دنیای امروز پر شده است از پهپادهای ریز و درشتی که به‌آسانی از سامانه‌های راداری و پدافندی معمول عبور می‌کنند و ماموریت‌های خود را به انجام می‌رسانند.
در مقابل کارشناسان پدافندی هم بیکار نبوده‌اند و برای مقابله با چنین تهدیدهایی دست‌به‌کار شده و انواع سامانه‌ها را برای تقابل با پهپادها تولید کرده‌اند. یکی از این سیستم‌ها، سامانه کشف پسیو است؛ یک فناوری نوین در حوزه دفاع هوایی که با بهره‌گیری از پردازش‌های پیچیده سیگنال‌های دریافتی، بدون ارسال سیگنال‌های شناسایی، امکان نظارت و شناسایی دقیق اهداف را فراهم می‌آورد. حالا اما ایران هم به لطف متخصصان داخلی توانسته است یکی از این سامانه‌های ارزشمند و مهم را عملیاتی کند.
به گزارش همشهری آنلاین، در زبان انگلیسی، سامانه کشف پسیو «Passive Detection System» یا«Passive Radar System» نامیده می‌شود. این فناوری به‌دلیل مزیت‌های امنیتی و عدم‌ایجاد نشانه راداری برای دشمن، به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در سیستم‌های مدرن پدافند هوایی مطرح است.
سامانه کشف پسیو، به‌طور کلی، سیستمی است که بدون انتشار امواج راداری (غیرفعال) به شناسایی و ردیابی اهداف، به‌ویژه اهداف با سطح مقطع راداری پایین (مانند پهپادهای مهاجم) می‌پردازد. به‌عبارت دیگر، این سامانه با دریافت بازتاب‌های موجود در محیط (از منابع رادیویی یا سایر امواج منتشرشده) قادر است موقعیت دقیق اهداف را تعیین کند، بدون آنکه خودش امواجی ارسال کند؛ این ویژگی موجب می‌شود که توسط دشمن شناسایی نشود.
سامانه کشف پسیو «منیر» یکی از فناوری‌های بومی و نوین در حوزه پدافند هوایی ایران محسوب می‌شود که در رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۳ ارتش عملیاتی شد. این سامانه با رویکرد «غیرفعال» کار می‌کند؛ یعنی برخلاف رادارهای اکتیو(فعال) که امواجی ارسال می‌کنند، «منیر» تنها سیگنال‌های موجود در محیط (مثلا از ایستگاه‌های رادیویی، تلویزیونی و سایر منابع انتشار امواج) را دریافت و پردازش می‌کند.
به‌طور کلی می‌توان گفت سامانه کشف پسیو «منیر» به‌عنوان یک جزء کلیدی در شبکه یکپارچه پدافند هوایی ایران، با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و الگوریتم‌های پردازش پیشرفته، توانسته است در شرایطی که دشمن به‌دنبال ایجاد اختلال یا شکار سامانه‌های اکتیو است، عملکرد مؤثری ارائه دهد.
برخی از ویژگی‌ها و عملکردهای این سامانه را می‌توان اینگونه بیان کرد:
