وداع با اسلحه؛ رویکرد تازه کردهای ترکیه

الف جمعه 10 اسفند 1403 - 10:12
عبدالله اوجالان موسس حزب کارگران کردستان ترکیه (پ. ک.ک) که از سال ۱۹۸۴ مبارزه مسلحانه علیه دولت این کشور را آغاز کرد، روز جمعه در پیامی از این گروه خواست تا سلاح‌ها را زمین گذاشته و با انحلال خود به «گفت‌وگوی دموکراتیک» و «دموکراسی برادرانه» روی آورد.

به گزارش ایرنا، اوجالان ۷۵ ساله که از سال ۱۹۹۹ در جزیره ایمرالی در نزدیکی استانبول حبس است، پیام مکتوب خود را به هیات «حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها» ارائه کرد و خواسته وی توسط اعضای این حزب قرائت شد.

پیام اوجالان با واکنش‌هایی در منطقه، اروپا و آمریکا روبرو و تحلیل‌های گوناگونی درباره آن ارائه شد.

رویترز نوشت که این درخواست با «امید و شک» در ترکیه روبرو شد و آسوشیتدپرس گزارش داد، هر چند که ممکن است برخی فراکسیون‌ها در پ. ک.ک در مقابل آن مقاومت نشان دهند اما انتظار می‌رود کادر رهبری این گروه به این پیام «اعتنا» کند.

**محتوای پیام اوجالان

موسس پ. ک.ک در پیام خود اعلام کرد: همه گروه‌ها باید سلاح خود را به زمین بگذارند و حزب کارگران کردستان باید خود را منحل کند.

در بیانیه اوجالان آمده است: از حزب کارگران کردستان می خواهم که یک کنفرانس عمومی را برگزار و تصمیم برای انحلال خود را اتخاذ کند.

در بخش دیگری از بیانیه اوجالان آمده است: زبان عصر، صلح است و جامعه دموکراتیک نیاز به توسعه دارد. راهی جز دموکراسی و گفت‌وگوی دموکراتیک وجود ندارد و بقای جمهوری جز از طریق دموکراسی برادرانه ممکن نیست.

**واکنش آمریکا و اروپا

کاخ سفید پیام اوجالان را «یک تحول مهم» خواند و اعلام کرد: ما معتقدیم (این اقدام) به برقراری صلح در این منطقه پرتنش کمک خواهد کرد.

یک سخنگوی اولاف شولتس صدر اعظم آلمان گفت: درخواست اوجالان در نهایت فرصتی به منظور غلبه بر مبارزه خشونت‌آمیز و رسیدن به صلحی پایدار برای مساله کردی ایجاد کرده است.

وزارت خارجه نیز این درخواست را «فرصتی تاریخی» پایان چندین دهه ناآرامی در ترکیه توصیف کرد و در بیانیه‌ای افزود: پایان دادن به خشونت اولین گام مهم است اما به گام‌های بیشتری نیاز است که شامل احترام و تضمین حقوق فرهنگی و دموکراتیک کردها در ترکیه است. ما در دولت فدرال آلمان آماده‌ایم از چنین روندی حمایت کنیم.

از سوی دیگر، وزارت خارجه انگلیس در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما از حرکت مردم ترکیه به سمت صلح و امنیت استقبال می‌کنیم.

این بیانیه ترکیه را «متحدی نزدیک در ناتو و شریکی پایدار در مبارزه با تروریسم» توصیف کرد و افزود: ما همه طرف‌ها را برای مشارکت در یک روند صلح‌آمیز و سازنده که ضامن امنیت، ثبات و احترام به حاکمیت قانون باشد، تشویق می‌کنیم.

استفان دوجاریک سخنگوی سازمان ملل نیز اظهار کرد: دبیرکل سازمان ملل از این تحول مهم استقبال می‌کند و این نشان‌دهنده بارقه امیدی است که منجر به حل یک درگیری طولانی مدت می‌شود.

**بازتاب‌های منطقه‌ای

وزارت خارجه عراق با انتشار بیانیه‌ای از ابتکار اوجالان استقبال کرده و آن را گامی مثبت و مهم در راستای برقراری ثبات در منطقه دانست.

در این بیانیه تأکید شده است که این اقدام می‌تواند تأثیر بسزایی در تأمین امنیت عراق و مناطق حضور پ. ک.ک در اقلیم کردستان و سایر شهرها داشته باشد.

نچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق در پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» اعلام کرد: از پیام و درخواست عبدالله اوجالان برای خلع سلاح و انحلال حزب کارگران کردستان (پ. ک.ک) به گرمی استقبال می‌کنیم و از این حزب می‌خواهیم که به این پیام پایبند باشد و آن را اجرا کند.

بارزانی همچنین تأکید کرد که اقلیم کردستان آماده است تا به‌طور کامل از روند صلح حمایت کند.

همچنین مظلوم عبدی فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) در واکنش به درخواست اوجالان اعلام کرد که این موضوع تنها به پ. ک.ک مربوط است و ارتباطی با نیروهای قسد ندارد.

عبدی تأکید کرد که اوجالان پیامی در این خصوص ارسال کرده که «بسیار مثبت» بوده و بر اهمیت صلح و امنیت در منطقه تأکید دارد.

وی افزود که اجرای این درخواست می‌تواند بهانه‌های ترکیه برای ادامه حملات علیه نیروهای قسد را از بین ببرد.

**امید و تردید

پیش از این مقام‌های سیاسی ترکیه از احتمال سازش پ. ک.ک با دولت ترکیه خبر داده بودند. به طوری که چندی قبل، دولت باغچه‌لی رهبر حزب حرکت ملی ترکیه پیشنهاد داده بود که اوجالان در ازای اعلام پایان شورش این گروه، از حبس ابد رها شود و همچنین اجازه سخنرانی در پارلمان ترکیه را داشته باشد.

رویترز نوشت که پیام اوجالان با واکنش‌های متفاوتی روبرو شد؛ برخی آن را گامی به سوی صلح خوانده و برخی دیگر نیز آن را یک اشتباه خواندند. همچنین تحلیلگران سیاسی نسبت به نیات دولت ترکیه در قبال این پیام ابراز تردید و بدبینی کردند.

«ولفانگ پیکولی» رئیس مرکز مشاوره ریسک سیاسی «تنئو» در آمریکا گفت: هنوز روشن نیست که آیا آنکارا واقعا به دنبال یک توافق است یا در پی اجرای یک مانور سیاسی به نفع خود. حتی در خوشبینانه‌ترین حالت، حل مناقشه‌ای که چند جنبه دارد، ممکن است که سال‌ها زمان ببرد.

«امره پکر» از مدیران مرکز «گروه اوراسیا» نیز اظهار کرد، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه احتمالا از پیام اوجالان برای دعوت از کردها به منظور مشارکت در تغییر قانون اساسی استفاده خواهد کرد تا با جلب حمایت آنها بر محدودیت دوره‌های ریاست جمهوری غلبه کرده و در سال ۲۰۲۸ بار دیگر برای ریاست جمهوری تلاش کند.

این در حالی است که شماری از شهروندانی که پنجشنبه در شهر دیاربکر گرد آمده بودند تا پیام اوجالان را بشنوند، با هیجان و امیدواری به آن واکنش نشان دادند.

«موراد قلیچ» از افراد حاضر در گردهمایی دیاربکر پیام اوجالان را «یک نقشه راه جدید و پاسخی به رنج سال‌های اخیر در کشور» توصیف کرد.

«مظلوم تنها» که به وکالت مشغول است، گفت: اگر موسس این جنبش چنین درخواستی می‌دهد، پس ما وفاداری خود را نشان داده و تا پایان به آن پایبند می‌مانیم.

منبع خبر "الف" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.