به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا،صادق ستاری‌فرد، معاون سابق تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش، در شبکه اجتماعی ایکس هشدار داده است که «هر روز تعطیلی مدارس، 1515 میلیارد تومان هدررفت اقتصادی به همراه دارد».
این رقم سرسام‌آور، تنها یکی از ابعاد خسارات ناشی از این تعطیلی‌هاست. کاهش کیفیت آموزشی، افت تحصیلی، عدم اجرای برنامه‌های مهارتی و تربیتی، افزایش نابرابری آموزشی و اضطراب ناشی از دسترسی محدود به آموزش مجازی، تنها گوشه‌ای از پیامدهای ناگوار این وضعیت است.
بخش قابل توجهی از این تعطیلی‌ها به دلایلی همچون آلودگی هوا، کمبود انرژی و برودت هوا رخ داده است. این چالش‌ها که هر ساله تکرار می‌شوند، نشان از عدم برنامه‌ریزی بلندمدت و نبود راهکارهای جایگزین مؤثر در مدیریت نظام آموزشی کشور دارد.
اگر تعطیلی مدارس تا این حد آسیب‌زاست، چرا برنامه‌ریزی مشخص و جایگزین مناسبی برای روزهای تعطیل ارائه نمی‌شود؟ به‌ویژه در مناطقی همچون روستاها، مناطق عشایری و هنرستان‌ها، که دانش‌آموزان بیشترین آسیب را از این وضعیت می‌بینند، مسئولان چه راهکاری دارند؟
سید کاظم اکرمی، وزیر اسبق و مشاور وزیر آموزش و پرورش درمورد شرایط فعلی آموزش کشور و آینده ای که برای توسعه و سواد کشور متصور است اینگونه به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: در این موضوع هیچ شکی نیست که سال تحصیلی در پنجاه سال گذشته روند مشخصی داشته است. همواره از ابتدای مهرماه آغاز شده و معمولاً در اردیبهشت و خرداد، امتحانات نهایی برگزار و مدارس تعطیل می‌شدند. اما متأسفانه امسال با شرایطی که پیش آمده، دانش‌آموزان به دلایل مختلف از جمله مشکلات انرژی، سرمای شدید و نبود زیرساخت‌های لازم برای آموزش آنلاین، زمان زیادی را از دست داده‌اند. بر اساس اطلاعات موجود، تاکنون حدود ۳۶ روز تحصیلی از بین رفته است که این امر بدون شک بر روند آموزشی، سطح سواد کشور و در نهایت توسعه ملی تأثیرات منفی خواهد گذاشت.
وزیر اسبق و مشاور وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه این غیبت‌های طولانی باعث شده است که دانش‌آموزان از دروس خود عقب بمانند. مشکل اصلی اینجاست که بسیاری از دانش‌آموزان امکان استفاده از اینترنت را ندارند، برخی مناطق با قطعی برق مواجه هستند و حتی دسترسی به شبکه شاد که بستر آموزش مجازی در نظر گرفته شده، برای همه به طور کامل امکان‌پذیر نیست گفت: در نتیجه، دانش‌آموزان نه‌تنها دروس خود را به‌طور کامل دریافت نکرده‌اند، بلکه فرصت یادگیری موثر نیز برای آنان از بین رفته است. یکی از چالش‌های اساسی در این وضعیت، عدم برنامه‌ریزی مناسب برای جبران این عقب‌ماندگی آموزشی است. اگر قرار باشد که روند آموزشی به حالت عادی بازگردد، نیاز است که زمان ازدست‌رفته از طریق اضافه شدن ساعات آموزشی جبران شود. اما این امر مستلزم همکاری معلمان و ایجاد شرایط مناسب برای آن‌هاست. بسیاری از معلمان از وضعیت حقوقی خود ناراضی هستند و مشکلات متعددی دارند. دولت نیز باید منابع و امکانات لازم را برای جبران این عقب‌ماندگی فراهم کند. اگر تدابیری برای جبران این مدت ازدست‌رفته اندیشیده نشود، تأثیرات منفی این تأخیر آموزشی به سال‌های بعد نیز منتقل خواهد شد و جبران آن دشوارتر خواهد شد.
خانم حکیم‌زاده، معاون فعلی وزیر آموزش و پرورش چند هفته قبل اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای جبران این عقب‌ماندگی در نظر گرفته نشده است. اکرمی وزیر اسبق آموزش و پرورش بعد از اطلاع از این شرایط گفت: این موضوع بسیار نگران‌کننده است و فقط باید گفت واویلا! چراکه هر روزی که دانش‌آموزان به مدرسه نمی‌روند، زمان آموزشی از بین می‌رود و این امر می‌تواند به یک بحران آموزشی تبدیل شود. اگر این روند ادامه پیدا کند، ممکن است در آینده با نسلی مواجه شویم که از لحاظ تحصیلی دچار ضعف‌های جدی باشد و آمادگی کافی برای ورود به دانشگاه یا بازار کار را نداشته باشد. برای جلوگیری از این بحران، پیشنهاد می‌شود که کارشناسان آموزشی و معلمان باتجربه راهکارهایی ارائه دهند. به‌عنوان‌مثال، می‌توان از تابستان به‌عنوان دوره‌ای برای جبران این زمان ازدست‌رفته استفاده کرد یا از بسترهای آنلاین با برنامه‌ریزی بهتری بهره گرفت.
سید کاظم اکرمی، وزیر اسبق و مشاور وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: بازنگری در سیستم آموزشی کشور ضروری است. دانش‌آموزان امروز باید در کنار یادگیری دروس پایه‌ای مانند ریاضی، فیزیک، شیمی، و زیست‌شناسی، با علوم جدید نیز آشنا شوند. تحولاتی که در عرصه علمی در حال رخ دادن است، نباید از محتوای آموزشی مدارس حذف شود. اما آیا آموزش‌وپرورش در این زمینه برنامه‌ای دارد؟ آیا کتاب‌های درسی با پیشرفت‌های علمی به‌روزرسانی می‌شوند یا همچنان از محتوای قدیمی استفاده می‌شود؟ مشکل اساسی دیگر، ضعف مدیریت در حوزه آموزش‌وپرورش است. اگر مدیران اعلام کنند که قادر به حل مشکلات عقب ماندگی تحصیلی دانش آموزان نیستند، این مسئله می‌تواند نشان‌دهنده یک بحران مدیریتی عمیق باشد. باید تدابیری اندیشیده شود تا هم مدارس دولتی که با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند و هم مدارس غیردولتی که از امکانات بهتری برخوردارند، بتوانند به دانش‌آموزان کمک کنند. همان‌طور که دولت در سایر بخش‌ها مانند مدیریت مصرف انرژی اقدامات خاصی را در نظر گرفته است، در حوزه آموزش نیز باید به‌دنبال راهکارهای عملی و مؤثر باشد.
وزیر اسبق و مشاور وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه علاوه بر این، لازم است که نگرش کشور به روابط بین‌المللی نیز مورد بازبینی قرار گیرد تاکید داشت: نمی‌توان با تفکرات گذشته، چالش‌های امروز و فردا را مدیریت کرد. باید از متخصصان، دانشمندان، و اساتید برجسته دانشگاهی که تجربه و دانش لازم را دارند، بهره برد.
اکرمی تاکید داشت: مدیریت آینده‌نگر و مبتنی بر دانش، کلید حل مشکلاتی از این دست است. این امر نه‌تنها در حوزه آموزش، بلکه در سایر زمینه‌ها نیز ضروری است.متأسفانه، برخی از مسئولان که در پست‌های کلیدی قرار دارند، حتی تحصیلات لازم را نیز ندارند. افرادی که بدون داشتن مدرک کارشناسی ارشد در حال سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری هستند، نمی‌توانند مشکلات پیچیده نظام آموزشی را حل کنند. این موضوع نشان می‌دهد که برای ایجاد تغییرات مثبت، نیاز به حضور افراد متخصص، دلسوز و آگاه در ساختار مدیریتی کشور وجود دارد. باید فضا برای انتقاد سازنده و ارائه پیشنهادات علمی باز باشد تا بتوان راهکارهای مؤثری برای رفع مشکلات ارائه داد.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با گفتن این مهم که اگر نظام آموزشی به دنبال اصلاحات اساسی و پایدار است، باید از منتقدین آگاه و دلسوز که دلشان برای آینده کشور می‌تپد، استفاده کند ادامه داد: راه‌حل‌های علمی و کاربردی که توسط کارشناسان ارائه می‌شود، باید مورد توجه قرار گیرد و در سیاست‌گذاری‌ها اعمال شود. در غیر این صورت، مشکلات فعلی تنها به بحران‌های بزرگ‌تری در آینده تبدیل خواهند شد.باید تأکید کرد که وضعیت کنونی آموزش کشور به مدیریت علمی، برنامه‌ریزی دقیق، و همکاری همگانی نیاز دارد. اگر این مسائل به‌درستی مدیریت نشود، نه‌تنها نسل آینده با مشکلات بزرگی روبه‌رو خواهد شد، بلکه توسعه و پیشرفت کشور نیز دچار چالش‌های جدی خواهد شد.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه حمیدرضا حاج بابایی وزیر سابق آموزش و پرورش که الان نماینده مجلس است و امثالهم باید مشکلات را حل کند گفت: وقتی ایشان می گویند پول متعلق به مردم نیست، نتیجه همین می شود. پول متعلق به مردم ایران است و او باید برای حل مشکلات، منابع مالی را تأمین کند. اگر دانش‌آموزان در تابستان دچار عقب‌ماندگی تحصیلی شده‌اند، باید به معلمان اضافه‌کار داده شود تا با تدریس بیشتر، این عقب‌ماندگی جبران شود.
وی افزود: مدعی مدیریت کشور هستند و فریاد می‌زنند که "پول مال مردم ایران نیست!" این پول متعلق به کیست؟ ایشان باید پاسخگو باشد و مشکلات را حل کند.
وی در پایان تأکید کرد: باید این مسائل را صریح و روشن بیان کنیم تا شاید راهی برای درمان پیدا شود.
