به گزارش مشرق، کانال تلگرامی اندیشکده تهران نوشت:

ارتش روسیه با وجود فشارها و تلفات سنگین، به آرامی در حال تصرف ‏مناطق شرقی اوکراین و بازپس‌گیری کورسک است. از سوی دیگر، با روی کار آمدن ترامپ و تغییر ‏سیاست‌های آمریکا نسبت به اوکراین، مذاکرات اولیه‌ای بین آمریکا و روسیه در عربستان برای صلح ‏انجام شد. یکی از مهم‌ترین چالش‌های این مذاکرات، عدم مشارکت اوکراین و کشورهای اروپایی در ‏آن بود. کنفرانس امنیتی مونیخ تفاوت‌ها در دیدگاه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در ‏خصوص صلح را نمایانتر کرد و با تحقیر اخیر زلنسکی در آمریکا این اختلاف نظر به اوج خود رسیده است.‏

وضعیت میدانی

در شرق اوکراین، روسیه از سه محور شمال شرقی (منطقه خارکیف و لیمان)، شرق (محور ‏پوکروفسْک) و جنوب شرقی (محور اوریخیو) به پیشروی آرام خود ادامه می‌دهد. در محور پوکروفسک، ارتش ‏اوکراین به دلیل شکست‌های متعدد، سه بار فرمانده این محور را تغییر داده است، اما همچنان نتوانسته مانع ‏پیشروی نیروهای روسی شود. در حال حاضر، ارتش روسیه به دروازه‌های شهر راهبردی پوکروفسک نزدیک ‏شده و انتظار می‌رود در ماه‌های آینده این شهر تحت تصرف روسیه درآید. در محور کورسک نیز نیروهای ‏روسی پیشروی اندکی داشته و روستای سِردیلْ‌کوو را بازپس‌گرفته‌اند؛ اما شهر اصلی این منطقه، یعنی ‏سودژا، همچنان تحت کنترل نیروهای اوکراینی قرار دارد.‏

مواضع سیاسی و مذاکرات صلح

اظهارات مقامات در کنفرانس مونیخ نشان‌دهنده اختلافات عمیق بین اروپا و آمریکا در مورد ‏چگونگی تحقق صلح در اوکراین بود. در حالی که اروپایی‌ها از لزوم قدرتمند بودن اوکراین برای تحقق صلح ‏پایدار سخن گفتند، آمریکایی‌ها ضرورت پذیرش شکست و واگذاری مناطق اشغال شده برای تحقق صلح را ‏یادآور شدند. زلنسکی، بعد از یک مقاومت کوتاه در برابر قرارداد پیشنهادی آمریکا در مورد معادن اوکراین، از احتمال واگذاری منابع و معادن غنی اوکراین به ‏آمریکا در ازای دریافت تضمین‌های امنیتی سخن گفته است با این حال مقامات آمریکایی بر لزوم واگذاری این ‏معادن به منظور جبران هزینه‌های انجام شده تأکید دارند. همچنین، اروپایی‌ها و زلنسکی بر ضرورت ایجاد ‏نیروی نظامی قوی و توان دفاعی «اروپایی» تأکید کردند که نشان‌دهنده از دست رفتن امید آنها به حمایت ‏ایالات متحده است.

مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا، با درک نگرانی اروپایی‌ها از حذف شدنشان از روند صلح به آنها اطمینان داده بود که ‏مذاکرات فعلی آمریکا و روسیه در خصوص روابط دو جانبه و همچنین جدیت روسیه در مذاکرات صلح است و ‏اگر مذاکرات «واقعی» صلح آغاز شود، اوکراین و کشورهای اروپایی نیز در آن حضور خواهند داشت. اما رویدادهای اخیر این گمان را تقویت کرده که هدف اصلی مذاکرات روسیه و آمریکا در ریاض، رسیدن به توافقی کلی درباره آتش‌بس در ‏اوکراین بدون حضور طرف‌های اوکراینی و اروپایی بود.‏

اهداف و پیامدهای نشست ریاض

دیدار هیئت‌های آمریکایی و روسی در شرایطی انجام شد که زلنسکی نیز همزمان در عربستان حضور داشت ‏اما در مذاکرات شرکت نکرد. به نظر می‌رسد مهم‌ترین هدف این دیدار تعیین خطوط کلی توافق و اعمال ‏منافع آمریکا و روسیه بدون توجه به اوکراین و اروپا بوده است. این دیدار اگرچه انتظار چندانی از این دیدار ‏نمی‌رفت نویدبخش آغاز مذاکرات صلح بود اما اکنون با جنجال دیدار زلنسکی با ترامپ اوضاع بسیار ‏پیچیده‌تر شده است. دیدار هیئت‌ها در ریاض افزایش احساس تهدید اروپایی‌ها از سوی روسیه و آمریکا را در ‏پی داشت و با رفتار اخیر آمریکایی ها با زلنسکی این احساس تشدید شده است؛ چرا که آنها گمان می‌کنند ‏آمریکا دیگر حمایتی از آنها نمی‌کند.

دیدار ریاض و دیدار ترامپ و زلنسکی نمادی از تلاش آمریکا ‏برای تغییر رئیس‌جمهور اوکراین و آماده‌سازی این کشور برای پذیرش شکست است. مقامات آمریکایی پیش‌تر ‏بر لزوم پذیرش از دست رفتن مناطق تحت کنترل روسیه و برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در اوکراین ‏تأکید کرده‌اند که بیانگر تلاش آنها برای ایجاد تغییراتی در عرصه سیاسی اوکراین است.‏

جمع‌بندی

با توجه به وضعیت میدانی و مذاکرات آمریکا با روسیه، به نظر می‌رسد آمریکا ‏قصد دارد با فشار به اوکراین و اروپا، علاوه بر فروش بیشتر تسلیحات به آنها، ‏امتیازات لازم برای بهره‌برداری از معادن و منابع اوکراین را کسب کند. از سوی دیگر، اگرچه مذاکرات در ‏ریاض و فشارهای آمریکا به زلنسکی ممکن است منجر به آغاز مذاکرات آتش‌بس شود، اما رویکرد آمریکا ‏ممکن است نتیجه معکوس دهد و اروپایی‌ها را ترغیب به حمایت بیشتر از اوکراین کند.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.