به گزارش اقتصادنیوز، امواج میدیا با انتشار یادداشتی مدعی شد، به نظر می رسد ترکیه و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در حال پر کردن خلاء موجود در سوریه هستند زیرا نفوذ ایران در شام پس از سقوط دولت بشار اسد کاهش یافته است. در این میان هماهنگی آنکارا با پایتخت‌های عربی خلیج فارس همسویی برجسته ای را به همراه خواهد داشت. ترکیه برای تامین منافع همه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در سوریه جدید، از جمله کشورهایی که پیش از این سیاست خارجی دولت آنکارا را تهدید می دانستند، خیز جدی برداشته است.به طور خاص، عربستان سعودی – یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس که رهبری حمایت و مشروعیت بخشیدن به اداره هیئت تحریر الشام (HTS) در سطح بین المللی را بر عهده دارد - در بسیاری از منافع ترکیه سهیم است. اینها شامل کمک به سوریه برای دستیابی به یک انتقال آرام، حفظ تمامیت ارضی و مانع از تبدیل شدن شام به پناهگاهی برای گروه های افراطی است که کشورهای دیگر را تهدید می کنند.
پینار دوست، عضو شورای آتلانتیک و پژوهشگر وابسته به موسسه فرانسوی مطالعات آناتولی در این باره به امواج میدیا گفت: «در حالی که ترکیه به لطف نفوذش بر حاکمان جدید سوریه می تواند به تنهایی عمل کند و از موقعیت سودمند خود در سوریه منتفع شود، اما تصمیم گرفت همه بازیگران منطقه ای را با دولت جدید همسو کرده و از آنها برای سرمایه گذاری در آینده سوریه دعوت به عمل آورد».در این میان به باور ناظران ترکیه با آگاهی از نگرانی‌ها در مورد بازگشت اسلام سیاسی به سرزمین‌های عربی بر مشارکت کشورهای حاشیه خلیج‌فارس چون امارات و عربستان سعودی تاکید خاصی دارد و همزمان دیپلماسی فعالی با رهبران تازه نفس سوریه و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس دنبال می کند.
در همین راستا همکاری عربستان و ترکیه در مورد سوریه پس از اسد باید در چارچوب گسترده‌تر نزدیکی آنکارا و ریاض تبیین شود؛ تعاملی که در آغاز این دهه شتاب گرفت و از آن زمان تقویت شده است. دو بازیگر ثابت کرده‌اند که می‌توانند ازمسائل گذشته که در دهه 2010 به تنش ها میانشان دامن زد، مسائلی چون قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول، کودتای 2013 در مصر، جنگ داخلی لیبی و محاصره قطر عبور کنند. به نظر می رسد سیاست گذاران در آنکارا اهمیت همکاری با پادشاهی را برای دستیابی به ثبات در حالی که سوریه دوره انتقال حساسی را پشا سر می گذارد، درک می کنند. از همین رو به ادعای گروهی از تحلیلگران در حالی که ترکیه به دنبال ایفای نقش شریک امنیتی اولیه شام است، نقش عربستان را مکمل نقش خود می داند و تصور می کند بدین طریق شانسش در این جبهه افزایش خواهد یافت.
باتو کوشکون، تحلیلگر مسائل سیاسی و کارشناس امور ترکیه در این باره گفت: «ترکیه برای تحقق اهدافش به حمایت شورای همکاری خلیج فارس و به ویژه عربستان سعودی نیاز دارد؛ همکاری که زمینه را برای همسویی در قاب سرمایه گذاری مشترک در دولت تحت رهبری تحریر الشام فراهم خواهد کرد». همزمان گوخان ارلی، هماهنگ‌کننده مطالعات خلیج‌فارس در اندیشکده اورسام مستقر در آنکارا به امواج میدیا گفت« ترکیه با توجه به روابط دیرینه تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی خود با سوریه و منافع اقتصادی که با عربستان دارد به دنبال تضمین اهداف اصلی اش یعنی حراست از تمامیت ارضی سوریه و بازگرداندن ثبات به این کشور است. این منافع متداخل زمینه را برای تعمیق بالقوه روابط ترکیه و عربستان پس از خروج اسد فراهم کرده است. دو قدرت منطقه ای همچنین بر تحریم های غرب علیه سوریه پس از اسد متمرکز هستند؛ محدودیت هایی که هر دو به شدت با آن مخالفت کرده اند. آنکارا به خوبی می داند که با به واسطه حضور بن سلمان، ولیعهد ونفوذ لابی سعودی در واشنگتن و بر دونالد ترامپ، ریاض این توان را دارد تا کاخ سفید را برای برداشتن تحریم ها و پایان دادن به محدودیت های تعریف شده علیه تحریر الشام به عنوان یک گروه تروریستی متقاعد کند.
در این میان رویکرد اسرائیل علیه سوریه پس از اسد، عربستان و ترکیه را به هم نزدیکتر کرده است. مقامات آنکارا و ریاض از زمان سقوط دولت اسد از الفاظ تند برای محکوم کردن تجاوزات ارضی و نظامی تل آویو استفاده کرده اند و رویکرد این بازیگر را بی ثبات کننده و تهدید کننده برای دوره گذار سوریه می دانند.آنکارا و ریاض هر دو تاکید دارند که اشغالگری اسرائیل غیرقابل قبول است و به تجزیه طلبی، رادیکالیسم و تروریسم دامن می زند و اگر در آینده در سرزمین های سوریه باقی بماند،فعل و انفعال های آنکارا می تواند موضوع را پیچیده تر کند. دکتر علی باکر، استادیار دانشگاه قطر و عضو ارشد غیر مقیم در ابتکار عمل امنیت خاورمیانه و برنامه های خاورمیانه در شورای آتلانتیک اسکوکرافت،در این باره به امواج میدیا گفت: من معتقدم که هم عربستان سعودی و هم ترکیه با این اهداف موافق همسو هستند.
اگرچه سیاست‌های عربستان و ترکیه در قبال سوریه پس از اسد کاملاً همسو به نظر می‌رسد، کارشناسان معتقدند که ممکن است میان دو بازیگر تنش هایی رخ دهد.به ادعای آنها این احتمال وجود دارد که رقابت بر در باب شکل دادن به ساختارهای سیاسی و اقتصادی شام و نفوذ در این کشور به یکی از موضوعات مورد اختلاف طرفین تبدیل شود به خصوص که هم ترکیه و هم عربستان سعودی می خواهند نقش خود را در حکومت پس از اسد تقویت کنند. به‌علاوه، اگر استراتژی‌ها یا اتحادهای منطقه‌ای گسترده‌تر آنها متفاوت باشد - همانطور که در زمان‌هایی در گذشته شاهد بودیم – این احتمال وجود دارد که دو بازیگر بر سر اولویت‌ها، انتخاب شرکای محلی یا سرعت اصلاحات اختلاف نظر پیدا کنند.نگرانی‌های اصلی ترکیه در باب مسائلی چون امنیت مرزها و بازگشت آوارگان سوری، ممکن است همیشه با رویکرد اقتصادی و پرستیژ عربستان سعودی هماهنگ نباشد. این تفاوت‌ها، اگر به دقت مدیریت نشوند، می‌توانند تنش‌هایی ایجاد کرده و همکاری پایدار در دوره انتقال سوریه جدید را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار دهند.اگر پایتخت‌های کشورهای عربی خلیج‌فارس، دولت جدید سوریه را به‌عنوان یک دولت مشتری ترکیه یا یک ساختار سیاسی متعهد به صدور انقلابشان دریابند، پادشاهی می‌تواند به نقش آنکارا در سوریه پس از اسد با تردید نگاه کند. در چنین شرایطی، عربستان سعودی ممکن است به دنبال همکاری با سایر کشورهای عربی باشد تا سوریه را به منطقه عربی بازگرداند و از مدار نفوذ ترکیه دور کند – این گزاره یادآور تلاش های کشورهای عربی در دوران بشار اسد است که تلاش داشتند سوریه آن بازه زمانی را از ایران دور کنند.
با این وجود، عربستان سعودی و ترکیه، حداقل در حال حاضر، به دنبال به چالش کشیدن یکدیگر در سوریه نیستند. آنا جاکوبز، عضو غیر مقیم مؤسسه کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن، با اشاره به تمایل مشترک دو بازیگر برای «حمایت از انتقال سوریه به خاطر ثبات منطقه‌ای»، به امواج میدیا گفت که «در حال حاضر منافع دو بازیگر در هم گرایی است تا واگرایی».در این میان نکته مهم این است که اکنون زمانی نیست که ترکیه بخواهد در سوریه جدید درگیری و رویارویی با عربستان سعودی را تحمل کند، عمدتاً به این دلیل که آنکارا به ریاض برای ایفای نقش در این کشور جنگ زده نیاز دارد؛ گزاره ای که در راستای منافع ترکیه قابل تبیین است.به نظر می‌رسد آنکارا به دنبال کاهش دامنه تنش ها با عربستان سعودی در راستای گسترش نفوذش در سوریه است. این امر از تلاش ها در سطح بالای میان دو کشور و تلاششان برای تشکیل یک گروه منطقه ای در حمایت از دولت جدید هویدا است. کوشکون خاطرنشان کرد: ترکیه بدون حمایت مالی شورای همکاری خلیج فارس نمی تواند از سوریه حمایت کند.باکر استدلال می کند که با توجه به اینکه برخی از بازیگران ممکن است از واگرایی میان ترکیه و عربستان سودی به دست آورند،، دو بازیگر باید در برابر فعل و انفعال های کشورهای مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی با هدف ایجاد تفرقه، تشویق به اصطکاک یا ترویج رقابت منفی به بهانه های مختلف هوشیا باشند.در نهایت، سوریه پس از اسد می تواند زمینه را برای متحد کردن عربستان سعودی و ترکیه هموار سازد – علیرغم اینکه سوریه در گذشته منبع تنش بین این دو کشور منطقه بوده است. به عقیده دکتر دوست، پس از کنار گذاشتن اختلافات گذشته آنکارا و ریاض برای همکاری در زمینه های استراتژیک مانند دفاع، این توان را دارند تا با هدف حراست از ثبات و امنیت خاورمیانه، ستون فقرات ائتلافی دو طرفه را تعریف کنند.
