بیایید به چند سئوال درباره یائسگی بپردازیم: آیا یائسگی باعث ناباروری میشود؟ آیا بارداری در یائسگی امکان دارد. جواب این پرسشها آنقدرها هم ساده نیست.
درک دوره یائسگی بسیار مهم است. حتی اگر گرگرفتگی و پریودهای نامنظم دارید، به این معنی نیست که نمیتوانید باردار شوید، شما در حال گذار به یائسگی هستید. با این حال، احتمالا بسیار کمتر از سالهای قبل، بارور هستید.
ممکن است شما به طور رسمی به یائسگی نرسیده باشید. این را بدانید تا زمانی که یک سال کامل را بدون پریود سپری کنید، هنوز احتمال بارداری وجود دارد. هنگامی که شما یائسه میشوید، سطح هورمونهایتان به اندازهای تغییر کرده که تخمدانهای شما دیگر تخمک آزاد نمیکنند و دیگر نمیتوانید به طور طبیعی باردار شوید یعنی بارداری در یائسگی، امکانپذیر نیست.
کلمه «یائسگی» اغلب برای توصیف دورهای از زندگی استفاده میشود که شما اولین علائم یائسگی را تجربه میکنید، یائسگی، یک شبه اتفاق نمیافتد. در طول سالهای باروری، بدن شما استروژن، پروژسترون، هورمون لوتئینهکننده (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH) تولید میکند. در اواسط چرخه ماهانه، هورمون لوتئینهکننده (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH) و استروژن با هم فعالیت و تخمدانهای شما را وادار میکنند تا در طول تخمکگذاری، تخمک بالغ آزاد کنند.
تخمکگذاری نمیتواند اتفاق بیفتد مگر اینکه سطح هورمون شما در محدوده مطلوب باشد. اگر تخمک بارور شود، هورمون لوتئینهکننده تولید پروژسترون را برای حفظ بارداری تحریک میکند.
قبل از یائسگی زمان انتقال به دوره یائسگی است و تخمدانهای شما کمتر استروژن و پروژسترون تولید میکنند. سطح هورمون لوتئینهکننده و هورمون محرک فولیکول شروع به افزایش میکند چون تخمدانها کمتر به آنها پاسخ میدهند.
همانطور که سطح هورمونها در نوسان است، ممکن است متوجه علائمی مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه شوید. دورههای شما از نظر طول و دفعات نامنظم میشود. تخمدانهای شما ممکن است چند ماه تخمک آزاد کنند و در برخی دیگر از ماهها تخمک آزاد نکنند.
اگرچه باروری شما در حال کاهش است، اما هنوز هم میتوانید باردار شوید. اگر نمیخواهید باردار شوید، باید از روشهای کنترل بارداری استفاده کنید. این مرحله میتواند چندین سال طول بکشد.
در دوران پیش از یائسگی، ممکن است به نظر برسد که قاعدگی شما متوقف شده است، اما دوباره پریود میشوید و بارها این اتفاق رخ میدهد، بنابراین این وضعیت میتواند شما را فریب دهد تا فکر کنید به یائسگی رسیدهاید، در صورتی که اینطور نیست.
در شرایطی، یائسه محسوب میشوید که یک سال کامل از آخرین قاعدگی شما گذشته باشد. این زمان برای اکثر زنان، بین سنین 40 تا 55 سالگی و میانگین سنی یائسگی، 51 سالگی است.
هنگامی که به یائسگی رسیدید، هورمون لوتئینهکننده و هورمون محرک فولیکول بالا و سطح استروژن و پروژسترون پایین میماند. دیگر تخمکگذاری نمیکنید و نمیتوانید بچهدار شوید.
پس از یائسگی، سطح هورمونهای شما دیگر در محدوده مناسب برای تخمکگذاری و بارداری نخواهد بود. شما دیگر باردار نمیشوید.
تخمکهای بعد از یائسگی دیگر قابل دوام نیستند، اما هنوز دو راه برای بارداری در یائسگی و استفاده از IVF وجود دارد. میتوانید از تخمکهایی که قبلا منجمد کردهاید، یا از تخمکهای اهدایی تازه یا منجمد استفاده کنید. همچنین به هورموندرمانی نیاز دارید تا بدنتان برای لانهگزینی آماده شود و بتوانید جنین را در رحم خود پرورش دهید.
در مقایسه با زنان در مرحله پیش از یائسگی، زنان یائسه به احتمال زیاد پس از IVF عوارض جزئی بارداری را تجربه میکنند. بسته به وضعیت کلی سلامتی شما، آی وی اف بعد از یائسگی ممکن است برای شما مناسب باشد، یا نباشد. بنابراین نیاز است با یک متخصص باروری که با زنان یائسه کار کرده، مشورت کنید.
پاسخ کوتاه، منفی است، اما محققان در حال تحقیق بر روی آن هستند. یکی از راههای مطالعه، درمان با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت خود شما (پی آر پی اتولوگ) است. پی آر پی، حاوی فاکتورهای رشد، هورمونها و سیتوکینها است. تلاشهای اولیه برای بازگرداندن فعالیت در تخمدانهای زنان یائسه نشان میدهد که ترمیم فعالیت تخمدان امکانپذیر است، اما فقط به طور موقت. تحقیقات در این باره هنوز در مراحل اولیه است.
اگر در دوران پیش از یائسگی قصد بارداری دارید، باید اسید فولیک مصرف کنید و با پزشک خود در مورد ارجاع به کلینیک باروری صحبت کنید. آزمایشهایی وجود دارد که پزشک عمومی ممکن است قبل از اینکه شما را به متخصص معرفی کند، تجویز میکند.
آزمایش خون باروری به نام «آنتی مولرین هورمون» (AMH) یکی از این آزمایشها است. اگر تصمیم دارید این آزمایش را انجام دهید، توصیه میکنیم از یک متخصص ناباروری کمک بگیرید تا آن را برای شما توضیح دهد.
حدود 1درصد از زنان زیر 40 سال یائسگی را پشت سر میگذارند که به عنوان نارسایی زودرس تخمدان یا POI شناخته میشود. اگر این مورد برای شما نیز صادق است و میخواهید بچهدار شوید، باید به یک کلینیک تخصصی باروری مراجعه کنید.
برخی از زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان به طور طبیعی باردار میشوند و احتمال کمی وجود دارد که تخمدانها دوباره شروع به کار کنند.
احتمال باردار شدن با افزایش سن کاهش مییابد:
خطرات سلامتی در بارداری با افزایش سن افزایش مییابد. پس از 35 سالگی، خطر مشکلات خاص در مقایسه با زنان جوانتر بیشتر میشود که عبارتند از:
هر چه سن شما بالاتر باشد، احتمال اینکه بارداری و زایمان پیچیده شود، بیشتر است.
بارداری در یائسگی، ممکن است از طریق هورموندرمانی و IVF، امکانپذیر باشد، اما نه ساده است و نه بدون خطر. اگر به بارداری در یائسگی با آی وی فکر میکنید، به مشاوره باروری و نظارت دقیق پزشکی نیاز دارید. با این حال، به غیر از IVF، اگر یک سال از آخرین قاعدگی شما گذشته باشد، بارداری در یائسگی، امکانپذیر نیست و بله! یائسگی باعث ناباروری میشود.