عصر ایران - همه شما یک ادویه زرد طلاییرنگ را در آشپزخانه دارید که از هزاران سال پیش در طب سنتی شرق مورد استفاده قرار گرفته است: "زردچوبه"، ادویهای که در هند و ایران برای طعم دادن به غذاها استفاده میشود، اما چیزی فراتر از یک چاشنی ساده است!
حالا این را تصور کنید که با اضافه کردن فلفل سیاه، تأثیر آن را چندین برابر کنید. بله، این یک ترکیب معجزهآساست که علم مدرن نیز آن را تأیید کرده است. اما چرا؟ و چطور باید از آن استفاده کنیم؟
راز این ترکیب در کورکومین (ماده فعال زردچوبه) و پیپرین (ماده فعال فلفل سیاه) نهفته است.
افزایش جذب کورکومین: کورکومین فواید بیشماری دارد اما یک مشکل اساسی دارد: بدن آن را خیلی سخت جذب میکند. مطالعات دانشگاهی نشان داده که پیپرین (موجود در فلفل سیاه) میتواند جذب کورکومین را تا 2000% افزایش دهد. این یعنی بدن شما میتواند از خواص زردچوبه بهمراتب بهتر و مؤثرتر استفاده کند.
کاهش التهاب: ترکیب این دو ادویه باعث کاهش التهابهای مزمن در بدن میشود. مطالعات دانشگاهی نشان دادهاند که مصرف منظم کورکومین میتواند به کاهش درد مفاصل، ورم مفاصل (آرتریت)، و حتی التهابهای رودهای کمک کند.
تقویت سیستم ایمنی: هم زردچوبه و هم فلفل سیاه دارای خواص آنتیاکسیدانی قوی هستند که از بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت میکنند.
بهبود عملکرد مغز و حافظه: تحقیقات نشان دادهاند که این ترکیب میتواند تولید BDNF (یک نوع پروتئین که در رشد سلولهای عصبی نقش دارد) را افزایش داده و از بیماریهایی مثل آلزایمر و زوال عقل پیشگیری کند.
تقویت گوارش و سلامت روده: این ترکیب به بهبود هضم غذا کمک کرده و از مشکلاتی مثل نفخ، سوءهاضمه، و سندروم روده تحریکپذیر (IBS) جلوگیری میکند.
حفظ سلامت قلب و کنترل قند خون: مطالعات نشان دادهاند که کورکومین میتواند سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد که به نفع افراد مبتلا به دیابت است.
حالا که میدانیم ترکیب زردچوبه و فلفل سیاه چه فوایدی دارد، وقت آن است که ببینیم چگونه باید آن را مصرف کنیم تا بیشترین بهره را ببریم:
شیر طلایی: یک قاشق چایخوری زردچوبه + یکچهارم قاشق چایخوری فلفل سیاه + یک لیوان شیر گرم (یا شیر بادام/نارگیل) + کمی عسل: این ترکیب برای قبل از خواب عالی است!
چای زردچوبه و فلفل سیاه: یک قاشق چایخوری زردچوبه + نصف قاشق چایخوری فلفل سیاه + یک فنجان آب گرم + کمی لیمو.
در غذاها: میتوان این ترکیب را به برنج، سوپ، سسها، املت ها و حتی اسموتیها اضافه کرد.
کپسولهای گیاهی: اگر طعم زردچوبه را دوست ندارید، میتوانید مکملهای حاوی کورکومین و پیپرین را از داروخانه تهیه کنید.
طبق تحقیقات دانشگاهی، میزان مصرف پیشنهادی این ترکیب به شکل زیر است:
زردچوبه: حداکثر 1 الی 3 گرم در روز (حدود یک قاشق چایخوری)
فلفل سیاه: حدود 1/4 قاشق چایخوری در روز
نکته مهم: مصرف زردچوبه به همراه چربیهای سالم (مانند روغن نارگیل یا زیتون) جذب کورکومین را بیشتر افزایش میدهد!
با اینکه این ترکیب بسیار مفید است، اما برخی نکات را باید در نظر گرفت:
* افرادی که از داروهای رقیقکننده خون (مثل وارفارین یا آسپرین) استفاده میکنند، باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند، چون زردچوبه میتواند خون را رقیقتر کند.
* زردچوبه ممکن است در برخی افراد باعث مشکلات گوارشی (مثل رفلاکس معده) شود، به همین دلیل باید با مقدار کم شروع کرد.
* در دوران بارداری و شیردهی بهتر است با پزشک مشورت شود، چون ممکن است تأثیراتی روی هورمونها و رحم داشته باشد.
* در افرادی که سنگ کلیه یا مشکلات صفراوی دارند، مصرف بیش از حد زردچوبه توصیه نمیشود چون دارای اگزالات است که میتواند سنگ کلیه را تشدید کند.
شاید از خودتان بپرسید: "زردچوبه که اینقدر مفید است، چرا نمیتوانم آن را بهتنهایی مصرف کنم و همچنان از تمام فوایدش بهرهمند شوم؟" پاسخ این سؤال در ساختار شیمیایی کورکومین، ماده فعال زردچوبه، نهفته است.
جذب پایین کورکومین:
کورکومین بهطور طبیعی در بدن انسان بهسختی جذب میشود. یعنی حتی اگر مقدار زیادی زردچوبه مصرف کنید، درصد بسیار کمی از کورکومین موجود در آن وارد جریان خون شده و به سلولهای بدن میرسد. دلیل این مسئله این است که کورکومین در آب حل نمیشود و بدن بهراحتی آن را دفع میکند.
سوختوساز سریع در بدن:
حتی اگر مقدار کمی از کورکومین جذب شود، کبد آن را خیلی سریع تجزیه کرده و از بین میبرد، به همین دلیل اثرگذاری آن در بدن بسیار کم است.
اینجاست که فلفل سیاه وارد ماجرا میشود!
فلفل سیاه حاوی پیپرین است، مادهای که چندین نقش کلیدی در افزایش تأثیر زردچوبه ایفا میکند:
* افزایش جذب کورکومین تا 2000 درصد (همان طور که گفتیم): پیپرین باعث غیرفعال شدن آنزیمهای کبدی میشود که کورکومین را تجزیه میکنند، در نتیجه مقدار بیشتری از آن در خون باقی میماند و میتواند در بدن اثر بگذارد.
* عبور بهتر از دیواره روده: پیپرین به کورکومین کمک میکند تا از سدهای زیستی بدن (مثل دیوارههای روده) راحتتر عبور کند و وارد جریان خون شود.
* افزایش مدتزمان ماندگاری در بدن: پیپرین سرعت تجزیه کورکومین را کاهش میدهد و باعث میشود این ماده بیشتر در بدن باقی بماند و فرصت بیشتری برای تأثیرگذاری داشته باشد.
اگر زردچوبه را بهتنهایی مصرف کنید، بیشتر کورکومین موجود در آن از بدن دفع میشود و عملاً به نتیجه مطلوبی نمیرسید. اما اگر زردچوبه را همراه با فلفل سیاه مصرف کنید، میزان جذب آن بهشدت افزایش مییابد و شما میتوانید از تمام مزایای شگفتانگیز آن بهرهمند شوید.
پس اگر میخواهید بیشترین فایده را از زردچوبه ببرید، همیشه مقداری فلفل سیاه به آن اضافه کنید.