همشهری آنلاین – گروه سیاسی: این روزها قوای مقننه و قضاییه مشغول برداشتن گام‌هایی به‌منظور کمک به دولت به‌منظور عبور از مشکلات و به‌ویژه نوسان‌های ارزی هستند. برخلاف فضاسازی‌های برخی چهره‌ها و جریان‌های سیاسی در روزهای اخیر به‌منظور القای بروز شکاف در میان قوای سه‌گانه و کم‌رنگ شدن راهبرد محوری «وفاق» در میان دستگاه‌های حاکمیتی، مجلس و قوه قضاییه با به‌کارگیری ابزارهای موجود، می‌کوشند گام‌های موثری در مسیر تسهیل گره‌گشایی دولت از مشکلات اقتصادی موجود در کشور بردارند.
براین اساس هم بود که مجلس در راستای کلان‌راهبرد «کمک به دولت» در اصلاح مسیر اقتصادی کشور به عبدالناصر همتی کارت قرمز داد و رئیس قوه قضاییه نیز با اقدام‌ها و دستورهای موثری، تحقق همکاری‌های راهبردی با قوه اجرایی به‌منظور عبور از مشکلات اقتصادی موجود در کشور را در اولویت فعالیت‌های دستگاه قضایی قرار داده است.
رویکردهای حمایتی دستگاه قضایی
نشست روز دوشنبه شورای‌عالی قوه قضاییه با توصیه‌ها و دستورهای «قاطع» و «اکید» رئیس دستگاه قضایی خطاب به مقام‌های مختلف این قوه در راستای کمک به دولت برای رفع مشکلات اقتصادی، به‌ویژه در حوزه کنترل بازار ارز همراه بود. دستورهای غلامحسین محسنی‌اژه‌ای در این حوزه محورهای متنوعی داشت که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- کمک ویژه به بانک مرکزی: رئیس دستگاه قضایی، مسئولان مربوط در این قوه را موظف کرد که در صورت درخواست بانک مرکزی، برای کنترل بازار ارز کمک‌ها و همکاری‌های لازم را با دولت داشته‌باشند؛ اقدامی که نقش موثری بر آرام‌سازی فضای کسب‌وکارها در کشور خواهد داشت.
- مساعدت با سازمان تعزیرات: یکی از مهم‌ترین دستورهای محسنی‌اژه‌ای، معطوف به کمک به سازمان تعزیرات به‌منظور کنترل بازار بود. قاضی‌القضات همه دادستان‌های سراسر کشور را موظف کرد مساعدت‌های کنترلی لازم را با این سازمان باهدف بهبود معیشت مردم داشته باشند.
- گره‌گشایی از معیشت مردم: قاضی‌القضات همچنین همه مقام‌های قضایی را موظف کرد به‌منظور ارتقای وضعیت معیشتی مردم، با مظاهر مختلف فساد اقتصادی، از جمله «اختلاس»، «احتکار» و همچنین «قاچاق» برخورد قانونی و قاطعانه داشته باشند. محسنی‌اژه‌ای همچنین تاکید کرد که دستگاه قضایی کمک به دولت در مسیر گره‌گشایی از وضعیت معیشتی مردم و تقویت بنیه اقتصادی کشور را وظیفه خود می‌داند.
- برقراری امنیت سرمایه‌گذاری: انجام اقدام‌های لازم در راستای کمک به فعالان سالم اقتصادی و تولیدی، یکی دیگر از مهم‌ترین راهبردهای ترسیمی ازسوی قاضی‌القضات باهدف کمک به دولت بود. «رفع موانع تولید» و «تامین امنیت سرمایه‌گذاری» از اصلی‌ترین محورهای مورد تاکید محسنی‌اژه‌ای در این حوزه بود.
- مبارزه با قاچاق سوخت: مبارزه فراگیر با قاچاق سوخت، یکی از مهم‌ترین توصیه‌های محسنی‌اژه‌ای خطاب به مقام‌های ارشد قضایی کشور بود. مبارزه موثر با دامن‌زنندگان به ناترازی‌ها در کشور، آن‌هم در همکاری و مساعدت با سایر بخش‌ها و دستگاه‌های کشور، رویکرد موثری ازسوی دستگاه قضایی است که مورد تاکید رئیس قوه قضاییه قرار گرفت.
هدف؛ همکاری با دولت در کنترل بازار ارز
تاکیدهای روز دوشنبه قاضی‌القضات درباره کمک به دولت در راستای کنترل بازار ارز در حالی است که دستگاه قضایی در ماه‌های اخیر، اقدام‌های موثری در این زمینه انجام داده‌است؛ اقدام‌هایی که پیگیری قاطعانه آنها، در اولویت قوه قضاییه قرار گرفته‌است.
۱
مبارزه با اخلاگران ارزی
اقدام: برخورد قاطع با اخلالگران اقتصادی، به‌ویژه در حوزه ارزی
محورها: شناسایی و برخورد با شبکه‌های قاچاق ارز، مقابله با دلالان غیرقانونی ارز، برخورد با صرافی‌های متخلف
راهبردها:
- شناسایی شبکه‌های تخلف ارزی
- رسیدگی سریع و قاطع به پرونده‌های تشکیل شده
- صدور احکام بادارنده
- مقابله موثر با سوداگری در حوزه ارز
مثال:
- آخرین روزهای بهمن‌ماه گذشته بود که بانک مرکزی اعلام کرد پرونده متخلفان درباره عدم بازگشت ارز به داخل، به قوه‌قضاییه ارسال شده‌است. بررسی این پرونده به سرعت در دستورکار دستگاه قضایی قرار گرفت.
- ۷ اسفندماه بود که ضابطان قضایی، ضمن شناسایی دفتری که به‌صورت گستره اقدام به انجام معامل‌های غیرمجاز ارز می‌کردند، چند دلالال غیرمجارز ارز را دستگیر کردند.
۲
حمایت از سیاست‌های ارزی دولت
اقدام: نظارت بر عرضه و تقاضای ارز
محورها: به‌کارگیری سازوکارهای قضایی به‌منظور کنترل فعالیت‌ها در بازار ارز، حمایت از دولت در اجرای طرح‌های دولتی به‌منظور کنترل بازار
راهبردها:
- تشکیل شعب ویژه برای رسیدگی به تخلفات ارزی
- رصد معامله‌ها ازسوی صرافی‌ها
- مقابله مستمر ضابطان قضایی با سوداگران ارزی
مثال:
- در روزهای اخیر دادستان تهران طی گفت‌وگویی با رسانه‌ها از صدور احکام ۴۴ متهم پرونده چای دبش خبر داد؛ پرونده‌های که یکی از مهم‌ترین اتهام‌های مطرح در آن، «اخلال گسترده در نظام پولی و ارزی کشور» بود.
- برخورد قاطع با مقام‌های ارشد دولتی در پرونده چای دبش، یکی از مهم‌ترین نمونه‌های قاطعیت دستگاه قضایی در برخورد با تخلفات ارزی به‌حساب می‌آید.
۳
مبارزه پیگیرانه با قاچاق ارز
اقدام: مبارزه با بی‌ثبات‌سازی بازار از طریق قاچاق ارز
محور: بهره‌گیری از همه ابزارهای انتظامی – امنیتی باهدف شناسایی شبکه‌های قاچاق ارز
راهبردها:
- مقابله موثر با یکی از موثرترین عوامل بی‌ثبات‌سازی بازار ارز
- همکاری مستمر با فراجا و گمرک باهدف شناسایی محموله‌های قاچاق ارز
- صدور احکام بازدارنده در پرونده‌های قاچاق ارز
- تشدید فعالیت‌های نظارتی در استان‌های مرزی
- نظارت مستمر بر تراکنش‌های مالی
- اجرای طرح‌های سراسری مبارزه با قاچاق کالا و ارز ازسوی پلیس امنیت اقتصادی
مثال:
- در نخستین روزهای اسفندماه جاری بود که رسانه‌ها از شناسایی و دستگیری اعضای یک باند سازمان‌یافته قاچاق ارز در یکی از استان‌های مرزی کشور خبر دادند. این باند اقدام به قاچاق بیش از ۱۸ میلیون دلار کرده بودند.
- طی ماه‌های اخیر اخبار متعددی درباره برخورد قضایی با خروج غیرقانونی ارز از کشور، به‌ویژه در فرودگاه‌ها منتشر شده‌است؛ موضوعی که از عزم قضایی برای مقابله با تخلفات این حوزه حکایت دارد.
۴
نظارت بر فضای‌مجازی
اقدام: نظارت بر بازارهای آنلاین طلا و ارز
محور: تشدید کنترل بر فضاهای آنلاین در حوزه معاملات ارز و طلا
راهبردها:
- نظارت بر فعالیت پلتفرم‌های معاملات طلا و ارز
- ناامن‌سازی عرصه فعالیت متخلفان ارزی در فضای‌مجازی و شبکه‌های اجتماعی
- مسدودسازی پلتفرم‌های متخلف
- برخورد با کانال‌های تلگرامی متخلف
- مقابله موثر با دامن‌زنندگان به التهاب‌های بازار ارز در این حوزه
مثال:
- اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه در روزهای اخیر اعلام کرد که با دستور دادستانی کل کشور مقرر شده‌است تا سایت‌های فروش غیرمجاز طلا شناسایی و پس از طی مراحل قانونی پلمب و مسدود شوند، همچنین موجودی کل طلای فروخته شده در بانک مورد وثوق تامین شود و نظارت‌ها نیز برخط و سیستمی باشد.
