سالهاست که برخی در کشورمان حل شدن مشکلات ایران را «صرفا» به مذاکره با آمریکا و به اصطلاح معامله با کدخدا «گره» می زنند. استدلال اصلی نیز این است که چون به اذعان آن ها، آمریکا قدرت اصلی در نظام بینالمللِ غربگرای جهان است، توافق و معامله با این کشور «همواره» می تواند در راستای منافع ملی کشورمان باشد.
با این همه، نمونه های تاریخی فراوانی را می توان ذکر کرد که چنین نبوده و بسیاری از متحدان آمریکا قربانی سواستفادههای دولتمردان آمریکایی شده و تاوان سنگینی را به واسطه همراهی با رویکردهای دولت آمریکا پرداختهاند.
درست به همین دلیل هم بوده که هنری کسینجر، سیاستمدار شناخته شده و اسبق آمریکا که یکی از مشهورترین دیپلمات ها و وزاری خارجه تاریخ این کشور نیز محسوب می شود (او در حوزه تئوریک و دانشگاهی روابط بینالملل نیز فردی شناحته شده است)، مدت ها قبل هشداری جدی را درباره سیاست جهانی این کشور و اساس نوعِ نگاه آن به دیگر کشورها و دولت ها مطرح ساخته است.
کسینجر می گوید: "دشمنِ آمریکا بودن ممکن است خطرناک باشد اما دوست آمریکا بودن، کشنده است!" این تعبیر کسینجر، حداقل در وضعیت کنونی، نمونه های عینی و قابل تاملی را از خود به نمایش میگذارد. به عنوان مثال هنوز مدت کمی از قطعی شدن پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا نگذشته بود که جاستین ترودو نخست وزیر کانادا برای انجام برخی رایزنی ها با ترامپ دیدار کرد. از همان زمان دیدار دو طرف، ترامپ بر شدت موضع گیریهای خود علیه کانادا و اراده اش برای افزایش میزان تعرفه کالاهای وارداتی از کانادا به خاک آمریکا افزود. ترامپ حتی پا را فراتر گذاشت و تاکید کرد که کانادا باید به پنجاه و یکمین ایالت آمریکا تبدیل شود. در نهایت نیز به تازگی شاهد بودیم که ترودو محبور به استعفا شد!
کانادا سال هاست که یک متحد راهبردی برای آمریکا در محیط همسایگی این کشور محسوب می شود. در مورد گرینلند که به دولت دانمارک تعلق دارد نیز با وضعیت مشابهی رو به رو هستیم. ترامپ تاکید کرده که گرینلند باید به آمریکا تعلق داشته باشد. دانمارک خود یکی از متحدان مهم آمریکا در اروپا است. از این رو، دولت دانمارک اعلام کرده که گرینلند فروشی نیست و البته که طبق اخبار جدید، مقام های دانمارکی از تقویت قوای نظامی خود در گرینلند خبر داده اند.
در مورد دیگر کشورهای اروپایی، از همین حالا شاهد آشکار شدن تبعات منفی حضور ترامپ در قدرت هستیم. وی تاکید کرده که تعرفه حداقل 10 درصدی را بر صادرات اروپا به آمریکا وضع خواهد کرد. این بدان معناست که اقتصادهای اروپایی سالانه باید میلیاردها یورو متحمل خسارت شوند.
جالب اینکه همین مساله سبب شده تا از همین حالا در کشورهایی نظیر آلمان یا فرانسه، شاهد بحران سیاسی و سقوط دولت های مستقر و ضرورت برگزاری انتخابات زودرس باشیم. البته که دیگر مولفه ها نیز در این رابطه موثر هستند با این حال، چشم اندازهای آتی حضور ترامپ در قدرت و بدتر شدن وضعیت اقتصادی اروپایی ها، سبب شده تا دغدغه های اقتصادی به مساله اصلی آن ها تبدیل شود و در بحران های جاری سیاسی در فرانسه و آلمان نیز ایفای نقش کند.
عجیب اینکه ایلان ماسک میلیاردر مشهور آمریکایی که از نزدیکان ترامپ است به تازگی در توئیتی گفته "بهتر نیست مردم انگلیس را از شر دولت ستمگر آن ها برهانیم؟!"
این مثال ها تنها گوشه ای از ناله های کشورها و دولت هایی هستند که بستنِ با کدخدا را به مثابه یک راهبرد در سیاست خارجی خود تعریف کرده اند. از این رو، بهتر است بار دیگر گفته کسینجر و شواهد تاریخی را پیش چشم داشته باشیم و آینده ایران را بر پایه واقعیات و با اولویت منافع ملی کشورمان ترسیم کنیم.