دانشمندان بهتازگی سیارکی کشف کردهاند که بهاحتمال ۲ درصد سال ۲۰۳۲ به زمین برخورد خواهد کرد. اگرچه احتمال برخورد این سیارک به زمین بسیار اندک است، ستارهشناسان مشغول رصد دقیق این سیارک هستند تا اطلاعات بیشتری درباره آن کسب کنند. در ادامه مطلب این تلاشها و دامنه صدمات ناشی از برخورد احتمالی را بررسی میکنیم.
به گزارش CNN، دکتر «پل چوداس»، مدیر مرکز مطالعات اجسام نزدیک به زمین در ناسا، دراینباره گفت هنوز اطلاعات زیادی درمورد این سیارک که 2024 YR4 نامیده شده، وجود ندارد اما تخمین زده میشود این سیارک بین ۴۰ تا ۹۰ متر عرض داشته باشد که با اندازه ساختمانی بزرگ قابلمقایسه است.
البته اندازه تخمینزدهشده سیارک 2024 YR4 در مقایسه با سیارکی که ۶۶ میلیون سال پیش به زمین برخورد و دایناسورها را منقرض کرد، بسیار کمتر است. اندازه سیارکی که باعث این انقراض شد، تا ۱۰ کیلومتر نیز تخمین زده شده و آخرین سیارک بزرگی است که به زمین برخورد کرده است. سیارکهایی که قاتل سیارهها شناخته میشوند، معمولاً بیش از یک کیلومتر عرض دارند و میتواند تأثیر بسیار مخربی بر کره زمین بگذارند.
البته سیارکهای کوچک با عرض چند ده متر نیز اگر با زمین برخورد کنند، میتوانند در یک منطقه خساراتی ایجاد کنند؛ به همین دلیل ستارهشناسان میخواهند در سریعترین زمان اطلاعات بیشتری درمورد سیارک 2024 YR4 به دست بیاورند. کسب اطلاعات بیشتر از این سیارک، مانند مسیر آن، ممکن است احتمال برخورد مستقیم را به صفر کاهش دهد.
اما ستارهشناسان زمان محدودی برای مشاهده این سیارک دارند؛ زیرا آوریل از میدان دید ما محو میشود. پژوهشگران امیدوارند بتوانند با تلسکوپ قدرتمند جیمز وب اندازه و مدار سیارک 2024 YR4 را شناسایی کنند.
تلسکوپ ATLAS مستقر در ریو هورتادو شیلی اولین بار ۲۷ دسامبر سال گذشته سیارک 2024 YR4 را کشف کرد اما تلسکوپ جیمز وب قرار است مارس رصد مجدد این سیارک را آغاز کند. این تلسکوپ میتواند گرمایی را که سیارک منعکس کرده، اندازهگیری کند و اندازه آن را دقیقتر تخمین بزند.
ستارهشناسان از اوایل ژانویه از رصدخانههای MagdalenaRidge در نیومکزیکو، تلسکوپ دانمارک و تلسکوپ بسیار بزرگ در شیلی برای ردیابی این سیارک استفاده کردهاند. این سیارک درحالحاضر بیش از ۴۸ میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد و بهمرور دورتر میشود.
همچنین احتمالاً تا آوریل همچنان بتوان آن را مشاهده کرد و بعدازآن با ادامه گردش خود به دور خورشید، ناپدید میشود. اگر این سیارک تا قبل از اینکه آژانسهای فضایی بتوانند احتمال برخورد آن را دقیقتر مشخص کنند، از دید ناپدید شود و تا ژوئن ۲۰۲۸ مجدد در معرض دید قرار نگیرد، در فهرست موارد خطرناک باقی میماند. براساس تخمینها، این سیارک هر ۴ سال یک بار به مدار زمین بازمیگردد اما حداقل تا سال ۲۰۲۸ هیچ خطری برای کره خاکی ندارد.
رصدخانههای مستقر در هاوایی نیز فعالانه این سیارک را رصد میکنند. تلسکوپ پیمایش پانورامیک و Pan-STARRS مستقر در آتشفشان مائویی پیشروترین تلسکوپ کشف اشیا نزدیک به زمین در جهان است. Pan-STARRS درحالحاضر میکوشد حرکات YR4 2024 را دنبال کند.
«داگ سایمونز»، مدیر مؤسسه نجوم دانشگاه هاوایی، در بیانیهای گفت: «تلسکوپهای هاوایی برخی از مهمترین ابزارها برای دفاع از سیاره هستند. به لطف موقعیت عالی و فناوری پیشرفته، میتوانیم سیارکها را با دقتی باورنکردنی شناسایی، ردیابی و مطالعه کنیم. این زمان لازم را در اختیار دانشمندان قرار میدهد تا با ارزیابی تهدیدات احتمالی، بهترین راههای پاسخگویی را بیابند.»
فهمیدن اندازه دقیق سیارک 2024 YR4 میتواند به اخترشناسان در تخمین دقیقتر خطرات آن کمک کند. به گفته محققان، اگر اندازه این سیارک از تخمینها بزرگتر باشد، میتواند تا شعاع ۵۰ کیلومتر روی محیط اطراف محل برخورد اثر بگذارد. برخورد سیارک با رودخانه Podkamennaya Tunguska در سال ۱۹۰۸ منطقه سیبری روسیه باعث نابودی ۲۱۵۰ کیلومترمربع از مراتع این منطقه شد.
براساس اسناد منتشرشده، اگر قطر این سیارک حدود ۵۰ متر باشد و بتوان تأیید کرد که سیارکی سنگی است، میتواند اثری مشابه حادثه سال ۱۹۰۸ روی زمین بگذارد. همچنین اگر قطر سیارک از این میزان نیز بزرگتر باشد، اثر تخریب آن بهمراتب افزایش مییابد و حتی تا چند ده کیلومتر نیز میرسد.
هر ساله دانشمندان حدود ۳ هزار جِرم نزدیک به زمین را شناسایی میکنند اما پیداکردن سیارکهایی در محدوده اندازه 2024 YR4 دشوارتر است؛ زیرا تاریکتر و کوچکترند و تشخیص آنها با تلسکوپ سختتر است. دانشمندان تخمین میزنند حدود ۶۰۰ هزار جرم سنگی مشابه این سیارک وجود دارد اما آژانس فضایی اروپا میگوید فقط حدود ۲ درصد یا ۱۲ هزار مورد از آنها تاکنون کشف شده است.
برخورد سیارکها به زمین مسئله جدیدی نیست و سیارکهایی که به زمین برخورد میکنند، اغلب بهصورت گلولههای آتشین در جو متلاشی میشوند. «لری دنیو»، ستارهشناس مؤسسه نجوم دانشگاه هاوایی و محقق اصلی تلسکوپ ATLAS، میگوید: «خوشبختانه سیارکهای کوچک آسیب کمی به زمین میزنند. سیارکهای بزرگتر میتوانند آسیبهای بسیار بیشتری ایجاد کنند اما این سیارکها خیلی کمتر به زمین برخورد میکنند. هنوز بسیاری از سیارکهای بزرگ وجود دارند که آنها را پیدا نکردهایم؛ به همین دلیل مداوم کل آسمان را زیر نظر میگیریم تا مطمئن شویم از تهدیدات بالقوه جلوتریم.»