خبرگزاری مهر – گروه استانها: «وَمَا لَکُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَٰذِهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیرًا؛ شما را چه شده که در راه خدا و [رهایی] مردان و زنان و کودکان مستضعف [ی که ستمکاران هر گونه راه چاره را بر آنان بسته اند] نمیجنگید؟ آن مستضعفانی که همواره میگویند: پروردگارا! ما را از این شهری که اهلش ستمکارند، بیرون ببر و از سوی خود، سرپرستی برای ما بگمار و از جانب خود برای ما یاوری قرار ده.» آیه ۷۵ سوره نساء به ما یادآوری میکند که در برابر ظلم و ستم، سکوت و بیتفاوتی جایز نیست.
این آیه به اهمیت جهاد در راه خدا و حمایت از مردان، زنان و کودکان مستضعف اشاره میکند.
در گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین حسین آقا محمدی رهنانی، کارشناس مذهبی و امام جمعه کلیشاد به تفسیر عمیق این آیه و پیامهای آن میپردازیم و به بررسی ضرورت جهاد و مسئولیتهای اجتماعی مسلمانان در عصر حاضر خواهیم پرداخت.
آیه ۷۵ سوره نساء به موضوع جهاد و حمایت از مستضعفان اشاره دارد. لطفاً بفرمائید که این آیه چه پیامی را به ما منتقل میکند و چرا این پیام در زمان ما اهمیت دارد؟
آیه ۷۵ سوره نساء به ما میگوید که چرا باید در راه خدا و برای حمایت از مستضعفان بجنگیم. این آیه به وضوح نشان میدهد که در برابر ظلم و ستم، ما مسئولیت داریم و نباید بیتفاوت باشیم.
مستضعفانی که در این آیه به آنها اشاره شده، مردان، زنان و کودکانی هستند که تحت فشار و ظلم قرار دارند و از خداوند درخواست کمک میکنند. این آیه به ما یادآوری میکند که باید صدای این مستضعفان باشیم و در تلاش برای رهایی آنها از ظلم و ستم، اقدام کنیم.
چه نکاتی در این آیه وجود دارد که میتواند ما را به عمل وادارد؟ آیا میتوانید به جزئیات بیشتری اشاره کنید؟
یکی از نکات مهم این آیه، دعوت به جهاد در راه خداست. جهاد در اینجا به معنای جنگیدن نیست، بلکه میتواند شامل هر نوع تلاشی باشد که برای حمایت از مظلومان و مستضعفان انجام میدهیم. این آیه به ما میگوید که باید در برابر ظلم و ستم ایستادگی کنیم و به دنبال راههایی برای کمک به مستضعفان باشیم. همچنین، این آیه یادآوری میکند که دعا و درخواست مستضعفان را جدی بگیریم. آنها به خداوند پناه میبرند و از او درخواست میکنند که آنها را از این وضعیت نجات دهد. این نشان میدهد که مستضعفان به امید و یاری خداوند نیاز دارند و ما نیز باید در این راستا تلاش کنیم.
در این آیه، به چه گروه مستضعفانی اشاره شده است و چه ویژگیهایی دارند؟
آیه به مستضعفانی اشاره میکند که در شرایط سخت و دشواری قرار دارند و از ظلم و ستم رنج میبرند. این افراد به خداوند پناه میبرند و از او درخواست میکنند که آنها را از این وضعیت نجات دهد. ویژگیهای این مستضعفان شامل ناتوانی در دفاع از خود، عدم دسترسی به منابع و امکانات و همچنین احساس ناامیدی و یأس است.
این آیه به ما یادآوری میکند که باید به این افراد توجه کنیم و در تلاش برای بهبود وضعیت آنها باشیم.
آیا میتوانیم این آیه را به شرایط کنونی جامعه خودمان تعمیم دهیم؟ به ویژه در شرایطی که بسیاری از مردم در نقاط مختلف جهان تحت فشار و ظلم قرار دارند؟
بله، قطعاً. شرایط کنونی بسیاری از جوامع نشان میدهد که هنوز هم مستضعفان و مظلومانی وجود دارند که نیاز به حمایت و یاری دارند. در بسیاری از نقاط جهان، جنگها، فقر، تبعیض و نابرابریهای اجتماعی باعث شدهاند که افراد زیادی در شرایط سختی زندگی کنند. ما به عنوان مسلمانان و انسانهای مسئول باید در برابر ظلم و ستم سکوت نکنیم و برای حمایت از این افراد تلاش کنیم. این آیه یادآوری میکند که هر یک از ما میتوانیم نقش مثبتی در تغییر وضعیت مستضعفان ایفا کنیم.
با توجه به شرایط کنونی، چه مصادیقی از ظلم و ستم وجود دارد که میتوان به آنها اشاره کرد؟
جنگهای داخلی و بینالمللی: در کشورهایی مانند سوریه، یمن و افغانستان، مردم به دلیل جنگ و درگیریهای مسلحانه تحت فشار و ظلم قرار دارند. این جنگها باعث آوارگی میلیونها نفر و نقض حقوق بشر شده است.
نقض حقوق بشر: در بسیاری از کشورها، اقلیتها و گروههای خاصی از مردم به دلیل مذهب، نژاد یا جنسیت خود تحت ستم قرار میگیرند. این شامل زندانیان سیاسی، فعالان حقوق بشر و خبرنگاران میشود که به خاطر بیان نظرات خود مورد آزار و اذیت قرار میگیرند.
فقر و نابرابری: در بسیاری از نقاط جهان، فقر و نابرابری اقتصادی باعث شده است که افراد زیادی نتوانند به نیازهای اولیه خود دسترسی پیدا کنند. این وضعیت به ویژه در کشورهای در حال توسعه مشهود است.
چگونه میتوانیم به این مستضعفان کمک کنیم و صدای آنها باشیم؟
برای کمک به مستضعفان و حمایت از آنها، میتوان اقداماتی انجام داد:
آگاهیبخشی: با اطلاعرسانی درباره وضعیت مستضعفان و مشکلات آنها، میتوانیم دیگران را به عمل و حمایت از این افراد ترغیب کنیم.
حمایت مالی و انسانی: از طریق کمکهای مالی، داوطلبانه و سازمانهای خیریه میتوانیم به بهبود وضعیت مستضعفان کمک کنیم.
فشار بر دولتها: با استفاده از ابزارهای قانونی و سیاسی، میتوانیم بر دولتها فشار بیاوریم تا به حقوق بشر احترام بگذارند و از مستضعفان حمایت کنند.
آیا میتوانیم از آموزههای اسلامی برای تقویت این اقدامات استفاده کنیم؟
بله، آموزههای اسلامی به ما یادآوری میکند که حمایت از مظلومان و مستضعفان وظیفهای است که بر عهده هر مسلمان است. این آموزهها ما را به عمل و تلاش برای بهبود وضعیت دیگران ترغیب میکند و به ما میآموزد که در برابر ظلم و ستم سکوت نکنیم.