قیمت طلا در سالهای گذشته با افزایش همراه بوده اما در یک سال اخیر این رشد قابل توجه شده و طلا را به مرکز توجه افراد برای سرمایهگذاری تبدیل کرده است. جالب اینجاست که افزایش قیمت طلا و استقبال از خرید آن تنها منحصر به ایران نیست و در سطح جهانی نیز طی ماههای گذشته طلا مخاطب بیشتری پیدا کرده است. البته در ایران طلا به دلیل تغییرات نرخ ارز و رشد قیمت جهانی فلز زرد، رشد مضاعفی را تجربه کرده است. در این شرایط، بسیاری از مردم برای آن که از این رشد جا نمانند و از طرف دیگر داراییهای خود را همگام با تورم افزایش دهند، طلا را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنند. اما بهترین روش سرمایهگذاری در طلا چیست؟ و چطور میتوان در این فلز ارزشمند سرمایهگذاری مناسبی انجام داد؟
در گذشته و حتی تا چند سال پیش، تنها راه برای خرید طلا مراجعه به طلافروشیها و خرید طلای فیزیکی از آنها بود. با این حال، در طول زمان این موضوع تغییر کرده و گزینههای زیادی برای سرمایهگذاری در این فلز ارزشمند پدیدار شدهاند. از جمله این روشهای جدید میتوان به صندوقهای طلا، اپلیکیشنهای خرید و فروش طلا و همچنین رمزارزهای مبتنی بر طلا اشاره کرد.
بجز خرید فیزیکی طلا، در سالهای اخیر خرید آنلاین طلا هم امکانپذیر شده است. بهترین روش خرید طلای آنلاین، خرید صندوق طلا است. صندوق طلا از سوی شرکتهای مالی معتبر تاسیس میشود و تحت نظارتهای نهادهای رسمی مثل سازمان بورس و اوراق بهادار شروع به فعالیت میکند. بنابراین امنیت و اعتماد بالایی برای سرمایه گذاری در صندوق های طلا وجود دارد. آنها بخش اعظم سرمایهای که از افراد جمعآوری میکنند را صرف سرمایهگذاری در اوراق شمش و گواهی سکه طلا میکنند. صندوق طلا شمش و سکه خریداری شده خود را به صورت واحدهای سرمایهگذاری متعدد درآورده و به فروش میرساند. به همین دلیل هم سرمایهگذاری در صندوق طلا با پول کم امکانپذیر است و میتوان با 500 هزار تومان نیز در آن مشارکت کرد. پشتوانه طلای صندوق طلا نیز که از همین اوراق و گواهی تشکیل شده است، در بورس کالا نگهداری میشود و به همین دلیل سرمایهگذاری در این گزینه امنیت لازم را دارد. با نگاهی به سایت کدال میتوان میزان دارایی ماهانه هر صندوق طلا را به تفکیک شمش و سکه بررسی کرد.
یک مورد که باید در مورد صندوق طلا باید به خاطر داشت، این است که سرمایهگذاران آن نمیتوانند طلای فیزیکی دریافت کنند بلکه با تغییر قیمت هر واحد از صندوق طلا منتفع یا متضرر میشوند. صرف نظر از این موارد، خرید صندوق طلا این مزیت را نیز دارد که سرمایه افراد قابل سرقت یا جعل نیست و بازدهی آنها هم مشابه با بازدهی طلا است. به علاوه اینکگه صندوق های طلا معاف از مالیات هستند. حباب اسمی صندوقهای طلا به راحتی قابل مشاهده است و افراد میتوانند صندوقهایی که حباب ندارند را شناسایی کنند و در آنها سرمایهگذاری نمایند.
خرید طلای فیزیکی برای بسیاری از مردم گزینه محبوبی است. علت این محبوبیت را میتوان استفاده زینتی، اطمینان از داشتن طلا و حفظ قدرت خرید در برابر تورم دانست. به طور کلی خرید طلای فیزیکی دو جنبه دارد. اولین مورد بیشتر قصد استفاده از طلا به عنوان زینت و زیور را مد نظر دارد که شامل طلای 18 عیار موجود در انواع جواهرات میشود. دومین جنبه خرید طلای فیزیکی به قصد سرمایهگذاری است که بیشتر شامل مواردی مانند شمش و سکه میشود. خرید طلای فیزیکی با وجود مزایایی که دارد، معایبی نیز دارد. مهمترین معایب طلای فیزیکی به نگهداری آن برمیگردد. طلای فیزیکی میتواند جعل شود یا مورد سرقت قرار گیرد. اما در کنار این موضوع عدم امکان سرمایهگذاری با پول کم در طلا هم مطرح است، چرا که اکنون برای خرید هر گرم طلای 18 عیار باید بیش از 5 میلیون تومان و برای خرید هر سکه باید چند ده میلیون تومان پرداخت کرد.
برخی از افراد در واکنش به چنین شرایطی تصمیم میگیرند که طلای آبشده بخرند. اما طلای آبشده هم مشکلاتی دارد. طلای آبشده ممکن است استاندارد لازم را نداشته باشد و همچنان مشکل سرقت را نیز دارد. نکته پایانی در مورد خرید طلای فیزیکی به حباب و مالیات برمیگردد. هنگامی که نرخ ارز رو به افزایش است، حباب سکه افزایش مییابد و به همین دلیل هم ریسک خرید سکه کمی بالاتر میرود. در مورد خرید طلای 18 عیار هم مواردی مانند مالیات بر ارزش افزوده، سود صنفی و اجرت ساخت وجود دارد که باعث میشود بخشی از قیمتی که برای خرید طلای فیزیکی پرداخت میشود، بابت طلای موجود در آنها نباشد. گاهی اوقات نیز طلای زینتی نگینهایی دارد که قیمت زیورآلات خریداری شده را بالا میبرد اما هنگام فروش ارزش خاصی ندارد.
علاوه بر روشهایی که اشاره شد، رمزارزهایی نیز وجود دارند که مبتنی بر طلا هستند. رمزارزهایی مانند پکس گلد و تتر گلد دو رمز ارز معروف هستند که امکان سرمایهگذاری در طلا را برای فعالان این بازار فراهم میکنند. مزیت این رمزارزها آن است که امکان سرمایهگذاری آسان و آنلاین در طلا را فراهم میکنند و همه جا قابل دسترس هستند. با این حال، بازار رمزارزها در ایران با مشکلاتی روبرو بوده است. بسته شدن درگاههای پرداخت صرافیهای ارز دیجیتال نمونهای از این مشکلات است. مقررات قانونی در ایران و دنیا ممکن است روی نقدشوندگی دارایی سرمایهگذاران ایرانی این رمزارزها تاثیر بگذارد.
در چند ماه اخیر، تعداد اپلیکیشنهای مالی فعال در حوزه طلا رشد داشته است. این اپلیکیشنها خرید آنلاین طلا را امکانپذیر میکنند. برخی از آنها در 24 ساعت شبانهروز امکان خرید طلا را فراهم میکنند و با پول نسبتا کم هم میشود در آنها سرمایهگذاری کرد. با این حال، یک نکته مهم در مورد این اپلیکیشنها وجود دارد. میزان طلای پشتوانه این صندوقها چندان مشخص نیست و همین مساله روی اطمینان و اعتماد به آنها تقش دارد. از طرف دیگر، کارمزد این اپلیکیشنها نیز نسبت به صندوقهای طلا بالاتر است. این اپلیکیشنها اعلام کردهاند که طلا را به صورت فیزیکی نیز میتوانید تحویل بگیرید با این حال کارمزدی که برای تحویل طلای فیزیکی اعلام میکنند، نسبتا بالا است.
در بالا به روشهای مختلف سرمایهگذاری در طلا اشاره کردیم. این روشها شامل سرمایهگذاری در طلای فیزیکی و سرمایهگذاری در خرید آنلاین طلا هستند. مهمترین معضلی که در خرید طلا پیش میآید و برای اطمینان افراد تعیینکننده و مهم است، پشتوانه طلای آنها است. در اغلب موارد، پشتوانه طلای اپلیکیشنهای مالی مشخص نیست یا در مواردی مانند رمزارزها با ریسکهای نقدشوندگی همراه است. این موضوع در مورد صندوق طلا وجود ندارد. همچنین، بهترین راه برای سرمایهگذاری در طلا که ریسک جعل و سرقت نداشته باشد، خرید صندوق طلا است.
در حال حاضر 18 صندوق طلا در کشور در حال فعالیت هستند. برای انتخاب یک صندوق طلای مناسب میتوان چند نکته را مورد نظر قرار داد. در این شرایط بهتر است به سابقه صندوق طلا، میزان ارزش کل داراییهای تحت مدیریت آن، میزان ارزش معاملات و حجم معاملات روزانه صندوق، حباب اسمی آن در مقایسه با سایر صندوقها و ترکیب داراییهایش توجه کرد. صندوقی که ارزش معاملات، سابقه، ارزش کل داراییهای بالاتری باشد برای سرمایهگذاری بهتر است. از سوی دیگر، صندوق با حباب اسمی کمتر معمولا برای سرمایهگذاری گزینه مناسبتری است. ترکیب داراییهای صندوق نیز میتواند نکته مهمی باشد. بهتر است صندوقهایی برای سرمایهگذاری انتخاب شوند که سهم متعادلی از دارایی خود را به شمش و سکه اختصاص دادهاند. در این صورت صندوق طلای مورد نظر، حباب کم و بازدهی مناسبی را تجربه خواهد کرد.