حدیث خوش اخلاقی با خانواده ؛ اخلاق نیک از مهم‌ترین آموزه‌های دینی است که در تعالیم ائمه و پیامبر اسلام (ص) به‌طور ویژه بر آن تأکید شده است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ» (من تنها برای تکمیل مکارم اخلاقی مبعوث شده‌ام).
این حدیث در مورد خوش اخلاقی نشان‌دهنده آن است که هدف اصلی رسالت پیامبر، تعالی بخشیدن به اخلاق و رفتار انسان‌هاست. اخلاق نیک نه تنها در روابط فردی، بلکه در تعاملات اجتماعی و خانوادگی نیز نقش اساسی دارد.
ائمه معصومین (ع) نیز همواره بر اهمیت اخلاق نیک تأکید کرده‌اند. امام علی (ع) در نهج‌البلاغه می‌فرمایند: «خَیْرُ الْإِخْوَانِ مَنْ یَعْذُرُکَ فِی الْعَثَرَاتِ» (بهترین برادران کسی است که در لغزش‌هایت تو را ببخشد). این سخن بیانگر آن است که بخشش، گذشت و مهربانی از ویژگی‌های برجسته اخلاق نیک است. همچنین، امام صادق (ع) فرمودند: «کونوا دُعاةً للناسِ بِغَیرِ ألسِنَتِکُم» (مردم را با غیر زبان‌هایتان به نیکی دعوت کنید). این حدیث نشان می‌دهد که رفتار نیکو و عمل صالح بیش از گفتار، در جذب دیگران به سوی ارزش‌های اخلاقی مؤثر است.
اخلاق نیک شامل صداقت، امانت‌داری، احترام به دیگران، کمک به نیازمندان و پرهیز از تکبر و خودخواهی است. پیامبر (ص) و ائمه (ع) با رفتار و گفتار خود بهترین الگوهای اخلاقی را برای بشریت به‌جا گذاشته‌اند. رعایت این اصول نه تنها زندگی فردی را بهبود می‌بخشد، بلکه جامعه را نیز به سمت صلح و عدالت سوق می‌دهد. بنابراین، تمسک به اخلاق نیک و پیروی از سیره معصومین (ع) راهی مطمئن برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی است.
در زیر ده حدیث درباره خوش‌اخلاقی با خانواده به همراه متن عربی آورده شده است:
پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لاَِهْلِهِ وَ اَنَا خَیْرُکُمْ لاَِهْلى. ما اَکْرَمَ النِّساءَ اِلاّ کَریمٌ وَ لا اَهانَهُنَّ اِلاّ لَئیمٌ
بهترین شما کسى است که براى خانواده اش بهتر باشد، و من از همه شما براى خانواده ام بهترم. زنان را گرامى نمى دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى کند، مگر شخص پَست و بى مقدار.
امام رضا علیه السلام : أقْرَبُکُمْ مِنِّی مَجْلِساً یَوْمَ الْقِیَامَهِ أَحْسَنُکُمْ خُلُقاً وَ خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِ.
نزدیکترین شما به من از نظر مقام در روز قیامت، کسی است که در مورد خانواده خود خوش رفتار باشد.
[صحیفه الإمام الرضا علیه السلام، ص۶۷]
امام على علیه السلام : مَنْ ساءَ خُلْقُهُ مَلَّهُ اَهْلُهُ.
هر کس بد اخلاق باشد، خانوادهاش از او دلتنگ و خسته مى‌شوند. [تحف العقول، ص ۲۱۴]
امام رضا علیه السلام : أحسَنُ الناسِ إیماناً أحسَنُهم خُلقاً و ألطَفُهم باَهلِه، وَ اَنا اَلطَفُکم بِاَهلى.
پیامبر صلی الله علیه و آله : حَسِّنوا أَخلاقَکُم وَ الطُفوا بِجیرانِکُم وَأکرِموا نِساءَ کُم تَدخُلُوا الجَنَّهَ بِغَیرِ حِسابٍ.
اخلاق خود را نیکو کنید و با همسایگان خود مهربان باشید و زنان خود را گرامى بدارید تا بى حساب وارد بهشت شوید. [التوحید، ص ۱۲۷]
امام باقر علیه السلام : مَن حَسُنَ بِرُّه بِأَهلِه، ِزیدَ فِی عُمرِه.
هرکس با خانوادهاش خوش‌رفتار باشد، بر عمرش افزوده می‌گردد.
