نگار علی- حامد وحدتی‌نسب، رئیس انجمن علمی باستان‌شناسی ایران و انسان‌دیرین‌شناس، با حضور در «کافه خبر» به بررسی وضعیت گنج‌یابی غیرمجاز و آسیب‌هایی که این فعالیت‌ها به آثار باستانی ایران وارد می‌کنند، پرداخت.
او در این گفتگو از تجربه‌های خود در کشورهای مختلف مانند آمریکا، کانادا، روسیه، و عراق سخن گفت و بر لزوم رعایت پروتکل‌های قانونی در حفاظت از آثار فرهنگی تأکید کرد. او همچنین به اقدامات سخت‌گیرانه برخی کشورها برای مقابله با حفاری‌های غیرمجاز اشاره کرد و از قوانین سخت‌گیرانه کشورهای مانند عراق و مصر در برخورد با گنج‌یاب‌ها سخن گفت. حضور وحدتی نسب در این برنامه برای آگاهی‌رسانی در مورد تخریب‌های ناشی از گنج‌یابی و اهمیت حفاظت از میراث فرهنگی، حائز اهمیت است.
او در پاسخ به این پرسش که شما در کشورهای دیگر هم تجربه باستان‌شناسی داشتید، آیا آنجا هم گنج‌یاب‌ها حضور دارند، گفت: «بله، اما خیلی کم؛ برمی‌گردد به پروتکل‌هایی که آن کشور دارد. مثلاً من سال‌ها در آمریکا، کانادا و روسیه در سیبری کار کردم. یک بخش بزرگ آن برمی‌گردد به اینکه اصلاً مردم می‌دانند این چیزی که به آن می‌گویند یک کوزه اشرفی و امثال آن، تواتر خیلی پایینی دارد. از طرفی، مهم‌تر از آن، قوانین خیلی سخت‌گیرانه‌ای وجود دارد.
ما برای همین داستان مجبور بودیم قوانین کشورهای پیرامون خود را مطالعه کنیم. کردستان عراق؛ وحشتناک است. اصلاً می‌روید جایی که عرب نی انداخت، شمارا با یک دستگاه یا با یک کلنگ در حال کندن جایی بگیرند، کم کم پنج سال زندانید، به‌راحتی. اصلاً کسی جرئت این کار را نمی‌کند. عراق زمان صدام حسین، البته نمی‌خواهم بگویم این کار خوبی انجام داد، من با خیلی از کارهایش مخالفم، ولی این‌قدر همان بعثی‌ها روی آثار میراث فرهنگی حساس بودند، که صدام حسین دستور داد دوازده حفار غیرمجاز را روی تپه دار زدند و گذاشتند بماند، یعنی دوازده چوبه‌ی دار بود با این دوازده نفر، روی یک تپه باستانی. این طبیعتاً انسانی نیست اما کاری کرد که کسی اصلاً به این کار فکر نکند.
در مصر، وقتی می‌روید بازدید اهرام و جاهای دیگر، کافی است فقط یک‌تکه سفال در جیبتان باشد؛ شما از آن کشور دیگر به این سادگی خارج نمی‌شوید. ترکیه هم همین‌طور است، تاجیکستان هم همین‌طور است، ازبکستان هم همین‌طور است.»
برای مطالعه متن کامل کافه‌خبر بررسی آسیب‌های گنج‌یابی و نابودی تاریخ در ایران با حضور حامد وحدتی‌نسب بر روی این لینک کلیک کنید.
۲۲۷۲۲۷
