روز ولنتاین که هر ساله در ۱۴ فوریه جشن گرفته میشود، زمانی است که مردم در سراسر جهان عشق و محبت خود را به همسران، دوستان و خانوادههای خود ابراز میکنند. از تبادل کارتها و گلها گرفته تا تقسیم شکلاتها و شامهای رمانتیک، این روز در فرهنگهای مدرن به شدت ریشه دوانده است. اما روز ولنتاین چگونه به وجود آمده است؟ ریشههای این سنت کجاست و چگونه در طول قرنها تکامل یافته است؟ در این مقاله، تاریخچه روز ولنتاین را از آغازهای مرموز آن تا جایگاه کنونی آن به عنوان یک جشن جهانی عشق بررسی خواهیم کرد.
ریشههای باستانی؛ جشن لوپرکالیا
تاریخچه روز ولنتاین را میتوان به دوران روم باستان ردیابی کرد، جایی که باور بر این است که از جشن لوپرکالیا سرچشمه گرفته است. جشن لوپرکالیا که از ۱۳ تا ۱۵ فوریه برگزار میشد، یک جشن پگانی بود که به باروری و عشق اختصاص داشت. این جشن به خدای رومی، فاونوس (خدای کشاورزی) و برادران اسطورهای روم، رومولوس و رمس، که گفته میشود توسط یک گرگ پرورش یافته بودند، اختصاص داشت.
در طی جشن لوپرکالیا، رومیها آیینهایی انجام میدادند که شامل قربانی کردن حیوانات، بهویژه بزها و سگها، برای تضمین باروری محصولات و دامهای خود بود. به گزارش راز بقا مردان نیز نام زنان را از جعبهای بیرون میآوردند و این جفتها اغلب منجر به روابط یا حتی ازدواج میشدند. این روز پر از جشن، مهمانی، رقص و پیشکشهایی به خدایان بود.
با وجود ریشههای باروری جشن لوپرکالیا، این جشن در نهایت به دلیل گسترش مسیحیت در امپراتوری روم از محبوبیت افتاد. به گزارش راز بقا مقامات کلیسا تلاش کردند تا این جشن پگانی را با یک تعطیلات مسیحی جایگزین کنند. در قرن پنجم، پاپ گلاسوس اول روز ۱۴ فوریه را به عنوان روز سنت ولنتاین قرار داد، اگرچه مشخص نیست که این روز بهطور خاص به ولنتاینی که در تاریخ آمده است تعلق داشته یا صرفاً یک جایگزین مسیحی برای جشن لوپرکالیا بوده است.
سَن والنتین یا سَنت ولنتاین مرموز
ریشههای نام ولنتاین در تاریخچهای مرموز نهفته است، و چندین افسانه مختلف در مورد شخص یا اشخاصی که به این نام شناخته میشوند وجود دارد. معروفترین داستان مربوط به کشیشی مسیحی به نام ولنتاین است که در دوران حکومت امپراتور کلاودیوس دوم در قرن سوم زندگی میکرد. طبق افسانه، کلاودیوس دوم ازدواج برای سربازان جوان را ممنوع کرده بود، زیرا باور داشت که مردان مجرد بهتر میجنگند. اما ولنتاین از فرمان امپراتور سرپیچی کرده و به انجام ازدواجهای مخفیانه برای زوجهای جوان ادامه میداد.
زمانی که اقدامات ولنتاین کشف شد، او دستگیر شد و به مرگ محکوم شد. به گزارش راز بقا در زندان، گفته میشود که ولنتاین با دختر نگهبان زندان دوستی پیدا کرده و ممکن است او را از کوری شفا داده باشد. پیش از اعدامش در ۱۴ فوریه، ولنتاین نامهای برای او فرستاده و آن را با عبارت از طرف ولنتاین شما امضا کرد، عبارتی که بعدها به نماد عشق رمانتیک تبدیل شد.
یک نظریه دیگر بیان میکند که ممکن است چندین سن والنتین وجود داشته باشند که هر کدام به شهادت رسیدهاند، اما داستان کشیشی که در برابر امپراتور کلاودیوس دوم ایستادگی کرد، معروفترین و پذیرفتهشدهترین داستان است. با وجود ابهامات در مورد هویت دقیق ولنتاین، این روز به طور فزایندهای با عشق و محبت پیوند خورده است، بهویژه که با جشن پگانی لوپرکالیا همزمان است.
قرون وسطی؛ ظهور عشق سلطنتی
در دوران قرون وسطی، روز ولنتاین به طور فزایندهای با عشق رمانتیک مرتبط شد، به ویژه از طریق مفهوم عشق سلطنتی. به گزارش راز بقا عشق سلطنتی یک سنت شوالیهای بود که ایدههای فداکاری و محبت نجیبانه را جشن میگرفت، اغلب بین یک شوالیه و بانوی او. این ایده از عشق سلطنتی توسط شاعران و نویسندگان قرون وسطی ترویج شد، از جمله جفری چاسر که اغلب بهعنوان کسی که روز ولنتاین را به عنوان روزی برای عاشقان معرفی کرده شناخته میشود.
شعر پارلمان پرندگان چاسر در قرن چهاردهم یکی از نخستین آثار ادبی است که روز سنت ولنتاین را به عشق رمانتیک پیوند میدهد. در این شعر، پرندگان جمع میشوند تا جفت خود را در روز سنت ولنتاین انتخاب کنند، که چاسر آن را زمانی میداند که هر پرنده برای انتخاب جفتش به آنجا میآید. این شعر به تثبیت این ایده کمک کرد که ۱۴ فوریه روزی برای عاشقان است که در آن نامهها، هدایا و نشانهای محبت رد و بدل میشود.
با گسترش سنت عشق سلطنتی، رسم تبادل یادداشتهای عاشقانه یا والنتاینها رایجتر شد. تا قرن پانزدهم، عاشقان شروع به ارسال نامهها و اشعار دستنویس به یکدیگر میکردند که اغلب با زبان پر زرق و برق و اعلامیههای محبت همراه بود. این نامهها و هدایا معمولاً بین عاشقان یا کسانی که میخواستند محبت خود را ابراز کنند، تبادل میشد.
قرون ۱۷ و ۱۸؛ تجاریسازی روز ولنتاین
تا قرنهای ۱۷ و ۱۸، روز ولنتاین به طور کامل به عنوان روزی برای ابراز محبت و عشق شناخته شده بود. به گزارش راز بقا در انگلستان، سنت تبادل کارتهای ولنتاین بهطور گستردهای محبوب شد، و تا اوایل قرن ۱۹، این کارتها شروع به تولید انبوه شدند. پیشرفت فناوری چاپ باعث شد تا کارتهای روز ولنتاین بهراحتی تولید شوند و آنها در فروشگاهها به فروش میرفتند، اغلب با ابیات احساسی، تصاویری رمانتیک و حتی تزئینات پیچیده مانند تور و روبان.
در ایالات متحده، روز ولنتاین در قرنهای ۱۸ و ۱۹ محبوبیت پیدا کرد، بهویژه پس از ایجاد نخستین کارتهای روز ولنتاین تولید انبوه در اوایل دهه ۱۸۰۰. استر هاولند، یک زن آمریکایی، اغلب بهعنوان مخترع نخستین کارت تجاری روز ولنتاین در سال ۱۸۴۹ شناخته میشود. هاولند که به مادر ولنتاین معروف است، کارتهایی با تور، روبان و طراحیهای پیچیده تولید میکرد و او نخستین کسی بود که از فروش کارتهای ولنتاین در ایالات متحده سود برد. به گزارش راز بقا با رشد تولید انبوه و تجاریسازی روز ولنتاین، این تعطیلات به یکی از مهمترین روزهای هدیهدهی در جهان تبدیل شد.
جشن مدرن روز ولنتاین
امروزه روز ولنتاین در سراسر جهان جشن گرفته میشود، گرچه با تفاوتهایی در سنتها و آداب و رسوم. در بسیاری از کشورهای غربی، زوجها هدیههایی مانند شکلات، جواهرات، گلها (بهویژه رزها) و نامههای عاشقانه رد و بدل میکنند. رستورانها اغلب منوهای ویژه روز ولنتاین را ارائه میدهند و بسیاری از مردم این روز را با همسران خود به جشن مینشینند.
در دیگر نقاط جهان، روز ولنتاین نیز به عنوان روزی برای جشن گرفتن دوستی و محبت میان افراد مختلف، نه فقط شرکای رمانتیک، شناخته میشود. بهعنوان مثال، در ژاپن، معمولاً زنان در روز ولنتاین شکلات به مردان هدیه میدهند و مردان باید یک ماه بعد در روز سفید جبران کنند. در کره جنوبی، این روز هم توسط زوجها و هم توسط افراد مجرد جشن گرفته میشود، و اغلب جمعهایی برای جشن دوستیها تشکیل میشود.
در سالهای اخیر، روز ولنتاین حتی به یک جشن جهانی برای ابراز محبت فراتر از روابط رمانتیک تبدیل شده است. به گزارش راز بقا این روز معمولاً با ارسال کارتها و هدایا به دوستان و خانوادهها جشن گرفته میشود و روابط محبتآمیز در انواع مختلف خود گرامی داشته میشود.
روز ولنتاین تاریخچهای غنی و پیچیده دارد که قرنها پیش از سنتهای پگانی تا مسیحی شکل گرفته است. این روز از یک جشن پگانی به روزی برای عاشقان تبدیل شده و از طریق ادبیات، تجاریسازی و آداب و رسوم فرهنگی مختلف تکامل یافته است. امروز، روز ولنتاین به یک جشن جهانی تبدیل شده است که عشق، محبت و دوستی را گرامی میدارد و با اشارات عاشقانه و تبادل هدایا جشن گرفته میشود.
با اینکه ریشههای آن در ابهام است، یک چیز واضح است: روز ولنتاین همچنان به عنوان یک مناسبت محبوب برای ابراز عشق و محبت شناخته میشود، چه بین شریکهای رمانتیک، دوستان یا خانوادهها. جذابیت پایدار این روز در توانایی آن برای گرد هم آوردن مردم و جشن گرفتن پررنگترین و ماندگارترین احساس انسانی عشق نهفته است.