سیدطه‌حسین مدنی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره موضوع تهدید نرم‌افزاری و آسیب زدن به سرمایه اجتماعی، گفت: تهدید نرم‌افزاری در واقع آن دسته از چالش‌هایی است که بر افکار عمومی اثرگذار است. این تهدیدات علاوه بر منشأ خارجی می‌تواند از داخل کشور و با برخی کارکردهای غلط مدیریتی بروز کند.
وی در ادامه با اشاره به سخنان اخیر رهبر انقلاب درباره تهدید نرم‌افزاری گفت: ایشان درباره این مفهوم توضیح دادند که «تهدید نرم‌افزاری یعنی دست‌کاری کردن افکار عمومی مردم، یعنی ایجاد اختلاف، یعنی ایجاد تردید در محکمات انقلاب اسلامی؛ این تهدید نرم‌افزاری است. تهدید نرم‌افزاری یعنی ایجاد تردید در پایداری در مقابل دشمن؛ این کار را دارند می‌کنند.»
مدنی ادامه داد: ایشان همچنین توضیح دادند که «امروز دشمنان ما اعتراف می‌کنند که به این نتیجه رسیده‌اند که اگر بخواهند بر ملّت ایران فائق بیایند، اگر بخواهند جمهوری اسلامی را از مواضع قدرتمندانه‌ی خودش عقب برانند، راهش این است که در داخل کشور، در داخل ملّت مشکل ایجاد کنند، مردم را دچار مشکلات و تهدیدات نرم‌افزاری کنند.»
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند خاطرنشان کرد: تهدید نرم افزاری مانند اسب تروآ است. در این شرایط هرچقدر نیروهای نظامی ما از مرزها دفاع کنند اما بی‌توجهی به تهدیدات نرم‌افزاری می‌تواند برای کشور مسأله ساز باشد.
وی در ادامه با بیان اینکه مردم طی این سال‌ها با وجود توقعات به حقی که داشته‌اند اما هیچگاه کشور را در شرایط حساس تنها نگذاشته‌اند و پای استقلال خود ایستاده‌اند؛ افزود: این همراهی مردم را می‌توان در انتخابات یا بزنگاه‌های دیگر دید که با وجود درگیری با مسائل و مشکلات زیاد، اما باز هم اثرگذاری خود را نشان داده‌اند.
خودروسازی یکی از عوامل نارضایتی مردم است
مدنی افزود: با این وجود، اما این دلیل نمی‌شود که مسئولان انتظارات مردم را در برخی چالش‌ها نادیده بگیرند. یکی از این چالش‌ها بحث خودروسازی کشور است که به پاشنه آشیل و خاری در گلو تبدیل شده است. به بیان دیگر، مسأله چالش‌های مدیریتی در صنعت خودروسازی و وضعیت حکمرانی آن را می‌توان به نوعی یکی از تهدیدات نرم‌افزاری کشور که رهبر انقلاب به آن اشاره کردند دانست. این موضوع به یکی از عوامل نارضایتی مردم تبدیل شده است که از آستانه تحمل مردم فراتر رفته و یادآوری آن ممکن است در یک بزنگاه حساس، به واکنش غیرطبیعی منجر شود. بنابراین تهدید نرم‌افزاری خودروسازی باید مدیریت و وضعیت آن بهبود یابد.
وی با مقایسه چالش مسکن و خودروسازی خاطرنشان کرد: اگرچه چالش مسکن هم یکی از عوامل نارضیاتی عمیق مردم محسوب می‌شود؛ اما در واقع می‌توان گفت که بسیاری از مردم بخاطر پذیرش پیچیدگی‌های حوزه مسکن، تا حدودی با چالش‌های آن کنار آمده‌اند و سطح توقعات خود را درباره مسکن تا حد زیادی پایین آورده‌اند اما در خودروسازی مردم انتظار وضعیت بسیار بهتری را دارند. یکی از مصادیق این موضوع را می‌توان به انعکاس گسترده اخبار چالش‌ها وسطح نارضایتی‌های مردم از خودروسازها طی چند ماه اخیر در کشور دانست.
از مقایسه صنعت خودروسازی داخلی با کره جنوبی تا حسرت برای خودروهای چینی
مدنی در ادامه با بیان اینکه ابتدای انقلاب به دلیل شرایطی که وجود داشت، صنعت خودروسازی مصادره و در اختیار دولت قرار گرفت؛ گفت: در آن سال‌ها به دلیل شرایطی که وجود داشت کسی نمی‌توانست به دولتی شدن خودروسازی خرده بگیرد اما در گذر زمان و بهبود سطح دانش عمومی، افزایش توان علمی دانشگاه‌ها، رشد صنعت و ارتقا ارتباطات با کشورهای توسعه‌یافته اروپایی و آسیایی، این انتظار وجود داشت که سطح خودروسازی هم بهبود چشمگیری پیدا کند اما وضعیت این بخش بهبود چندانی نیافت.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند تصریح کرد: ما طی سال‌های اخیر صنعت خودروسازی خود را با کشوری چون کره جنوبی مقایسه کرده‌ایم. این کشور طی چند سال اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در صنعت خودروسازی داشته است. این مقایسه باعث ماندگاری نوعی نارضایتی در ذهن مردم شده است.
وی ادامه داد: اگر طی سال‌های اخیر صنعت خودروسازی را با کشورهایی چون کره مقایسه می‌کردیم؛ امروز این مقایسه به خودروسازی چین هم سرایت کرده است. خودروهای چینی تا همین دهه ۹۰ هم مورد توجه مردم ایران نبود و حتی بسیاری از مردم خودروهای داخلی را به خودروهای چینی ترجیح می‌دادند. اما این کشور با حمایت از صنعت خودروسازی خود طی یک دوره محدود، کار را به جایی رسانده که شرکت‌هایی چون چانگان، FAW، GAC، BYD و… بخش بزرگی از بازارهای جهانی را به خود اختصاص داده، برخی از شرکت‌های بزرگ و مطرح خودروساز دنیا را خریداری کرده و تنه به تنه شرکت‌های باسابقه و اصیل جهانی حرکت می‌کنند.
حس ناامیدی و انزجار از صنعت خودروسازی
مدنی ادامه داد: مقصود از طرح نمونه چین این است که فراموش نکنیم زمانی نه چندان دور خودروهای چینی مورد تمسخر بسیاری از مردم بود. اما امروز، افکار عمومی که زمانی صنعت خودروسازی کشور را با کره جنوبی مقایسه می‌کرد؛ با نگاه به تولیدات بی‌کیفیت داخلی، در حسرت خودروهای چینی مانده است. این قیاس‌ها که باعث ناامیدی و احساس انزجار شده، تهدیدات نرم‌افزاری و نارضایتی خاموشی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: این نارضایتی زمانی بیشتر احساس می‌شود که مردم می‌بینند صنعت خودروسازی داخلی طی این سال‌ها تحت حمایت تمام قد دولت بوده و دولت از منابع عمومی ارز برای واردات در اختیار آنان قرار داده و یا با دستورالعمل‌های سفت و سخت و برای حمایت از آنها، واردات را کاملاً ممنوع کرده است. در نهایت خودروسازها به بدترین شکل پاسخ این حمایت‌ها را داده‌اند. همین حمایت‌ها باعث شده امروز قیمت یک خودروی چند ساله خارجی در ایران چند برابر قیمت صفر همان خودرو در بازار جهانی باشد. کافی است به فیلم‌هایی که در فضای مجازی درباره مقایسه قیمت یک خودروی خارجی با قیمت جدیدترین مدل همان خودرو در کشورهای خارجی دست به دست می‌شود توجه کنیم که چه نارضایتی و دلخوری برای مردم به دنبال دارد.
خودروهای ناایمن و آمار بالای مرگ و میر در تصادفات جاده‌ای
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند خاطرنشان کرد: خودروسازهای داخلی حتی به مسأله ایمنی خودروهای تولیدی که مستقیماً با جان مردم سر و کار دارد هم توجه نکرده‌اند. این وضعیت را در آمار بالای کشته‌های تصادفات جاده‌ای می‌توان دید. آنها آنقدر به این موضوع بی‌توجهی کردند که در نهایت با ورود رهبر انقلاب ناچار به رعایت استانداردهای ایمنی و موضوعاتی چون ایربگ و ترمز ABS شدند. رهبر انقلاب در اواخر سال ۱۴۰۰ در جمع تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی مستقیماً و برای چندمین بار به این مسئله واکنش دادند و گفتند: «متأسفانه در برخی صنایع به‌ویژه در صنعت خودرو به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز بحق به آنها اعتراض دارند.»
خودروسازی، پاسخ‌نگوترین صنعت!
وی با انتقاد از نبود شفافیت و پاسخگویی در صنعت خودروسازی، گفت: این هم یکی از دلایل بروز نارضایتی در افکار عمومی و تهدید نرم‌افزاری کشور است. این روزها اگرچه مردم شاید دقیقاً اطلاع نداشته‌باشند که چه اتفاقی در قضیه کروز در حال رخ دادن است اما متوجه هستند که شرایط خوبی در فضای مدیریتی این شرکت‌ها حکفرما نیست. در این میان صنعت خودروسازی هم خود را ملزم به پاسخگویی و شفاف‌سازی در این زمینه و مسائل ساده‌تر نسبت به آن نمی‌داند.
مدنی با بیان اینکه همه این مسائل به سرمایه اجتماعی کشور آسیب زده است؛ گفت: یکی دیگر از نمونه‌های ایجاد نارضایتی و تهدید نرم‌افزاری کشور، همین موضوع تعویض موتورهای سورن‌پلاس توسط ایران‌خودرو است. این موضوع نزدیک به شش ماه است که فضای رسانه‌ای کشور را مشغول کرده و همه انتظار دارند مدیران این شرکت یا مسئولان نظارتی درباره آن پاسخگو باشند اما متأسفانه هیچ مقامی پاسخگو نبوده است. گویا مسئولان و متولیان امر در این موضوعات روی فراموش شدن این قبیل مسائل در گذر زمان حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند اما باید متوجه باشند که مردم هیچگاه چنین نقاط سیاهی را فراموش نمی‌کنند و ممکن است همین نقاط سیاه در شرایط حساس خود را بروز دهد.
هزینه سرمایه‌های اجتماعی دولت برای ایران‌خودرو
وی با بیان اینکه چالش‌هایی که رهبر انقلاب درباره تهدیدات نرم‌افزاری بیان کردند یک دفعه به وجود نمی‌آید؛ گفت: نباید اجازه داد برخی مدیران در موضوعاتی مشابه همین تعویض موتور سورن پلاس و اجبار مشتریان به پذیرش خودرو با موتور ضعیف‌تر، به سرمایه اجتماعی نظام و کشور آسیب بزنند. عدم پایبندی ایران‌خودرو به تعهدات خود، به اعتماد عمومی آسیب می‌زند. چنین مدیرانی که از سرمایه اجتماعی دولت و حاکمیت برای گزارش‌های مدیریتی خود هزینه می‌کنند؛ باید شدیداً بازخواست و کنار گذاشته شوند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به اهمیت برطرف کردن دلایل نارضایتی مردم افزود: رهبر انقلاب در دی‌ماه سال ۹۶ با دقت مثال زدنی فرمودند: «این‌جوری نیست که ما هیچ اشکالی نداریم، فقط دشمن خارجی است که دارد [مشکل ایجاد می‌کند]؛ نه، مگس روی زخم می‌نشیند؛ زخم را خوب کنید، زخم را نگذارید به وجود بیاید. ما اگر مشکل داخلی نداشته باشیم، نه این شبکه‌ها می‌توانند اثر بگذارند، نه آمریکا می‌تواند هیچ غلطی بکند.»
مدنی تصریح کرد: چرا باید شرکتی چون ایران‌خودرو به جایی برسد که خود را ملزم به پاسخگویی در قبال کم‌کاری‌ها و مطالبات عمومی و نارضایتی مردم نداند؟ موضوع تعویض موتور محصول سورن پلاس طی چند ماه اخیر با واکنش گسترده در فضای رسانه‌ای و عمومی کشور مواجه بود. بنابراین خوب است حاکمیت در قبال آن موضع‌گیری شفافی بکند. پیش از آن‌که بازهم دیرتر شود.
