به گزارش رکنا، همایون کاتوزیان در نظریه جامعه کوتاه مدت، از بی اعتباری برنامه ریزی و تفکر بلند مدت و انقطاع تجربه به صورت سنتی در ایران می گوید. کاتوزیان معتقد است در جامعه ایران، شاهد تداوم و استمرار نیستیم. او برای‌ توصیف‌ جامعه‌ کوتاه‌ مدت‌ ایران‌ آن‌ را «جامعه‌ کلنگی‌» نامیده‌، یعنی‌ جامعه‌ای‌ که‌ بسیاری‌ از جنبه‌های‌ آن‌ ــ سیاسی‌، اجتماعی‌، اقتصادی و فرهنگی ــ پیوسته‌ در معرض‌ این‌ خطر است‌ که‌ هوی‌و‌هوس‌ کوتاه‌‌مدت‌ جامعه‌ با کلنگ‌ به‌ جانش‌ افتد.

طبق نظریه جامعه کوتاه مدت کاتوزیان، وجود جامعه کلنگی بلای جان برنامه ریزی بلندمدت و توسعه کشور ایران بوده است. گویی هرگاه در میانه مشقت های فراوان آدم هایی خشت روی خشت گذاشته و عمارتی را بنا کردند، ناگهان از دل حوادث، کلنگ به دستی پیدا شده و بی رحمانه به جان خشت خشت عمارت افتاده.

از سال 1381 که طبق قانون، نظام مالیاتی به عنوان یک مجموعه مستقل تحت عنوان، سازمان امور مالیاتی کشور تشکیل شد، مفهوم  «فرهنگ سازی مالیاتی» به عنوان یک گفتمان با هدف نهادینه کردن فرهنگ پرداخت مالیات در جامعه، شناسایی محل هزینه کرد مالیات به مردم و آشنایی مودیان مالیاتی به قوانین در فضای نظام اقتصادی و مالیاتی کشور شکل گرفت. اهمیت موضوع فرهنگ سازی مالیاتی برای اقتصاد کشور و لزوم جایگزینی درآمد های مالیاتی به جای درآمدهای نفتی در تأمین مالی دولت (به مثابه تمام کشورهای توسعه یافته دنیا)، موضوع مهمی بود که در اسناد و برنامه های بالادستی اقتصادی به صورت مکرر بر آن تاکید شده است.

در تمام دو دهه گذشته طبق یک روند مدوام و مستمر، روابط عمومی سازمان امور مالیاتی بنا به رسالت ملی و سازمانی خود، با برنامه ریزی و اجرای برنامه های متنوع و گسترده سعی در تحقق این امر و نهادینه کردن فرهنگ پرداخت مالیات در جامعه ایرانی کرده است.

بسی رنج برد اندر آن روزگار

به افسون و اندیشه بی شمار

اما وقتی آقای کوچک زاده نماینده مجلس در نطق میان دستور باصدای بلند اعلام کرد «من به عنوان یک مالیات دهنده ایرانی راضی نیستم که یک قِران از مالیات من قبل از اینکه خرج غزه شود برود برای لس آنجلسی های پفیوز خرج شود.» موجی در شبکه های اجتماعی تحت هشتک "من هم راضی نیستم" برای شفاف سازی محل هزینه کرد درآمدهای مالیات شکل گرفت.

واقعیت این است که مالیات پرداختی مردم ایران، نه در غزه خرج می شود و نه در  لس آنجلس! ولی بیرون آمدن این جملات از زبان کوچک زاده شاید ندانسته همان کلنگ کاتوزیان باشد که به جان عمارت چندین ساله فرهنگ مالیاتی افتاده تا در چشم مردم و مودیان مالیاتی تخریب و نابودش کند.

از جیش تو آن رفت در آن حصن به تخریب

کز شرع نبی رفت در اسلام به تعمیر

*مهراب عالی، دانش آموخته جامعه شناسی اقتصاد و توسعه