همشهری آنلاین- گروه پارلمانی: دولت ۱ آبان لایحه بودجه را تقدیم مجلس کرد و مجلس در مسیری پر فراز و نشیب ابتدا در کمیسیون های تخصصی، کمیسیون تلفیق و در پایان در صحن علنی مجلس لایحه بودجه ۱۴۰۴ را مورد بررسی قرار داد و ۲۷ آذر به شورای نگهبان ارسال کرد. و ۲۳ دی هم ایرادات هیات عالی نظارت مجمع تشخیص و شورای نگهبان به لایحه بودجه را مورد بررسی قرار داد، ایراداتی که پروسه بررسی سه ماهه لایحه بودجه را طولانی تر کرد.
در پایان مسیر خستگی به تن نمایندگان ماند و امروز د جریان بررسی ایرادات مجمع انتقادات تندی به این ایرادات مطرح شد.
انتقاد قالیباف به هیات عالی نظارت: «تازهکار و بیتجربه»!
محمد باقر قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این انتقادات صریحا موضع گرفته، هیات عالی نظارت مجمع را «تازه کار و بیتجربه» خواند.
رییس مجلس گفت که «ما به هیات عالی نظارت حق میدهیم چون در آغاز کار است و همچون شورای نگهبان تجربه ندارد»
وی در خصوص انتقادات نمایندگان نیز تاکید کرد که « عدم انطباق و مغایرتها با سیاستهای کلی بر اساس یک شاخصه انجام شود تا برداشت دیگری به وجود نیاید.»
بدعت جدید مجمع؛ ایراد بر دیکته نانوشته مجلس
در همین ارتباط موسی احمدی رییس کمیسیون انرژی مجلس در گفت و گو با خبرنگار همشهری با تاکید بر استقلال مجلس گفت: شورای نگهبان تطبیق مصوبات مجلس با قانون اساسی و شرع را بررسی می کند و نظرات شورا برای مجلس مطاع است.
وی ادامه داد: اما اینکه نظران شورای عالی نظارت جنبه قانون گذاری پیدا کند و پیشنهاد متن و مصوبه به مجلس بدهد و بگوید این متن تصویب شود، به نظر من استقلال و جایگاه تقنینی مجلس زیر سوال می رود و در آینده مقامات قانون گذاری را به مجلس دیکته می کنند.
سوء تفاهم مجلس و مجمع
اما علی اصغر نخعی راد عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ نظر متفاوتی داشت و در عین قبول ایرادات مجمع و قبول پیشنهادات، توضیح داد که : هیات عالی نظارت اعلام کرده است که لایحه بودجه ۱۴۰۴ احکام مورد نیاز برای تحقق رشد ۸ درصدی را ندارد، نمایندگان اعتراض دارند که دیکته نانوشته که غلط ندارد، ما این مصوبات را نداریم.
نماینده مردم مشهد در مجلس ادامه داد: هیات نظارت اعلام کرده است بر اساس برنامه هفتم برای تحقق رشد ۸ درصدی باید این احکام لحاظ شود، حرف مجمع تشخیص بیراه نیست.
وی گفت: ابتدا که دولت لایحه بودجه را به مجلس ارائه داده بود، به دلیل تورم زا بودن و عدم تحقق رشد ۸ درصدی، نمایندگان معتقد بودند که باید کلیات لایحه بودجه رد شود.
الان دقیقا مجمع هم همین ایراد را به بودجه گرفته است، به نظر می رسد در این خصوص بین مجمع و مجلس سو تفاهم ایجاد شده در حالی که حرف هر دو یکی است.
شورای عالی نظارت مجمع، قانونگذاری میکند
مجتبی یوسفی عضو هیات رییسه مجلس در گفت و گو با خبرنگار همشهری در این خصوص گفت که : شورای نگهبان برای بررسی قوانین از نظر تطابق با شرع و قانون اساسی ایجاد شده است و به استحکام قوانین کمک می کند و استقلال مجلس را زیر سوال نمی برد.
نماینده مردم اهواز در مجلس ادامه داد: رهبر انقلاب برای انسجام قوانین سیاست های کلی نظام را ابلاغ کردند.
عضو هیات رییسه مجلس افزود: برخی اوقات مجمع اعلام می کند این مطلب قید شود تا تایید کنیم این قانون گذاری است.
وی تاکید کرد که شورای نگهبان فقط تعارض را اعلام می کند و اصلاح را به مجلس می سپارد اما در جریان بررسی برنامه هفتم و بودجه سنواتی قید می شود فلان بند را صلاح نمی دانیم و پنج خط می نویسند که این مصوبه شود، قانون گذاری جدید در قالب رفع ایراد، این بنیه قانون گذاری مجلس مرکز پژوهش ها و دیوان را زیر سوال می برد این زیر سوال بردن استقلال قوا است.
هیات عالی نظارت به ریاست علی لاریجانی چه کرد؟
اما هیئت عالی نظارت در این دوره برای بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴ کشور به ریاست علی لاریجانی برگزار شد .
علی لاریجانی سه دوره ریاست مجلس شورای اسلامی را برعهده داشت و قبلا هم به این اختلافات برخورد کرده بود.
تغییر موضع ۱۸۰ درجهای لاریجانی
علی لاریجانی زمانی که ریاست مجلس دهم شور اسلامی را برعهده داشت در جریان اختلافات مجمع و مجلس در مورد لوایح پالرمو و سی آف تی در شرایطی که هنوز آیین نامه هیات نظارت به تصویب مجلس نرسیده بود در اظهار نظر صریحی گفته که ؛ «مجمع تشخیص مصلحت نظام نمیتواند قانونگذاری را بر مجلس تحمیل کند»
وی در آن زمان معتقد بود که مجمع صرفاً زمانی می تواند به موضوعات ورود کند که «شورای نگهبان با اصرار مجلس بر مصوبه خود مواجه شد و مصوبه مجلس به مجمع رفت آنگاه میتواند به موضوع ورود کند.»
همان زمان بود که علی مطهری در انتقاداتی تند گفت که « مجمع تشخیص تبدیل به شورای نگهبان دوم شده و خواب مجلس سنا را برای مجمع تشخیص دیده اند»
آیت الله آملی لاریجانی: قانون گذاری نمیکنیم
انتقاداتی که واکنش آیت الله آملی لاریجانی رییس مجمع را در پی داشت.
وی تاکید کرد که« اینکه به خاطر مخالفت با یک نظر، اصل جایگاه قانونی هیات عالی نظارت و ساختار آن را زیر سوال ببرند و تعابیر نادرستی مانند شورای نگهبان دوم و مجلس سنا را به کار ببرند جای تعجب دارد.»
در پی همین انتقادات بود که در سال ۱۴۰۲ این نامه جدید هیات عالی نظارت به تأیید رهبر انقلاب رسید و روسای قوا نیز به هیات عالی نظارت پیوستند.
سال گذشته نیز آیت الله آملی لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در جریان اختلاف نظر مجمع و مجلس در مورد طرح ساماندهی کارکنان دولت و اعتراضات نمایندگان به ایرادات مجمع گفت که« ما قانونگذار نیستیم این را بارها تکرار کردیم ولی متاسفانه باز شنیده میشود که مجمع تشخیص و شورای نگهبان نباید قانونگذاری کنند!»
قالیباف رییس مجلس شورای اسلامی این موضوع را درست آسیب شناسی کرده است، باید عدم انطباق و مغایرت ها با سیات های کلی بر اساس « یک شاخصه» انجام شود تا از بروز این سوء تفاهمات بین مجلس و مجمع در جریان بررسی طرح ها و لوایح جلوگیری شود.