به گزارش خبرنگار مهر، دکتر پیمان صالحی در همایش ملی علم و فناوری در برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران که امروز سه‌شنبه ۷ اسفندماه در سالن همایش بین‌المللی کتابخانه ملی برگزار شد، با اشاره به برگزاری این همایش گفت: شروع این همایش با پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور بود و برگزاری آن توسط وزارت علوم پیگیری شد.
وی در تحلیل میزان اجرای برنامه ششم توسعه گفت: از سال ۱۳۹۳ که برنامه ششم توسعه کلید خورد تا ۱۴۰۳ ما درگیر برنامه ششم توسعه بودیم و تحلیلی در مورد نحوه اجرای این برنامه انجام دادیم.
به گفته دبیرکل شورای عالی عتف؛ خروجی نظام علم، فناوری و نوآوری در سه بخش برونداد، پیامد و اثربخشی قابل بررسی است و شاهد این موضوع هستیم که رئیس‌جمهور به اثربخشی تاکید دارند.
وی با بیان اینکه سال‌هاست که ما به بروندادهای این نظام توجه می‌کنیم، ادامه داد: هیچ‌یک از این سه بخش از یکدیگر جدا نیستند. ۷۸ هزار مقاله سال گذشته ایران برونداد نظام علم و فناوری بوده و ما به دنبال این هستیم که آن را به اثربخشی برسانیم.
صالحی با اشاره به حوزه بیوتکنولوژی گفت: ما در این حوزه سرمایه‌گذاری کردیم و الان محصولات این حوزه به ۶۰ کشور صادر می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: ۸۰ درصد از هدف‌گذاری‌های برنامه هفتم توسعه در حوزه برونداد یا پیامد است و حوزه اثربخشی را باید خودمان طراحی کنیم که به اثربخشی برسیم.
معاون وزیر علوم اظهار کرد: با وجود اینکه در بسیاری از حوزه‌ها عنوان می‌شود که برنامه ششم اجرا نشده است؛ در حوزه آموزش عالی علی‌رغم همه کمبودها با برنامه‌ریزی و پشتیبانی تحقق برنامه ششم را داشته‌ایم. البته اینگونه نیست که به همه اهداف رسیده باشیم ولی در اکثر برنامه‌ها به هدف‌گذاری برنامه ششم توسعه رسیده‌ایم.
وی با اشاره به بحث تاثیر پایداری مدیریت‌ها در اجرای برنامه‌ها گفت: هرجایی که ما مدیران قابلی داشتیم و به آن‌ها فرصت و وقت دادیم، عیناً دیده‌ایم که چه خروجی‌هایی اتفاق افتاده است.گاهی ظرف ۳ سال، ۳ معاون تغییر کرده‌اند و گاهی در ۸ سال یک نفر باقی مانده است. ولی بررسی نشان می‌دهد که تزلزل و تغییر به ما ضرر زده است.
اختصاص ۱۳ وظیفه به معاونت آموزشی و ۱۲ وظیفه به معاونت پژوهشی
صالحی با بیان اینکه یک ارزیابی انجام شده و وظایف هر بخش در اجرای برنامه هفتم توسعه مشخص شده است، افزود: معاونت آموزشی ۱۳ وظیفه مرتبط با برنامه هفتم توسعه دارد و ۱۲ وظیفه معطوف به معاونت پژوهشی است و تقسیم کار انجام شده، همچنین برای تک تک معاونت‌ها تک‌نگاشت‌هایی نیز تعیین شده است.
معاون پژوهشی وزیر علوم با اشاره به بودجه مورد نیاز برای اجرای این برنامه گفت: امروز وضعیت بودجه مشخص است ولی باید بررسی کنیم که چگونه می‌توان در وضعیت فعلی این برنامه را انجام داد.
نمی‌توان بدون تولید علم، صاحب فناوری شد
وی با تاکید بر اهمیت توجه پیوستگی در نظام نوآوری، خاطر نشان کرد: خروجی، اثربخشی و پیامد یک نظام به هم پیوسته است. بدون وجود یک بخش نمی‌توان به اقتصاد دانش بنیان رسید. اگر سطح یک و دو آمادگی فناوری به دست ما نباشد، نمی‌توان صاحب یک تکنولوژی شد. به معنای دیگر؛ نمی‌توان تولید علم نداشت و صاحب فناوری شد. اقتصاد بدون دانش امکان‌پذیر نیست و تبدیل علم به ثروت تنها از این مسیر امکان‌پذیر است.
صالحی با تاکید بر اهمیت تقویت همکاری صنعت و دانشگاه، به ماده ۱۳ قانون جهش دانش بنیان اشاره کرد و گفت: از زمان تصویب این قانون ما به دنبال این موضوع بودیم و ترویج و تشویق دانشگاه‌ها به استفاده از این ظرفیت را در دستور کار قرار دادیم. بر همین اساس در برخی استانها قراردادهای ارتباط با صنعت ۲۰ درصد افزایش یافته است و سال آینده جهش قابل توجهی در مبلغ و تعداد قراردادهای ارتباط با صنعت خواهیم داشت.
رسیدن به رتبه ۱۴ تولید علم تنها وظیفه وزارت علوم نیست
معاون وزیر علوم با اشاره به تحقق رتبه ۱۴ تولید علم که یکی از اهداف برنامه هفتم توسعه است، توضیح داد: تحقق این هدف فقط وظیفه وزارت علوم نیست. با وجود اینکه ۳۵ درصد اعضای هیئت علمی کشور در وزارت علوم هستند و ۵۵ درصد از تولیدات علم در وزارت علوم است، ولی وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد نیز در دستیابی به این رتبه نقش دارند.
وی خاطر نشان کرد: در مورد رتبه علمی خطری که ما را تهدید می‌کند این است که انتشارات علمی به این سمت رفته‌اند که برای انتشار مقاله ۵۰۰ تا هزار دلار هزینه دریافت می‌کنند. به همین دلیل ما به این سمت رفتیم که از ظرفیت نشریات داخلی استفاده کنیم.
نایب رئیس این همایش تاکید کرد: برای مقابله با این خطر وزارت علوم به سمت نمایه‌سازی نشریات داخلی رفت، چرا که مقالات منتشر شده در این نشریات در ر رتبه ما شمرده می‌شوند.
احتمال کاهش رتبه علمی کشور تا اردیبهشت ماه
وی اظهار کرد: ما ۱۶۰۰ نشریه علمی داریم و در ۲۵ سال ۱۰۱ مجله نمایه شده بود و در سه سال ۱۰۳ مجله نمایه شده است. اگر این مجلات اضافه نشده بود، امروز رتبه ما به ۲۰، ۲۱ می‌رسید.
صالحی افزود: در سه سال گذشته حداقل ۱۰۰ کارگاه برای سردبیران نشریات برگزار شد و سیاست‌های تشویقی و ترویجی را در این میان قرار دادیم.
وی با اشاره به فاصله کم کشورها از یکدیگر در انتشارات علمی گفت: ممکن است تا اردیبهشت ماه یک پله دیگر نیز رتبه علمی ما کاهش پیدا کند.
تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه با اختصاص ۸ میلیارد دلار
۱۴۰ هزار نفر در پارک‌های علم و فناوری شاغل‌اند
به گفته دبیرکل شورای عالی عتف، بودجه کل وزارت علوم در سال ۱۴۰۲ یک میلیارد دلار بوده است. دانشمندان ما با یک میلیارد دلار که بودجه یک دانشگاه برتر خارجی است، معجزه کردند. با همین بودجه ۱۴۰ هزار نفر در پارک‌های علم و فناوری شاغل‌اند، با همین بودجه مقالات نوشته شده است و با همین بودجه برترین افراد درجه یک در سطح جهانی اموزش دیده‌اند. در وزارت علوم ۱۲۹ دانشگاه، ۵۸ پارک و ۲۸ پژوهشگاه و موسسه پژوهشی وجود دارد.
وی اظهار کرد: اگر بتوانیم تا پایان برنامه به هدف ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی برسیم و سهم تحقیق و توسعه را به ۸ میلیارد دلار برسانیم، بسیاری از اهداف ما محقق می‌شود و حتی می‌توانیم از اهداف برنامه نیز جلوتر برویم.
