از ۱۳ سالگی تا نزدیک به ۵۰ سالگی هر زنی درگیر سیکل ماهانه است. عادت ماهانه در زنان در صورت منظم و به موقع بودن نشانه سلامت بدن و تنظیم بودن هورمون‌ها است. این سیکل‌های ماهانه که به دلیل ریزش دیواره داخلی رحم همراه با خونریزی است در صورتی که این ریزش همراه با درد بیش از حد باشد یا به موقع رخ ندهد ممکن است فرد را به دلیل پریود نامنظم دچار مشکلات بسیاری کند که تنها با مراجعه به پزشک متخصص قابل حل است.

چه عواملی باعث پریود نامنظم می‌شود؟

قاعدگی در زنان از یک سیستم هماهنگی پیچیده بین مغز و تخمدان طبعیت می‌کند هر چیزی که این هماهنگی را تحت تاثیر قرار دهد موجب عدم نظم در پریود فرد خواهد. از جمله این عوامل به این شرح هستند:

نوسانات هورمونی

هورمون‌ها در تنظیم قاعدگی و تخمک گذاری در بانوان نقش مهمی دارند. تا جایی که اگر سطح آن‌ها از تعادل خارج و دچار نوسان شوند باعث ایجاد اختلال در هورمون‌ها می‌شوند. این اختلال خودش را به شکل عدم تخمک گذاری و خونریزی به موقع، درد شدید هنگام قاعدگی، خونریزی بسیار کم یا شدید نشان می‌دهد. 

 فیبروئید رحم

فیبروم‌ها سلول‌های خوش خیم و غیرسرطانی هستند که در سلول‌های ماهیچه‌ای رشد می‌کنند و بر شکل و اندازه دهانه رحم تاثیر می‌گذارند. این فیبروم‌ها می‌توانند با توجه به محل رشد، تعداد و میزان بزرگی‌شان تاثیر قابل توجهی بر نظم چرخه قاعدگی داشته باشند.

 اندومتریوز

در شرایطی که سلول‌های رحم خارج از دیواره‌های رحم رشد کنند باعث درد و ناراحتی می‌شوند و نظم دوره‌های ماهانه را بر هم می‌زنند.

 استرس

استرس عامل برهم خوردن تعادل هورمون‌ها و چرخه قاعدگی است. که می‌تواند در کنار سطح فعالیت بدنی، وزن و سن تاثیر زیادی روی دوره pms خانم‌ها بگذارد.

راهکارهای تنظیم پریود +معرفی 10 راهکار موثر

تمرین یوگا

یوگا مجموعه‌ای از حرکات نرم و کششی است که همراه تنظیم تنفس تاثیرات مثبت آشکاری روی سلامت جسم و روان دارد. تحقیقات نشان داده است که در صورتی که 5 روز در هفته بین 35 تا 40 دقیقه را به یوگا اختصاص دهید بعد از شش ماه خواهید دید که سطح هورمون‌های مرتبط با پریود تنظیم شده و قاعدگی به چرخه ثابت خود باز گشته است. 

یوگاه حرکاتی دارد که گرفتگی و درد زیر شکم و کمر را کم کرده و درد پریود را تسکین می‌دهد. به عنوان مثال صاف به پشت دراز کشیده و کف دست‌ها را به سمت بالا قرار دهید.  به آرامی به ترتیب بدن، بالای سر، گردن، شانه‌ها، ستون فقرات، بازوها، دست‌ها، ران‌ها، ساق پا، مچ پاها را شل کنید. سپس نفس عمیق به کشید و روی درد پریود تمرکز کنید. با این تمرین می‌توانید درد پریود خود را تا حد زیادی کنترل کنید و به مرور زمان عادت ماهانه خود را تنظیم کنید.

رژیم غذایی مناسب

خوردن بعضی مواد غذایی مانند ماهی، آجیل، آب، نعناع، میوه و ... به کاهش نفخ کمک کرده و گوارش را از فشار درد پریود در امان نگه می‌دارد. سعی کنید در رژیم غذایی خود از خوراکی‌های دارای آهن، ویتامین C  و B1 را لحاظ کند.

حفظ تناسب وزن

چنانچه در یک دوره زمانی نوسانات وزنی شدید داشته باشید و یا وزنتان بیش از حد کم یا زیاد باشد قطعاً قاعدگی‌تان دچار مشکل و بی‌نظمی خواهد شد. دلیل اثر گذاری وزن روی قاعدگی این است که میزان چربی بدن روی تنظیم سطح هورمون تاثیر می‌گذارد و در صورت کم بودن چربی بدن هورمون‌های مربوط به تنظیم قاعدگی از تعادل خارج می‌شوند. اگر کم وزن هستید و در پریود خود دچار مشکل هستید به احتمال زیاد با حل کردن این مشکل پریودتان نیز منظم خواهد شد.

ورزش منظم

پزشکان توصیه می‌کنند ورزش منظم و روزانه در برنامه روتین همه بانوان در سن قاعدگی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. به طوری که با تحرک بالا و هدفمند عرق کرده و ضربان قلبشان برای دقایقی افزایش یابد. ورزش‌هایی مثل 

• ورزش‌های هوازی سبک
• تمرینات قدرتی سبک
• پیاده روی سریق
• پیلاتس
• یوگا
• کگل

استفاده از زنجبیل

هر چند استفاده از زنجبیل در تنظیم قاعدگی ثابت نشده است اما تجربیات افراد بسیاری نشان داده است که استفاده از این گیاه دارویی می‌تواند در تسکین درد و کاهش میزان خون از دست رفته در طول قاعدگی موثر باشد. یک مطالعه در همین زمینه نشان داده است که با مصرف 700 تا 2000 میلی گرم پودر زنجبیل در سه تا چهار روز اول می‌توانید درد کمتری تحمل کنید.

مصرف دارچین 

از جمله گیاهانی که خاصیت ضد اسپاسم و درد دارند دارچین است که مصرف ان در دوره قاعدگی به تسکین گرفتگی عضلات و سایر دردهای این دوره کمک می‌کند. دارچین با باز کردن عروق باعث بهبود گردش خون در ناحیه رحم می‌شود. به همین دلیل از دارچین به عنوان گیاهی دارویی برای تنظیم پریود یاد می‌شود.

استفاده از ویتامین‌ها

ویتامین‌ها در تنظیم سلامت بدن بسیار مهم هستند. هر کدوم از آن‌ها در صورت کمبود موجب بروز مشکلاتی می‌شوند. از جمله کمبود ویتامین‌هایی مثل ویتامین د، ویتامین‌های ب، امگا3 و ... . بنابراین سعی کنید یا با تدوین یک رژیم غذایی سرشار از این ویتامین‌ها یا با خوردن مکمل‌های مرتبط آن‌ها را در بدن خود تامین کنید.

آیا باید برای پریود مکمل مصرف کرد؟ برخی از زنان دچار کمبود ویتامین ها هستند که شاید به این دلیل است که به طور کلی تغذیه مناسبی ندارند یا مواد مغذی به میزان لازم در بدنشان ذخیره نمی شود. معمولا خانم ها دارای کمبود ویتامین D هستند یا مقدار لازم از ویتامین های B کمپلکس را دریافت نمی کنند. در چنین شرایطی مکمل ها می توانند مفید باشند.

سرکه سیب

در تحقیقاتی که بیش از یک دهه پیش انجام شده است مشخص شد نوشیدن روزانه 15 میلی لیتر سرکه سیب می‌تواند در تخمک گذاری به زنان مبتلا به PCOS کمک کند. سرکه سیب تلخ است و توصیه می‌شود همراه با کمی آب و عسل میل شود.

خوردن آناناس

یکی از رایج‌ترین درمان‌های خانگی برای درمان مشکلات قاعدگی خوردن آناناس است. این میوه حاوی بروملین است، آنزیمی که گفته می‌شود در نرم کردن پوشش داخلی رحم و تنظیم چرخه ماهانه نقش دارد. ضمن این که آناناس دارای خواص ضد التهاب و تسکین دهنده درد نیز هست.

سوالات متداول

چه مدت طول می‌کشد تا یک دوره تنظیم شود؟

هر شخص بعد از اولین تجربه پریود خود به شش سال زمان نیاز دارد تا به یک الگوی ثابت و قابل پیشبینی در قاعدگی خود  برسد. این در شرایطی است که فرد دارای بیماری‌های زمینه‌ای یا موثر بر چرحه ماهانه نباشد. در این صورت برای رسیدن به یک قاعدگی منظم باید تا درمان کامل زیر نظر پزشک متخصص بود.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

در صورتی هر یک از علائمی که در ادامه گفته می‌شود را در خود مشاهده می‌کنید به متخصص مراجعه کنید:

• از دست داده سه دوره پریود در یک سال گذشته
• درد شدید در طول سیکل ماهانه یا بین هر چرخه ماهانه
• خون ریزی شدید و غیر طبیعی که نیاز به تعویض یک ساعت یکبار پد بهداشتی باشید 
• تب بالا، تهوع، استفراغ در طول دوره قاعدگی