همشهری_ فهیمه طباطبایی: اگرچه در طول سال تحصیلی، هزاران اردوی دانش‌آموزی در سراسر کشور چه داخل شهری و چه بین‌شهری برای میلیون‌ها دانش‌آموز برگزار می‌شود و بچه‌ها صحیح و سالم به خانه‌هایشان برمی‌گردند، یک حادثه تلخ مانند آنچه در کرمان رخ داده، کام همه مردم و برگزارکنندگان اردوهای دانش‌آموزی را تلخ می‌کند.
قانون برگزاری اردو داریم؟
قدمت برگزاری اردوی دانش‌آموزی بسیار طولانی و به اندازه قدمت شکل‌گیری نظام آموزشی است، اما در طول تاریخ، قوانین مربوط به برگزاری این اردوها بنا به شرایط فرهنگی، جغرافیایی و ایمنی تغییر کرده که آخرین آن مربوط به سال ۱۳۹۶است. در زمینه برگزاری اردوهای دانش‌آموزی بخشنامه‌ای ۵۱صفحه‌ای در شورای‌عالی آموزش و پرورش تصویب شده که در آن جزء به جزء درباره نحوه برگزاری اردو صحبت شده و بند و قانون وجود دارد.
به‌طور مثال در فصل دوم این بخشنامه، انواع اردو براساس زمان و موضوع و فاصله بین مدرسه و مکان مورد بازدید، تعریف شده یا در بخش دیگر درباره عوامل اجرایی برگزار کننده، تعداد آنها، جنسیت، میزان سابقه‌شان در آموزش و پرورش با جزئیات تأکیداتی شده است. در بند ۴فصل۲، بخش ایمنی که شکل وسیله نقلیه در آن تعریف شده، آمده است: وسیله نقلیه ضمن دارا بودن برگه معاینه فنی ایمنی، باید دارای بیمه کامل سرنشین مناسب با طول مسیر و نوع سفر، مجهز به امکانات ایمنی و وسایل موردنیاز با توجه به فصول سال باشد. در بند ۲. ۵ درباره زمان حرکت وسایل نقلیه موتوری (اتوبوس، مینی‌بوس و سواری) در مسیر جاده‌ای آمده است که فقط در محدوده ساعت ۵صبح تا ۲۳شب مجاز است.
بخش مربوط به وسیله نقلیه و راننده ۱۸بند دارد و حتی درباره شرایط راننده نیز جزئیاتی را در ۳بند ۱۱، ۱۲و ۱۳توضیح داده است.
چرا سانحه در اردو رخ داده است؟
اما چرا با وجود این بخشنامه ۵۱صفحه‌ای و دیدن همه جوانب برگزاری اردوی دانش‌آموزی، باز هم سانحه تلخ واژگون شدن اتوبوس در دوراهی سیرچ استان کرمان رخ داد؟
حبیب‌الله خنجری، سرپرست فرمانداری شهرستان کرمان درباره چگونگی حادثه واژگونی اتوبوس دختران دانش‌آموز گفت: بررسی پلیس‌راه در حال جریان و جمع‌بندی است، اما شواهد موجود از نظر کارشناسان نشان می‌دهد نقص فنی و بریدن ترمز سبب‌ساز حادثه بوده است.
در این‌باره فرزانه تسلیمی، مربی پرورشی که ده‌ها اردوی دانش‌آموزی داخل و خارج از شهر را در استان همدان برگزار کرده، می‌گوید: «واقعا همه‌چیز دست مسئول برگزارکننده اردو نیست. وضعیت جاده و وسایل نقلیه به‌خصوص اتوبوس در کشور خوب نیست و مثل شرایط عادی که در جاده‌ها حوادث رانندگی زیاد رخ می‌دهد، اردوی دانش‌آموزی نیز از این حوادث مستثنا نمی‌شود.» او افزود: «اکثر برگزارکنندگان اردوهای دانش‌آموزی، سختگیری‌های زیادی برای برگزاری اردو دارند و حتی شرکت اتوبوسرانی هم می‌گوید که بهترین اتوبوسش را برای اردو می‌فرستد، اما باز هم سهل‌انگاری‌هایی مانند آنچه در کرمان رخ داده، کام همه را تلخ می‌کند.»
او افزود: « مربیان برگزار کننده اردو باید بتوانند وسیله نقلیه مناسب و راننده مجرب برای برگزاری اردو پیدا کنند اما این اتفاق چقدر رخ می‌دهد؟ و آیا اصولا آنها توانایی چنین کاری را دارند؟»
باید یک انقلاب در حمل‌ونقل رخ دهد
حالا ۶نفر که ۴تای آنها دانش‌آموز بودند در اردویی ناتمام، جان باخته‌اند و در این روزهای پایانی سال، داغی سنگین بر دل خانواده‌هایشان گذاشته شده؛ مثل هزاران داغی که حوادث رانندگی در کشور بر دل خانواده کشته‌شدگان تصادفات رانندگی در همه سال‌های گذشته گذاشته است. سلمان عزیزی، پلیس بازنشسته راهور می‌گوید: «باید یک انقلاب در جاده‌ها و تولید خودرو و البته فرهنگ رانندگی در کشور رخ دهد. حوادث جاده‌ای کشور ما نیاز به یک نهضت مطالبه‌گری دارد و هر کس نقطه تحول را باید از خودش شروع کند.»
او ادامه داد: «مادامی که راننده سهل‌انگار باشد، مسئول راه و راهسازی بی‌تفاوت بگذرد و خودروساز نخواهد، ما شاهد این اتفاقات تلخ خواهیم بود؛ اما اگر در یک بازه زمانی ۵ساله، سرمایه و انرژی واقعی برای اصلاح این روند گذاشته شود، آمار حوادث رانندگی و کشته‌شدگان به زیر ۵۰درصد می‌رسد.»
