محمد میرزایی، رئیس امور بهینه‌سازی در تأسیسات و تجهیزات ساختمان شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما، با اشاره به سهم بالای بخش ساختمان در مصرف انرژی کشور اظهار داشت: بیش از ۴۰ درصد مصرف انرژی کشور در بخش ساختمان، اعم از خانگی و تجاری، اتفاق می‌افتد. بخش قابل‌توجهی از این انرژی در موارد غیرمولد مصرف می‌شود که تأثیر مستقیمی بر تولید ملی ندارد.
وی افزود: در بخش صنعت، مصرف سوخت منجر به تولید و ایجاد ارزش افزوده می‌شود، اما در بخش ساختمان، عمده مصرف انرژی مربوط به گرمایش، آب گرم و سرمایش است که تولید خاصی به همراه ندارد. در بسیاری از کشور‌های جهان، مصرف سوخت در بخش ساختمان را کاهش می‌دهند تا این انرژی به سمت صنعت هدایت شده و موجب افزایش بهره‌وری شود. متأسفانه در ایران به بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش ساختمان توجه کافی نشده و این مسئله باعث شده است که میزان مصرف انرژی در این بخش ۲ تا ۳ برابر میانگین جهانی باشد.
میرزایی با تأکید بر اهمیت کاهش اتلاف انرژی در ساختمان تصریح کرد: بیشترین هدررفت انرژی در ساختمان مربوط به پوسته ساختمان است. باوجود گذشت ۳۰ سال از تدوین مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، این مبحث اجرایی نشده و در نتیجه، ساختمان‌های کشور دچار تلفات بالای انرژی هستند. نبود عایق در دیوارها، سقف و کف ساختمان و همچنین عدم هوابندی مناسب، از جمله عواملی است که موجب افزایش مصرف انرژی می‌شود. علاوه بر این، تجهیزات گرمایشی و سرمایشی مانند آبگرمکن‌ها و بخاری‌های غیربهینه، به دلیل راندمان پایین، مصرف انرژی را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده‌اند.
وی با اشاره به راهکار‌های کاهش مصرف انرژی در ساختمان تأکید کرد: بهترین اقدام، اجرای مقررات ملی ساختمان در حین ساخت‌وساز است. استفاده از عایق در سقف، دیوار‌های خارجی و کف ساختمان، از جمله مواردی است که در حین ساخت با هزینه کمتری امکان‌پذیر است. متأسفانه، این مقررات به دلیل قصور ارگان‌های مختلف از جمله شهرداری‌ها، وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی، اجرایی نشده و در نتیجه، یکی از عوامل ناترازی انرژی در کشور به شمار می‌رود.
رئیس امور بهینه‌سازی در تأسیسات و تجهیزات ساختمان افزود: پس از ساخت، امکان بهینه‌سازی انرژی در ساختمان‌ها وجود دارد. هرچند عایق‌کاری پوسته خارجی ساختمان یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش مصرف انرژی است، اما به دلیل هزینه‌بر بودن، بسیاری از افراد از اجرای آن صرف‌نظر می‌کنند. با این حال، اقداماتی مانند تعویض پنجره‌های تک‌جداره با پنجره‌های دوجداره می‌تواند تا ۲۰ درصد مصرف سوخت ساختمان را کاهش دهد. همچنین، استفاده از نوار‌های درزگیر برای درب‌ها و پنجره‌ها می‌تواند از نفوذ هوای سرد و خروج حرارت جلوگیری کرده و بین ۱۰ تا ۳۰ درصد صرفه‌جویی انرژی به همراه داشته باشد.
وی همچنین هشدار داد: باید توجه داشت که در ساختمان‌هایی که از سیستم‌های گرمایشی احتراقی مانند بخاری، آبگرمکن و پکیج در واحد مسکونی استفاده می‌شود، نباید تمام درز‌ها را بست، زیرا عدم تأمین هوای احتراق می‌تواند منجر به مکش معکوس و بازگشت گاز‌های احتراقی به داخل ساختمان شود که خطرات جبران‌ناپذیری مانند گازگرفتگی را به دنبال خواهد داشت. این اقدامات تنها در ساختمان‌هایی که از سیستم موتورخانه مرکزی بهره می‌برند، توصیه می‌شود.
میرزایی با اشاره به تأثیر مصرف سوخت بر آلودگی هوا خاطرنشان کرد: افزایش مصرف سوخت موجب افزایش آلودگی هوا و بروز مشکلات زیست‌محیطی و سلامت عمومی می‌شود. در تهران، با شروع فصل سرما و ورود سیستم‌های گرمایشی به مدار، میزان آلاینده‌های ناشی از احتراق سوخت افزایش می‌یابد. حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از مصرف سوخت در بخش ساختمان است. به ازای هر مترمکعب گاز مصرفی، حدود ۲ کیلوگرم دی‌اکسید کربن وارد محیط می‌شود و با توجه به مصرف روزانه بیش از ۹۰ میلیون مترمکعب گاز در تهران، روزانه ۱۸۰ میلیون کیلوگرم دی‌اکسید کربن وارد هوا می‌شود.
وی افزود: راندمان پایین سیستم‌های گرمایشی، علاوه بر افزایش مصرف سوخت، تأثیرات زیست‌محیطی مانند کاهش بارندگی را نیز به همراه دارد. از این رو، اجرای مقررات ملی ساختمان، استفاده از تجهیزات کم‌مصرف، تنظیم سیستم‌های احتراقی و بهره‌گیری از سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی می‌تواند موجب کاهش مصرف سوخت، کاهش آلودگی و بهبود سلامت عمومی شود.
میرزایی با تأکید بر اهمیت کاهش مصرف انرژی بیان کرد: با کاهش ۲ درجه‌ای دمای منازل و استفاده از لباس‌های گرم‌تر، می‌توان تا ۱۲ درصد در مصرف سوخت صرفه‌جویی کرد. در همین راستا، از مردم درخواست می‌شود که به پویش کاهش ۲ درجه‌ای دمای منازل بپیوندند. در بسیاری از کشورها، بهینه‌سازی مصرف انرژی جایگزین توسعه نیروگاه‌ها شده است و کاهش مصرف انرژی به اندازه احداث یک نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی تأثیرگذار بوده است.
وی گفت: اجرای مقررات ملی ساختمان و بهره‌گیری از روش‌های بهینه‌سازی انرژی، نه‌تنها موجب کاهش هزینه‌های انرژی و مصرف سوخت می‌شود، بلکه سلامت شهروندان و محیط زیست را نیز بهبود خواهد بخشید.
