فشار آب چیست؟

فشار آب نیرویی است که آب را از طریق لوله‌ها به جریان می‌اندازد و می‌تواند به دلیل اختلاف ارتفاع یا استفاده از پمپ ایجاد شود. کمبود فشار آب منجر به مشکلاتی مانند کاهش جریان آب از شیرآلات و دشواری در استفاده از دوش می‌شود. فشار استاندارد آب شهری باید ۴.۲ بار باشد، اما در برخی مناطق شهری این فشار به ۲ بار کاهش می‌یابد. برای رفع این مشکل، شناسایی و حل دلایل افت فشار آب در ساختمان ضروری است.

دلایل افت فشار آب ساختمان

بررسی علت افت فشار آب در ساختمان برای تعیین روش‌های کنترل و افزایش فشار آب در ساختمان بسیار موثر است. از جمله دلایل افت فشار آب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مشکلاتی در لوله‌کشی‌ها

لوله‌های فرسوده یا مسدود شده: لوله‌های قدیمی که دچار خوردگی، رسوب یا مسدودیت می‌شوند، می‌توانند جریان آب را کاهش دهند. رسوبات مواد معدنی، زنگ زدگی و تجمعات در داخل لوله‌ها می‌توانند باعث افت فشار آب شوند.

1. لوله‌های غیر استاندارد: استفاده از لوله‌های غیراستاندارد یا کوچک‌تر از اندازه مورد نیاز برای سیستم لوله‌کشی می‌تواند باعث کاهش فشار آب شود. این لوله‌ها نمی‌توانند حجم کافی از آب را انتقال دهند.
2. اتصالات نادرست: اتصالات لوله‌ها که به درستی نصب نشده‌اند یا شل هستند می‌توانند باعث نشت آب و در نتیجه افت فشار شوند.

مشکلات پمپ آب

1. پمپ ضعیف یا خراب: پمپ‌های آب که به درستی کار نمی‌کنند یا قدرت کافی ندارند می‌توانند باعث افت فشار آب در ساختمان شوند. اگر پمپ توانایی تامین فشار لازم را نداشته باشد، آب به طور یکنواخت در تمامی طبقات یا نقاط ساختمان توزیع نمی‌شود.
2. تنظیمات نادرست پمپ: اگر فشار پمپ به درستی تنظیم نشده باشد، ممکن است فشار آب کاهش یابد یا نوسانات فشار ایجاد شود.

وجود هوا در لوله‌ها

1. هواگیری نادرست: وجود هوا در سیستم لوله‌کشی می‌تواند باعث افت فشار آب شود. این هوا در لوله‌ها حرکت کرده و مانع از جریان یکنواخت آب می‌شود.
2. نشت هوا به لوله‌ها: در برخی موارد، نشت هوا به داخل لوله‌ها به دلیل مشکلات در اتصالات یا شیرآلات می‌تواند باعث کاهش فشار شود.

مشکلات در شیرآلات

1. شیرآلات معیوب یا خراب: شیرهای آب که به درستی بسته نمی‌شوند یا دچار مشکل هستند می‌توانند باعث نشت آب و افت فشار شوند. همچنین، رسوبات در داخل شیرآلات می‌توانند جریان آب را کاهش دهند.
2. شیرآلات قدیمی: شیرآلات قدیمی که به درستی کار نمی‌کنند یا قطعات آن‌ها فرسوده شده است، می‌توانند بر فشار آب تأثیر بگذارند.

مشکلات در سیستم توزیع آب شهری

افت فشار در شبکه آب شهری: در برخی مواقع، مشکلات در شبکه توزیع آب شهری می‌تواند باعث افت فشار آب در ساختمان‌ها شود. این مشکلات می‌تواند شامل خرابی‌ها، تعمیرات یا نوسانات در فشار آب در شبکه آب شهری و خارج از ساختمان باشد.

وجود رسوبات و کثیفی در فیلترها

فیلترهای آب مسدود شده: اگر ساختمان دارای سیستم تصفیه آب باشد، رسوبات و کثیفی‌هایی که در فیلترها جمع می‌شوند می‌توانند باعث کاهش فشار آب شوند. تمیز نکردن منظم فیلترها می‌تواند به این مشکل دامن بزند.

بررسی دقیق این عوامل را می‌بایست به صورت دوره‌ای انجام داد تا از صحت عملکرد آنها بر فشار آب ساختمان مطمئن شد.

راهکارهای افزایش فشار آب ساختمان، آپارتمان و ویلا

نصب پمپ تقویتی: استفاده از پمپ‌های تقویتی برای افزایش فشار آب در طبقات مختلف ساختمان.

بازبینی لوله‌کشی: تعمیر یا تعویض لوله‌های فرسوده و مسدود شده.

استفاده از لوله‌های مناسب: انتخاب لوله‌های با قطر مناسب برای جلوگیری از کاهش فشار.

نصب مخزن آب تحت فشار: کمک به حفظ فشار ثابت با ذخیره‌سازی آب.

هواگیری سیستم لوله کشی: حذف هوا از لوله‌ها و پمپ‌ها برای جلوگیری از افت فشار.

تمیز کردن فیلترها: فیلترهای مسدود شده می‌توانند فشار را کاهش دهند.

تنظیم فشار پمپ‌ها: تنظیم پمپ‌ها به طور صحیح برای تامین فشار کافی.

مدیریت استفاده همزمان: کاهش استفاده همزمان از آب در نقاط مختلف ساختمان.

افزایش ارتفاع مخزن آب: قرار دادن مخزن آب در ارتفاع بالاتر برای استفاده از فشار گرانشی.

استفاده از شیرآلات کم‌مصرف: نصب شیرآلات کم‌مصرف برای بهبود فشار آب.

پمپ آب راهکاری اساسی برای افزایش فشار آب

اولین و بهترین راهکار افزایش فشار آب در ساختمان، استفاده از "پمپ آب" است. پمپ آب در سیستم تاسیسات همه ساختمان‌ها وجود دارد، اما اگر پمپ، توان کافی برای ایجاد فشار آب کافی، نسبت به طبقات بالاتر یا تعداد واحدهای ساختمان را نداشته باشد، باید پمپ آب جدید با توان بیشتر جایگزین آن شود. دلیل بروز این مشکل؛ کمبود آب و افت فشار آب شهری یا افزایش تراکم جمعیت در یک منطقه است.

تنوع زیاد پمپ‌های آب در ابعاد و قدرت‌های مختلف، امکان تهیه انواع پمپ با قدرت‌های متفاوت را برای افراد فراهم کرده است. امروزه، امکان استفاده از مینی پمپ افزایش فشار آب با قدرت و توان ۰/۵ یا ۱/۰ اسب برای یک واحد مسکونی وجود دارد. در بسیاری مواقع دیده شده که همسایه‌ها برای نصب پمپ جدید به مشکل بر می‌خورند. در این شرایط، می‌توان اقدام به نصب پمپ‌های کم صدا یا بی صدا در تراس، پارکینگ یا پشت بام ساختمان به صورت مجزا کرد.

منبع آب و نقش اساسی آن در رفع کمبود و نوسان آب

وجود یک منبع آب مناسب برای ذخیره آب آشامیدنی در افزایش فشار آب ساختمان موثر است. ضمن اینکه به طور کلی استفاده از یک مخزن آب ذخیره در ساختمان توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان ضروری اعلام شده است. این در شرایطی است که استفاده از مخزن ذخیره آتش نشانی هم برای اتصال به لوله‌های آب برای اطفاء حریق و آتش‌سوزی، تکمیل کننده و مورد نیاز است.

مطابق با قوانین و مقررات ساختمان، پمپ باید بعد از کنتور و مخزن نصب شود و آب، بعد از عبور از کنتور و مخزن آب با فشار به طبقات بالای ساختمان انتقال پیدا می‌کند.

نکته: نصب پمپ به طور مستقیم به شبکه آب شهری، غیرقانونی است چرا که باعث بروز مشکلات زیادی در شبکه آب شهری سایر ساختمان ها و محله ها می‌شود.

برای تهیه مخزن آب قبل از هر اقدامی باید از قیمت و ابعاد مخزن آب مورد نظرتان را محاسبه کرده و از صحت این اطلاعات مطمئن باشید. پس از محاسبه حجم مخزن، باید موقعیتی را که قرار است مخزن را در آن قرار دهید، مشخص کنید.

معمولا در هر ساختمان موقعیت مشخصی را برای قرار دادن مخزن مانند اتاق تاسیسات، پارکینگ، زیر راه پله و… در نظر می‌گیرند. بهترین مکان برای نصب مخزن که برای افزایش فشار آب ساختمان نیز مناسب است، پشت بام است. نصب مخزن آب در پشت بام و ارتفاع باعث می‌شود تا آب با فشار وارد لوله‌ها شود. در واقع نیروی جاذبه و گرانش است که در صورتی که مخزن در ارتفاع قرار بگیرد، باعث افزایش فشار آب می‌شود. با استفاده از این روش، امکان افزایش فشار آب بدون پمپ هم به وجود می‌آید. در این روش، همچنین امکان استفاده از آب ذخیره شده در مخزن در زمان قطعی برق هم فراهم می‌شود.

منبع: tpy.ir (تهران پلیمر یارا)