پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم در شرایط خاص اجتماعی و سیاسی پس از انتخابات، انتظارات زیادی از نحوه عملکرد دولت و نتایج آن در کوتاه‌مدت شکل گرفت. طرح شعار وفاق از سوی رئیس‌جمهور آقای پزشکیان و ترکیب کابینه با همراهی مجلس، به نظر می‌رسید که موجب کاهش چالش‌های سیاسی و اجتماعی در آغاز به کار دولت شود.
با این حال، پس از گذشت حدود شش ماه از شروع به کار دولت، نگرش جامعه نسبت به عملکرد کوتاه‌مدت این دولت هنوز محل سؤال است.
پیمایش ملی شناخت که با حجم نمونه حدود 1000 نفر و به صورت تلفنی انجام شده است، به دنبال ارزیابی دقیق‌تری از اعتماد عمومی به دولت چهاردهم و همچنین بررسی وضعیت امید به تغییر در جامعه است. این پیمایش دو شاخص اصلی را مورد ارزیابی قرار داده: «اعتماد به دولت» و «امید به تغییر».
در بخش اول شاخص اعتماد به دولت منتشر شد. اعتماد به دولت شامل دو بعد کارآمدی و صداقت و راستگویی بود. همچنین بعد کارآمدی شامل کارآمدی در عرصه داخلی با تمرکز بر اقتصاد و نیز کارآمدی در عرصه خارجی با تمرکز بر بهبود رابطه با سایر کشورها بوده است.
در این بخش به بررسی مولفه‌های بعد کارآمدی یعنی اقتصاد و سیاست خارجی خواهیم پرداخت. همچنین برای درک بهتر نتایج و به دست آوردن تفسیری عمیق‌تر از آن‌ها یافته‌های مزبور بین گروه‌های مختلف مقایسه خواهد شد.
یافته‌های نظرسنجی شناخت در بهمن‌ماه 1403 نشان می‌دهد که افراد دانشگاهی به میزانی کمتری از افرادی که تحصیلات دانشگاهی ندارند نسبت به کارآمدی دولت در عرصه سیاست خارجی اعتماد دارند. در بین گروه‌های سنی نیز، افراد گروه سنی 30 تا 49 سال اعتماد کمتری از سایر گروه‌های سنی دارند. عمده افراد حاضر در این گروه سنی را متولدین دهه شصت تشکیل می‌دهند.
در مقایسه مولفه مزبور بین کسانی که در انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته، به یکی از دو نامزد مورد نظر رای داده بودند یا اساسا در انتخابات شرکت نکرده‌اند، نتایج نظرسنجی نشان می‌دهد که اعتماد به دولت در کارآمدی در عرصه سیاست خارجی در بین کسانی که به آقای پزشکیان رأی داده‌اند به میزان قابل توجهی بیشتر از کسانی که است که به رقیب ایشان رای داده‌اند یا در انتخابات شرکت نکرده‌اند.
در تحلیل نتایج این نظرسنجی، بر اساس گزارش پایش فقر سال 1400 که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده است استان‌های کشور به سه دسته تقسیم شدند که عبارت است از استان‌های دارای محرومیت پایین، استان‌های دارای محرومیت متوسط و استان‌های دارای محرومیت زیاد. نکته قابل توجه اینکه در بین استان‌های دارای محرومیت پایین، میزان اعتماد به دولت به میزان معناداری کمتر از استان‌هایی است که دارای محرومیت زیاد بوده‌اند.
بر این اساس شاید بتوان گفت سرمایه اجتماعی دولت و اعتماد به آن در بین استان‌های دارای محرومیت پایین بیشتر است. در بعد کارآمدی در اقتصاد نیز تفاوت معناداری بین گروه‌های مزبور وجود دارد. به عبارت می‌توان گفت در هر دو بعد کارآمدی تفاوت معناداری بین این گروه‌ها وجود دارد.
منبع: شناخت
