نخستین نکتهای که برای حل این معادله باید به آن توجه کرد، ماهیت و جنس بازار آزاد ارزهای دیجیتال است. در یک بازار آزاد، مهمترین عامل شکلگیری قیمتها عرضه و تقاضاست. از همین رو، تحلیل آن نسبتا آسانتر بوده و قیمتها به صورت لحظهای در هر صرافی میتوانند متفاوت باشند، چرا که تعداد کاربران و همچنین حجم عرضه و تقاضا در هر صرافی متفاوت است.
به عنوان نمونه، وبسایت TradingView بهعنوان یکی از معتبرترین مراجع قیمتی رمزارزها، برای هر صرافی نمودارهای قیمتی جداگانهای ارائه میدهد، چرا که میزان عرضه و تقاضا در هر صرافی ممکن است با دیگری تفاوت داشته باشد و همین امر باعث اختلاف قیمتهای جزئی میشود. این موضوع در ایران نیز بسیار رایج است؛ فعالان بازار معمولا تتر را از صرافیهایی که ارزانتر عرضه میکنند، خریداری کرده و در صرافیهایی که آن را گرانتر میخرند، به فروش میرسانند.
یکی دیگر از ویژگیهای منحصربهفرد بازار رمزارزها که از همین مساله نشات میگیرد، وقوع «فلش کرش» (Flash Crash) است. نمونه برجسته آن در سال ۲۰۱۷رخ داد؛ هنگامی که بهای اتریوم در صرافی GDAX از ۳۱۹ دلار به چند سنت سقوط کرد و بسیاری از معاملهگران را دچار زیانهای سنگین ساخته و بسیاری لیکویید شدند. این رخدادها بهخوبی نشان میدهند که بازار ارزهای دیجیتال، مصداق عینی یک بازار آزاد است.
تتر به عنوان یک استیبلکوین وارد بازار شد تا هر واحد آن معادل یک دلار آمریکا باشد. بااینحال، تازهترین محاسبات متخصصان حوزه رمزارز حاکی از کاهش این نسبت است که نشان میدهد نسبت پشتوانه دلاری هر تتر تزلزل پیدا کرده است. این مساله، دومین عامل مهم و تاثیرگذار بر قیمت تتر به شمار میرود.
گذشته از این، عوامل جهانی دیگری نیز بر ارزش تتر تاثیر دارند. یکی از کلیدیترین آنها، میزان چیرگی تتر بر بازار (دامیننس تتر) است. بهطور نمونه، در هفتههای اخیر که تبوتاب خرید رمزارزها در جهان بالا گرفت، عرضه تتر افزایش یافت و همزمان با کاهش دامیننس آن، ارزش تتر نسبت به دلار واقعی موقتا با کاهش مواجه شد. علاوه بر این، مسائل دیگری نظیر کارمزد انتقال و دسترسی آسان به تتر نیز بر قیمت آن اثر میگذارند. در نهایت، برآیند این عوامل (که بعضی تاثیر مثبت و برخی تاثیر منفی دارند) تعیین میکند که بهای تتر در هر لحظه، کمی بالاتر یا اندکی پایینتر از معادل یک دلار باشد.
با محدود شدن درگاه صرافیهای ایرانی، انتقال وجه دشوارتر از گذشته شده است. از همین رو بسیاری از معاملهگران به خرید دلار نقدی روی آوردهاند و همین امر، روند افزایش قیمت دلار را در بازار آزاد سرعت بخشیده است. از سوی دیگر، با کاهش تقاضای خرید تتر به دلیل دشواری فرآیند واریز و برداشت، شاهد افت نسبی ارزش آن در مقایسه با دلار هستیم. در چنین فضایی، قدرت چانهزنی کسانی که قصد خرید تتر دارند بالاتر میرود و با داشتن دست برتر در معاملات، میتوانند قیمت آن را پایینتر نگه دارند. در نگاه کلان، فاصله طبیعی بین دلار و تتر در شرایط عادی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰تومان است، اما با توجه به رابطه غیرخطی این دو با یکدیگر، با عبور قیمت دلار از مرز ۱۰۰هزار تومان، این اختلاف میتواند تا حدود هزار تومان هم افزایش یابد.
در نهایت، مجموعه این تحولات، از جمله بسته شدن درگاهها، ایجاد جو ترس در بازار و میزان چیرگی تتر در سطح جهانی، سبب شده است قیمت تتر فاصله زیادی با قیمت دلار بازار آزاد داشته باشد. با این اوصاف، انتظار میرود دلار بازار آزاد، بهمرور به نرخ تتر نزدیک شود و احتمال کاهش آن وجود داشته باشد.