به گزارش اقتصادنیوز، خبرگزاری الجزیره با انتشار یادداشتی مدعی شد، از آنجایی که وضعیت در سوریه پیچیده و شکننده است، نقش ترکیه در شکل دادن به آینده این کشور توجه های بسیاری را به خود جلب کرده است.از سال 2011، زمانی که قیام بهار عربی در سوریه آغاز شد، تا 8 دسامبر 2024 که دولت بشار اسد سقوط کرد، ترکیه در خط مقدم تلاش های نظامی، دیپلماتیک و بشردوستانه برای مدیریت بی ثباتی در امتداد مرز جنوبی خود قرار داشت.با سقوط اسد در شرایطی که ایران و روسیه به ترتیب بر معادلات منطقه و جنگ در اوکراین متمرکز بودند، ترکیه با فصل تازه ای از استراتژی سوریه روبرو است؛ فصلی که نیازمند محاسبه مجدد اهداف و نگرانی‌های این بازیگر است.
الجزیره در ادامه یادداشتادعایی اش آورد، آنکارا حمایت خود را از رهبری جدید سوریه نشان داده و از همین رو مقام های ارشد این کشور چون ابراهیم کالین، مدیر سازمان اطلاعات ملی و هاکان فیدان، وزیر امور خارجه به شام رفته و مورد استقبال نیز قرار گرفته اند.در همین راستا دولت ترکیه بر ثبات سیاسی ترکیه تاکید دارد و این گزاره را در اولویت قرار داده است، ثباتی که می بایست با احترام به تمامیت ارضی سوریه همراه باشد.رجب طیب اردوغان 25 دسامبر اعضای حزب عدالت و توسعه را خطاب قرار داد و گفت: «امنیت و صلح سوریه ممکن است برای دیگران در درجه دوم اهمیت قرار گیرد. اما چنین امری برای ما به عنوان کشوری که با سوریه مرز 910 کیلومتری داریم، با اهیمت تر است».
همزمان ترکیه بر ضرورت انتقال سیاسی به رهبری همه سوری‌ها تاکید کرده و در همین راستا فیدان 22 دسامبر در دمشق گفت که اولویت در سوریه «دستیابی به آشتی ملی، تضمین توسعه اقتصادی، و ایجاد شرایطی است که که سوری ها را توامند کرده و بستر را برای بازگشت پناهجویان هموار می سازد». به ادعای الجزیره ایجاد یک سوریه باثبات و یکپارچه با تلاش آنکارا برای کاهش فشار داخلی بر تعداد زیادی از پناهجویان سوری در این کشور همسو خواهد بود.ابن در حالی که در آنکارا اپوزیسیون دولت را به سوء مدیریت در موضوع پناهجویان متهم کرده و پناهجویان را مسئول مشکلات اقتصادی ترکیه می داند.همزمان لفاظی‌های بیگانه هراسانه منسوب به راست افراطی به احساسات ضد پناهجویان در سراسر کشور دامن زده که گاه به خشونت علیه مردم سوریه منجر شده است.
الجزیره در ادامه یادداشت خود آورد، ترکیه، یکی از بزرگترین اقتصادهای منطقه با بخش ساخت و ساز قوی، از ظرفیت خود در بازسازی سوریه که طی یک دهه از نظر اقتصادی، زیرساختی و خدمات ویران شده، آگاه است.از همین رو وزارت‌های حمل‌ونقل، انرژی و منابع طبیعی ترکیه برنامه‌هایی را برای اصلاح جاده‌ها، فرودگاه‌ها، زیرساخت‌های انرژی و برق در سوریه اعلام کرده‌اند.با این حال، سوریه برای توسعه و کمک های بشردوستانه به حمایت های مالی و کمک های مالی بیشتری نیاز خواهد داشت. بنابراین ترکیه به دنبال ایجاد هماهنگی منطقه ای به ویژه با متحدانش در خلیج فارس است.آنکارا روابط مستحکمی با قطر دارد و همزمان تعاملاتش با امارات متحده عربی و عربستان سعودی را عادی سازی کرده و روابط تجاری و مالی قوی با هر سه کشور افزایش داده است؛ گزاره ای که می تواند نفوذ سیاسی و دیپلماتیک ترکیه در شام را افزایش دهد.
علاوه بر اصل بازسازی سوریه، همکاری با خلیج فارس می تواند ترکیه و جهان عرب را به هم نزدیکتر کند. آنکارا با همه کشورهای عربی، به جز سوریه تحت حکومت اسد، روبطش را اصلاح کرد.هرچند در این میان نمی توان منکر رقابت های پیدا و پنهان ایران و ترکیه شد؛ آنکارا تهران را رقیبی قدرتمند در منطقه می بیند که برای افزایش توان، قدرت و نفوذش در خاورمیانه بستر سازی می کند؛ همین گزاره زمینه را برای بی اعتمادی نسبی میان ایران و ترکیه به وجود آورده است.به ادعای الجزیره، هر دو طرف تلاش می کنند حوزه نفوذ یکدیگر را به ویژه در مورد مسائل امنیتی محدود کنند.
حضور یگان‌های حفاظت خلق (YPG)، وابسته به حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک)، در سوریه همچنان محور استراتژی امنیتی ترکیه است، زیرا آنکارا این دو گروه را به‌طور ارگانیک مرتبط می‌داند که به همان اصول جدایی‌طلبی قومی-ناسیونالیستی پایبند هستند.پ‌ک‌ک چندین دهه است که با دولت ترکیه در جنگ است؛رگیری که بیش از 40 هزار کشته برجای گذاشته است. ترکیه مدت‌هاست که این گروه "سازمان تروریستی" می‌داند.یگان های خلق سوریه یکی از اعضای اصلی نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) مورد حمایت ایالات متحده است که همراه با پ.ک.ک، اتحادیه جوامع کردستان (KCK)، چتری از گروه های وابسته به پ.ک.ک در سوریه، عراق، ترکیه، و ایران تعریف کرده اند.در نتیجه، دولت ترکیه در باب نیروهای دموکراتیک سوریه رویکرد محتاطانه دارد و موضعش اش نسبت به آنها ممکن است زمینه را برای تنش نسبی میان تهران و آنکارا هموار کند.
بر اساس گزارش ها، یگان های حفاظت خلق از سال 2011 با نفوذ در سوریه حملات زیادی علیه ترکیه انجام داده است.حال دولت ترکیه سقوط بشار اسد را فرصتی برای از بین بردن آنچه به عنوان بزرگترین تهدید امنیتی خود می داند، قلمداد می کند.در حال حاضر، ترکیه در حال هماهنگی با دولت جدید سوریه در مورد یگان های خلق است و می خواهد به رهبری جدید فرصتی برای حل این موضوع بدهد.آنکارا از YPG خواسته است تا با خلع سلاح و در سوریه ادغام شوند، اما مشخص نیست که آیا این خواسته محقق خواهد شد یا نه.تاکنون، نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری YPG ادغام در "سوریه جدید" را به خودمختاری در سطح محلی در شمال شرق سوریه و ایجاد یک منطقه غیرنظامی شده منوط کرده اند.در گذشته، ترکیه عملیات برای هدف قرار دادن جنگجویان یکان خلق عملیات برون مرزی را در امتداد مرزهای خود آغاز کرد و حالا اگر فشارها برای خلع سلاح کارساز نباشد، ممکن است دوباره تنش های مرزی از سرگرفته شود. یگان های خلق به عنوان بخشی از نیروهای دموکراتیک سوریه از حامیان ایالات متحده هستند و ائتلافی را تعریف کردند برای مبارزه با داعش و در هیمن راستا هم آموزش دیده اند و هم تسلیح شده اند. حال این که دونالد ترامپ در باب آنها از چه رویکردی پیروی کند جای سوال است و طبیعتا راهبرد آنکارا را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.به ادعای الجزیره، در صورتی که ترکیه به گزینه حمله نظامی علیهه کردها متوسل شود، طبیعتا نیروهای زمینی اش را با پشتیبانی هوایی اعزام خواهد کرد و یا حتی ممکن است از نیروهای مخالف به عنوان اهرمی برای تصرف مناطق تحت کنترل یگان های خلق استفاده کند.
شرایط داخلی س.ریه همچنان در برابر تنش های فرقه ای و قومی با توجه به فقدان اهرم امنیتی نهادینه شده شکننده و اسیب پذیر است. تنش‌ها و خشونت‌های فرقه‌ای اخیر در شهرهایی مانند لاذقیه، طرطوس و پایتخت، دمشق، نمونه‌های بارز هستند. از همین رو آنکارا احتمال بی ثباتی را بررسی کرده و از همین رو حمله نظامی به شمال شرق سوریه ممکن است زودتر اتفاق بیفتد تا به ادعای این کشور تنش های این جغرافیا سراسر شام را فرا نگیرد.موضوع دیگری که پیامدهای عمیقی بر سیاست ترکیه در سوریه خواهد داشت این است که آیا ایالات متحده حمایتش از یگان های خلق را ادامه خواهد دادیا سربازانش را از شام خارج می کند. اگر دولت ترامپ بر تقویت این گروه در شمال شرق سوریه تاکید داشته باشد، بطیعتا رایزنی های واشنگتن و آنکارا در این باره به شکل منفی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و روابط به ظاهر قوی ترامپ و اردوغان ممکن است آسیب ببیند.در نهایت، موضع قاطع ترکیه در قبال یگان های خلق ممکن است با غیرقابل پیش بینی بودن ترامپ تضاد داشته باشد و به روابط دوجانبه در مناطق فراتر از سوریه، از جمله تجارت، صنایع دفاعی و سرمایه گذاری آسیب برساند.خطر حیاتی دیگر برای ترکیه، تجاوز اسرائیل به خاک سوریه فراتر از بلندی‌های جولان اشغالی است که ترکیه آن را نه تنها برای حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه بلکه برای امنیت ملی خود نیز تهدید می داند.رویکرد اسرائیل می تواند زمینه ساز رویارویی شود زیرا آنکارا معتقد است که اسرائیل توسعه در سوریه را متوقف نخواهد کرد و در نهایت ممکن است مستقیماً ترکیه را تهدید کند.اردوغان بارها گفته است که اگر اسراییل متوقف نشود، «در نهایت آناتولی را با توهمات سرزمین موعود خود هدف قرار خواهد داد».
