سود سپرده بانکی در عین حال که کمترین بازدهی را میان دیگر بازارها دارد، امنترین نوع سرمایهگذاری به حساب میآید.
به گزارش فرارو؛ سپردههای بانکی به عنوان یکی از کمریسکترین و مطمئنترین روشهای سرمایهگذاری شناخته میشوند. این نوع سرمایهگذاری به دلیل سود ثابتی که ارائه میدهد، همیشه مورد توجه سرمایهگذاران بوده است. سود سپرده بانکی، مبلغی است که بانک به سپردهگذاران خود در ازای نگهداری پول آنها در حسابهای بانکی پرداخت میکند. این سود به صورت درصدی از مبلغ سپرده و بر اساس مدت زمان نگهداری آن محاسبه میشود.
سپرده بانکی توسط دولت و بانک مرکزی تضمین میشو، بنابراین سرمایهگذاران میتوانند اطمینان داشته باشند که سرمایه آنها در برابر نوسانات بازار و ریسکهای مالی دیگر محفوظ است. سود سپرده بانکی به صورت ثابت و در بازههای زمانی مشخص (معمولا ماهانه یا سالانه) به حساب سپردهگذار واریز میشود. این امر به سرمایهگذاران کمک میکند تا برنامهریزی مالی دقیقی داشته باشند و از درآمد خود مطمئن باشند.
سپردههای بانکی را میتوان در هر زمان به پول نقد تبدیل کرد. البته در برخی از سپردههای بلند مدت، برداشت زودهنگام ممکن است با کسر سود همراه باشد یا جریمهای که به آن نرخ شکست گفته میشود.
سرمایهگذاری در سپرده بانکها بسیار آسان است و نیاز به دانش و تخصص خاصی ندارد. افراد با هر سطح درآمدی میتوانند به راحتی در این نوع سپردهگذاری شرکت کنند. بانکها انواع مختلفی از سپرده بانکی را با شرایط و نرخ سود متفاوت ارائه میدهند. این امر به سرمایهگذاران امکان میدهد تا با توجه به نیازها و اهداف خود، بهترین گزینه را انتخاب کنند.
سود سپرده بانکی معمولا به صورت روزشمار یا ماهانه محاسبه میشود. در روش روزشمار، سود بر اساس حداقل موجودی حساب در هر روز محاسبه و در پایان ماه به حساب واریز میشود. در روش ماهانه، سود بر اساس میانگین موجودی حساب در طول ماه محاسبه و در پایان ماه به حساب واریز میشود.
نرخ سود سپرده بانکی یکی از مهمترین عوامل در انتخاب آن است. مدت زمان سپرده بر میزان سود دریافتی تاثیر مستقیم دارد. هرچه مدت زمان سپرده بیشتر باشد، نرخ سود آن نیز بیشتر خواهد بود. معمولا سپردههای بلندمدت سود بیشتری نسبت به سپردههای کوتاهمدت دارند.
سود سپرده بانکی به عنوان یکی از مطمئنترین و کمریسکترین روشهای سرمایه گذاری، میتواند گزینه مناسبی برای افراد باشد، اما اگر دنبال حفظ و افزایش سرمایه خود هستید، باید به تفاوت سود سپرده بانکی و نرخ تورم توجه داشته باشید.
نرخ سود سپرده بانکی، بر اساس آخرین بخشنامه بانک مرکزی سالانه ۲۰.۵ درصد تعیین شده است. این نرخ به عنوان نرخ پایه برای سپردههای بلندمدت یک ساله در نظر گرفته میشود و سایر سپردهها نیز با توجه به مدت زمان و شرایط خود، نرخ سود متفاوتی دارند.
سپردههای بانکی در سال ۱۴۰۳ دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام با نامهای مختلفی شناخته میشوند. سپردههای کوتاهمدت عادی، از طریق کارتهای بانکی قابل دریافت هستند و سود آنها پنج درصد است. این سپردهها برای افرادی که به نقدینگی سریع نیاز دارند مناسب خواهد بود، اما سود آنها نسبت به سایر سپردهها کمتر است.
سپرده کوتاهمدت ویژه، معمولا برای مدت زمانهای سه ماهه و شش ماهه ارائه میشوند، اما در حال حاضر بانکها به آن روی خوش نشان نمیدهند. نرخ سود این سپردهها به ترتیب ۱۲ و ۱۷ درصد است.
سپردههای بلندمدت، با سررسیدهای یک ساله، دو ساله و سه ساله ارائه میشوند و سود آنها به ترتیب ۲۰.۵، ۲۱.۵ و ۲۲.۵ درصد است. سپردههای بلندمدت برای افرادی که قصد سرمایهگذاری بلندمدت دارند و به نقدینگی فوری نیاز ندارند، گزینه مناسبی به حساب میآیند.
جدول مقایسه نرخ سود بانکی در سال ۱۴۰۳
نوع سپرده |
نرخ سود |
سپرده کوتاهمدت عادی |
۵ درصد |
سپرده کوتاهمدت ویژه (سه ماهه) |
۱۲ درصد |
سپرده کوتاهمدت ویژه (شش ماهه) |
۱۷ درصد |
سپرده بلندمدت یک ساله |
۲۰.۵ درصد |
سپرده بلندمدت دو ساله |
۲۱.۵ درصد |
سپرده بلندمدت سه ساله |
۲۲.۵ درصد |
تورم مهمترین چالش سپردهگذاری در بانکها است. در صورت بالا بودن نرخ تورم، سود سپردههای بانکی به خاطر جا ماندن از تورم در نهایت به کاهش ارزش واقعی سرمایه منجر خواهد شد.
وقتی نرخ تورم بالاتر از نرخ سود سپرده بانکی باشد، ارزش واقعی سرمایه کم میشود. به عبارت دیگر، اگرچه مبلغ اسمی سپرده رشد میکند، قدرت خرید آن به دلیل افزایش قیمتها کاهش پیدا خواهد کرد.
فرض کنید فردی ۱۰۰ میلیون تومان را به مدت یک سال در سپرده بانک با سود سالانه ۲۰.۵ درصد سپردهگذاری میکند. پس از یک سال، مبلغ سپرده به ۱۰۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش پیدا خواهد کرد، اما اگر نرخ تورم در این مدت ۳۲ درصد باشد، (به این معنی که قیمت کالاها و خدمات طی همین یک سال ۳۲ درصد بالا رفته) ارزش واقعی ۱۰۰ میلیون تومان اولیه کاهش پیدا خواهد کرد و به چیزی معادل ۹۰ میلیون تومان میرسد.
سپرده بانکی به همین خاطر معمولا مورد لعن و نفرین قرار میگیرد. به زبان ساده اگر بخواهید با ۱۰۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی که پس از یک سال از بانک گرفتهاید، همان کالایی را بخرید که یک سال پیش با ۱۰۰ میلیون تومان قابل خریداری بود، میبینید دیگر پولتان کافی نیست و باید بیشتر هزینه کنید.
بانکها برای اینکه جلوی باقی روشهای سرمایهگذاری قافیه را نبازند، سراغ گواهی سپرده بانکی میروند. یکی از اصلیترین دلایل انتشار اوراق گواهی سپرده، جذب منابع مالی جدید برای بانک است. این اوراق با ارائه سود جذاب به سپردهگذاران، آنها را ترغیب به سرمایهگذاری در بانک میکند.
گواهی سپرده بانکی معمولا سود بیشتری نسبت به سپردههای عادی ارائه میدهد تا سپردهگذارانی که به دنبال کسب درآمد بیشتر هستند به آن جذب شوند. اوراق گواهی سپرده توسط بانک مرکزی تضمین میشوند و از امنیت بالایی برخوردار هستند.
گواهی سپرده بانکی این اواخر با نرخ سود ۳۰ درصد منتشر میشدند ضمن اینکه اوراق گواهی سپرده معمولا قابلیت نقدشوندگی دارند و میتوان آنها را قبل از سررسید به فروش رساند. این امر میتواند برای سپردهگذارانی که ممکن است به پول خود قبل از سررسید اوراق نیاز داشته باشند، مهم باشد.
اوراق گواهی سپرده بانکی مخالفانی دارد؛ برخی منتقدان اقتصادی معتقدند انتشار اوراق گواهی سپرده با سود بالا میتواند منجر به افزایش نقدینگی در جامعه و در نتیجه افزایش تورم شود. برخی دیگر از منتقدان نگرانند انتشار اوراق گواهی سپرده با سود جذاب باعث خروج سرمایه از سایر بازارها و بهطور خاص بازار سرمایه (بورس) شود.
انتشار اوراق گواهی سپرده بانکی ۳۰ درصدی دقیقا به همین دلیل متوقف شده است، اما در صورت تغییر شرایط اقتصادی امکان دارد با صلاحدید وزارت اقتصاد و بانک مرکزی دوباره در دسترس قرار بگیرند.
سود سپرده بانکی در یک سال گذشته حتی نتوانسته تورم را جبران کند و ارزش واقعی سپردههای بانکی آب رفته است. با این حال نرخ سود سپردههای بانکی حتی در شرایط غیرتورمی هم از سایر روشهای سرمایهگذاری مانند بازار سرمایه، طلا یا بازار ارز کمتر است.
سپرده بانکی با ارزش اسمی ۱۰۰ میلیون تومان، با سود سالانه ۲۰.۵ درصد، از پارسال تا الان به ۱۰۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. قیمت طلای ۱۸ عیار در هیم مدت از دو میلیون و ۷۶۹ هزار تومان به پنج میلیون و ۹۶۳ هزار تومان افزایش پیدا کرده که رشد بیش از ۱۱۵ درصدی را نشان میدهد.
قیمت سکه امامی اواسط بهمن پارسال ۳۲ میلیون و ۲۷۲ هزار تومان بود و حالا به ۶۹ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان رسیده و سرمایهگذاران را با بازدهی بیش از ۱۱۳ درصدی ذوقزده کرده است.
قیمت دلار که با عملکرد گستاخانه روزهای اخیر تا نیمه کانال ۸۵ هزار تومان صعود کرده، پارسال همین موقعها ۵۵ هزار و ۷۰۰ تومان بود و فعلا با ۵۳ درصد رشد، از طلا و سکه شکست خورده، اما باز هم نسبت به سود سپرده بانکها توانسته بازدهی بهتری ثبت کند.
جدول مقایسه سود بانکی و بازدهی بورس، طلا، سکه و دلار
نوع سرمایهگذاری |
نرخ سود/بازدهی سالانه |
سپرده بانکی یک ساله |
۲۰.۵ درصد |
طلا (۱۸ عیار) |
۱۱۵ درصد |
سکه امامی |
۱۱۳ درصد |
دلار |
۵۳ درصد |
بورس (متوسط رشد شاخص کل) |
33.6 درصد |