خبرگزاری مهر، گروه استانها: با فرارسیدن ماه مبارک رمضان، مساجد سراسر استان کرمانشاه همچون دیگر نقاط کشور به استقبال این ماه پر فضیلت رفته و در حال آماده‌سازی برای میزبانی از روزه‌داران هستند. یکی از مهم‌ترین اقدامات در این راستا، غبارروبی و نظافت مساجد است که به‌عنوان سنتی دیرینه و ارزشمند، هر ساله در روزهای پایانی ماه شعبان انجام می‌شود. این اقدام، علاوه بر پاکیزگی ظاهری مساجد، آمادگی روحی و معنوی جامعه برای ورود به ماه ضیافت الهی را نیز به همراه دارد.
مساجد همواره در طول تاریخ، جایگاه ویژه‌ای در زندگی دینی و اجتماعی مسلمانان داشته‌اند و در ایام ماه رمضان این نقش پررنگ‌تر می‌شود. اقامه نمازهای جماعت، قرائت قرآن، برگزاری جلسات وعظ و تفسیر، سفره‌های افطاری و سایر برنامه‌های عبادی، باعث می‌شود که مساجد به مراکزی پررونق برای حضور مردم تبدیل شوند. به همین دلیل، پاک‌سازی و غبارروبی این اماکن، اقدامی ضروری برای فراهم‌سازی محیطی مطلوب جهت عبادت و برگزاری مراسم‌های دینی محسوب می‌شود.
غبارروبی مساجد، سنتی است که ریشه در آموزه‌های اسلامی دارد و نشان‌دهنده توجه مسلمانان به طهارت و پاکیزگی مکان‌های عبادی است. در این ایام، متولیان مساجد، هیئات مذهبی و مردم مؤمن، با همکاری یکدیگر، به نظافت شبستان‌ها، شست‌وشوی فرش‌ها، غبارگیری مهرها و رحل‌های قرآن، گردگیری پنجره‌ها و دیوارها، ضدعفونی فضای داخلی و آماده‌سازی امکانات رفاهی مساجد می‌پردازند.
غبارروبی مساجد، در کنار سایر سنت‌های ماه رمضان مانند صله‌رحم، کمک به مستمندان و برپایی محافل قرآنی، نشانه‌ای از آمادگی جامعه اسلامی برای بهره‌مندی از برکات این ماه مبارک است. این سنت حسنه، تنها به نظافت فیزیکی محدود نمی‌شود، بلکه نوعی آمادگی روحی نیز محسوب می‌شود که مسلمانان را برای ورود به فضایی سرشار از معنویت و تقرب الهی مهیا می‌سازد.
غبارروبی مساجد؛ سنتی دیرینه و ماندگار
حاج محمد رضایی که بیش از ۳۰ سال در خدمت مسجد بوده و هرسال در مراسم غبارروبی مشارکت دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اهمیت این سنت اظهار کرد: غبارروبی و نظافت مسجد، یکی از مهم‌ترین کارهایی است که ما خادمان هر ساله قبل از ماه رمضان انجام می‌دهیم. این کار، نه‌تنها به تمیزی و زیبایی مسجد کمک می‌کند، بلکه یک نوع آماده‌سازی معنوی برای استقبال از ماه ضیافت الهی است. بسیاری از مردم، به‌ویژه جوانان، در این کار شرکت می‌کنند و این نشان‌دهنده عشق و علاقه آن‌ها به مسجد است.
وی ادامه داد: مساجد خانه‌های خدا روی زمین هستند و باید برای ورود مهمانان خدا در ماه رمضان تمیز و آماده باشند. همان‌طور که مردم قبل از ورود به این ماه، خود را از نظر روحی و جسمی آماده می‌کنند، مسجد هم باید برای پذیرایی از عبادت‌کنندگان، محیطی پاکیزه و خوشایند داشته باشد.
یکی از نکات مهم در اجرای این سنت حسنه، حضور و مشارکت مردمی است؛ این خادم مسجد درباره استقبال مردم از این اقدام تصریح کرد: واقعاً جای خوشحالی دارد که هر ساله افراد زیادی از اهالی محله، جوانان، اعضای هیئت‌های مذهبی و حتی کودکان و نوجوانان در این کار شرکت می‌کنند. آن‌ها با شور و علاقه خاصی به مسجد می‌آیند، آستین‌ها را بالا می‌زنند و هر کسی به اندازه توانش کمک می‌کند. برخی جارو می‌زنند، برخی مهرها و رحل‌های قرآن را تمیز می‌کنند، برخی فرش‌ها را می‌شویند و برخی دیگر دیوارها و پنجره‌ها را گردگیری می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه این کار باعث تقویت حس همبستگی در محله‌ها می‌شود، افزود: در گذشته، نظافت مساجد بیشتر بر عهده خادمان و افراد مسن بود، اما خوشبختانه امروزه جوانان نیز به این سنت علاقه نشان می‌دهند. وقتی می‌بینیم که یک نوجوان کنار یک پیرمرد ایستاده و با هم در نظافت مسجد همکاری می‌کنند، احساس غرور و خوشحالی می‌کنیم. این سنت، فقط یک کار نظافتی نیست، بلکه پیوندی میان نسل‌های مختلف ایجاد می‌کند.
مراحل و روند غبارروبی مسجد
وی ادامه داد: در برخی از مساجد، پس از اتمام غبارروبی، یک ختم قرآن برگزار می‌شود و از خداوند می‌خواهیم که توفیق عبادت خالصانه را در این ماه مبارک نصیب همه مؤمنان کند. این برنامه، حال و هوای خاصی دارد و باعث ایجاد حس آرامش و معنویت در دل‌ها می‌شود.
حاج محمد رضایی با اشاره به تأکید دین اسلام بر نظافت و طهارت مساجد، یادآور شد: در دین اسلام، به پاکیزگی بسیار توصیه شده است. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: پاکیزگی، بخشی از ایمان است و این نشان می‌دهد که تمیز نگه‌داشتن مسجد نیز یک عبادت محسوب می‌شود.
این خادم مسجد در پایان با اشاره به آمادگی مساجد برای ماه مبارک رمضان، اظهار کرد: بعد از اتمام غبارروبی و نظافت، مساجد برای برگزاری نمازهای جماعت، جلسات قرآنی، سخنرانی‌های مذهبی و مراسم شب‌های قدر آماده می‌شوند. همچنین، در برخی مساجد، با کمک خیرین، سفره‌های افطاری ساده برپا خواهد شد و بسته‌های معیشتی میان نیازمندان توزیع می‌شود.
وی با دعوت از مردم برای حضور در این برنامه‌ها، گفت: امیدوارم امسال هم شاهد حضور پرشور مردم در مساجد باشیم. ماه رمضان، فرصتی برای نزدیکی بیشتر به خداوند و تقویت ارتباط معنوی است و مساجد بهترین مکان برای بهره‌گیری از این برکات هستند.
نظافت مسجد، آمادگی برای ماه بندگی
علی رضوانی که ۲۲ سال دارد و دانشجوی رشته مهندسی است و در آئین غبارروبی مساجد شرکت کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از بچگی وقتی می‌دیدم پدر و بزرگ‌ترها برای نظافت مسجد می‌روند، همیشه دوست داشتم همراهشان باشم. امسال برای اولین بار خودم به‌صورت جدی در غبارروبی یکی از مساجد محله‌مان شرکت کردم. حس خیلی خوبی داشت، انگار که داری خانه خدا را تمیز می‌کنی و این کار را نه برای کسی، بلکه فقط برای رضای خدا انجام می‌دهی.
وی با اشاره به اینکه این کار علاوه بر بعد معنوی، یک فعالیت گروهی و اجتماعی نیز محسوب می‌شود، ادامه داد: وقتی کنار دوستان و اهالی محل، دست‌به‌دست هم می‌دهیم و هر کسی گوشه‌ای از کار را انجام می‌دهد، حس همبستگی و رفاقت قوی‌تر می‌شود. بعضی‌ها مهرها را تمیز می‌کردند، بعضی‌ها فرش‌ها را جمع می‌کردند، برخی پنجره‌ها را می‌شستند. حتی چند کودک هم آمده بودند و با ذوق، در جمع کردن وسایل کمک می‌کردند. دیدن این صحنه‌ها واقعاً روحیه‌بخش بود.
این جوان کرمانشاهی درباره اهمیت این سنت گفت: به نظرم، همان‌طور که ما برای ورود به ماه رمضان خودمان را از نظر روحی آماده می‌کنیم، مسجد هم باید تمیز و مرتب باشد تا فضایی آرام و پاک برای عبادت داشته باشیم. وقتی وارد مسجدی می‌شوی که با عشق و اخلاص تمیز شده، حس آرامش و معنویت بیشتری بهت دست می‌دهد.
علی رضوانی در پایان با دعوت از دیگر جوانان برای شرکت در این سنت حسنه، خاطرنشان کرد: به همه دوستان و هم‌سن و سال‌هایم پیشنهاد می‌کنم که حداقل یک‌بار در این کار شرکت کنند. نه‌تنها اجر معنوی دارد، بلکه باعث ایجاد حس نزدیکی بیشتر به مسجد و محله می‌شود. این یک کار گروهی ساده اما بسیار ارزشمند است که به نظرم باید بیش از پیش میان جوانان ترویج شود.
غبارروبی مساجد؛ سنتی برگرفته از آموزه‌های دینی
امام جماعت یکی از مساجد کرمانشاه، در گفتگو با خبرنگار مهر، به اهمیت این سنت در اسلام و نقش آن در تقویت پیوند جامعه با مسجد پرداخت و گفت: مسجد، خانه خدا و محل اجتماع مؤمنان برای عبادت، ذکر و دعا است. اسلام همواره بر پاکیزگی و طهارت تأکید دارد و غبارروبی مساجد، علاوه بر رعایت بهداشت و نظافت، نوعی آماده‌سازی معنوی برای ورود به ماه مبارک رمضان محسوب می‌شود. این اقدام، نشانه احترام به جایگاه مسجد و تجدید عهد با خداوند برای حضور پررنگ‌تر در این مکان مقدس است.
وی افزود: مساجد نه‌تنها محل عبادت، بلکه کانون وحدت، برگزاری محافل قرآنی و اجتماعات دینی هستند. بنابراین، آماده‌سازی آن‌ها در آستانه ماه رمضان، زمینه‌ای برای حضور پرشور مردم در برنامه‌های عبادی و معنوی این ماه مبارک فراهم می‌کند.
این امام جماعت مسجد اظهار کرد: یکی از زیبایی‌های آئین غبارروبی مساجد، حضور خودجوش مردم، به‌ویژه جوانان، در این کار خداپسندانه است. این مشارکت، نه‌تنها باعث تمیزی مساجد می‌شود، بلکه احساس تعلق مردم به مسجد را تقویت کرده و انس بیشتری میان آن‌ها و این مکان مقدس ایجاد می‌کند.»
وی ادامه داد: در بسیاری از مساجد کرمانشاه، این آئین با حضور نمازگزاران، هیئت‌های مذهبی و حتی کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود. این سنت، فرصتی برای انتقال ارزش‌های دینی به نسل جدید و تشویق آن‌ها به حضور فعال در مساجد است.
