کاظم جلالی در مصاحبه با خبرنگاران رسانه‌های ایرانی مقیم مسکو افزود: از سوی دیگر، مطالبات کشورها درباره لزوم کارایی نظام بین‌المللی رو به فزونی است و از طرفی هم تنش‌های ژئوپلیتیک و اختلافات منطقه‌ای، در حال افزایش است؛ در این شرایط، عملا کشورها به دنبال آن هستند که نظام بین‌الملل نقش مؤثرتری در تحولات جهان ایفا کند.
وی تصریح کرد: البته به صورت طبیعی، اختلاف نظرهایی هم در بریکس وجود دارد اما می‌شود با اجماعی، کارها را پیش برد.
این دیپلمات کشورمان با تأکید بر اینکه بریکس به دنبال آن است که سلطه جهانی دلار را کاهش دهد، یادآور شد: پیش بینی می شود که در افق ۲۰۳۰ میلادی، سهم دلار در ذخایر بانکهای مرکزی از ۵۸ درصد به حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد کاسته شود.
جلالی ادامه داد: فرایندهایی که بریکس دنبال می‌کند، این گروه را به یک سازمان بزرگ و مهم در آینده تبدیل خواهد کرد. بر اساس آمارهای کمی موجود، وزن اقتصادی بریکس در حدی است که در بلند مدت می تواند، قطب جدیدی از تفکر غیرغربی را در وسیع ترین شکل آن، ترویج کند.
وی افزود: اکنون بریکس در حدود ۳۲ درصد از خشکی زمین، ۴۶ درصد جمعیت، ۲۰ درصد ذخایر طلا، ۴۰ درصد ذخایر خارجی، و ۳۰ درصد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، ۴۲ درصد تولید غلات و ۴۰ درصد مصرف غلات را در خود جای دارد.
سفیر ایران در روسیه گفت: بر اساس پیش بینی ها در افق ۲۰۳۰، ۴۸ درصد از تولید ناخالص جهانی را کشورهای گروه بریکس به خود اختصاص داده و با کاهش شاخص های توسعه گروه ۷، سهم بریکس در تولید ناخالص جهانی از یک سوم فراتر خواهد رفت و حدود یک چهارم از صادرات کالاها در جهان نیز متعلق به این گروه خواهد بود
جلالی همچنین گفت: انتظار می رود که بانک توسعه جدید بریکس، به عنوان یک آلترناتیو برای بانک جهانی، به نوعی به عنوان جایگزین مکانیسم‌های توسعه غربی عمل خواهد کرد.
این دیپلمات کشورمان معتقد است: ایجاد بورس تجاری غلات در گروه بریکس به‌عنوان جایگزینی برای بورس اوراق بهادار غرب، یک ظرفیت جدید را در بلند مدت در بخش کالاهای کشاورزی و تبادل آنها در سطح بین المللی رونمایی می‌کند.
وی با اشاره به رویکرد بریکس در زمینه تقویت هر چه بیشتر مسیرهای تجاری مهم بین‌المللی، عضویت ایران در این گروه را فرصتی مهم در بهره‌گیری از ظرفیت ژئوپلیتیکی و موقعیت جغرافیایی ایران در اتصال کریدورهای بین‌المللی عنوان کرد.
جلالی در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری گروه بریکس گفت: سال ۲۰۲۴ نقطه عطفی در تاریخ بریکس بود.
وی ادامه داد: حجم فعالیت بریکس در سال ۲۰۲۴ بسیار وسیع و بزرگ بود. یک بخشی به خاطر میزبانی و ریاست روسیه بر این گروه بود که با توجه به شرایطی که در روسیه حاکم بود تلاش کردند رویدادهای بریکس را قوی برگزار کنند. چالش‌ها در عرصه ساختار قدرت جهانی نیز از دیگر عواملی بود که سبب شد رویدادهای بریکس در سال ۲۰۲۴ بسیار شکوهمند برگزار شود.
این دیپلمات کشورمان یادآور شد: سال ۲۰۲۴، اولین سالی بود که تعداد اعضای بریکس از پنج عضو به ۱۰ عضو ارتقا پیدا کرد؛ در سال ۲۰۲۳، در نشست سران بریکس در آفریقای جنوبی، پنج کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران به اعضای این گروه اضافه شدند.
سفیر ایران در مسکو گفت: جمهوری اسلامی ایران هم به دلیل روابط نزدیک با روسیه و هم سال اول عضویت، به صورت قوی وارد این سازمان شد و در همه جلسات بریکس در سطوح بسیار خوب حضور پیدا کرد.
جلالی در ادامه از توسعه متوازن و گسترش منافع مشترک بین کشورها، ساخت جهانی هماهنگ با صلح پایدار و مشترک، تغییر مناسبات جهانی و عادلانه تر کردن آن و تأثیرگذاری مثبت بر بحران‌های سیاسی و اقتصادی مهم جهانی به عنوان اهداف بریکس یاد کرد و گفت: در سخنرانی‌های آقای پوتین به عنوان رئیس‌دوره‌ای بریکس و دیگر اعضا، بر حرکت به سوی این اهداف تأکید شد.
وی یادآور شد: نشست سران در کازان برگزار شد و هیأت بلندپایه جمهوری اسلامی ایران به ریاست آقای پزشکیان حضور فعالی در این اجلاس داشت.
این دیپلمات کشورمان افزود: علاوه بر این رویداد اصلی، بریکس نشست وزیران و مقامات عالی‌رتبه اجرایی، قضایی و قانونگذاری و همچنین کارگروه های تخصصی، کنفرانس‌ها و نمایشگاه ها و همچنین یک سازوکار مالی دارد که تأسیس بانک توسعه نوین و صندوق ذخیره ارزی بریکس را شامل می‌شود.
وی گفت: روسیه تلاش کرد که در سال ۲۰۲۴ میلادی همزمان با دوره ریاست یکساله خود بر بریکس، برنامه‌های متفاوتی را داشته باشد که برخی از آنها، برنامه های سیاسی امنیتی بود؛ از ابتدا هم اعلام شد که بنا بر این است که روابط میان کشورهای عضو تقویت شود.
جلالی اظهار داشت: رویکرد دیگر این بود که اعضای بریکس نظام بین‌الملل را به سمت تضمین دموکراتیزه شدن سوق و عملاً کارایی نظام بین‌الملل را افزایش دهند.
وی از کاهش قدرت نظام بین‌الملل به عنوان یکی از شرایط فاجعه‌بار سال ۲۰۲۴ میلادی یاد کرد و گفت: زمانی که از شورای امنیت سازمان ملل بحث می کنیم، مأموریتش این است که صلح و امنیت جهانی را تضمین کند.
سفیر ایران در روسیه یادآور شد: بعد از جنگ جهانی دوم، از بین رفتن جامعه ملل، سازمان ملل و شورای امنیت با هدف ایجاد صلح و امنیت جهانی شکل گرفتند اما این نهادها در موضوع غزه نتوانستند کاری انجام دهند؛ این وضعیت نشان داد که جهان نیازمند سازمان‌ها و سازوکارهای جایگزین است.
وی خاطرنشان کرد: تعامل با کشورهای شریک بریکس، افزایش کارایی نظام روابط بین الملل و تضمین دموکراتیزه شدن بیشتر آن، تشدید همکاری برای تضمین امنیت بین‌المللی، همکاری در زمینه مقابله با تروریسم، مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، تقویت همکاری برای مبارزه با جرم و جنایت، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مبارزه با فساد و تضمین امنیت اطلاعات بین المللی جزو اهداف سال ۲۰۲۴ بود و بریکس تلاش کرد که این موارد را در دستور کار خود قرار دهد.
جلالی در عین حال گفت: این بدان معنا نیست که بریکس به یک سازمان همه‌جانبه تبدیل شده است و همه این امور را می‌تواند زیر نظر و سیطره خود داشته باشد، بلکه تلاش خودش را انجام می دهد که برای پر کردن خلأ قدرتی که در عرصه بین‌المللی وجود دارد به این سمت پیش رود.
وی افزود: به جای اینکه غربی‌ها ارزش‌ها و ضوابط را تعریف کنند و هم خود مجری باشند و هم ناظر، بریکس بر این باور است که باید تقسیم کار مجددی در عرصه جهانی شکل گیرد.
سفیر ایران در مسکو گفت: روسیه در دوره ریاست بریکس، یکسری اهداف اقتصادی را پیگیری کرد که مقابله با اعمال محدودیت های تجاری یکجانبه غیرقانونی که عمدتا از سوی آمریکا اعمال می شود، از جمله آنها بود.
وی ادامه داد: همکاری در سازمان تجارت جهانی، صندوق بین‌المللی پول و گروه بانک جهانی، اینکه اعضای بریکس بتوانند به عنوان یک تشکل همگرا در این سازمان‌ها حرکت کند و همچنین افزایش حجم تجارت و سرمایه گذاری مستقیم در کشورهای بریکس از دیگر رویکردهای این گروه در سال ۲۰۲۴ بود؛ به این شکل که اعضا در کشورهای یکدیگر سرمایه‌گذاری کنند و تجارت را به شکل مستقیم انجام دهند.
جلالی از تقویت نقش کشورهای بریکس در نظام پولی و مالی بین‌المللی به عنوان جنبه دیگر رویدادهای بریکس در سال ۲۰۲۴ یاد کرد و گفت: همه می‌دانیم این نظام در تسخیر برخی قدرت‌های بزرگ است و ما به این قائل هستیم که همه کشورها در این فرایند نقش داشته باشند.
وی افزود: توسعه همکاری‌های بین بانکی، همکاری در استفاده از سیستم های پرداخت و فناوری های مالی، همکاری در بخش های کشاورزی، انرژی و حمل و نقل، همکاری‌های بهداشتی و درمانی، همکاری بین جوامع تجاری کشورهای بریکس نیز در دستور کار بریکس بود و نهایتا اینکه اعضا بتوانند مسائل پولی و مالی و بانکی را با مکانیزم همگرایانه‌ای دنبال کنند.
سفیر ایران در روسیه در ادامه از توسعه همکاری‌ها در سطوح مردمی و فرهنگی به عنوان بخش سوم رویدادهای بریکس در سال ۲۰۲۴ نام برد و گفت: در این چارچوب، نهادینه کردن همکاری های بین پارلمانی، همکاری در زمینه آموزش عالی و جامعه علمی و کارشناسی بریکس، توسعه همکاری های چند جانبه در امور فرهنگی، افزایش تعامل در تربیت بدنی و ورزش، تشدید همکاری در حوزه گردشگری، حمایت از همکاری بین مناطق، شهرها و شهرداری های بریکس دنبال شد.
جلالی خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۲۴، به ریاست روسیه، ۱۹۹ نشست حضوری و ۴۵ نشست برخط؛ در مجموع ۲۴۴ نشست بریکس برگزار شد که بیشتر آنها در روسیه و برخی از آنها در سایر کشورها بود.
وی ادامه داد: هر یک از کشورهای برزیل و چین در سال ۲۰۲۴ میزبان پنج نشست بریکس بودند و علاوه بر این، دو رویداد در نیویورک، دو نشست در وین و یک رویداد هم در آفریقای جنوبی برگزار شد.
سفیر ایران در مسکو یادآور شد: روسیه تلاش کرد که میزبانی رویدادهای بریکس را منحصر به مسکو نکند و شهرهای مختلف را مشارکت داد که در رشد و توسعه شهرها هم مؤثر است.
وی افزود: بنا بر بررسی صورت گرفته، ۱۷ شهر در کنار مسکو میزبان اجلاس‌های بریکس بودند.
جلالی افزود: در سال میلادی گذشته، ۱۰۵ رویداد بریکس در مسکو، ۱۸ نشست در سن‌پترزبورگ، ۱۳ جلسه در کازان و سایر رویدادها نیز در برخی دیگر از شهرهای روسیه برگزار شدند.
سفیر ایران در روسیه با بیان اینکه مشارکت کشورمان در نشست های بریکس بسیار خوب بود، در این زمینه به حضور رؤسای قوه مجریه و مقننه در نشست سران و رؤسای پارلمان های بریکس (آقای پزشکیان در اجلاس کازان و آقای قالیباف در اجلاس سن‌پترزبورگ) اشاره کرد.
وی یادآور شد: ۱۳ وزیر یا مقام هم‌سطح وزیر از جمهوری اسلامی ایران در اجلاس های بریکس در سال ۲۰۲۴ شرکت کردند و علاوه بر آن، ریاست ۲۶ هیأت کشورمان را مقامات در سطح معاون وزیر و رئیس سازمان‌های ملی برعهده داشتند و ۵۰ هیأت نیز در سطح مدیران کل و کارشناسان ارشد در جلسات شرکت کردند.
