علت بزرگ شدن طحال چیست؟ + فیلم
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، نوروز همواره نمادی از تجدید روحیه، دیدوبازدیدهای خانوادگی و گشت‌وگذار بوده است. اما در سال‌های اخیر، گرانی و تورم افسارگسیخته، این سنت دیرینه را به رویایی دست‌نیافتنی برای بسیاری از ایرانیان تبدیل کرده است. اکنون، سفر که روزگاری یک تفریح عمومی بود، به کالایی لاکچری بدل شده که فقط برای اقشار مرفه قابل‌دسترس است. آیا چاره‌ای برای بازگرداندن سفر به سبد مصرفی خانوارها وجود دارد یا باید با واقعیت تلخ حذف آن کنار بیاییم؟
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، فشار اقتصادی بر کیفیت سفرهای داخلی اثر منفی چشمگیری گذاشته است. کاهش چشمگیر هزینه‌های اقامت، حمل‌ونقل و خرید سوغات، نشان می‌دهد که خانواده‌های ایرانی ناچار شده‌اند سفرهای چندروزه و تفریحات گسترده را با گزینه‌های کم‌هزینه و کوتاه‌مدت جایگزین کنند. اما آیا این تغییر یک انتخاب آگاهانه بوده یا یک اجبار اقتصادی؟
نگاهی به آمارهای تورمی، تصویر واضح‌تری ارائه می‌دهد. طبق گزارش مرکز آمار ایران، تورم نقطه‌به‌نقطه در بهمن‌ماه ۱۴۰۳ به رقم خیره‌کننده ۳۵.۳ درصد رسیده است. این بدان معناست که هزینه‌های خانوار برای همان اقلامی که سال گذشته خریداری می‌کردند، بیش از یک‌سوم افزایش یافته است، در حالی که درآمدها به هیچ‌وجه همگام با این رشد سرسام‌آور افزایش نیافته‌اند. در چنین شرایطی، سفر دیگر یک گزینه تفریحی نیست، بلکه به یک دغدغه لوکس و غیرقابل‌دسترس برای بسیاری تبدیل شده است.
در واکنش به این بحران، برخی شرکت‌های گردشگری و بانک‌ها به ارائه طرح‌های «سفر قسطی» روی آورده‌اند؛ تبلیغاتی جذاب که وعده می‌دهند مردم بدون دغدغه مالی به سفر بروند و هزینه‌ها را به‌صورت اقساطی پرداخت کنند. اما آیا این واقعاً یک راهکار نجات‌بخش است، یا تنها یک مسکّن کوتاه‌مدت که خانوارها را در چرخه بدهی‌های جدید گرفتار می‌کند؟
اقتصاددانان هشدار می‌دهند که این طرح‌ها، نه‌تنها کمکی به بهبود اوضاع مالی خانوارها نمی‌کنند، بلکه با تحمیل اقساط جدید در کنار هزینه‌های سنگین زندگی، فشار مضاعفی را بر بودجه خانوار وارد می‌سازند. علاوه بر این، نرخ سود تسهیلات ارائه‌شده در این طرح‌ها، آن‌قدر بالا است که هزینه نهایی سفر را چندین برابر می‌کند. در شرایطی که هزینه‌های اساسی مانند مسکن، خوراک، درمان و آموزش روبه‌افزایش است، آیا منطقی است که خانوارها بار مالی جدیدی را بر دوش خود بگذارند؟
با ادامه این روند، این پرسش مطرح می‌شود که آیا در آینده‌ای نزدیک، سفر از یک تفریح همگانی به خاطره‌ای دوردست برای بیشتر مردم تبدیل خواهد شد؟
این یک واقعیت تلخ است که در شرایط کنونی، سفر دیگر نه یک نیاز تفریحی، بلکه یک امتیاز ویژه برای اقلیت جامعه محسوب می‌شود. اصلاح نظام اقتصادی، افزایش واقعی قدرت خرید مردم و کاهش تورم، تنها راه‌هایی هستند که می‌توانند سفر را از یک کالای لوکس، دوباره به یک حق همگانی تبدیل کنند
