جاستین سان (Justin Sun)، نامی که در دنیای ارزهای دیجیتال با حاشیه گره خورده است. شاید خیلی از افراد این نام را با موز ۶.۲ میلیون دلاری بشناسند اما تنها حاشیه زندگی او فقط همین موز گران قیمت نیست. دوران کودکی و نوجوانی پرحاشیه او تا یک ناهار میلیون دلاری با وارن بافت و ارتباطش با جک ما (خالق وبسایت علی‌بابا) و در نهایت ارتباطش با پروژه کریپتویی ترامپ، همه ماجراهای جالبی دارند که دانستن آن‌ها خالی از لطف نیست.
در ادامه به زندگی این کارآفرین موفق می‌پردازیم و زندگی او را از دوران کودکی و نوجوانی و سپس دوران دانشجویی بررسی می‌کنیم تا به دوران آشنایی او با دنیای ارزهای دیجیتال برسیم؛ نقطه عطفی که تحول بزرگی در زندگی جاستین سان ایجاد کرد. سپس به زندگی حرفه‌ای و کاری او و همچنین حواشی پیرامون این فرد می‌پردازیم.
جاستین سان بنیانگذار سازمان خودگردان غیرمتمرکز و بلاک چین ترون (Tron) است. سان هم مثل ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، و همچنین ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، یکی از چهره‌های برجسته بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. او از تاثیرگذارترین و پرحاشیه‌ترین افرادی است که دنیای ارزهای دیجیتال تا به حال به خود دیده است. سان چهره‌ای جنجالی در صنعت کریپتو است و غالبا به خاطر رفتارهای عجیب‌و‌غریب و رک‌گویی‌هایش، واکنش‌های متفاوتی را در رسانه‌های اجتماعی برانگیخه است.
نام اصلی جاستین سان یوچن (Yuchen) است. او اهل چینگ‌دائو (Qingdao) در استان شاندونگ (Shandong) چین است. زمانی که چهار ساله بود، پدرش به اداره نظارت هویژو (Huizhou) در استان گوانگ‌ژو منتقل شد و مادرش به‌عنوان خبرنگار برای روزنامه هویژو دیلی مشغول به کار شد. بنابراین، خانواده به هویژو نقل مکان کردند و در آنجا ساکن شدند.
پس از مدتی، والدین سان از یکدیگر جدا شدند و مادرش به ایتالیا رفت. سان و پدرش به‌تنهایی زندگی می‌کردند و به یکدیگر وابسته بودند. اگرچه زندگی سخت بود، اما او تمام تلاشش را کرد تا از علاقه پسرش به شطرنج و ادبیات حمایت کند.
زمانی که یوچن وارد دبستان شد، عملکرد تحصیلی‌اش چندان برجسته نبود، اما مهارتی داشت که به آن «هنر موفقیت سریع» می‌گفتند. به این معنا که او به‌طور موقت سخت درس می‌خواند و در مدت کوتاهی پیشرفت چشمگیری می‌کرد. پس از شش ماه تلاش سخت، او سرانجام به مدرسه مشهور شماره یک هویژو راه یافت.
در تمام این مدت روحیه ادبی او همچنان زنده بود. اگرچه تکالیف مدرسه سنگین بود، اما او هرگز نوشتن را رها نکرد. با اینکه پدرش این علاقه را درک نمی‌کرد، اما همچنان او را برای شرکت در مسابقه نویسندگی مفاهیم نوین همراهی کرد. البته او در اولین رقابت موفق به کسب جایزه نشد.
او در دوران مدرسه همیشه رهبر فکری مدرسه بوده و اغلب خلاف جریان معمول رفتار می‌کرد. سان در زمان نوجوانی از منتقدین سرسخت سیاست‌های آموزش و پرورش و مدرسه بود و مقالات انتقادی تندی می‌نوشت.
اولین باری که سان طعم شهرت را چشید، زمانی بود که پس از گذاراندن دوره تحصیلی در مدرسه راهنمایی شهر هویژو بود. در این دوره دولت تصمیم گرفت که برنامه آموزشی خاصی برای دانش‌آموزان به اصطلاح افراطی و از خانواده‌های کم‌درآمد در نظر بگیرد.
جاستین سان در پستی انتقادی که به صورت آنلاین در سراسر کشور چین پخش شده بود به شدت این تصمیم دولت را مورد انتقاد قرار داد. او این تلاش را «کاری بی‌رحمانه» خواند و هدف آن را کنترل دانش آموزان و مقایسه سیستم آموزشی مدارس چین با آلمان نازی دانست.
انتشار پست‌هایی از این دست به جاستین سان کمک کرد تا هم به صورت آنلاین و هم در رسانه‌های چاپی، شهرت جهانی پیدا کند. درطی این اتفاق عکس وی بر روی جلد مجله هنگ کنگی یاژو ژوکان (Yazhou Zhoukan) چاپ و از آن تحت عنوان «رهبر عقیده» جوان یاد شد.
در دوران راهنمایی، جاستین سان به تدریج به آخرین نفر کلاس تبدیل شد. او در جلسه امتحان برخلاف دیگران عمل کرد و برگه امتحان انگلیسی را به زبان چینی نوشت. نمراتش خوب نبودند. او خود را وقف ادبیات و نوشتن کرده بود، اما بارها در مسابقه نویسندگی مفاهیم نوین شکست خورد. تا سال سوم دبیرستان، مجموع نمرات او کمتر از ۴۰۰ بود و پذیرش او در یک دانشگاه سطح سوم نیز در خطر افتاده بود.
رؤیای نویسنده شدن او در حال محو شدن بود و این موضوع پدرش را نگران کرده بود، چراکه او امیدوار بود پسرش فرد موفقی شود و برای ایستادن روی پای خود در دنیا باید سابقه تحصیلی قوی داشته باشد.
سان می‌خواست در دانشگاه پکن پذیرش بگیرد اما احساس می‌کرد که فاصله زیادی با دانشگاه پکن دارد. نفرات اول مسابقه نویسندگی مفاهیم نوین می‌توانستند از امتیاز کاهش نمره برای پذیرش مستقل بهره‌مند شوند. سان این بار مقاله‌اش را با تجدید نظر بیشتری نوشت که در نهایت قهرمانی را برایش به همراه داشت. او به کمک همین جایزه ادبی بلیت پذیرش مستقل دانشگاه پکن را به دست آورد.
سان پس از ورود به دانشگاه دوباره شروع به نوشتن کرد. او مقاله‌ای در مجله منگیا با عنوان «سؤالی درباره استدلال» نوشت که پس از انتشار آن، نزدیک به ده هزار نامه دریافت کرد. شاید در همین لحظه بود که جاستین سان به قدرت خود در جذب مخاطب پی برد.
با این حال، پس از ورود به دپارتمان ادبیات چینی، سان گه احساس کرد که استعداد و دانشش به پای همتایانش نمی‌رسد، زیرا همه آن‌ها افراد بسیار بااستعدادی بودند و او نگران دشواری فارغ‌التحصیلی بود. سان همیشه باور داشت که «اگر کاری را انجام می‌دهی، باید بهترین باشی» و او نمی‌خواست در میان هم‌کلاسی‌ها نفر آخر باشد. اما چطور می‌توانست در میان این همه استعداد، نفر اول شود؟
جاستین سان فهمید که تحت تأثیر روندهای آن دوران، بسیاری از افراد بااستعداد دانشگاه پکن تمایل داشتند به سمت رشته‌های مالی و مدیریت بروند تا به سرعت پول به دست آورند. اگرچه دپارتمان ادبیات هم پر از استعداد بود، اما انگار چیزی وجود داشت که آن‌ها را از ثروت دور نگه می‌داشت.
دانشجویان برتر از این رشته دوری می‌کردند و در واقع این حوزه جایی برای افرادی با توانایی‌های کمتر در علوم انسانی بود. بنابراین، در ترم دوم سال اول، سان درخواست تغییر رشته از ادبیات چینی به تاریخ را داد. با این حال، او هنوز نمی‌توانست رتبه اول را کسب کند و به سطحی بالاتر از افراد عادی برسد.
جاستین سان پس از فارغ التحصیلی در کارشناسی تاریخ از دانشگاه پکن، به ایالات متحده آمریکا نقل مکان کرد و سپس تحصیلات خود را در این کشور ادامه داد. دو سال بعد مدرک کارشناسی ارشد اقتصاد سیاسی خود را از دانشگاه پنسیلوانیا دریافت کرد.
سان اولین بار زمانی که در دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل می کرد در مورد ارزهای دیجیتال شنید و شروع به سرمایه گذاری در بیت کوین کرد و وارد دنیای ارزهای دیجیتال شد. او با عملکرد استثنایی خود در مطالعات به چهره جلد یک هفته نامه خبری چینی یاژو ژوکان در سال ۲۰۱۱ تبدیل شد.
مانند هر کارآفرین و فرد موفق دیگری، جاستین سان هم قبل از تاسیس کسبوکار موفقش، چند شغل و کسبوکار دیگر داشت. پس دوران کاری و حرفه‌ای او را به دو بخش دوران اولیه و دوران حرفه‌ای اصلی تقسیم می‌کنیم.
جاستین سان در سال ۲۰۱۳ کار خود را به عنوان نماینده ارشد و مشاور در شرکت کریپتویی محبوب ریپل لبز (Ripple Labs) آغاز کرد. ریپل لبز شرکتی نوپا بود که در آن زمان بر روی پروژه‌ایی جهت ایجاد سیستم پرداخت بین مرزی کار می‌کرد. این شرکت در نهایت ارز XRP یا ریپل، چهارمین ارز دیجیتال دنیا از نظر ارزش بازار، را ارائه کرد.
پس از گذشت مدتی جاستین سان پروژه پیوو (Peiwo) را تأسیس کرد. پروژه پیوو شامل یک اپلیکشین رسانه اجتماعی بود. او از طریق این اپلیکیشن با دیگر کاربران هم فکر خود از طریق گپ‌های صوتی زنده و بر اساس نمونه‌های صوتی ده ثانیه‌ایی از پیش ضبط شده، ارتباط برقرارمی‌کرد.
پیوو کاربران را بر اساس محتوای صوتی مانند پادکست و پخش زنده به هم متصل می کند. این به کاربران اجازه می دهد علایق و ویژگی های خود را از طریق صدای خود بیان کرده و افراد همفکر را پیدا کنند. این پلتفرم به سرعت در بین نوجوانان چین محبوبیت پیدا کرد و طی گزارشی در سال ۲۰۱۸ اعلام شد که کاربران این اپلیکیشن عمدتا بین سنین ۱۶ تا ۲۵ سال هستند.
پیوو به موفقیت چشمگیری دست یافت، به‌طوری که جاستین سان در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان برجسته‌ترین کارآفرین توسط CNTV شناخته شد. او به‌عنوان یک کارآفرین جوان و موفق، از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ در لیست ۳۰ فرد موفق زیر ۳۰ سال از نظر فوربز قرار گرفت.
جاستین سان در سال ۲۰۱۷ با بلاک چین ترون و سازمان خودگردان غیرمتمرکز یا دائو (DAO) آن به طور جدی وارد صنعت کریپتو شد. ترون یک پروتکل بلاک چین متن‌باز با قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند است که بر اساس مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) کار می‌کند.
بنیاد ترون در طول عرضه اولیه کوین (ICO) توکن بومی ترونیکس (TRX) حدود ۷۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرد. اگرچه توکن TRX در ابتدا بر اساس استاندارد ERC-20 ساخته شد، اما در سال ۲۰۱۸ به پروتکل بلاک چین اختصاصی خود منتقل شد.
بیشتر بخوانید: ترون یا TRX چیست؟
در ماه‌های بعد، جاستین سان بیت تورنت را از طریق ترون خریداری کرد و توکن بومی آن به نام BTT را راه‌اندازی کرد. ترون با قابلیت‌های منحصربه‌فردی مانند توان عملیاتی بالا تا ۲۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS)، یکی از ۱۰ ارز دیجیتال برتر در این صنعت است. سان همچنین یک استیبل کوین بومی به نام USDD راه‌اندازی کرد که چندین بار نتوانست پیوند خود با دلار آمریکا را حفظ کند و به سهم بازار قابل‌توجهی دست نیافت.
بیشتر بخوانید: بیت تورنت چیست؟
دیگر فعالیت‌های جاستین سان در حوزه کریپتو شامل خرید پولونیکس و مشارکت در سرمایه‌گذاری ۶۵ میلیون دلاری در آنیموکا (Animoca)، سازنده بازی‌های ویدیویی مبتنی بر بلاک چین و کریپتو، می‌شود. او همچنین سهام ۱ میلیارد دلاری در صرافی هوبی (Houbi) را خریداری کرده‌است. سان به‌عنوان مشاور این پلتفرم فعالیت کرده و حتی برنامه‌هایی برای تقویت توکن بومی این صرافی یعنی HT پیشنهاد داده‌است.
هنگامی که جاستین سان در سال ۲۰۲۱ به‌عنوان سفیر و نماینده دائمی گرنادا در سازمان تجارت جهانی (WTO) منصوب شد، از سمت مدیرعاملی ترون استعفا داد و ترون دائو را تأسیس کرد. با این‌حال، زمانی که کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) در مارس ۲۰۲۳ از او شکایت کرد، او از این سمت کناره‌گیری کرد. دلیل این شکایت این بود که SEC اعلام کرد که سان در فروش توکن‌های TRX و BTT، اوراق بهادار ثبت‌نشده را فروخته است.
بعد از تاسیس پیوو، در سال ۲۰۱۵ جاستین سان برجسته‌ترین کارآفرین توسط CNTV اعلام شد. از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ نام او حتی در لیست ۳۰ نفره افراد موفق زیر ۳۰ سال از نظر فوربز دیده می‌شد. علاوه بر این، سان در سال ۲۰۱۴ جایزه Davos Global Shaper را از مجمع جهانی اقتصاد دریافت کرد.
حتی توجه جک ما (Jack Ma)، بنیانگذار و مدیرعامل اسطوره‌ای غول آنلاین علی بابا (Alibaba)، به جاستین سان جلب شد. جک ما در سال ۲۰۱۵ شخصا از سان دعوت کرد تا به عنوان یکی از سی دانشجوی برتر در افتتاحیه کلاس‌های وی در دانشگاه هوپان شرکت کند.
گفته شده که وی در کلاس‌های جک ما که تحت عنوان CEO ۱۰۱ شناخته می‌شدند، به عنوان کارآموز شرکت می‌کرد. جاستین سان می‌گوید طی دورانی که در دانشگاه هاپن مشغول به تحصیل بوده، جک ما، ارزش‌های اخلاقی و تجارت را به وی آموخته است؛ چیزهایی که سان مشتاق بود آن‌ها را در کلیه مشاغل تجاری خود اجرا کند. خالق ترون، جاستین سان، به مدت سه سال در این دانشگاه حضور یافت و در سال ۲۰۱۸ با پایان نامه‌ای تحت عنوان «تولد یک اینترنت غیرمتمرکز» فارغ التحصیل شد.
در دسامبر ۲۰۲۱، جاستین سان مفتخر به دریافت عنوان «عالیجناب» شد، زمانی که انتصاب گرانادا به‌عنوان سفیر و نماینده دائم این کشور در سازمان تجارت جهانی را پذیرفت. پس از بررسی پتانسیل کسبوکار بلاک چین و ارزهای دیجیتال در منطقه کارائیب، سان به این نتیجه رسید که این منطقه وسیع می‌تواند به یکی از تأثیرگذارترین مناطق کریپتو در جهان تبدیل شود.
در اکتبر ۲۰۲۲، دولت همسایه در کارائیب یعنی دومینیکا، بلاک چین ترون را به‌عنوان زیرساخت رسمی ملی خود معرفی و استفاده روزمره از هفت ارز دیجیتال مبتنی بر TRON را قانونی کرد. این دولت حتی تصمیم گرفت اولین توکن طرفداری ملی خود را با نام سکه دومینیکا (DMC) راه‌اندازی کند. در ژانویه ۲۰۲۳، یکی از اعضای پارلمان در سنت مارتن اعلام کرد که قصد دارد مسیر مشابهی را دنبال کند.
در سال ۲۰۱۹، سان مبلغ ۴.۵ میلیون دلار پرداخت کرد تا فرصت صرف ناهار با سرمایه‌گذار افسانه‌ای، وارن بافت (Warren Buffett)، را به دست آورد. بافت برای دهه‌ها هر ساله ناهارهای مشابهی برگزار کرده است و تمام عواید حاصل از این دیدارها را به بنیاد گلاید (Glide) اختصاص می‌دهد. گلاید یک مؤسسه خیریه مستقر در سان‌فرانسیسکو است که به فقرا، بی‌خانمان‌ها و افرادی که با سوءمصرف مواد درگیر هستند کمک می‌کند.
اتفاق مهم اینکه پس از اعلام خبر ملاقات جاستین سان با وارن بافت، قیمت توکن TRX افزایش یافت. بعد از دیدار آن‌ها، قیمت این توکن با ۱۴ درصد افزایش به قیمت ۰٫۰۲۲۷ دلار رسید.
در تاریخ ۲۵ نوامبر ۲۰۲۴ (۵ آذر ۱۴۰۳)، جاستین سان از سرمایه‌گذاری ۳۰ میلیون دلاری خود در پروژه ارز دیجیتال World Liberty Financial یا WLF خبرداد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، از این پروژه پشتیبانی می‌کند. این سرمایه‌گذاری سان را به بزرگترین سرمایه‌گذار این پروژه تبدیل کرد.
او در شبکه اجتماعی ایکس خود نوشت:
ایالات متحده در حال تبدیل شدن به مرکز بلاک چین است و بیت کوین این موفقیت را مدیون دونالد ترامپ است!
ترون متعهد است که آمریکا را دوباره بزرگ کند و پیشگام نوآوری باشد. بزن بریم!
تیم WLF نیز این موضوع را در X تأیید کرد و نوشت:
بینش‌ها و تجربه جاستین نقش کلیدی در ادامه نوآوری و رشد ما خواهد داشت.
در نوامبر ۲۰۲۴، جاستین سان در یک حراجی در نیویورک مبلغ ۶.۲ میلیون دلار برای خرید یک اثر هنری پرداخت کرد. حالا اثر هنری چه چیزی بود؟ یک موز چسبیده به دیوار.
او در شبکه اجتماعی X نوشت:
با افتخار اعلام می‌کنم که موز را خریدم!!!
من جاستین سان هستم و هیجان‌زده‌ام که بگویم موفق شدم اثر نمادین کمدین (Comedian) اثر مائوریتزیو کاتلان را با قیمت ۶.۲ میلیون دلار خریداری کنم. این فقط یک اثر هنری نیست؛ بلکه نمادی فرهنگی است که دنیای هنر، میم‌ها و جامعه ارزهای دیجیتال را به هم متصل می‌کند.
من معتقدم این اثر در آینده الهام‌بخش تفکر و گفتگوهای بیشتری خواهد بود و بخشی از تاریخ خواهد شد.
اثر هنری کمدین مائوریتزیو کاتلان، یک موز تازه است که با نوار چسب به دیوار چسبیده شده است. با این حال، مالک اثر، موز را به‌عنوان یک جزء فاسدشدنی به‌صورت دوره‌ای تعویض می‌کند و همچنین نوار چسب را در صورت نیاز جایگزین می‌کند. جاستین سان با پرداخت این مبلغ، دستورالعمل‌هایی برای چسباندن موز به دیوار و یک گواهی اصالت برای نامیدن آن به‌عنوان طنز دریافت کرد.
در تاریخ ۲۹ نوامبر ۲۰۲۴ (۹ آذر ۱۴۰۳)، جاستین سان در حضور ده‌ها خبرنگار و اینفلوئنسر، پس از سخنرانی در تمجید از این اثر به‌عنوان یک اثر نمادین و ایجاد ارتباط بین هنر مفهومی و ارزهای دیجیتال، موز را خورد.
او در توییتی نوشت:
بسیاری از دوستان از من درباره طعم موز پرسیدند. صادقانه بگویم، برای موزی با چنین پیشینه‌ای، طعم آن به‌طور طبیعی با یک موز معمولی متفاوت است. می‌توانم اندکی از طعم موزهای بیگ مایک (Big Mike) از ۱۰۰ سال پیش را در آن تشخیص دهم.
اعداد و ارقام مختلفی در خصوص ثروت جاستین سان در منابع مختلف به چشم می‌خورد. برخی ثروت او را ۲۰۰ میلیون دلار، برخی ۴۰۰ میلیون دلار، برخی ۵۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار و برخی بر اساس آدرس عمومی کیف پول ارز دیجیتال و سرمایه گذاری‌های وی، رقم ۳ میلیارد دلار ثروت را برای جاستین سان در سال ۲۰۲۳ ذکر کرده‌اند.
این ارزش خالص فقط وجوه جاستین سان را در کیف پول های کریپتویی او در نظر می گیرد. اگر سایر سرمایه گذاری ها و دارایی های غیر کریپتویی او را در نظر بگیریم، دارایی خالص جاستین سان تا فوریه ۲۰۲۴ حدود ۱.۱۳ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
سان یکی از شخصیت‌های معروف در دنیای ارزهای دیجیتال است که به خاطر ایجاد بلاک چین ترون و سازمان خودگردان غیرمتمرکز آن شناخته می‌شود.
پس از مواجهه با شکایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC)، جاستین سان دیگر در آمریکا اقامت ندارد. او در مکان‌های مختلفی از جمله هنگ کنگ، دبی و ژنو زندگی می‌کند.
دارایی خالص جاستین سان تا فوریه ۲۰۲۴ حدود ۱.۱۳ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
جاستین سان، متولد سال ۱۹۹۰ و ۳۵ ساله است.
جاستین سان از تاثیرگذارترین افرادی است که دنیای ارزهای دیجیتال تا به‌حال به خود دیده است. سان در سال ۲۰۱۳ با دنیای ارز دیجیتال آشنا شد و با سرمایه‌گذاری بر روی بیت کوین توانست به یک میلیونر تبدیل شود که در آن زمان تنها ۲۳ سال داشت. او پس از آشنایی با افراد معروف و کسب شهرت و محبوبیت در سال ۲۰۱۷ بنیاد ترون به همراه ارز دیجیتال TRX را راه‌اندازی کرد. به نظر می‌رسد ثروت وی در حال حاضر حدود چند صد میلیون دلار است و سرمایه‌گذاری‌های دیگری نیز انجام داده است که قطعا او را به فرد پولدارتری تبدیل خواهد کرد. جاستین سان توییتر بسیار پر سر و صدایی دارد و توییت‌های رک و صریح وی همواره حواشی زیادی در این فضا ایجاد می‌کند.
