ۵ سال خیلی به آن مبتلا می‌شوند، بنابراین ویروس جدیدی نیست می‌خواهم روی این گزاره بخصوص تاکید کنم، این قسمت اول. قسمت دوم ما در کشور یک سیستم داریم که این ویروس را رصد می‌کنیم و تقریبا می‌توانم به شما بگویم در سال گذشته مثلا در بعضی از ما‌ها دو درصد از عفونتی که در جامعه ما در گردش بوده این ویروس بوده، بنابراین ما ابزار تشخیص و ابزار رصد ویروس معمول را در کشور هم داریم این هم نکته دوم است. اما نکته سوم این که این روز‌ها بحث داغ شده یک ویروس چینی، یک ویروس جدیدی آمده و مردم نگرانند که یک چیزی مثل کرونا آمده باشد این طور نیست نه چین این را اعلام کرده و نه سازمان جهانی بهداشت این را اعلام کرده که یک ویروس جدیدی آمده یا تغییر سویه داده است.

سوال: اشاره کردید که بیشتر کودکان زیر ۵ سال را درگیر می‌کند؟ چون الان میزان بیماری‌هایی که ما الان شبیه سرما خوردگی در کودکان می‌بینیم نسبت به فصول سرد سال‌های قبل بیشتر شده است.

مرادی: الان همه سنین را درگیر می‌کند، ولی می‌تواند بیماری شدیدتری روی کودکان و افراد بالای ۶۵ سال در هر صورت بدهد، عرض کردم ما یک نظام رصد داریم ولو این که در خیلی از آزمایشگاه‌های کشور کیت تشخیص این بیماری وجود دارد و می‌توانند این بیماری را تشخیص بدهند. بر اساس تمام شواهدی که ما داریم، هم یافته‌های حاصل از رصد ما وقتی که نمونه‌های بیماران تنفسی را داریم کنترل و آزمایش می‌کنیم و همین طور در این مدت، چون خیلی پر سر و صدا شد و می‌خواستیم ببینیم آیا مثلا خارج از سیستم هم بخش خصوصی اگر آزمایش می‌کند ویروسی را تشخیص میدهد یا تشخیص نمی‌دهد نه، این ویروس در حال حاضر جزء ویروس‌های در گردش در کشور ما نیست، بر اساس یافته ها، بر اساس آن چیزی که ما در اختیار داریم.

سوال: چقدر باید جدی بگیریم؟

آزادمنش: یک دسته بزرگی از ویروس‌ها هستند که باعث ایجاد سرماخوردگی یا علائم شبیه سرماخوردگی می‌شوند، خانواده‌های مختلفی از این ویروس‌ها هستند، این هم یکی از همان‌ها است به طور معمول این عفونت تنفسی فوقانی ایجاد می‌کند، مشکل تنفسی جدی ایجاد نمی‌کند، غیر از مواردی که مثلا آسم داشته باشند یا مشکل تنفسی زمینه‌ای داشته باشند یا بیماری ضعف ایمنی داشته باشند در نتیجه به طور کلی من به نظرم نمی‌آید که رویکرد خاصی لازم باشد فعلا برای مقابله با این ویروس.

سوال: ممکن است که تبدیل به یک اپیدمی و همه گیری بشود؟

آزادمنش: این که چرا همچنین اتفاقی بیفتد یا پتانسیل این را دارد یا نه؟ الان به نظرم می‌رسد که چنین اتفاقی نمی‌افتد ما خیلی تفاوت‌ها داریم بین این ویروس و ویروسی که باعث ایجاد کووید ۱۹ شد. این ویروس از خانواده‌ای است که نسبتا از نظر ژنتیکی پایدار است آقای دکتر اشاره کردند که از ۲۰۰۱ شناسایی شده. روی نمونه‌های قبلی از سال‌های دهه ۸۰ و حتی قبل‌تر میلادی هم در نمونه‌های باقیمانده شناسایی شده. به نظر می‌رسد که دست کم چیزی حدود ۱۵۰ -۲۰۰ سال است که دارد بشر را آلوده می‌کند و زیاد تغییراتی ندارد. ما به خلاف مثلا سارس - کرونا ویروس که تغییراتش خیلی زیاد بود، این آن طور نبوده و به همین خاطر با توجه به این که خیلی از افراد دچار آن می‌شوند، سطحی از ایمنی را در جامعه داریم یعنی من فکر نمی‌کنم انتظار داشته باشیم که شدت بیماری یا میزان درگیری آن زیادتر بشود، یک نکته دیگر هم که شما اشاره فرمودید که نسبت به سال‌های قبل بیشتر شده ما بعد از کووید به خاطر معیار‌ها و کار‌هایی که برای کنترل کووید انجام دادیم ماسک زدن و دوری از همدیگر، خیلی جالب است که تمام بیماری‌های ویروسی تنفسی تقریبا در سال‌های ۹۹-۱۴۰۰ کاهش پیدا کرد آقای دکتر اشاره کردند که در سال‌های قبل ما یک بررسی همکاران ما انجام داده بودند روی نمونه‌هایی که آنفولانزا منفی و کووید منفی بوده در دوران کووید و دسته قابل توجهی از این‌ها از اطفال بوده و همان زمان هم ما در سال ۱۴۰۱ مثلا چیزی حدود دو درصدی که اشاره کردند در نمونه هایمان و در نمونه‌هایی که آنفولانزا و یا کووید منفی بوده اچ‌ام پی وی را پیدا کرده بودیم در نتیجه چیزی است که در گردش است و چیزی است که بعد از یک وقفه‌ای که عفونت‌های تنفسی کلا کم شده بخاطر کووید دارد برمی گردد و احتمالا یکی دو سال دیگر شاید زیادتر هم باشد ولی من هم فکر نمی‌کنم این عامل تهدیدکننده‌ای برای سلامت عمومی باشد.

سوال: اقای دکتر تقدسی خبر‌هایی که از چین شنیده می‌شود. ماجرای شیوع کووید و بیماری کرونا از چین، آن چیزی که الان امروزه در چین در حال اتفاق است را یک مروری بفرمایید، بگویید که دقیقا چه اتفاقی دارد می‌افتد؟ یکسری اخباری شنیده می‌شود شاید برای خانواده‌ها و مردم ایران نگرانی‌هایی بوجود بیاورد.

تقدسی: آن چیزی که ۴ روز پیش سازمان بهداشت جهانی درباره اچ‌ام پی وی در چین گزارش می‌دهد ابتلا در چین هم غیر طبیعی نیست و یک حالت طبیعی دارد، نکته دیگر این است که همانطور که اساتید بنده اشاره کردند به این قضیه، این ویروس یک ویروسی است که از ۲۰۰۱ گزارش شده و قطعا هم قبلا در جامعه بشری بوده و نسبت به آن ایمنی دارد و یک ویروس نوظهور نیست و مهم‌ترین چیزی که در پاندمی شدن و اپیدمی شدن یکی از مهم‌ترین چیز‌هایی که تاثیر می‌گذارد این است که آیا در جامعه نسبت به آن ایمنی وجود دارد یا نه؟ قطعا اگر چه قضیه‌ای تحت عنوان از بین رفتن ایمنی در مورد این ویروس صدق می‌کند ولی آن ویژگی‌ها را نه خود ویروس دارد برای اپیدمی شدن و پاندمی شدن و نه جمعیت از نظر ایمنی، آن چیزی که در چین اتفاق افتاده دقیقا سازمان بهداشت جهانی در ۴ روز پیش چیز غیرطبیعی گزارش نکرده است.

سوال: آقای دکتر مرادی ما بیاییم یک دور علائم را بگوییم در این ویروس چه شکلی است و در بیماری‌های عادی و رایج بیماری‌های عفونی و تنفسی در کشور چه علائمی است آیا به محض ابتلا به یک ویروسی که رایج هست و ما در فصول سرد مبتلا می‌شویم نگران باشیم که شاید درگیر این ویروس جدید شدیم یا نه؟

مرادی: آن چیزی که در آلودگی با اچ‌ام پی وی در چین می‌گذرد بیشتر از حد انتظار نیست. خود چین هم برگشت اعلام کرد که عفونت‌های تنفسی بارشان در امسال نسبت به سال گذشته زیادتر نیست، اما در خصوص علائم آن، علائم عفونت‌های تنفسی شبیه هم هستند، تب می‌دهند، سرماخورده و آبریزش بینی می‌دهند. این آبریزش بینی می‌دهد مثل ویروس سرماخوردگی، گلودرد می‌دهد، یک ویژگی که دارد بعضی وقت‌ها ممکن است در این مهم باشد این ممکن است بعضی وقت‌ها دستگاه تنفسی تحتانی را هم درگیر بکند، وقتی که دستگاه تنفسی تحتانی را درگیر کند که فکر می‌کنم مثلا حول و حوش ۵ درصد ۴ درصد این اتفاق می‌افتد تقریبا دیگر علائم سرفه، یک مقدار تنگی نفس و چیز‌های این شکلی ممکن است ظاهر بشود، اغلب علائم این ویروس شبیه سرماخوردگی و آنفولانزا است، خیلی ممکن است متمایز کننده نباشد، فقط تاکید می‌کنم که در این هم مثل سرماخوردگی علائم آبریزش بینی، علائم آن بیشتر شبیه به سرماخوردگی می‌تواند باشد آبریزش بینی و چیز‌های این شکلی دارد.

سوال: دوره‌ای که دارد؟

مرادی: فکر می‌کنم تا ۴ روز می‌تواند دوره کنونش باشد و فکر می‌کنم یک هفته این بیماری طولش باشد.

سوال: واکسن و درمان آن چی؟

مرادی: هیچ واکسن و درمانی هم ندارد و درمان آن هم درمان حمایتی است مثل سرماخوردگی است

سوال: دوره طی شود تا کامل ویروس از بدن خارج شود، با مراقبت‌ها و پیشگیری‌های عموم بیماری‌های عفونی و تنفسی، ما داریم الان موارد مشکوکی که به ازمایشگاه فرستاده بشوند؟

آزادمنش: ما بعد از کرونا در کشور یک سیستم پایشی برای بیماری‌های تنفسی به طور عام داریم به طور معمول همکاران من در پاستور و در جا‌های دیگر، غربالگری برای طیفی از بیماری‌های ویروسی را روی خیلی از نمونه‌ها انجام می‌دهند نمونه‌هایی که در مراکز پایش جمع آوری شده، اخیرا هم با همکاری خود مرکز مدیریت بیماری ها، نمونه‌هایی از چند تا استان که مشکوک بودند برای ما ارسال شد و برای مراکز دیگری در سیستم بهداشتی و تستی که ما انجام دادیم هیچکدام ما اخیرا اچ‌ام پی وی پیدا نکردیم در نتیجه الان نمونه می‌آید برای ما ولی هنوز چیزی را ما پیدا نکردیم.

سوال: آقای دکتر مرادی ما الان کیت لازم را و ابزار تشخیص لازم را داریم اصلا برای این که اچ‌ام پی وی را تشخیص بدهیم؟

مرادی: هم ما داریم در بخش دولتی در آزمایشگاهی که تحت عنوان آزمایشگاه دیده ور هستند از جمله انستیتو پاستور که آقای دکتر رئیس بخش ویروس شناسی آن هستند هم این که الان من خبر دار شدم آزمایشگاه خصوصی هم خیلی شان دارند این کار را و این کیت را دارند و اگر پزشکان درخواست بکنند این آزمایش می‌تواند انجام شود.

سوال: پزشک درخواست کند چه آزمایش‌هایی باید بدهیم آقای دکتر؟

آزادمنش: هیچ آزمایشی به نظر من نباید بدهیم برای این که من یک اشاره کنم و تکمیل کنم. فرمایش آقای دکتر را، ما آدم‌های خوشبینی نیستیم ما وقتی که مسئول کنترل بیماری‌ها در کشور هستیم پایش این‌ها را باید انجام بدهیم، خوش بین نیستیم این که الان من دارم راحت راجع به این موضوع صحبت می‌کنم مبتنی بر شواهدی است که من دارم ولی مثلا برای همین اچ‌ام پی وی ما اولین دفعه‌ای که کیت‌های تشخیصی را خودمان ساختیم سال ۹۵ بوده، یعنی با پیش فرض این که همچنین چیزی ممکن است ایجاد شود و در دوره کرونا هم ما تست کردیم، در نتیجه بله، سوال قبلی که فرمودید که در کشور امکان تشخیص آن را داریم؟ بله داریم براحتی هم داریم و من فکر نمی‌کنم بعنوان یک پزشک لازم باشد که هر سرماخوردگی را ما بفرستیم برای آزمایشگاه، خیلی از این‌ها وقتی علائم کنترل شود خودش دوره اش را طی خواهد کرد. چیز ترسناکی الان این جا نمی‌بینم که بخواهم تاکید کنم که این نیاز را القا کنم که بایستی حتما نمونه گیری شود و به آزمایشگاه ارسال شود.

سوال: آقای دکتر مرادی، آقای دکتر آزادمنش بین صحبت هایشان اشاره کردند به سال‌هایی که ما درگیر بیماری کرونا بودیم و مراقبت‌هایی که صورت می‌گرفت و همین باعث کاهش بیماری‌های تنفسی و عفونی می‌شد. الان که شما داشتید علائم را می‌گفتید من یک پسر ۴ ساله دارم درگیر بیماری سرماخوردگی شده و این سرفه می‌کند شاید برخی از موارد سرفه هایش هم زیاد می‌شود من بعنوان یک مادر شاید نگران شدم، شاید یک فردی که یک خانواده‌ای که یک فرد بالای ۶۵ سال هم داشته باشد نگران بشود، ما باید چه مراقبت‌هایی را انجام بدهیم، چه زمانی این نگرانی ما برویم به پزشک مراجعه کنیم و کادر درمانی را درگیر این بیماری‌های تنفسی رایج در همه زمستان‌ها کنیم؟

مرادی: یک جمله بگویم، شما فکر می‌کنید در دنیا سالیانه چند نفر به آنفولانزا مبتلا می‌شوند؟ علیرغم این که در خیلی از کشور‌ها واکسن هم می‌زنند؟ بیش از یک میلیارد نفر، بنابراین عفونت‌های تنفسی اگر حساب بکنید شما بر اساس تجربیات خودتان یعنی هم بینندگان عزیز بر اساس تجربیات خودشان در خانه‌ها سالی چند بار خودشان عفونت‌های تنفسی می‌گیرند؟ این نه منحصر به کشور ما هست نه منحصر به جغرافیای خاصی هست، معمولا با این عوامل ویروسی ما یک همزیستی داریم. واقعیت این است که در خصوص سوال شما، ما نباید بعضی وقت‌ها با اخباری که به دست مان می‌رسد نگرانی زیادی برای خودمان و اطرافیان مان ایجاد کنیم. بسیاری از عفونت‌های تنفسی علائم خفیفی دارند و معمولا باید دوره خودشان را طی کنند و معمولا در این دوره هم با استراحت، با مصرف مایعات، با علائم درمانی، تب داشت داروی ضد تب می‌دهیم، سرفه داشت داروی ضد سرفه می‌دهیم و معمولا این دوره را طی می‌کنند بهبود پیدا می‌کنند، گفتید کی نگران بشویم؟ وقتی نگران می‌شویم که علائم شدیدتر می‌شود منظور این که تب بالا می‌رود و مثلا دچار تنگی نفس می‌شود مثلا ممکن است که نتواند غذا بخورد یا بدنش ممکن است دچار کم آبی بشود، معمولا توصیه من این است و توصیه ما این است که در افرادی که مبتلا به عفونت‌های تنفسی می‌شوند و این شکل معمولش می‌شوند که همه ما تجربه اش کردیم، خیلی وقت‌ها اصلا نیازی به مراجعه به پزشک نیست، اما تاکید می‌کنم وقتی که علائم شدید شد و مثل همین تنگی نفس، مثل تب بالا، مثل بی قراری یا چیزی که ممکن است خانواده را خیلی نگران کند در این صورت مراجعه بکنند معمولا پزشکان قاعدتا دیگر یا با بالین یا با ازمایشگاه تشخیص می‌دهند بر اساس تشخیص شان دارو تجویز می‌کنند.

سوال: آقای تقدسی، آقای دکتر مرادی اشاره کردند برخی گروه‌ها باید مراقبت بیشتری بشوند، کودکان زیر ۵ سال و افراد بالای ۶۵ سال، به ما بگویید که مراقبت‌هایی که باید بشود از این افراد یکسری توصیه و نکات را آقای دکتر مرادی در استودیو به بینندگان داشتند افرادی که مثلا بیماری‌های زمینه‌ای دارند، خانم‌هایی که باردار هستند، افرادی که مستعد برخی از بیماری‌ها هستند چه نکاتی را باید رعایت کنند؟

تقدسی: من یک توضیحی که بدهم در مکمل عرایض قبلی‌ام، به هرحال درگزارش خود سازمان بهداشت جهانی هم شیوع بیشتر را در نیمکره شمالی تاکید می‌کند اگرچه غیرمعمول نیست یعنی در همان گزارش می‌گوید اتفاق خیلی خاصی نیفتاده حتی در چین که به عنوان کانون اچ‌ام پی وی هست ولی این در واقع افزایش تعداد ابتلا به اچ‌ام پی وی در نیمکره شمالی دیده می‌شود و افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند، افراد هستند که نقص ایمنی دارند حالات نقایص ایمنی بیش از دویست و پنجاه نوع بیماری مختلف است که قابل ذکر نیست اینجا ولی این افراد باید حتماً سعی کنند که کمتر توی جا‌هایی که شلوغ هست که حضور پیدا کنند اگر هم حضور پیدا می‌کنند همان پروتکل‌هایی که زمان کویید بود یعنی زدن ماسک، شستن دست‌ها را داشته باشند. افرادی که به دلایلی از دارو‌های مهارکننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنند مثل افرادی که پیوند شده‌اند خوب اینها مستعدتر هستند مثل افرادی که بیماری‌های خود ایمنی دارند، کسانی که دارو‌ها سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنند، علاوه بر آن کودکان بخصوص کودکانی که زیر پنج سال هستند و موارد بستری شدن در داخل بیمار در داخل بیمارستان برای بچه‌هایی که زیر پنج سال هستند مثلاً حدود‌های سن شش ماه خیلی بیشتر از بچه‌های پنج سال هست و خوب ناچار بعضی از بچه‌های مهدکودک می‌روند و بچه‌هایی که مهدکودک می‌روند برای پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایشان این ویروس را امکان دارد به ارمغان بیاورند. به خاطر همین من توصیه مؤکدم این هست که پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها که نوه آن‌ها علائم دارند، پدر مادر‌ها یک کمی رعایت سالمندان را بکنند، چون قطعاً اچ‌ام پی وی در افراد سالمند سنگین‌تر هست، خدایی نکرده نیاز به بستری شدن نداشته باشند تا اینکه ان‌شاءالله این دوره هم طی می‌شود بدون خطر و اتفاق ویژه‌ای.

سوال: به این معنی هستش که اصلاً کشور درگیر نخواهد شد یا نه آنچه که الان ما راجع به آن صحبت کردیم ما داریم راجع به مقطع فعلی صحبت می‌کنیم ممکن است در یک مقطعی ما مواردی هم داشته باشیم؟

آزادمنش: قطعاً همین جور خواهد بود به خاطر اینکه ما یه ضرب‌المثلی داریم در بیماری عفونی که میکروب‌ها مرز‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند یعنی خواهد آمد و خواهد رفت و ما قبلاً هم در کشور داشتیم آنچه که عرض کردم در دو سال گذشته طی شده ولی آن چیزی که الان داریم می‌بینیم گردش دارد، انتقال پیدا می‌کند نیست من اشاره کنم که ما مثلاً در در کویید هم با وجودی که بعضی از انواعش مثلاً واریانس آلفا که آن موقع به اسم آلفا شناخته می‌شد و در ایران آن چیزی که شایع شد بتا بود، آن موقع به طور خیلی معدودی در کشور شناسایی کردیم ولی گاما هیچ‌وقت شناسایی نشد در کشور، یعنی حتی ما در بیماری با شدت همه‌گیری بالا مثل کویید هم مواردی را داشتیم که به کشور ما وارد نشد یا حداقل پیدا نشد. این قاعدتاً در قبل در کشور بود باز هم پیدا خواهد شد. احتمالاً در همین اواخر زمستان، اوایل بهار ما تشخیص هم خواهیم داد ولی انتظار ندارم که بیشتر از همان دو سه درصدی باشد که تا الان تشخیص داده شده.

سوال: یک نکته بپرسم شاید سوال خیلی از افراد باشد آن‌هایی که حالا با بیماری تشدید شده‌ای از این ویروس مواجه می‌شوند امکان مرگ و میر دارند؟

آزادمنش: ببینید دارند آره ولی این میزان خیلی کم است.

سوال: ما فقط به کشور خودمان نگاه نکنیم یک مطالعه اگر بیایم نگاهمان را به کشور‌های دیگر هم انجام دهیم؟

آزادمنش: یک تخمینی مثلا این است که حدود یک درصد مثلاً دچار علائم شدید می‌شوند و یک درصد هم ممکن است که یعنی یک در ده هزار است باعث مرگ‌ومیر بشود عدد نسبتاً پایینی هست برای نگران شدن.

سوال: این مرور کشور‌های دیگر را داشته باشیم خیلی کمک می‌کند به وضعیت کشور خودمان. ضمن اینکه به ما بگویید که وضعیت پیشگیری باید چگونه باشد همیشه تلاش می‌کنیم که یعنی صحبت می‌کنیم که پیشگیری مقدم بر درمان است الان توی این ویروس انتشارش، جلوگیری از همه گیری اش ما چگونه می‌توانیم پیشرو داشته باشیم؟

مرادی: ببینید نیمکره کره‌شمالی الان زمستان است، عفونت‌های تنفسی توی این شرایط ایده‌آل‌ترین شرایط برای تکثی، انتشار و انتقالشان است این را بالاخره همه مان تجربه کردیم. بالاخره ویروس شناس‌ها هم دلیل این قضیه را می‌توانند خیلی علمی به شما توضیح بدهند چرا توی این شرایط به قول معروف این ویروس‌ها منتقل می‌شوند. مثلاً توی دما‌های بالا تابستان ممکن است ما اپیدمی‌های عفونت‌های تنفسی نداشته باشیم همه جای دنیا توی فصل زمستان و توی این شرایط دمایی معمولاً دچار این جور عفونت‌های می‌شوند. الان اتفاقا قبل از اینکه در این برنامه بیایم من سعی کردم آخرین وضعیت دنیا را ببینم. بسیاری از کشور‌های دنیا درگیر آنفولانزا هستند

سوال:آن آنفولانزایی که تقریباً متداول است؟

مرادی: متداول است و هست در حقیقت توی بعضی از کشور‌های آفریقایی یک نوع دیگر از آنفولانزا هست فکر می‌کنم توی آفریقا الان یک نوع بیشتر شایع است در بعضی از کشور‌ها آنفلوانزای نوع بی شایع است. الان این فصل مناسب هست توی چین الان این همین ویروس اچ‌ام پی وی در حقیقت خیلی روی بورس است عددش بالاست. من باز آخرین وضعیت را که نگاه کردم استرالیا گزارش کرد که هفت درصد عفونت‌های تنفسی اش همین ویروسی است که در هر صورت ما در موردش صحبت کردیم؛ بنابراین توی دنیا توی این فصل ما انتظار داریم عفونت‌های تنفسی داشته باشیم و این عفونت‌های تنفسی ممکن آن گونه‌ای که باعث عفونت تنفسی می‌شود توی کشور‌های مختلف متفاوت باشد کما این که من خدمتتان عرض کردم نسبت مثبت شدن تست آنفولانزا را توی اغلب کشور‌های همسایه مان که من دیدم که به هر صورت از ما بالاتر است.

سوال: ما الان در چه وضعیتی هستیم به نسبت سال‌های گذشته؟

مرادی: این را بعدا می‌گوییم. قسمت دوم در خصوص راه‌های پیشگیری از این بیماری به چه ترتیب است از همه بیماری‌های تنفسی آقای دکتر تقسم تقدسی نژاد بعضی‌هایش را گفتند، خود شما هم به بعضصی‌ها اشاره کردید آن فیلمی هم که اول پخش کردید در آن هم در هر صورت بود. من می‌خواهم تکرار بکنم به ترتیب اولویت توی همه بیماری‌های تنفسی توی فصلی که ممکن عفونت‌های تنفسی باشند اگر از من توصیه می‌خواهید توصیه اولم این است که سالمندان به خصوص کسانی که ممکن است بیماری زمینه‌ای داشته باشند توی فصلی که عفونت‌های تنفسی حتی سرماخوردگی و آنفلوانزا ساده شایع هست این‌ها از حضور توی اماکنی که ممکنه متراکم باشد، اجتناب بکنند.

سوال: توصیه به واکسن دارید؟

مرادی: حتماً توصیه به واکسن در افراد بالای شصت و پنج سال که به موقع اش.

سوال: و کودکان؟

مرادی: ببینید واقعیتش این هست که خوب اگر واکسن در دسترس باشد پیشنهاد می‌کنم بعضی‌ها همه بزنند ولی اگر در دسترس نباشد برای بعضی از گروه‌های پرخطر توصیه می‌شود. آن گروه پرخطر معمولاً افراد سالمند هستند، مادران باردار هستند، کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بعد کودکان معمولاً پنج ماه تا پنج سال هم با اولویت کمتری می‌توانند بزنند و کادر بهداشتی و درمانی هم همین طور. چرا کادر بهداشت درمانی؟ چون روزمره با افرادی که ممکن است مبتلا به عفونت‌های باشند برخوردارند، آلوده می‌شوند این افراد و می‌توانند به بقیه افراد بالاخره بقیه بیماران در هر صورت منتقل کنند.

سوال: معنی واکسن زدن به معنای این هستش که دیگر درگیر نمی‌شوند؟

مرادی: نه ابداً این‌طور نیست واکسن توی بهترین حالت بین چهل تا شصت درصد کارایی دارد. ممکن است از عفونت پیشگیری کند تازه می‌گویند توی آنفولانزای نوع بی ممکن است هجده درصد در حقیقت پیشگیری کنند، اما این مقدار پیشگیری می‌کنند و یک نکته هم معمولاً اضافه می‌کنند اگر کسی واکسن بزند و مبتلا به آنفلوآنزا شود احتمال این که حالت شدیدی بگیرد کمتر است این قسمت اول در مورد سؤال دوم شما این است که وضعیت کشور چه شکلی هست دلم می‌خواهد وضعیت کشور را بگویم.

سوال: در مورد این سؤال بسیار مهم حالا وضعیتمان را بگویید و اینکه باید چه مراقبت‌هایی به جهت آمادگی کادر بهداشت و درمان و وضعیت بهداشت کشور باید اتفاق بیفتد. آقای دکتر آزادمنش خیلی از خانواده‌ها به محض درگیر شدن بدن با بیماری شبیه سرما خوردگی سراغ آنتی‌بیوتیک‌ها و چرک خشک کن‌ها و موارد دارویی می‌روند خیلی‌ها خوددرمانی می‌کنند خیلی‌ها هم با تجویز پزشک در مورد ویروسی که ما صحبت کردیم این آنتی‌بیوتیک‌ها جواب می‌دهد یا نه؟ طبق تاکیدی که آقای دکتر داشتند باید دوره بگذرانند؟

آزادمنش: همان طور که فرموده‌اید آنتی بیوتیک‌ها کلا برای باکتری‌ها استفاده می‌شوند برای ویروس آنتی‌بیوتیک نداریم، دارو‌های ضدویروسی خیلی معدود داریم که در مورد اچ‌ام پی وی هیچ کدام مؤثر نیست. نه تنها استفاده‌اش کمکی نمی‌کند که به دلایل دیگه‌ای که افزایش مقاومت باکتری‌ها را ایجاد می‌کند برای ما معضل هم هست. ولی نکته دیگر ببینید ما نوع بشر در واقع در طی هزاران سال تطابق پیدا کرده با وضعیت موجود محیطش، یعنی ما آلوده شدیم به بیماری به ویروس‌ها و سیستم ایمنی مان تقویت‌شده علیه این تکامل پیدا کرده که بتواند با این دفاع کند. اتفاقا خیلی ایزوله بودن خودش خیلی چیز خوبی نیست یعنی من این را چیز بدی نمی‌بینیم که مختصر بیماری‌های خفیفی را در واقع به طور مرتب یا به طور دوره‌ای بگیریم برای اینکه سیستم ایمنی مان در حالت آرامش قرار بگیرد حتی الان ما خودمان مثلاً داریم از ویروس‌ها استفاده می‌کنیم برای درمان سرطان. یعنی ممکن است پاسخ ایمنی که ایجاد می‌کند در سر یک عفونت ویروسی و اینکه خود ویروس در سلول‌های سرطانی تکثیر بشود که باعث بشود که عمر بیمار هم بهتر بشود در نتیجه ما الان بعد از کویید هستیم از ریسمان سیاه و سفید می‌ترسیم واقعاً بیماری‌های ویروسی این قدر عجیب و غریب نیستن مگر این که شرایط بالینی ما به سمتی برود که احتیاج داشته باشد برویم بستری کنیم یا مداخله درمانی انجام بدهیم خیلی از این‌ها هیچ کار خاصی لازم ندارد حمایتی کافی خواهد بود.

سوال: آقای دکتر تقدسی در روزمرگی‌های هر کدام از ما اتفاق‌هایی می‌افتد، صحبت‌هایی شنیده می‌شود، خیلی‌ها گرایش به طب سنتی دارند و فصل سرد که می‌شود بسیاری از جوشانده آویشن استفاده می‌کنند از گل بابونه حالا به فراخور موضوع و به فراخور بیماری‌ای که درگیر میشوند طب سنتی چقدر کمک کنند این موضوع هست تایید می‌کنید رد می‌کنید خانواده‌ها استفاده بکنند، نکنند؟

تقدسی: ببینید هر درمانی برای اینکه تثبیت بشود و ثابت بشه نیاز به تحقیق دارد و ما هیچ چیز را بدون تحقیق و کارآزمایی بالینی نمی‌توانیم بگوییم، یک نکته‌ای را اینجا حالا مکمل صحبت هایم خدمت شما بگویم، ترسناک بودن یک عفونت ویروسی این است که سیستم بهداشتی را از پا در بیاورد و انتشار زیاد داشته باشد این ویروس قطعاً این خاصیت را ندارد که تخت‌های ما را پر کند. من از همین جا می‌گویم جای نگرانی برای جامعه وجود ندارد و با همان درمان‌های معمول می‌توانیم از این ابتلاء عبور بکنیم.

سوال: وضعیت کشور الان به نسبت سال‌های گذشته چقدر در موضوع عفونت‌های تنفسی درگیر هستش ما چه قدر افزایش داشتیم چه مراقبت‌های انجام بدهیم؟ چه قدر کادر بهداشتی درمانی ما آماده است برای اینکه اگر به هر ترتیبی مواردی داشتیم از اچ‌ام پی وی شناسایی انجام بدهد، درمان انجام بدهد و موارد دیگر؟

مرادی: ما سیستم‌هایی برای رصد ویروس‌های تنفسی داریم من اگر خواستید می‌توانم جزئیاتش را خدمتتان بگویم، احتمالاً گفتن جزئیاتش ممکن است یک مقدار اطمینان خاطر به مردم بدهد که در کشور بالاخره یک عده هستند که مراقب هستند که ما تقریباً فکر می‌کنم اواخر آبان بود متوجه شدیم که موارد آنفلوانزایمان دارد افزایش می‌یابد، همین حالا سرچ بکنید تعداد توصیه‌های ما تعداد بالاخره صحبت‌هایی که گفتیم و تعداد مثلاً مصاحبه‌هایی که توی وزارت بهداشت مقامات رسمی مطرح کردند در همون اواخر آبان‌ماه به چه ترتیب بوده و با چه تبادلی ضمن اینکه که سعی کردیم سیستم خودمان را تقویت کنیم، منظورم سیستم فرضاً از همه دانشگاه علوم‌پزشکی خواستیم که نظام مراقبتش را تقویت کند از همه دانشگاه‌هایمان خواستیم که به مردم توصیه کنند که مثلاً به خصوص آن‌هایی که لازم است از ماسک استفاده بکنند، بعد از همه خواستیم که به همه آموزش بدهند، خواستیم که اگر مورد غیر طبیعی پزشک‌ها می‌بینند بین عفونت‌های تنفسی حتماً این را مثلاً نمونه اش به آزمایشگاه مرجع ما یا همین‌طور به دانشکده بهداشت دانشگاه تهران، ارسال بکنند این بعضی از اقداماتی است که انجام شده حالا این‌ها روش دارد، من می‌توانم جزئیاتش را خدمتتان بگویم، ممکن است توی حوصله این بحث نگنجد ولی فقط می‌خواهم این را خدمتتان بگویم که دائما رصد می‌کنیم و علمی هم داریم رصد می‌کنیم محدودیت داریم محدودیت زیاد داریم یعنی بعضی وقتا الان من تنم میلرزد خدا کند مثلاً کیت‌هایی که برای تشخیص این بیماری ظرف سه ماه آینده مثلاً تموم نشود اگر تمام بشود ممکن است مشکل باشد.

سوال: حالا تمدید هم می‌کنید که این برنامه زمان بندی تان این دفعه عقب نیفتد؟

مرادی: ببینید بعضی هایش به خارج از وزارت بهداشت ارتباط دارد، به تحریم ارتباط دارد به این که ما منابع مالی داشته باشیم. وزارت بهداشت تمام تلاشش را می‌کند و دریغ نمی‌کند که این‌ها را فراهم بکند.

سوال: حاکمیت و نظام هم همراه شماست، چون سلامت اولویت است؟

مرادی: سلامت در اولویت است. شما درست می‌گویید دقیقاً بالاخره دنبال این هستیم ولی امیدواریم که مثلاً کاستی و کمبودی توی این زمینه نداشته باشیم این بخش اول صحبت شما، این اطمینان که ما داریم رصد می‌کنیم ببینید دو تا سه سال اول بعد از کرونا یک مقدار مواد آنفولانزا کم شده بود و به خاطر اینکه خوب می‌دیدیم شما امسال را با پارسال مقایسه بکنید فاصله‌گذاری‌های اجتماعی، پارسال از امسال بیشتر بود و به نظر می‌رسد امسال دیگر فقط منحصراً به کشور ما نیست توی خیلی از کشور‌های دنیا امسال موارد عفونت‌های تنفسی خیلی زیاد شد و مثلاً زمانش هم یک مقدار تغییر کرد.

سوال: پس رصد می‌کنید آن هم با دقت و به صورت علمی، کادر بهداشت و درمان کشور آمادگی را دارد، تجهیزات تشخیص را ما الان در اختیار داریم و استفاده می‌کنیم واکسن هم که اشاره کردید ندارد و باید آن دوره طی شود؟

مرادی: اچ‌ام پی وی در حقیقت ندارد ولی آنفولانزا دارد.

سوال: خیلی از کسانی که درگیر بیماری کرونا بودند خیلی نگرانند می‌گویند نکند بدن ما آسیب پذیرتر است این ویروس را حالا ما آن ویروس را گرفتیم این ویروس را هم بگیریم این طور است؟

آزادمنش: گزارشات خیلی معدودی در زمان کرونا بود که توی مثلا بچه‌هایی که دچار نقص ایمنی بودند و این‌ها کرونا گرفته بودند هم‌زمان با اچ‌ام پی وی مثلاً مرگ و میر در اینها بیشتر بود ولی نه چیز دیگر ما نداریم به خصوص که الان ما کویید را نداریم ما عملاً اشاره کنم به همین سیستم که آقای دکتر اشاره فرمودند کرونا‌های فصلی را داریم می‌بینیم ولی کویید هم خیلی به ندرت می‌بینیم در نتیجه فکر نمی‌کنم نگرانی از آن هم باشد.

سوال: یک نکته کلیدی شما؟

آزادمنش: بیماری‌های ویروسی نمی‌شود کنترلشان کرد. به‌راحتی نمی‌توانیم، یک تهدید همیشگی هست نبایستی زیادی حتی حد بهش توجه کنیم ولی باید مراقب باشیم، بایستی امکانات هم در اختیارش بگذاریم.

سوال: آقای دکتر مرادی بفرمایید؟

مرادی: دوتا نکته، نکته اول الان آنفلوانزا با سی درصد از عفونت‌های تنفسی شایع‌ترین است بعد از آن آر اس وی با ده درصد بعد از آن سرماخوردگی با هشت درصد بعد از آن کرونا با دو درصد بقیه اش هم بقیه ویروس‌ها این قسمت اول. قسمت دوم ما مسئولیت داریم توی وزارت بهداشت حافظ سلامت شما باشیم به ما اعتماد بکنید، مطمئن باشید وزارت بهداشت سعی می‌کنند که اطلاعات درستی به شما بدهد من از کسانی که شایعاتی پخش می‌کنند و التهابی به هرحال ناراحتی از نظر روحی برای مردم درست می‌کنند واقعیتش گله دارم و به خصوص رسانه‌هایی که سراغ افرادی می‌روند که بدون شواهدی سعی می‌کنند که آن اطلاعات را منتشر کنند.

سوال: آقای دکتر تقدسی جمله کلیدی و پایانی شما؟

تقدسی: من به مردمان پیام می‌دهم توی ایران مراکز وزارت بهداشت به خصوص مرکز بیماری‌های واگیر از نظر پایش، پیشگیری و درمان مراکز قدرتمندی هستند و اساتید ما یکی از اساتید برجسته در داخل جهان هستند و از این جهت همیشه به سیستم بهداشتی ما اعتماد کامل و صد درصد داشته باشند.