به گزارش «ایسنا»، طی ۱۰ ماهه امسال ۶۷ میلیون و ۹۲۸‌هزار و ۲۵۸ فقره بیمه‌نامه به ارزش ۳۵۸.۲‌هزار میلیارد تومان صادر شد که نسبت به مدت مشابه در سال قبل (۱۰ ماهه ۱۴۰۲) بیش از ۵۸.۲‌درصد رشد در حق بیمه تولیدی و ۸.۲‌درصد رشد در تعداد بیمه‌نامه‌‌های صادر شده را نشان می‌دهد.

رتبه سوم بیمه عمر در صنعت بیمه

در این میان، پنج میلیون و ۷۶۰‌هزار و ۷۳۶ فقره بیمه‌نامه زندگی (عمر) از سوی شرکت‌های بیمه‌‌ای صادر شده است که رشد ۴.۱۵ درصدی را در تعداد بیمه‌نامه‌‌های عمر صادر شده نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد و بیانگر سهم ۸.۴ درصدی این رشته بیمه نسبت به کل بیمه‌نامه‌‌های صادر شده است.

حق بیمه تولیدی بیمه عمر یا زندگی در این مدت به ۵۰.۹ همت (هزار میلیارد تومان) رسیده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۵۹.۸‌درصد رشد داشته و سهم ۱۴.۲۳ درصدی از حق بیمه صنعت بیمه را در این مدت به خود اختصاص داده است.

آمارهای موجود از صنعت بیمه نشان می‌دهد که سهم بیمه عمر یا زندگی به صورت میانگین در همان محدوده ۱۴‌درصد قرار دارد که نشان‌دهنده جایگاه سوم این رشته بیمه در بازار متنوع بیمه در کشور است.

همچنین از ابتدای سال‌جاری تا پایان دی ماه و طی ۱۰ ماه، بیش از دو میلیون و ۷۰۰‌هزار فقره خسارت در رشته بیمه زندگی به ارزش بیش از ۲۱.۶‌هزار میلیارد تومان پرداخت شده که نشان‌دهنده رشد ۴۸ درصدی در تعداد خسارات پرداخت شده و همچنین رشد ۱۰۳ درصدی در ارزش خسارات در این رشته بیمه نسبت به مدت مشابه در سال قبل است که بیانگر ضریب ۴۲ درصدی نسبت خسارات در این رشته بیمه است.

در این رابطه شیما آراء ، دبیر کارگروه بیمه‌‌های عمر و زندگی سندیکای بیمه‌گران به تشریح انواع بیمه‌‌های عمر و زندگی و ابعاد متنوع پوشش این رشته بیمه پرداخت و گفت: ماهیت و کارکرد بیمه به شکلی است که ریسک‌‌های مربوط به اشخاص و اموال که قابل شناسایی و اندازه‌گیری باشد را پیش‌بینی و تحت پوشش قرار می‌دهد.

به گفته او در گروه بیمه‌‌های اشخاص که بیمه‌‌های عمر یا زندگی مربوط به این دسته است، ریسک فوت یا حیات یک نفر تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد؛ به این معنا که اگر حیات شخص ادامه داشته باشد یا بالعکس فوت کند، چه ریسک‌‌هایی را ممکن است متحمل شود و آن ریسک را تحت پوشش بیمه‌ای قرار می‌دهد. اما تفاوتی که در بیمه‌‌های زندگی با بیمه‌‌های اموال وجود دارد این است که زمانی که فوت یا حیات یک نفر بیمه می‌شود، نمی‌توان روی فوت یا حیات فرد، ارزش‌‌گذاری کرد. بنابراین، مبلغی که در بیمه‌نامه ذکر می‌شود، بر اساس توافقی است که میان بیمه‌گذار و بیمه‌‌گر صورت می‌گیرد.

دبیر کارگروه بیمه‌‌های عمر و زندگی تصریح کرد: به عنوان مثال، زمانی که قصد داریم بیمه آتش سوزی را برای یک منزل یا ساختمان تهیه کنیم، مشخصا می‌توان ارزش مالی آن را محاسبه و پیش‌بینی کرد که در آینده ارزش آن چگونه خواهد بود که در نهایت مبنای سرمایه مورد بیمه قرار می‌گیرد. اما سرمایه مورد بیمه در بیمه‌‌های زندگی مبلغی است که بر آن توافق می‌شود که با بیمه‌‌های اموال متفاوت است.

آراء افزود: بیمه‌‌های زندگی دسته‌‌های مختلفی دارد که در آیین‌نامه ۱۰۷ بیمه‌‌های زندگی که در سال‌جاری ابلاغ شد، طبقه‌بندی شده و شامل بیمه به شرط فوت، بیمه به شرط حیات، بیمه مختلط که به شرط فوت و حیات است و بیمه عمر و سرمایه‌گذاری که خود آن نیز دسته بندی‌‌های مختلفی دارد، می‌شود و آنچه امروز بیشتر روی آن تبلیغ می‌شود و شرکت‌های بیمه‌‌ای به آن وارد شده‌‌اند، بیمه‌‌های عمر و سرمایه‌گذاری است که خود نیز زیرشاخه‌‌های مختلفی دارد.

بیمه به شرط فوت

وی در تشریح بیمه‌‌های به شرط فوت گفت: گروه بیمه‌‌های خطر فوت، بیمه‌‌هایی هستند که در صورتی که شخص بیمه شده فوت کند، سرمایه مورد توافق به بازمانده‌‌های آن فرد (ذی‌نفع) می‌‌رسد. نکته مهم در رابطه با بیمه فوت در این است که سرمایه پرداختی در بیمه فوت تنها به میراث تعلق نمی‌گیرد و به صورت توافقی میان شخص بیمه شده و ذی‌نفع می‌تواند هر شخصی باشد.

سرمایه بیمه عمر مشمول قانون ارث نیست

این دبیر کارگروه بیمه‌‌های عمر ادامه داد: در بیمه‌‌های زندگی با سه مولفه، بیمه گذار، بیمه شده و ذی‌نفع روبه‌رو هستیم و که با تایید بیمه‌گذار (شرکت بیمه) و بیمه شده، ذی‌نفع مشخص می‌شود و همان‌طور که گفته شد، لزوما وارث قانونی فرد نیست و این سرمایه بر اساس قانون ارث نیز تعیین نمی‌شود. بنابراین یکی از مهم‌ترین مزایای بیمه‌های زندگی این است که این قابلیت وجود دارد که ذی‌نفع به صورت کامل از قانون ارث منفک باشد. البته بر اساس قانون باید تمام شائبه‌‌ها در رابطه با ذی‌نفع برطرف شود. با این حال، یک نکته جالب دیگر در رابطه با بیمه‌‌های فوت این است که مشمول مالیات‌‌های قانون ارث نیز نمی‌شود.

مولفه‌‌های تعیین حق بیمه

آراء اظهار کرد: بیمه‌نامه‌‌ها می‌توانند در مدل‌‌های مختلفی مانند کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت صادر شوند و با توجه به اینکه حق بیمه این نوع بیمه‌نامه بر اساس ریسک فوت محاسبه می‌شود، هر چه سن فرد بیمه شده بالاتر باشد، باید حق بیمه بیشتری پرداخت کند. به عنوان مثال، حق بیمه یک فرد ۲۰ ساله کمتر از حق بیمه یک فرد کهنسال است. همچنین، بر اساس جدول مرگ و میر، هرم جمعیتی و مدل‌‌های مربوط به بیمه فوت، حق بیمه بر اساس مولفه‌‌هایی از جمله سن، جنسیت، میزان سلامت فیزیکی افراد (بیماری یا عدم‌بیماری)، مشخص می‌شود و عواملی مانند سابقه شغلی و سوابق پزشکی نیز از مولفه‌‌های تعیین میزان ریسک بیمه و تعیین حق بیمه افراد است و اگر ریسک فوت یک فرد بسیار بالا باشد، شرکت‌های بیمه با تعرفه و نرخ متفاوتی حق بیمه فرد را مشخص می‌کنند.

بیمه‌‌های به شرط حیات

وی در توضیح بیمه‌‌های به شرط حیات گفت: بیمه‌‌های به شرط حیات به این شکل است که شخص متقاضی خرید بیمه‌نامه، متعهد می‌شود که اگر طی مدت بیمه‌نامه در حیات بود، یک سرمایه به وی تعلق بگیرد. بنابراین در این نوع بیمه‌نامه ریسک حیات وجود دارد یعنی فرد برای دریافت سرمایه بیمه طی مدت بیمه‌نامه باید در قید حیات باشد که این نوع بیمه‌نامه نیز در گروه‌‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت دسته‌بندی می‌شود.

بیمه‌نامه مختلط (به شرط فوت و حیات)

دبیر کارگروه بیمه‌‌های زندگی خاطرنشان کرد: این دسته بیمه‌نامه هر دو حالت را در بر می‌گیرد. به طوری که اگر شخص بیمه شده فوت کند، سرمایه فوت به ذی‌نفع بیمه شده پرداخت می‌شود و اگر شخص بیمه شده در زمان پایان مدت بیمه‌نامه در قید حیات باشد، سرمایه آن به شخص بیمه شده پرداخت می‌شود. البته فرد بیمه شده می‌توانند مشخص کند که در صورت حیات نیز، سرمایه بیمه به وی یا ذی‌نفع وی تعلق بگیرد و ارزیابی ریسک نیز در این نوع بیمه‌نامه‌‌ها مانند شرایط ارزیابی ریسک دیگر بیمه‌‌های فوت و حیات است.

بیمه‌‌های مانده بدهکار

آراء در ادامه به تشریح انواع دیگر بیمه‌‌های زندگی از جمله مانده بدهکار پرداخت و توضیح داد: این نوع بیمه‌نامه، همان بیمه‌‌های به شرط فوت با سرمایه نزولی است. به طوری که وقتی شخصی از بانک وام یا از محلی تسهیلات دریافت می‌کند (برای مثال لیزینگ)، واحد وام دهنده شخص وام گیرنده را با سرمایه‌‌ای که وی اعطا کرده بیمه می‌کند و مبلغ سرمایه نیز همان مبلغ دریافت شده از سوی متقاضی وام یا تسهیلات است. در این نوع بیمه، نهاد مالی که وام را اعطا کرده است، در صورت فوت شخص وام گیرنده، مانده تسهیلات پرداخت نشده را از شرکت بیمه‌‌ای دریافت می‌کند. در این نوع بیمه‌نامه ذی‌نفع همان محل اعطا‌کننده اعتبار (بانک یا نهاد مالی) است.

وی با اشاره به علت پرتقاضا بودن بیمه فوت گفت: بیشترین تقاضا در میان بیمه‌‌های فوت و حیات بر رشته بیمه فوت است. علت این موضوع به مسائل مختلفی بازمی‌گردد برای مثال بسیاری از شرکت‌ها بیمه‌نامه‌‌های دسته‌جمعی برای پرسنل خود تهیه می‌کنند، بانک‌ها بیمه‌نامه‌‌های مانده بدهکار خریداری می‌کنند و در طرف دیگر، شرکت‌های بیمه‌‌ای تنوع محصول بالایی روی رشته بیمه حیات ندارند.

پوشش‌‌های بیمه‌‌ای

دبیر کارگروه بیمه‌‌های عمر گفت: پوشش‌‌های بیمه‌‌ای در بیمه‌‌های عمر و زندگی، شامل پوشش‌‌های حادثه‌ای (ناشی از حادثه)، امراض و معافیت (درآمد از کارافتادگی) از درآمد است. در پوشش‌‌ها به هر میزان که پوشش بیمه‌‌ای متفاوت باشد، حق بیمه نیز متفاوت خواهد بود. با این حال، در هر زمانی شخص بیمه شده تمایل داشته باشد، می‌تواند افزایش سرمایه انجام دهد و میزان سرمایه‌گذاری خود را تغییر دهد که یکی از ویژگی‌‌های این نوع بیمه‌نامه‌‌هاست. همچنین در بخش پوشش بیمه‌‌ای امراض خاص در بیمه‌‌های زندگی، نزدیک به ۳۰ بیماری از جمله، سرطان‌‌ها، بیماری‌‌های قلبی و عروقی، پیوند اعضا،‌ام اس و پارکینسون تحت پوشش قرار دارد و از بیمه‌‌های درمان و پوشش بیمه‌‌ای آن کاملا مجزا هستند. 

به صورتی که اگر شخصی که تحت پوشش بیمه زندگی است، به یکی از امراض خاص مبتلا شد، سرمایه مربوط به امراض (پوشش بیمه) به وی اختصاص می‌‌یابد. آراء در ادامه با اشاره به آیین‌نامه بیمه‌‌های زندگی که در سال‌جاری و پس از یک دهه بازبینی شد گفت: آیین‌نامه ۶۸ بیمه‌‌های زندگی مربوط به سال ۱۳۹۰ است و آیین‌نامه ۱۰۷ بیمه‌‌های زندگی در مرداد ماه سال‌جاری یعنی بعد از ۱۳ سال قوانین آن بر اساس شرایط روز بازبینی شد.