به گزارش خبرنگار مهر، عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب، در حاشیه بیستمین نمایشگاه صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب در نشست تخصصی «آب و مسئله پایتخت»، به بررسی چالش‌های تهران در زمینه تأمین منابع آبی و توسعه پایدار پرداخت. وی با طرح پرسش‌هایی درباره اثرات انتقال پایتخت بر کشاورزی، صنعت و جمعیت، تأکید کرد که بدون مدیریت علمی و برنامه‌ریزی جامع، مشکلات کنونی تهران نه‌تنها حل نخواهد شد، بلکه به دیگر نقاط کشور نیز سرایت خواهد کرد.
وی ادامه داد: هدف اصلی از برگزاری این نشست، بررسی وضعیت آب و منابع آبی تهران و دیگر نقاط ایران بدون هیچ‌گونه جهت‌گیری خاصی است.
بزرگ‌زاده افزود: اعضای پنل به تبادل نظر و تضارب آرا پرداخته و تلاش خواهند کرد که بی‌طرفی و روشمندی علمی را حفظ کنند تا به بهترین راهکار در خصوص تأمین آب پایدار پایتخت دست پیدا کنیم.
سخنگوی صنعت گفت: به نظر من یکی از آن کارهای اساسی که باید انجام شود، توزیع عدالت فضایی در کشور است.
به گفته بزرگ زاده، انتقال پایتخت، مدیریت منابع آبی و آینده کشاورزی و صنعت نیازمند بررسی‌های عمیق است.
وی با طرح دو پرسش کلیدی تأکید کرد که مسائل مربوط به رشد و توسعه پایتخت، فراتر از صرفاً تغییر مکان است.
بزرگ‌زاده گفت: آیا انتقال پایتخت، با جابه‌جایی جمعیت ۱۲ میلیونی، فرصت‌های رشد و توسعه‌ای را که تهران تاکنون به واسطه پایتخت بودن به‌دست آورده، به همان میزان در نقطه‌ای دیگر ایجاد می‌کند؟ و دوم، آیا رشد تهران صرفاً به دلیل پایتخت بودن آن بوده است یا عوامل دیگری نیز نقش داشته‌اند؟
وی با اشاره به چالش‌های تأمین آب تهران و مناطق وابسته به آن افزود: تهران با جمعیتی بالای ۱۰ میلیون نفر، بخشی از منابع آبی خود را از مناطق اطراف مانند قزوین، البرز و دماوند تأمین می‌کند. این مسئله نه‌تنها برای تأمین آب شرب، بلکه برای کشاورزان و صنایع این مناطق نیز اثرگذار است. انتقال جمعیت یا تغییر کاربری‌ها چه تأثیری بر آینده کشاورزی، صنعت و خدمات در استان‌های قزوین، البرز و تهران خواهد داشت؟
سخنگوی صنعت آب با تأکید بر اهمیت مدیریت علمی و هماهنگ منابع آبی خاطرنشان کرد: در ابعاد کلان، نمی‌توان چالش‌های زیست‌محیطی، فاضلاب، و مصرف پایدار منابع را نادیده گرفت. توسعه پایدار نیازمند تصمیم‌گیری‌های دقیق و کارشناسی است و باید از تجربیات جهانی برای مدیریت این مسائل بهره گرفت.
وی خواستار آن شد که در هر تصمیم‌گیری کلان، هم‌زمان به مدیریت منابع و فرصت‌های زندگی شهری، کشاورزی، صنعتی و خدماتی توجه شود تا بتوان چشم‌اندازی متعادل و پایدار برای آینده کشور ترسیم کرد.
بزرگ‌زاده در ادامه نشست اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم در برنامه‌ریزی کلان کشور، مسئله جابه‌جایی پایتخت به دلیل چالش‌های جمعیتی و اقلیمی است.
وی افزود: ایران به‌عنوان کشوری با اقلیم خشک و نیمه‌خشک، با متوسط بارش سالانه حدود ۲۵۰ میلی‌متر، با محدودیت‌های جدی در منابع طبیعی مواجه است. این محدودیت‌ها مانع از گسترش پایدار کلان‌شهرهایی با جمعیت‌های چندمیلیونی مانند تهران می‌شوند.
سخنگوی صنعت آب بیان کرد: تهران با انتقال منابع آبی از مناطق مجاور مانند کرج، جمعیت خود را به میلیون‌ها نفر رسانده است. با این حال، امکان افزایش جمعیت به ۲۰ میلیون نفر، در سرزمینی با محدودیت‌های اقلیمی و نبود منابع آبی کافی، به‌شدت محدود است. علاوه بر این، آلودگی هوا و تراکم جمعیت، پایداری زندگی در این شهر را با چالش مواجه کرده است.
وی خاطرنشان کرد: بحث درباره انتقال پایتخت به مناطقی با شرایط اقلیمی متفاوت همچنان مطرح است. هرچند مناطق ساحلی می‌توانند گزینه‌ای باشند، اما مشکلاتی مانند دمای بالا و رطوبت سنگین، هزینه‌های تأمین زیرساخت‌های مناسب مانند سیستم‌های تهویه مطبوع را افزایش می‌دهند.
بزرگ‌زاده با بیان اینکه جابه‌جایی پایتخت یا هر تصمیم کلان دیگر نیازمند بررسی جامع و مدیریت توسعه‌ای کارآمد است، خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری صرف، بدون وجود برنامه‌های منسجم و تخصصی، برای رفع مشکلات کشور کافی نخواهد بود.
وی به بررسی چالش‌های آب در کشور و عدم وجود راه‌حل‌های ساده برای مدیریت آن پرداخت و اشاره کرد که رفتار مکانیکی در مواجهه با مشکلات آب جوابگو نیست و نیاز به رویکردهای عمیق‌تری دارد. او به انتقاد از سلبریتی‌ها و نسخه‌های ساده‌انگارانه‌ای که برای حل مسائل ارائه می‌دهند، می‌پردازد و تأکید می‌کند که مشکلات آب کشور نیاز به جراحی قلب دارند.
سخنگوی صنعت آب همچنین به مشکلات مدیریت مصرف و تقاضا اشاره کرد و گفت: این مسائل به سادگی قابل حل نیست.
وی به اهمیت فرهنگ‌سازی و ابزارهای غیرمالی برای کاهش مصرف آب تأکید کرد و بیان کرد: صرفاً نصیحت کردن کافی نیست. هر نوع جمع‌بندی در این مرحله نادرست است و باید به پیچیدگی‌های بازارها و مشکلات موجود توجه کرد.
وی بر لزوم طراحی ابزارهای مالی و فرهنگی مناسب برای حل مشکلات تأکید و ابراز امیدواری کرد که با همکاری رسانه‌ها و دیگر نهادها، بتوان راه‌حل‌های منطقی و مؤثری برای این مسائل ارائه داد.
