حقوق بازنشستگی سالمندی به ازای هر نفر می‌تواند بینشی از وضعیت مالی بازنشستگان در سراسر اروپا ارائه دهد. در بسیاری از کشورهای اروپایی، درآمد بازنشستگی به‌طور قابل‌توجهی کمتر از درآمد قبل از بازنشستگی ناشی از کار است. این امر موجب می‌شود بسیاری از افراد مسن نتوانند استاندارد زندگی خود را پس از بازنشستگی حفظ کنند.
به گزارش ایمنا، از هر شش مستمری‌بگیر یک نفر در اتحادیه اروپا در معرض خطر فقر قرار دارد که این میزان از ۱۲ درصد در سال ۲۰۱۳ به ۱۵.۵ درصد در سال ۲۰۲۳ افزایش داشته است.
نسبت جایگزینی کل یورواستات، اثربخشی سیستم‌های بازنشستگی را در توانمندسازی افراد مسن برای حفظ استانداردهای زندگی خود پس از بازنشستگی ارزیابی و بدون در نظر گرفتن سایر مزایای اجتماعی، میانگین درآمد بازنشستگی افراد ۶۵ تا ۷۴ ساله را با میانگین درآمد حاصل از کار افراد ۵۰ تا ۵۹ ساله مقایسه می‌کند، این امر به درک کفایت حقوق بازنشستگی برای افراد مسن کمک می‌کند.
در سال ۲۰۲۳، نسبت جایگزینی کل در اتحادیه اروپا ۵۸ درصد بود. این بدان معناست که فردی که ۱۰۰ یورو بین سنین ۵۰ تا ۵۹ سال به دست آورده است، ۵۸ یورو درآمد بازنشستگی بین سنین ۶۵ تا ۷۴ سال دریافت خواهد کرد. این نسبت در سال یادشده در اتحادیه اروپا از ۳۵ درصد در کرواسی تا ۷۸ درصد در یونان متغیر بود.
اسپانیا با ۷۷ درصد و ایتالیا با ۷۵ درصد پس از یونان در صدر قرار گرفتند، در حالی که پرتغال نیز با نسبت ۶۱ درصد از میانگین اتحادیه اروپا فراتر رفت. در انتهای جدول، لیتوانی (۳۶ درصد) و ایرلند (۳۹ درصد) پس از کرواسی، سه کشور با نسبت کمتر از ۴۰ درصد در اتحادیه اروپا را تشکیل دادند.
در میان چهار اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا، آلمان با ۴۹ درصد کمترین درآمد بازنشستگی را نسبت به درآمدهای شغلی اواخر کار داشت، در حالی که فرانسه (۵۹ درصد) کمی بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا قرار داشت. در همین حال اسپانیا و ایتالیا با بیش از ۷۵ درصد در بین سه کشور برتر قرار گرفتند.
در ۱۱ کشور عضو اتحادیه اروپا، حقوق بازنشستگی کمتر از نیمی از درآمد متوسط افراد در پایان عمر کاری آن‌ها را تشکیل داد که آلمان (۴۹ درصد)، بلژیک (۴۸ درصد) و دانمارک (۴۷ درصد) در میان آن‌ها قرار داشتند. کشورهای نامزد اتحادیه اروپا، صربستان (۴۶ درصد)، مونته‌نگرو (۳۸ درصد) و آلبانی (۳۷ درصد) نیز نرخ جایگزینی کل پایین‌تری داشتند که بیشتر با کشورهای اروپای شرقی هم‌سو بودند.
نسبت جایگزینی کل یورواستات بر اساس جنسیت نیز در اتحادیه اروپا متفاوت بود و مردان (۶۰ درصد) دریافتی بیشتری نسبت به زنان (۵۷ درصد) داشتند. گزارش کفایت بازنشستگی کمیسیون اروپا و کمیته حمایت اجتماعی خاطرنشان کرد: «اگرچه تفاوت بین میانگین مستمری بازنشستگی مردان و زنان همچنان در حال کاهش است، شکاف‌های جنسیتی باقی‌مانده در فقر سالمندی، میزان بازنشستگی و پوشش مستمری نشان‌دهنده نابرابری‌های مداوم است».
در یک‌سوم کشورهای عضو اتحادیه اروپا، این نسبت برای زنان بیشتر از مردان بود. به‌عنوان مثال حقوق بازنشستگی در آلمان، برای زنان ۵۴ درصد از درآمدهای اواخر دوران شغلی و برای مردان ۴۶ درصد از این درآمد بود. این روند در دانمارک و ایرلند نیز با ۶ درصد اختلاف به نفع زنان مشاهده شد.
اسپانیا و پرتغال کشورهایی با بیشترین شکاف جنسیتی برای بازنشستگان زن بودند که در اسپانیا، نسبت جایگزینی کل برای زنان ۶۳ درصد و برای ۸۳ درصد برای مردان بود. در پرتغال نیز این نسبت برای زنان ۵۰ درصد و برای مردان ۷۱ درصد بود، به این معنی که زنان بازنشسته ۳۰ درصد کمتر از مردان حقوق دریافت می‌کردند.
تفاوت قابل‌توجهی در حقوق بازنشستگی در سراسر اروپا وجود دارد. در سال ۲۰۲۱، متوسط هزینه ناخالص ماهانه بازنشستگی سالمندی برای هر ذی‌نفع از ۲۲۶ یورو در بلغارستان تا ۲۵۷۵ یورو در لوکزامبورگ متغیر و میانگین اتحادیه اروپا ۱۲۹۴ یورو بود. از نظر اسمی، کشورهای اروپای غربی و شمالی بالاترین حقوق بازنشستگی را دارند و در رتبه‌بندی پیشرو هستند، در حالی که کشورهای اروپای شرقی و جنوب شرقی متمایل به پرداخت هزینه‌های بازنشستگی بسیار کمتری برای هر نفر هستند.
این شکاف زمانی که برای استانداردهای قدرت خرید (PPS) تعدیل می‌شود، کاهش پیدا می‌کند که از ۴۳۷ یورو در بلغارستان تا ۱۶۸۱ یورو در لوکزامبورگ در اتحادیه اروپا متغیر است. بااین‌حال روند کلی بدون تغییر باقی می‌ماند.
کشورهای اروپای غربی و شمالی همچنان بالاترین حقوق بازنشستگی را دارند، در حالی که کشورهای شرقی و بالکان ارقام کمتری را گزارش می‌دهند. قابل‌توجه اینکه رتبه سوئیس از نظر PPS به‌طور قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند، در حالی که رومانی و ترکیه در مقایسه با رتبه‌بندی بازنشستگی اسمی خود شاهد بهبود قابل‌توجهی هستند.
سطوح بازنشستگی نشان می‌دهد که نسبت جایگزینی کل به‌تنهایی برای مقایسه بهترین شرایط بازنشستگی در بین کشورها کافی نیست. به‌عنوان مثال اگرچه این نسبت در هلند و دانمارک کمتر از میانگین اتحادیه اروپاست، رتبه آن‌ها در میانگین حقوق بازنشستگی تنظیم شده برای PPS به‌طور قابل توجهی بالاتر است.
گزارش کفایت بازنشستگی همچنین تاکید می‌کند که کل هزینه‌های مراقبت طولانی‌مدت (LTC) بدون حمایت اجتماعی عمومی می‌تواند در مقایسه با درآمد مستمری افراد مسن بسیار بالا باشد، بنابراین تعامل درآمدهای بازنشستگی و پوشش LTC برای تضمین درآمد مناسب سالمندان و استانداردهای زندگی آبرومندانه برای آن‌ها بسیار مهم است.
به‌عنوان مثال، کشورهای شمال اروپا که با ارائه خدمات گسترده برای تأمین رفاه شناخته می‌شوند، همچنین بلژیک، آلمان، هلند، مالت، ایرلند و مجارستان، پوشش عمومی به‌نسبت سخاوتمندانه‌ای برای LTC از نظر هزینه دارند، اما نسبت جایگزینی متوسطی برای حقوق بازنشستگی در آن‌ها دیده می‌شود.
