بورس نیازمند سوخت قوی
محمد خبری‌زاد، تحلیلگر بازار سرمایه، درباره وضعیت فعلی بازار گفت: «بازار سرمایه طی ۱۰ روز اخیر مقداری فاز‌اصلاح و توقف در روند صعودی به خود گرفته‌است. این تا حدی از نظر تحلیلگران تکنیکال و بنیادی قابل‌پیش‌بینی بود، زیرا در مسیر روند صعودی بازار نیاز به اصلاح و دست‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌دست‌شدن دارد و این اتفاق اکنون افتاده است، اما شروع دوباره این روند مثبت و رشد دوباره آن به گزارش‌های ۹ماهه وابسته بود. گزارش‌های ۹ماهه منتشر شد و می‌توان گفت ۷۵درصد گزارش‌های رشد سود را نسبت به دوره مشابه سال‌قبل نشان می‌دادند و حتی سودهای پاییز نسبت به بهار و تابستان رشد داشتند، اما نمادهایی که گزارش‌های خوبی داشتند، برخی قبل از انتشار گزارش‌های صعود خود را انجام داده بودند و برخی نیز با توجه به جو بازار مورد اقبال قرار نگرفتند.»
وی در ادامه افزود: «یعنی سوختی که بازار برای رشد به آن نیاز داشت، توسط صورت‌های مالی به بازار تزریق نشد. این موضوع به این معنا نیست که گزارش‌ها ضعیف بودند، بلکه بازار به محرک قوی‌‌‌‌‌تری برای رشد نیاز داشت. از سوی دیگر، عاملی که بازار را به توقف وا‌‌‌‌‌داشته، وجود ریسکی محکم به‌نام ترامپ است که گفتارهای او درباره ایران نشان می‌دهد مذاکره و توافق احتمالا بسیار سخت خواهد بود و ما در ابتدای راه هستیم. این برخلاف انتظار برخی از توافق‌های سریع بود.»
خبری‌زاد معتقد است؛ دلیل محکمی در سمت ریسک‌ها وجود دارد که بازار را نگه داشته‌است و برای شکستن آن نیاز به یک‌سوخت قوی داریم که انتظار می‌رفت گزارش‌های ۹ ماهه باشند، اما این اتفاق نیفتاد. او گفت: «علاوه‌بر این، نرخ بهره بانکی نیز می‌توانست کمک کند که آن‌هم رخ نداد و همچنان نرخ بهره بالا باقی‌مانده‌است. تحلیلگران منتظرند تا ببینند عکس‌‌‌‌‌العمل بانک‌مرکزی نسبت به اتمام مهلت گواهی‌‌‌‌‌های سپرده ۳۰درصدی چیست. این گواهی‌‌‌‌‌ها در بهمن ماه به پایان می‌رسند و معلوم نیست با چه نرخی تمدید خواهند شد. اگر این گواهی‌‌‌‌‌های خاص با نرخی پایین‌تر از ۳۰درصد تمدید شوند، این موضوع می‌تواند به‌عنوان سوخت حرکت بازار عمل کند.» وی تاکید کرد: «دلیل محکمی هنوز به بازار تزریق نشده‌است، اما از نظر سودآوری و نسبت P/E و P/S، بازار در نقاط ارزنده‌‌‌‌‌ای قرار دارد و ما از لحاظ سودآوری ریسکی نداریم. تنها نیاز به یک محرک برای بازگشت بازار به سیکل صعودی وجود دارد. در مصاحبه‌‌‌‌‌ای که آقای صیدی هفته گذشته انجام داد، گفت؛ تا بازار رشد می‌کند برخی می‌گویند مراقب باشید حباب شکل نگیرد. این صحبت علاوه‌بر اینکه حس بدی را به بازار القا می‌کند، نشان می‌دهد هنوز تفکراتی وجود دارد که از افزایش شاخص‌های بازار سرمایه می‌‌‌‌‌ترسند.»
در پایان خبری‌زاد خاطرنشان می‌کند: «با درنظرگرفتن نرخ دلار توافقی ۶۵هزار‌تومان، بازار سرمایه ما نه‌تنها حباب مثبت ندارد، بلکه دارای حباب منفی است. رشد بازار از رشد دلار نیمایی کمتر بوده‌است و امیدواریم با یک محرک مناسب، بازار به مسیر صعودی خود بازگردد.»
انتظار بهبود از هفته آینده
مریم محبی، تحلیلگر بازار سرمایه، درباره وضعیت بنیادی بازار گفت: «از منظر بنیادی چند ابهام و سردرگمی در بازار دیده می‌شود که مهم‌ترین آنها مشخص‌نبودن سیاست‌های اقتصادی احتمالی آقای ترامپ در جهان و اثر آن بر قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌هاست. قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌ها می‌تواند روی بورس ایران تاثیرگذار باشد. علاوه‌بر این، رشد آرام قیمت دلار در بازار آزاد و تقریبا ثابت‌ماندن نسبی قیمت دلار در بازار توافقی و افزایش فاصله این دو نرخ می‌تواند تاثیرگذار باشد. گزارش‌های مالی که از شرکت‌ها طی چند روز گذشته منتشر‌شده، گزارش‌های خوبی نیستند. نرخ بهره بانکی نیز به‌نظر می‌رسد دیگر نتواند در این محدوده بماند. با توجه به سررسید‌گواهی اوراق خاصی که سال‌گذشته در کشور عرضه شد، احتمالا بانک‌ها برای بستن سال‌مالی خود باعث افزایش نرخ بهره شوند که این موضوع جذابیت بازارهای بدون‌ریسک را بالا می‌برد.»
وی درباره حجم و ارزش معاملات توضیح داد: «ارزش معاملات خرد که در دو ماه گذشته افزایش پیدا کرده‌بود، از ۱۸همت به ۱۰همت رسیده و این یعنی تقریبا چیزی حدود نصف شده‌است. همچنان شاهد خروج هرچند کم از معاملات خرد و ورود مجدد سرمایه به صندوق‌های درآمد ثابت هستیم. در کنار ارزش معاملات خرد که کاهش داشته، ارزش معاملات آپشن نیز از بالای ۵۰۰میلیارد به حوالی ۳۵۰میلیارد‌تومان رسیده و تعداد نمادهای منفی نیز همچنان در حال افزایش است. همزمان با افزایش تعداد نمادهای منفی، شاهد افزایش عرضه‌ها نیز هستیم.»
محبی از منظر تکنیکال اظهار کرد: «بازار سرمایه همچنان در یک مسیر صعودی قرار دارد اما به میانه این کانال صعودی رسیده و این میانه را به پایین شکسته است. این بدان معناست که سطح حمایتی بازار سرمایه از منظر تکنیکال روی دو‌میلیون و ۸۱۵هزار واحد قرار داشت، اما امروز بازار روی ۲میلیون و ۷۵۰هزار واحد به‌کار خود پایان داد.»
وی در جمع‌بندی شرایط بازار عنوان کرد: «بازار در مسیر اصلاح قرار دارد. البته این اصلاح از جنس ریزش نیست اما در صورت ادامه‌‌‌‌‌دار‌بودن می‌تواند سایه ترس را بر بازار حاکم کند. باید توجه داشت که اصلاح بخشی از روند بازار است و بازار سرمایه از محدوده حوالی ۲.۱میلیون واحد به بالاتر از ۲.۸میلیون واحد رسیده و چنین رفتارهایی بسیار طبیعی است. انتظار دارم در هفته آینده شرایط بازار سرمایه کمی بهتر شود، از حجم منفی‌‌‌‌‌ها کاسته شده و بازار در همین محدوده‌‌‌‌‌ها حمایت شود و به مسیر صعودی خود ادامه دهد.»
در توصیه به سهامداران محبی بیان کرد: «به سهامداران توصیه می‌شود با قبول اینکه هر روند صعودی یا نزولی می‌تواند در ادامه مسیر خود اصلاحات زیادی داشته‌باشد، این رفتارها را طبیعی دانسته و ترجیحا نمادهای بنیادی و دارای پتانسیل را به‌عنوان گزینه‌‌‌‌‌های مناسب برای معاملات کوتاه‌مدت درنظر بگیرند. این منفی‌‌‌‌‌ها می‌تواند فرصت خوبی برای اصلاح پرتفو باشد.»
