همشهری آنلاین- فهیمه طباطبایی: این معلم بهابادی که این روزها اسمش سر زبان‌ها زیاد می‌چرخد و ۳۳سال است زیست‌شناسی درس می‌دهد و دانش‌آموزانش را هم عاشق طبیعت و نگهداری از آن کرده، «رضازینلی» است که هنوز رویای ارتقای موزه علوم طبیعی بهاباد را دارد.
داستان معلمی کردن «رضا زینلی» در نگاه اول خیلی سرراست و یک خطی می‌آید؛ معلمی که عاشق کارش است و تلاش کرده این عشق را به دانش‌آموزانش در یک شهرستان در جنوب شرق یزد منتقل کند و به همین دلیل برنده یک جایزه ۵۰۰میلیون تومانی بین‌المللی شده است اما این همه داستان نیست.
تأسیس موزه در یک شهرستان دورافتاده
رضا زینلی سال ۱۳۷۶تصمیم می‌گیرد برای بهتر یاد دادن درس زیست‌شناسی به دانش‌آموزان یک موزه طبیعی علوم آفرینش با ۵محور گیاه‌شناسی، جانورشناسی، سنگ، فسیل و میکروبیولوژی در بهاباد یزد ایجاد کند. او پیشنهاد ساخت این موزه را به آموزش و پرورش بهاباد می‌دهد و خودش پیگیر آن می‌شود و این موزه را با اندک امکاناتی در آن سال راه می‌اندازد. او دراین‌باره می‌گوید: « برای ایجاد این موزه، ۲هدف در ذهنم داشتم؛ اول اینکه دانش‌آموز با مشاهده و لمس بتواند مطالب دشوار کتاب زیست‌شناسی را درک کند و دوم اینکه لذت یادگیری را در آنها افزایش دهم.»
کمک خیران برای ساخت موزه
اما ساخت این موزه آن هم در یک شهرستان که با مرکز استان فاصله زیادی داشته، چندان هم راحت نبوده است؛ چرا که جلوتر از ساخت یک موزه زیست‌شناسی، ده‌ها اولویت دیگر پیش روی مسئولان دولتی بهاباد بوده و ساخت این موزه در بهاباد به هیچ وجه توجیه منطقی نداشته است. زینلی می‌گوید: « اوایل جا انداختن این موضوع سخت بود چون مسئولان تأثیر ایجاد این موزه را به درستی درک نمی‌کردند و کاری نبود که قبلا در جای دیگری تجربه شده و درسش را پس داده باشد. اما توانستیم به مرور با کمک خیرین و سپس بخشدار و فرماندار وقت، این موزه را در شهرستان ۱۰هزار نفره بهاباد راه بیندازیم.»
جمع‌آوری ۵۵۰۰ اثر در ۲۷ سال
موزه در ۳دهه گذشته کم‌کم جان می‌گیرد و علاوه بر دانش‌آموزان، به پاتوقی برای علاقه‌مندان به طبیعت تبدیل می‌شود و تا به امروز ۵هزار و ۵۰۰اثر در حوزه آبزیان، فسیل، حیات وحش، سنگ و گیاه در این موزه جمع‌آوری شده است. این معلم نمونه بین‌المللی می‌گوید: «جمع‌آوری این آثار طبیعی نیز حکایت جالبی دارد. مردم بهاباد و شهرستان‌های اطراف، گروه بزرگی از کسانی هستند که دوست دارند این موزه پیشرفت کند. آنها اگر در طبیعت، حیوانات یا جانوران و پرندگانی را ببینند که بر اثر سانحه تصادف یا به شکل طبیعی مرده باشند، آن را به موزه می‌آورند و در اختیار ما می‌گذارند. از طرفی چند سال پیش، مسئولان محیط‌زیست به ما یک یوزپلنگ تاکسیدرمی شده، اهدا کردند و گفتند که جاهای دیگری بوده که این یوز را در اختیارشان قرار دهیم اما ترجیح دادیم این موزه تخصصی، میزبان آن باشد.»
اقدامات زینلی به این موزه ختم نمی‌شود. او محتوای آموزشی نیز برای موزه آماده می‌کند و کارگاه آموزشی هوشمند نیز در کنار آن راه می‌اندازد. البته اینها در کنار تدریس آقای زینلی در مقطع متوسطه دوم مدرسه رفیعی بهاباد است. «این موزه باعث شد شهر ما از انزوا خارج شود و ارتباطات علمی و اجتماعی پیرامون آن شکل بگیرد.»
جایزه ۵۰۰ میلیونی چه شد؟
اما ماجرای اهدای جایزه ۵۰۰میلیونی این معلم به موزه آفرینش بهاباد چیست؟ « من وقتی در این رقابت بین‌المللی که از سوی مؤسسه برهان برگزار شده بود شرکت کردم و برنده شدم، تصمیم گرفتم آن را برای موزه هزینه کنم. چون زمینی ۲۰هکتاری با یک ساختمان ۱۴۰۰متری برای این موزه درنظر گرفته شده بود و ۴سال است که در حال تجهیز داخلی آن هستیم و به اعتبار نیاز داشتیم. وقتی آقای وزیر گفتند که ۵۰۰میلیون به موزه می‌دهند و نیاز نیست من جایزه‌ام را به این کار اختصاص دهم گفتم چه بهتر حالا یک میلیارد تومان را صرف تجهیز موزه می‌کنیم.»
آقای زینلی ۴فرزند دارد و این ۵۰۰میلیون می‌توانست یکی از ده‌ها گره زندگی‌اش را باز کند اما باز کردن گره موزه مهم‌تر بود. «همیشه بچه‌هایم می‌گویند که ما یک آبجی داریم به اسم موزه آفرینش و آنها هم در این مسیر با من هم‌نظر هستند.»
رضا زینلی حالا عنوانش فراتر از یک معلم زیست‌شناسی است. او در روزگاری که کارها با فعل نشد همراه است نماد امید است؛ عده زیادی در تلاشند که معلمی را به واسطه حقوقش، شغلی بی‌اثر جلوه دهند.
