به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ برنامه صف اول میزبان دکتر محمد اولیاء مدیرعامل شرکت مپنا بود تا در خصوص دستاوردها و برنامهها این شرکت با مخاطبان صحبت کند.
مقدمه مجری: در برنامه امروز افتخار میزبانی از مدیرعامل یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین شرکتهای مهندسی و صنعتی کشورمان را دارم که برخی از کارشناسان و مسئولان حوزه صنعت به آن لقب لوکوموتیو صنعت برق و انرژی کشور را دادند به دلیل این که تاکنون نقش قابل توجهی در توسعه و پیشرفت ایران عزیز ایفا کرده، دستاوردهای این شرکت در حوزه انرژی از جمله ساخت توربینهای گازی و بخار، نیروگاههای سیکل ترکیبی و ... باعث شده تا به یکی از بزرگترین قطبهای انرژی با استفاده از جدیدترین فناوریها در منطقه تبدیل شود، مدیرعامل این شرکت از مدیران جوان است که مراحل علمی و تخصصی این حوزه را طی کردند و در دورهای مدیریت را رها میکنند و به خارج از کشور و کسب و علم و تجربه در حوزه جدیدترین فناوریهای حوزه انرژی میپردازند و برمی گردند و دوباره با راه اندازی یک معاونت تحقیق و توسعه در یکی از شرکتهای صنعتی مان فضای جدیدی را در طراحی و پیشرفت حوزه صنعت به خصوص در حوزه انرژی و حمل و نقل ایجاد میکنند.
سوال: آقای دکتر اولیاء صحبت از مپنا که میشود اولین چیزی که آن پیش فرض ذهنی که برای مردم عزیز ساخته فعالیت در حوزههای مهندسی انرژی برق و حمل و نقل است. در ابتدا فضایی از مپنا را برای بینندگان عزیز ترسیم کنید، حال و روز مپنای این روزها چطور است، در کدام مسیر و در چه شرایطی دارد حرکت میکند؟
اولیاء: گروه مپنا الان سی و یکمین سال فعالیتش را میگذراند و در این سه دهه عمدتا در حوزه انرژی و به خصوص برق و احداث نیروگاه و تجهیزات و ساخت تجهیزات آن فعالیت داشته و کم کم حوزههای دیگر انرژی مثل نفت و گاز و همینطور حوزه حمل و نقل گسترش داده، در دهه اول فعالیتش بدون اینکه تجهیزات اصلی نیروگاه را خودش بسازد مدیریت احداث نیروگاه و پیمانکاری عمومی آن را به عهده داشته و انجام داده بعد از کسب تجربه در مدیریت پروژه مهندسی در احداث نیروگاه وارد ساخت تجهیزات نیروگاهی شده، در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ و عمدتاً در دهه ۸۰ با همکاری تکنولوژی شرکای خارجی ساخت تجهیزات اصلی نیروگاه را محقق کرد و نهایتاً در دهه ۹۰ و تاکنون به توسعه فناوری که بر اساس پایهای که با همکاری با شبکههای خارجیاش در دهه ۸۰ بنا گذاشته بود آنها را توسعه داد با تحقیق و توسعه داخلی در حوزه انرژی و تجهیزات مختلف نیروگاهی و صنعت نفت و گاز و حمل و نقل را در کارخانههای مختلفش طراحی میکند و میسازد.
اگر بخواهیم یک توصیف کلی از گروه بگویم باید بگویم عمدتاً یک کسب و کار انرژی است و انرژی جنبههای مختلف دارد و از تبدیل انرژی برای تولید برق و استخراج منابع انرژی که حوزه نفت و گاز است همینطور برخی از صنایع تبدیل انرژی، انتقال انرژی و همینطور صنایعی که در جنب موضوع انرژی کار میکند به عنوان مثال حمل و نقل صنعتی است که بسیار به انرژی مرتبط است و وابسته به انرژی و اثرگذار در انرژی در کشور است و میشود گفت همه فعالیتهایی که مپنا انجام میدهد حول و حوش کسب و کارهای انرژی است.
سوال: آن زمان که مپنا شروع کرد به نوعی آن فناوری کشورهای خارجی را نصب میکرد الان چند درصد از تولید آن تجهیزات فنی و مهندسی ما در حوزه انرژی تولیدات داخل است و دارد با متخصصین بومی انجام میشود؟
اولیاء: در بدو فعالیت ساخت تجهیزاتش در عمده صنایعی که مپنا کار میکند معمولاً با یک همکاری و لیسانس یک شریک خارجی شروع کرد چند سالی را در آن تجربه کسب کرده بعد مهندسی آن را خوب یاد گرفته و بعد شروع کرده به تغییر آن تکنولوژی، توسعه تکنولوژی و ایجاد تکنولوژیهایی که حق مالکیت معنوی آن برای خود گروه مپنا است این اتفاقی است که در اغلب کارخانجات گروه تولیدی مپنا به خصوص رخ داده. الان کاری که گروه مپنا میکند تقریباً هیچ کدام از تولیداتش اعم از طراحی و ساختشان وابسته به فناوری یا همکاری خارجی نیست البته این به این معنی نیست که ما همه چیز را در این کشور انجام میدهیم در هیچ صنعت و تکنولوژی در دنیا این چنین نیست حتی در پیشرفتهترین کشورهای صنعتی که همه چیز در آن کشور انجام شود. ما هم کماکان همکاری خودمان را داریم گرچه الان یک مقدار محدودیتهایی روی آن است زنجیرههای ارزش هم در حوزه مواد اولیه و ساخت است و هم بعضاً همکاریهای طراحی و مهندسی، اما آن چیزی که نهایتاً تا الان در گروه مپنا دارد تولید میشود با حق مالکیت معنوی و طراحیهای خودش عمدتاً دارد انجام میشود.
سوال: شاید الان با توجه به شرایط کشورمان از یک طرف و فعالیت مپنا از طرف دیگر مهمترین نکتهای که بخواهیم راجع به آن صحبت کنیم بحث انرژی باشد که حالا بحث ناترازیها نقل محافل سیاسی و اقتصادی و رسانهای است. مپنا چه میکند در حوزه انرژی و چقدر کمک میکند و چند درصد از انرژی کشور الان دارد توسط مپنا تولید و توزیع میشود و در نهایت اینکه آیا یک برنامه راهبردی مشخص برای کمک به حل ناترازیها دارید؟
اولیاء: قبل از اینکه در مورد این جواب این سوال توضیح بدهم باید بگویم که هر توسعه صنعتی و توسعه زیرساختی در کشور از جمله انرژی که الان مورد بحث ما است کاملا وابسته به موضوعات اقتصادی آن، صنعت و تامین مالی آن صنعت و ... است بنابراین اگر ما اختلالی در سطح کلان داشته باشیم در اقتصادمان و موضوعاتی مثل نقدینگی و تورم اینها بخواهد روی صنعت اثر بگذارد روند رشد آن صنعت را به شدت کند میکند. این در مورد هر صنعتی است. به اعتقاد بنده و خیلی راحت میشود این را دید که موضوع اقتصاد انرژی که به عنوان پایه در توسعه صنعت محسوب میشود در حدود یک دهه گذشته حداقل بیش از حدود یک دهه شاید حدود ۱۴،۱۵ سال اخیر خیلی مشکل داشته البته پایهاش به قبل از آن برمیگردد به اینکه انرژی اساساً در کشور ما بر اساس سوبسید و یارانه بوده است یعنی قیمتها واقعی نبوده و این واقعی نبودن قیمتها در طول زمان آفتی میشود برای اینکه سرمایهگذاری در آن صنعت شکل نگیرد و در نتیجه تامین مالی برای آن مختل میشود و نقدینگی آن به همین ترتیب.
در نتیجه سرمایهگذاری برای توسعه زیرساختها و به تبع آن توسعه فناوری برای آن کار صنعتی کم میشود یعنی سرمایهگذار ورودی و خروجی اش نمیخواند بنابراین رغبت به این نمیکند به علاوه اینکه این روند غیر واقعی بودن قیمت انرژی هم باعث میشود که دولت هم از آن چیزی که برای زیرساخت سرمایه گذاشته بازگشت آن را نداشته باشد، چون مرتباً دارد این فاصله را با سوبسید جبران میکند. در نتیجه درآمد جدیدی که بتواند زیرساختها را توسعه دهد یا حتی زیرساخت فعلی را بتواند به خوبی نگه دارد ندارد، این اتفاقی است که در صنعت انرژی ما افتاده و طی ۱۰، ۱۵ سال حاد شدن این موضوع کم کم ما را به این ناترازی انرژی رسانده و ناترازی انرژی چیزی نیست که در این سالهای اخیر اتفاق افتاده باشد.
این نتیجه روندی است که از قبل هم پیشبینی میشده در این شرایط میشود هنوز کارهایی کرد و در حال انجام است اولاً دولت برنامههایی دارد به تبع آن وزارتهای نیرو و نفت برنامههایی دارند ما به عنوان بنگاه اقتصادی شرکت غیر دولتی البته بزرگ نقش قابل توجهی میتوانیم بازی کنیم آن چیزی که میتوانیم انجام بدهیم در این چند دسته که عرض میکنم خلاصه میشود، دسته اول این است که پروژههایی برای احداث زیرساختهای جدید مثل نیروگاه خطوط انتقال ایستگاههای کمپرسور و ... در جریان است این پروژهها اگرچه ورودیهای مالی اش نسبت به سالهای گذشته اختلال زیادی دارد، اما باید اینها را کامل کرد برای اینکه اینها را کامل کنیم و منابع مالی اش را تامین کنیم یک بخشی اش از طرف دولت باید بیاید با مطالباتی که از پروژههای قبلی از دولت داریم، ما میدانیم که الان دولت نمیتواند خیلی سرمایه جدیدی برای اینها بگذارد، اما حداقل مطالباتی که وجود دارد از انجام پروژههای قبلی انتظار این است که مطالبات بیاید و بتوانیم با آن پروژههای جدید را کامل کنیم خود همینها به عنوان مثال حدود تقریباً در سال میشود گفت حدود ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ مگاوات می تواند به ظرفیت برق اضافه کند یعنی پروژههای جاری.
سوال: منظورتان ظرفیت اجرایی است نه ظرفیت اسمی.
اولیاء: این چیزی که معمولاً میگویند به عنوان ظرفیت اسمی میگویند و ظرفیت واقعی بستگی به محل و اقلیم و ارتفاع و این قبیل چیزها در نیروگاه دارد ولی حدود ۲۰ درصد پایینتر میشود.
سوال: آمار هم میدهید؟ در انرژیهای خورشیدی بفرمایید چه کردید و در نهایت اینکه مپنا الان دارد چه کمکی در حوزه تامین انرژی در نهایت طبق آمار میکند؟
اولیاء: بخش اول که عرض کردم عمدتاً در حوزه نیروگاههای حرارتی است، بخش دومی که مپنا دارد کار میکند و در کنار مپنا خیلی شرکتهای دیگر و پیمانکاران دیگر فعال هستند و اقبال زیادی به آن شده همین موضوع انرژیهای تجدید پذیر به خصوص خورشیدی است. در حوزه انرژی خورشیدی ما دو نوع پروژهها و فعالیتها و محصولات داریم یکی آن مواردی است که مثل بقیه مزارع بزرگ خورشیدی ساخته میشود این را هم به صورت سرمایهگذاری خودمان داریم با قراردادهای سرمایهگذاری که قبلاً با وزارت نیرو منعقد شده مثل خیلی سرمایهگذاران دیگر و بخش دوم هم اجرا به صورت پیمانکاری برای سرمایهگذاران دیگر به خصوص صنایع.
پس یک قسمت این مزارع خورشیدی است قسمت دوم به دلایل شرایط اخیری که در ناترازی دارد یک سری نوآوریهای به عنوان مشتقات انرژی خورشیدی الان در حال توسعه است از نوع همان توسعه و طراحی محصولات جدید که الان در گروه مپنا خودش انجام میشود اینها از یک سال پیش شروع شده از سال آینده اولین نتایجش را میبینیم البته در بدو امر خیلی اثر تولید انبوه نمیتواند داشته باشد ولی در آینده میتواند اثرات بزرگی بگذارد، پس این در حوزه تجدید پذیر مجموع کلیات و فعالیتها است.
سوال: در سه چهار دهه گذشته در انرژیهای خورشیدی فکر میکنم خروجی ما الان ۱۵۰۰ مگاوات مجموع برقی است که داریم از انرژی تجدیدپذیرها دریافت میکنیم نه صرفاً پنلهای خورشیدی کلاً انرژیهای تجدید پذیر، اگر همه مشکلاتی که راجع به آن صحبت کردیم نباشد، ما از الان تا سال دیگر یعنی مشکل نقدینگی و اینها را نداشته باشیم در طول یک سال چقدر میتوانیم از انرژیهای پاک، انرژی خورشیدی برق در کشور تولید کنیم؟
اولیاء: اگر مشکل نقدینگی اصلاً نباشد موضوعات بعدی موضوعات لجستیک و ظرفیت اجرا است من فکر میکنم با آمادگی که الان است، تجهیزات و نیروهای کاری و تیمهای آماده برای این کار فعلاً وجود دارد این عدد حدودا سالانه ۵۰۰۰ مگاوات میتواند باشد، در آینده میتواند بیشتر باشد ولی الان در نقطهای که هستیم فکر میکنم ۵۰۰۰ مگاوات در سال باشد.
سوال: اگر مشکلات لجستیک، نقدینگی، قانونی، کسب و کار و همه مواردی که به نوعی در روند تولید برق از محل انرژیهای تجدید پذیر اثرگذار است همه را حذف کنیم و بگوییم یک بستر کامل، چون مسئولین ما به این نتیجه رسیدند که این تنها راه رفع ناترازی است اگر از این زاویه به آن نگاه کنیم ما سالیانه در کشورمان چقدر میتوانیم انرژی تجدید پذیر داشته باشیم و چقدر از این محل میتوانیم برق تولید کنیم؟
اولیاء: اجازه بدهید من این عدد را در مورد قله این موضوع در دنیا که کشور چین است بگویم، در کشور چین با تمام ظرفیت مالی و امکانات و جمعیت و نیروی مهندسی و همه چیزی که دارد این عدد روزانه یک گیگاوات یعنی ۱۰۰۰ مگاوات در روز میتواند باشد ولی هیچ کشور دیگری در دنیا نیست که به نظرم به چنین ظرفیتی برسد، ما با شرایط واقعی در کشور خودمان فکر میکنم میتوانیم به سالیانه ۱۰ هزار مگاوات برسیم ولی الان در این نقطه نیست باید یکی دو سال دیگر بگذرد و این بسترهای لجستیک و اجرایی باید بیشتر شود.
سوال: پس نگاه شما خوشبینانه است و میتوانیم به ۱۰ هزار مگاوات برسیم.
اولیاء: میتواند باشد، اما اجازه بدهید یک چیز را در سوال شما اصلاح کنم، شما فرمودید الان تمام مسئولین روی این تمرکز کردند به عنوان تنها یا مهمترین راه حل، این از نظر من اشتباه است.
سوال: نه من میخواهم به آن عدد برسم من میگویم اگر در کشور ما هیچ مشکلی برای تولید برق از محل انرژیهای تجدید پذیر نداشته باشیم وزارت نیرو از سمت سایر دستگاهها همکاری و حمایت شود از صدر تا ذیل نظام، ما چقدر میتوانیم با نبود موانع و و همه امکانات چقدر از محل انرژیهای تجدید پذیر به ویژه انرژی خورشیدی در کل یا سایر حوزهها چقدر میتوانیم در کشورمان در طول یک سال برق تولید کنیم؟
اولیاء: از سال آینده میتواند نهایتاً به ۱۰ هزار مگاوات برسد.
سوال: چون واقعیتش اطلاعات مختلفی در این سالها رد و بدل شد در همین حتی چند ماه اخیر و اعداد مختلف در این زمینه مطرح شد که در طول یک سال گذشته یا برنامه هفتم ما به این اعداد خواهیم رسید. این اعداد از نگاه و از زبان یک متخصص مثل حضرتعالی قابل توجه است، برویم سراغ بهرهوری، اخیراً خود مپنا هم راجع به این موضوع خیلی صحبت کرد به علت اینکه آن بهرهوری پایین در کشور ما، شدت انرژی خیلی بالا است، اخیراً هم مپنا در گزارشها بود خیلی در این حوزه ورود کرده، چه میکنید برای اینکه بتوانید افزایش بهرهوری در حوزه انرژی داشته باشیم چه برنامه و اقداماتی، بحث سیکل ترکیبی، بهبود راندمان، کاهش مصرف انرژی و این مواردی که حضرتعالی بهتر از ما میدانید.
اولیاء: آن عرضی که در سوال قبلی شما داشتید
سوال: میتواند کمک کند
اولیاء: بله خیلی میتواند کمک کند، اما حداقل دو دسته راه حل عمده دیگر وجود دارد، یکی همان نیروگاههای حرارتی است، با همین توضیح که من در مورد این سوال در مورد راندمان این چیزها خواهم داد. خود نیروگاه حرارتی کماکان میتواند و باید ادامه داشته باشد این موضوع فقط مخصوص ایران هم نیست. تجدیدپذیرها میدانید یک تولید انرژی ناپایدار دارند که بستگی به طبیعت دارد و این باید با یک چیزهایی پشتیبانی بشود حالا آن چیزها یا ذخیره ساز از نوع باطری است یا حتی نیروگاههای حرارتی که میتوانند بعنوان پشتیبان برای اینها کار بکنند، بنابراین در کنار تجهیزات ما یکی از دستههای مهم کماکان و درآینده هم نیروگاههای حرارتی خواهد بود و سوم موضوع بهره وری که اشاره شما هم بود.
سوال: یعنی نگاه شما نیروگاههای حرارتی با راهکارهای جدید مثل سیکل ترکیبی و. بحث تجدیدپذیر و بحث بهره وری
اولیاء: بله، از نگاه من این سه دسته مجموعا راه حل نهایتا حذف ناترازی در سالهای آینده است این که بگویم در سالهای آینده بخاطر این که این چیزی که در طول سالهای مختلف تولید شده یک شبه و یک ساله رفع نمیشود و باید روی اینها کار بکنیم در سالهای آینده، نیروگاه حرارتی یکی از اصلیترین بخش که روی راندمان انرژی تاثیر میگذارد و روی افزایش توان هم بسیار موثر است، احداث سیکلهای ترکیبی روی نیروگاههای سیکل ساده فعلی است، سیکل ساده فعلی یعنی الان اینها دارند با راندمان حدود مثلا بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کار میکنند، سیکل ترکیبی این ها، یعنی بخش بخار اینها را که احداث بکنیم، آن زمان این راندمان اینها میرسد به ۵۵ تا ۶۰ درصد، این یکی از مهمترینها است بخاطر این که این توانی اضافه میکند که هیچ سوخت جدید مصرف نمیکند.
سوال: و راهکار بعدی برای این که درصدش را بالاتر ببریم.
اولیاء: در نیروگاه حرارتی راهکار بعدی این است که یک تعداد نیروگاه فرسوده ما در کشور داریم حدود سه هزار مگاوات که اینها راندمانهای کاری شان الان زیر ۲۰ درصد است من در مورد سیکل گاز گفتم که بین ۳۰ تا ۴۰ درصد معمول است اینها حتی زیر ۲۰ درصدند خیلی قدیمیاند توربینهای گاز خیلی قدیمی، همه آن را نمیشود حذف کرد، چون برای پایداری شبکه و کنترل فرکانس و اینها یک بخشی از آن نیاز است، اما مقدار عمدهای از اینها را میشود از رده خارج کرد و با سیکل ترکیبیهای جدید بالای ۵۵ درصد جایگزین کرد، پس این بخش نیروگاههای حرارتی؛ در قسمت بهره وری بخش مهم دیگر آن سمت مصرف است، بهره وری سمت مصرف بسیار پتانسیل بالایی دارد در کشور ما و همانطور که مقام معظم رهبری در نمایشگاه اخیر فرمودند، حوزه مصرف و کاهش مصرف یا صرفه جویی در حوزه مصرف راه حل اصلی است، این درست است، چون مقدار ظرفیتی که از مقدار ناترازی کم کرد بسیار بالاست.
سوال: یعنی در حدی که میتواند رفع ناترازی کند
اولیاء: باز نه یکساله ولی اگر ما الان شروع ... قبلا شروع کردیم حداقل ما در گروه مپنا شروع کردیم و شرکتهای دیگر هم فعال هستند این فعالیتها میتواند مثلا در حدود سال آینده نه، سال بعد از آن به اوج خود برسد و مقدار آن حجم آن آنقدر زیاد بشود که تاثیرگذار در میزان مصرف انرژی در کشور باشد. سال آینده هم البته ...
سوال: شما هم اعتقاد دارید که بحث اصلاح الگوی مصرف مان، صرفه جویی، صرفا بحث ناترازی نیست بلکه ما نیاز داریم که یک فرهنگ جدیدی در حوزه مصرف داشته باشیم. حتی اگر ناترازی نداشته باشیم.
اولیاء: کاملا درست است منتها فرهنگ شکلهای مختلفی شکل میگیرد یکی این است که تبلیغات مثلا آن چیزی که در صدا و سیما انجام میشود یا بقیه، با حرف زدن روی ذهن مردم خوب است و خیلی موثر است ولی از آن موثرتر قیمت اقتصاد است، فرهنگ را اصلیترین راهکار اصلاح آن قیمت است، چرا در کشورهای دیگری هست که ما صحبت از شدت انرژی که میکنیم میگوییم که شدت انرژی آنجا خیلی بهتر از ایران است، دلیل اصلی این است که قیمت انرژی واقعی است این اصلیترین دلیل است، البته تبلیغات دیگر اثرگذاری رسانه و اینها همه موثر است من در مورد آن اثربخشترین صحبت میکنم.
سوال: فرهنگ سازی در راستای واقعی سازی قیمت پس باید صورت بگیرد
اولیاء: بله یا به عبارتی واقعی سازی قیمت مهمترین ابزار فرهنگ سازی است.
سوال: مثل بحث جریمهها در بستن کمربند ایمنی
اولیاء: دقیقا، این اتفاق را ما دیدیم و مثالهای دیگر
سوال: البته با فرهنگ سازی موازی
اولیاء: دقیقا، یک قسمتی هم هست که در خصوص انرژی مشخصا من میگویم و بهره وری انرژی در حوزه مصرف، بخشی هم هست که با ابزار یعنی با تکنولوژی میشود این را کنترل کرد، این قسمت که الان روشهای فناورانه یا با محصولات جدید در حال توسعه است، مشخصا ما در گروه مپنا موارد قابل توجهی در دسترس داریم، این هم کمک میکند یعنی سوای از این که قیمت، جدا از این که اثرگذاری روی ذهن مشتری، ذهن مصرف کننده چطور اثر میگذارد یک قسمتهایی با تکنولوژیهای امروز به صورت خودکار میتواند مصرف را کنترل کند.
سوال: شما اخیرا یک سهام، منظورم این است که یک نماد بورسی را سهامش را اخیرا از گروه مپنا در بازار سرمایه عرضه کردید، نگاه شما چیست؟ این قسمت از فعالیتهای مپنا دارد با چه هدفی انجام میشود؟
اولیاء: این یک سیاستی است که در یک سال و نیم اخیر پررنگتر شده
سوال: با چه هدفی؟
اولیاء: با هدف این که اول شفافیت مالی برای شرکت هایمان را بیشتر بکنیم، چون وقتی شما آنها را برای بورس آماده میکنید مجبورید استانداردها و شفافیت مالی را بیشتر بکنید، دوم این که ارزش افزودهای برای آنها ایجاد بکنیم که همه عموم جامعه میتوانند بهرهمند بشوند حتی به صورتی که بخشی از داراییهای گروه مپنا که آماده میشود و در بورس عرضه بشود اینها تا صد در صد واگذار شود و ما از آن بیرون بیاییم. سوم این که یک بخشی از تامین مالی برای پروژههایی که در حال انجام داریم به این صورت میشود انجام داد در بازار به شکلهای مختلفی که ابزار بازار سرمایه است.
سوال: پس یک بازی برد برد است و حمایت از بازار سرمایه
اولیاء: بله حمایت از بازار سرمایه است در عین حال ابزارهایی به دست ما میدهد مثل انتشار اوراق صکوک و ... که بتوانیم از بازار سرمایه تامین مالی کنیم.
سوال: روابط تان با صنایع بزرگ چطور است؟
اولیاء: حدود سه سالی است که گروه مپنا پروژههای خیلی زیادی با صنایع دارد و میشود گفت پروژه هایش با صنایع از مجموع پروژههای دولتی یا بخشی در غیر دولتیها الان برابری میکند یا در بعضی قسمتها بیشتر است به این دلیل که صنایع نیاز خیلی جدی به انرژی دارند و وضعیت ناترازی انرژی آنها را خیلی آزار میدهد.
سوال: و الان هم به سمتی رفتند که دولت به صراحت اعلام کرده که اگر میخواهید تولید کنید برق را هم خودتان تولید کنید.
اولیاء: البته این حرف خیلی سنگین است.
سوال: نه سنگین نیست معاون وزارت نیرو چند وقت پیش ما در همین برنامه صف اول خدمت شان بودیم صراحتا روی آنتن زنده اعلام کردند که اگر میخواهند تولید کنندگان ما برق قطع نشو داشته باشند باید برق خودشان را اصطلاحا ۸۰ درصد تامین کنند و در کل آب پاکی را روی دست صنایع ریختند نگران این موضوع نباشند.
اولیاء: این حرف برای صنایع بزرگ خیلی جدی است، چون صنایع بزرگ مصرف کنندههای عمدهای هستند و مجبورند که خودشان نیروگاههای خودتامین استفاده کنند ما هم از سه سال قبل که این برنامه بین وزارت نیرو و صمت در یک توافقنامهای انجام شد و شروع شد، پروژههای متعددی خوشبختانه با صنایع قرارداد داریم و الان درحال اجرا است و بخشی از آن به بهره برداری رسیده و بخشی از آن برای تابستان آینده و بعد از آن به بهره برداری میرسد و اینها پروژههای برق خود تامین برای صنایع است.
سوال: درگزارشها میخواندم یک خبری در مپنا بود خیلی در رسانهها پرتکرار شد بحث توربینهای کلاس اف بود وقتی نگاه میکردم دیدم توربینهایی که خیلی در دنیا آخرین فناوری دنیا دارد تولید میشود خیلی روی بهره وری کمک میکند و روی تولید انرژی، شما کلا یک راهبرد و برنامه خاصی روی این توربینها دارید؟
اولیاء: دقیقا همین طور است، شاید یک نفر البته من قبل از آن توضیح بدهم شاید کسی بگوید که الان که گاز نیست و این وضعیت ناترازی این طور است اساسا شما چرا دارید برای توربین گازی ولو کلاس اف ولو نسل جدید کار میکنید؟ من ارجاع میدهم به بحث قبلیام در تجدیدپذیرها ما نمیتوانیم صرفا با اتکای به تجدیدپذیرها اکتفا کنیم، چون تجدیدپذیرها نیاز به پشتیبان برای پایداری شان دارند یکی از پشتیبانها هم توربینهای گازی هستند از قضا و موضوع دوم این است که میزانی که وقتی ما صحبت از انرژیهای تجدیدپذیر میکنیم مثلا ۱۰ هزار مگاوات من صحبت کردم که در یک سال انشاالله در آینده احداث بکنیم تجدیدپذیر، ۱۰ هزار مگاوات میزان انرژی که در طول سال تولید میکند یک چهارم تا یک پنجم میزان انرژی بخاطر همان وابسته بودن به نور خورشید و ... و در طول روز و راندمان و ازای جور چیزها، حدود یک چهارم تا یک پنجم نسبت به یک نیروگاه حرارتی دارد انرژی در طول سال تولید میکند بنابراین پایه تولید برق، تولید انرژی به طور خاص مشخصا هنوز نیروگاههای حرارتی هستند.
بنابراین نیروگاه حرارتی مهم هستند، چون میخواهند کار کنند باید راندمان شان بالاتر برود بنابراین باید به سمت نسل جدید رفت و این کار از سال ۹۵ به بعد در گروه مپنا انجام شده با همکاری یک خارجی در دورهای که امکان آن بیشتر بود و هم با توسعه داخلی، این دوتا را به موازات مپنا جلو برده آن خبری که شنیدید مربوط به توربینی است که در توسعه داخلی تکمیل شده انشاالله تا آخر امسال حمل میشود از کارخانه برای یکی از نیروگاههای وزارت نیرو که قرارداد بسته شده قبلا و امیدواریم پروژههای دیگری که برای بخش خصوصی و صنایع هم میسازیم بر پایه این توربین باشد چرا که راندمان سیکل ترکیبی در این نوع توربین کلاس اف نزدیک به ۶۰ درصد میرسد راندمان ما.
سوال: یعنی حتی از گازی که دارد تزریق میشود و آن بحث انرژی که تولید میشود، گرمایی که تولید میشود حداکثر استفاده میشود حتی آن بحث بازگشت آب و دوباره استفاده کردن، من روی سیکل آن را که نگاه میکردم تقریبا میشود گفت چیزی حدود ۹۹ درصد انرژی که میآید به صورت کامل استفاده میشود حتی از آن گرما من داشتم فکر میکردم میشود در گرمایش کارخانهها و صنایع استفاده کرد.
اولیاء: دقیقا، البته این سرمایه گذاری برای زیرساخت هایش میخواهد ولی امکانپذیر است یعنی یک صنعت بزرگ به خوبی میتواند از این استفاده کند.
سوال: راجع به صادرات خدمات فنی مهندسی صحبت کنیم، اما قبل از آن میخواهم این را ترکیب کنم با یک سوال دیگر، ما در سالهای اخیر عضویت مان در سازمانهای بین المللی مثل شانگهای، مثل بریکس مثل اتحادیه اقتصادی اوراسیا در غرب آفریقا و اینها خیلی خوب شده و شرایط خوبی داریم ظرفیتهای خیلی خوبی پیش روی کشورمان وجود دارد در صادرات خدمان فنی مهندسی و بحث بازارهای جدید مپنا رویکرد و راهبرد و برنامه خاصی دارد؟
اولیاء: قطعا همین طور است، این موضوع از نیمه دوم دهه ۸۰ در مپنا یعنی نزدیک به ۲۰ سال پیش وجود داشته و نیروگاههای مختلفی، خدمات فنی مهندسی به صورت سرویس نیروگاهی در نیروگاههای مختلفی از شرق تا غرب خاورمیانه و آفریقا، از شرق که میگویم کشورهایی مثل اندونزی و بعد پاکستان، عمان، کشورهای همسایه خودمان و تا آفریقا، شکلهای مختلفی از خدمات فنی مهندسی صادرات قطعات و همین طور احداث نیروگاه داشته، اگر بخواهم یک آمار به طور کلی بگویم برای این که شاخصی داشته باشید ما حدود ۵۳ هزار مگاوات تا الان نیروگاه ساختیم در داخل و خارج از کشور، حدود ۱۰ درصد این حداقل مربوط به خارج از کشور بوده یعنی حدود ۵۳۰۰ مگاوات.
سوال: و این بازارهای جدید کمک میکند که این گسترش پیدا کند
اولیاء: قطعا همین طور است منتها نیاز به توسعه روابط سیاسی دارد طبیعتا روابط سیاسی کشورها با همدیگر خیلی تاثیرگذار است و این روابط اجازه میدهد که آن توانی که در داخل وجود دارد و امکانی که برای صادرات وجود دارد بیشتر بشود.
سوال: خود مپنا بعنوان یک واحد صنعتی بخش خصوصی هم تقویت روابط سیاسی اش با تقویت روابط اقتصادی اش را با کشورهای هدف پیگیری میکند؟ اصطلاحا در حوزه سیاسی به آن میگوییم پارادیپلماسی
اولیاء: دقیقا همانطور که میدانید وزارت امور خارجه معاونتی دارد به نام معاونت دیپلماسی اقتصادی، ما و خیلی شرکتهای دیگر مثل ما در چارچوب آن معاونت دیپلماسی اقتصادی در فعالیتهای مختلفی که مثلا کمیسیونهای مشترک اقتصادی که وزارتهای مختلف در آن مسئولش هستند یا بازدیدها، مذاکرات مختلفی که در قالب یک هیئت دولتی در کنار بیزینس ها، شرکتهای خصوصی و غیر دولتی انجام میشود فعال هستیم در کشورهای مختلف و بخشی از این پروژههایی که عرض میکنم نتیجه همان فعالیتها است.
سوال: یک نکتهای که الان خیلی از شرکتهای دنیا از آن استفاده میکنند بحث همین زنجیرههای ارزش منطقهای و جهانی است سعی میکنند شرکتهای کوچک شان حالا نه در حد مپنا، کوچکتر از مپنا را وارد زنجیره ارزش منطقهای و جهانی بکنند که اینها رشد بکنند و بالعکس آن همکاری کردن با شرکتهای منطقهای و جهانی برای ارز آوری انتقال داده و انتقال دانش و از این جور مسائل، نگاه مپنا به این حوزه چیست؟ البته با آماری که شما دادید حاکی از این است که در این حوزه ورود کردید و دارید کار میکنید، اما به صورت مشخص اگر امکان دارد توضیح بفرمایید.
اولیاء: من این طور بگویم در واقع دسته بندی آمار صادراتی که گفتم داشتیم، از احداث نیروگاه بزرگ تا واحدهای کوچک تولید نیرو تا قطعات یدکی و قطعات مختلف استراتژیک برای صنعت انرژی و همین طور خدمات مهندسی برای اینها بوده، در آینده با توجه به این که رشد تکنولوژی دیجیتال خیلی زیاد است و تحول دیجیتال هم در صنایعی مثل ما لاجرم است و الان هم مشغول آن هستیم، بخشی از این صادرات خدمات فنی مهندسی و محصولات دیگر قاعدتا بر پایه تکنولوژیهای دیجیتال خواهد بود و محصولاتی که در این حوزه اتفاق میافتد و همین طور تجدیدپذیرها، من میتوانم پیش بینی کنم که در سالهای آینده البته نیاز کشورمان در درجه اول است، اما قطعا ما محصولاتی خواهیم داشت که اینها بازار خوبی در خارج از کشور خواهند داشت.
سوال: میخواستم زنجیره تولید داخلی هم سوال کنم که آن جاهایی که خالی است که زنجیره تکمیل بشود مپنا روی آن جاهای خالی ورود میکند که زنجیره را تکمیل کند؟
اولیاء: بستگی دارد که در زنجیره ارزش کسب و کارش وجود داشته باشد یا نه.