از آرژانتین تا مالزی، دستکم پنج شخصیت برجسته سیاسی از زمان عرضه میم کوین ترامپ (TRUMP) توسط دونالد ترامپ (Donald Trump)، رئیسجمهور ایالات متحده در ۱۸ ژانویه (۲۹ دی)، وارد عرصه میم کوینها شدهاند.
به گزارش کوینتلگراف (Cointelegraph)، از زمان راهاندازی میم کوین ترامپ توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده در ۱۸ ژانویه (۲۹ دی)، حداقل پنج سیاستمدار شاخص جهانی با مسئله انتشار توکنهای تقلبی یا ناموفق مواجه شدهاند، آماری تأملبرانگیز که تنها در بازه زمانی یک ماه رقم خورده است.
نکته قابل تأمل، مشارکت خاویر میلی (Javier Milei)، رئیسجمهور آرژانتین در پروژه ارز دیجیتال لیبرا (LIBRA) است. بر اساس تحلیلهای پلتفرم نانسن (Nansen)، بیش از ۱۳,۰۰۰ سرمایهگذار مجموعاً ۲۵۱ میلیون دلار سرمایه خود را در این پروژه از دست دادهاند. در نقطه مقابل، این رویداد که ظاهراً یک طرح کلاهبرداری بوده، به ۲,۱۰۱ سرمایهگذار اجازه داده تا در مجموع ۱۸۰ میلیون دلار سود به دست آورند.
کلاهبرداران اقدامات متعددی برای بهرهبرداری از موج محبوبیت میم کوین رئیسجمهور ایالات متحده انجام دادهاند، با سوءاستفاده از تصویر دیگر شخصیتهای برجسته جهانی، از عربستان سعودی گرفته تا مالزی. این افراد سودجو با استفاده از اعتبار و شهرت چهرههای سیاسی بینالمللی، تلاش کردهاند تا از این روند نوظهور بازار ارزهای دیجیتال منفعت غیرقانونی کسب کنند.
در ادامه، مروری خواهیم داشت بر برخی از رسواییهای مرتبط با میم کوینهای منتسب به رهبران جهان که پس از راهاندازی میم کوین ترامپ رخ دادهاند.
رئیسجمهور جمهوری آفریقای مرکزی در تاریخ ۱۰ فوریه (۲۲ بهمن)، در اقدامی که به ظاهر با هدف ارتقای سطح رفاه شهروندان کشورش صورت گرفت، توکن ملی CAR را معرفی کرد. با این وجود، نحوه عرضه غیرحرفهای این ارز دیجیتال، تردیدهای جدی درباره اعتبار و مشروعیت آن ایجاد کرد که باعث سردرگمی گسترده در میان کاربران و تحلیلگران بازار شده است.
حساب رسمی و تأییدشده فاستین-آرکانژ توادرا (Faustin-Archange Touadéra)، رئیسجمهور این کشور در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق)، به ترویج و تبلیغ این میم کوین پرداخت، اما طولی نکشید که وبسایت رسمی پروژه از دسترس کاربران خارج شد و حساب کاربری مرتبط با آن در ایکس به حالت تعلیق درآمد.
توادرا در اقدامی غیرمنتظره و پس از ساعتها سکوت خبری، وبسایت و حساب کاربری جدیدی در ایکس راهاندازی کرد؛ تصمیمی که تردیدهای موجود درباره اصالت و اعتبار این پروژه را بهشدت افزایش داد. این نگرانیها زمانی به اوج خود رسید که ویدیویی از حساب رسمی توادرا منتشر شد که پس از بررسی با ابزارهای پیشرفته تشخیص دیپفیک، نشانههای هشداردهندهای را آشکار ساخت، امری که شبهات جدی درباره واقعی بودن این طرح ملی را دوچندان کرد.
با وجود این، ویدیوی بعدی که از سوی رئیسجمهور منتشر شد، فاقد این نشانههای هشداردهنده بود. این موضوع، ابهامات موجود درباره اصالت محتوای قبلی را افزایش داد و به پیچیدگیهای این ماجرا افزود.
سرمایهگذاران در تشخیص اصالت توکن CAR با سردرگمی مواجه شدند. بسیاری از کاربران شبکه اجتماعی ایکس، با احتیاط و از سر دلسوزی، به دیگران توصیه کردند از سرمایهگذاری در این پروژه مبهم خودداری کنند. در نهایت، همین عرضه غیرحرفهای و پر از ابهام کافی بود تا ارزش بازار CAR بهطرز چشمگیری سقوط کند، از اوج ۶۰۰ میلیون دلار به تقریباً صفر دلار طی مدت کوتاه دو روز.
توکن لیبرا برجستهترین مورد از مشارکت یک رهبر جهانی در رسوایی مرتبط با میم کوینها پس از میم کوین ترامپ به شمار میرود. براساس تحلیلهای پلتفرم نانسن، ۸۶ درصد از معاملهگران با سرمایهگذاری در توکنی که توسط خاویر میلی، رئیسجمهور آرژانتین ترویج شده بود، بیش از ۱,۰۰۰ دلار سرمایه خود را از دست دادند، این آمار به معنای آن است که بیش از ۱۳,۰۰۰ سرمایهگذار در مجموع متحمل زیانی معادل ۲۵۱ میلیون دلار شدهاند.
میلی در تاریخ ۱۴ فوریه (۲۶ بهمن) با اشتیاق فراوان درباره پروژه لیبرا در شبکههای اجتماعی پست منتشر کرد؛ پروژهای که به ظاهر با هدف والای تأمین مالی کسبوکارهای کوچک و استارتاپهای آرژانتینی معرفی شده بود. این پست که اکنون از دسترس خارج شده، همراه با حمایتهای علنی چندین سیاستمدار شناختهشده آرژانتینی، به افزایش چشمگیر اعتبار و مقبولیت این میم کوین در میان عموم مردم و سرمایهگذاران انجامید، اقدامی که در نهایت به زیانهای گسترده برای هزاران سرمایهگذار منجر شد.
قیمت لیبرا در روند صعودی خود تا مرز ۴ دلار پیشروی کرد، اما بهطرز چشمگیری دچار سقوطی سریع و ناگهانی شد. میلی در روز پس از این فروپاشی، در موضعی تدافعی اظهار داشت که از جزئیات فنی پروژه آگاهی کافی نداشته و افزود که به محض کسب اطلاع از ماهیت واقعی آن، تصمیم گرفت دیگر توجهی به این پروژه نکند. این واکنش دیرهنگام، پرسشهای جدی درباره مسئولیتپذیری مقامات سیاسی در قبال حمایتهای عمومی از پروژههای مالی را مطرح ساخت.
با این وجود، بلافاصله پس از این موضعگیری، روایتهای متعارضی در فضای رسانهای مطرح شد. میلی به سرعت خود را در معرض اتهامات جدی مبنی بر دخالت آگاهانه در این پروژه از مراحل آغازین آن یافت، موضوعی که احتمال استیضاح و پیگرد قانونی او به اتهام کلاهبرداری را به همراه داشت. این اتهامات سنگین، همچنان به قوت خود باقی است و پروندهای باز در عرصه سیاسی و حقوقی آرژانتین به شمار میرود.
نخستوزیر برمودا (Bermuda)، دیوید برت (David Burt)، از اوایل ۲ فوریه (۱۴ بهمن) قربانی جعل هویت در شبکه اجتماعی ایکس شد. افراد کلاهبردار با بهکارگیری تصویر رسمی او، حسابی جعلی ایجاد کردند و بهطرز قابلتوجهی موفق شدند نشان تأیید خاکستری را نیز دریافت کنند، نشان اعتباری که معمولاً بهصورت انحصاری برای مقامات رسمی دولتی در نظر گرفته میشود. آنچه بر پیچیدگی و اهمیت این رویداد میافزاید، این واقعیت است که حتی حساب اصلی و واقعی خود برت نیز تاکنون موفق به دریافت این نشان تأیید نشده است.
حساب جعلی در تاریخ ۱۵ فوریه (۲۷ بهمن) اقدام به ترویج توکنی در پلتفرم Pump.fun با عنوان کوین ملی برمودا کرد. نخستوزیر واقعی یک روز قبل از این اقدام کلاهبردارانه، از موضوع جعل هویت خود مطلع شده بود؛ او در واکنشی علنی، ایکس و مالک آن، ایلان ماسک (Elon Musk) را در پستی مستقیماً خطاب قرار داد و از آنها درخواست کرد تا نسبت به اصلاح این وضعیت نگرانکننده اقدام فوری به عمل آورند.
پست مذکور با لحنی نگرانکننده اظهار داشت:
من از نحوه دریافت نشان تأیید خاکستری توسط آنها اطلاعی ندارم، اما به سبب فقدان سازوکارهای نظارتی کافی در این پلتفرم، افراد زیادی قربانی این فریب خواهند شد. لطفا نسبت به رفع این مشکل جدی اقدام کنید.
علیرغم کندی عملکرد ایکس در رسیدگی به این موضوع، توکن BERMUDA در Pump.fun هرگز به موفقیت چشمگیری در جذب سرمایهگذاران دست نیافت. بررسی تاریخچه معاملات این توکن، تنها دو خریدار را نشان میدهد که هر دوی آنها در بازه زمانی بسیار کوتاهی، تنها چند دقیقه پس از خرید، اقدام به فروش این ارز دیجیتال کردند؛ یکی از این فروشندگان، خود ایجادکننده این میم کوین بود.
حساب رسمی کنفرانس سالانه حقوق عربستان در شبکه اجتماعی ایکس، هدف عملیات هک قرار گرفته و توسط کلاهبرداران تسخیر شد. مهاجمان با دستکاری این حساب، آن را به ابزاری برای جعل هویت محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر عربستان سعودی تبدیل کردند. هدف از این اقدام، ترویج میم کوینی بود که به دروغ ارز دیجیتال رسمی عربستان سعودی معرفی میشد و با نماد اختصاری KSA در بازار عرضه شده بود.
KSA در تاریخ ۱۷ فوریه (۲۹ بهمن) تحت نام ولیعهد عربستان و در پی موفقیت اولیه موج لیبرا تبلیغ شد. با اینحال، تشخیص ماهیت کلاهبردارانه این پروژه چندان دشوار نبود، چرا که این توکن در هیچیک از کانالهای ارتباطی رسمی دولت عربستان سعودی معرفی نشده بود و علاوه بر این، تیم پشت پروژه نتوانسته بود پشتوانه مالی قابلاعتماد یا ساختار اقتصادی منسجمی برای این توکن ارائه دهد، نشانههای آشکاری که هشیاری سرمایهگذاران آگاه را برمیانگیخت.
نکته بارزتر و قابل توجهتر این بود که توکن KSA در پلتفرم Pump.fun توسط توسعهدهندهای کاملاً ناشناس با تنها دو دنبالکننده راهاندازی شده بود، امری که به تنهایی میتوانست بهعنوان هشداری جدی برای سرمایهگذاران هوشیار تلقی شود و ماهیت غیرمعتبر این پروژه را آشکار سازد.
توکن KSA موفق به جلب توجه چشمگیر سرمایهگذاران نشد، پیش از آنکه افکار عمومی به ماهیت کلاهبردارانه این پروژه پی ببرند، ارزش بازار آن تنها به ۷,۴۸۹ دلار رسید.
علاوه بر توادرا، میلی، برت و بن سلمان، مهاتیر محمد، طولانیمدتترین نخستوزیر تاریخ مالزی نیز قربانی کلاهبرداری ارزهای دیجیتال در شبکه اجتماعی ایکس شد. حساب رسمی این نخستوزیر سابق در تاریخ ۵ فوریه (۱۷ بهمن) برای مدتی کوتاه مورد نفوذ هکرها قرار گرفت تا از آن برای تبلیغ توکن MALAYSIA در پلتفرم Pump.fun سوءاستفاده شود.
همچنین تنها یک روز پس از راهاندازی میم کوین ترامپ، حساب رسمی دولت کوبا در ایکس نیز هدف حمله سایبری قرار گرفت تا از آن برای تبلیغ توکن CUBA استفاده شود.
این موارد، دستکم پنج نمونه از درگیری رهبران برجسته جهان در ماجراهای میم کوین از زمان ورود رئیسجمهور ایالات متحده به این عرصه است. با اینحال، علاوه بر چهرههای سیاسی، شخصیتهای مشهور بیشماری، از جمله دین نوریس (Dean Norris)، ستاره مطرح سریال Breaking Bad نیز قربانی دامهای مشابهی شدهاند.
نکته امیدوارکننده در این میان چیست؟ کلاهبرداران قادر نخواهند بود برای همیشه از موج محبوبیت میم کوین ترامپ بهرهبرداری کنند. بر اساس تحلیلهای ارائه شده توسط Solscan، تب و تاب میم کوینها در حال فروکش کردن است. اینکه آیا این پدیده مجدداً رونق خواهد گرفت، موضوعی جداگانه و قابل بررسی است، اما حداقل در شرایط فعلی، نشانههای خستگی بازار و کاهش اشتیاق سرمایهگذاران به این حوزه به وضوح قابل مشاهده است، روندی که میتواند به کاهش فرصتهای کلاهبرداری در این عرصه بینجامد.