به گزارش بهداشت نیوز، هورمون رشد نام جذابی است که به اعتقاد بسیاری از والدین به راحتی و به دلخواه می‌توان از آن برای بلندقدتر شدن کودک استفاده کرد و امروزه همین طرز تفکر، خانواده‌های بسیاری را به مطب متخصصان غدد کودکان، روانه می‌کند.
دکتر مینا مویدنیا، فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان، می گوید: هورمون رشد یک داروی خاص و ویژه و نه یک مکمل است و فقط می‌توان از آن در گروه‌های تعریف شده‌ای از کودکان برای افزایش رشد قدی استفاده کرد. مثلا کودکانی که کمبود هورمون رشد تایید شده با تست تحریکی هورمون رشد را دارند، کودکانی که با وزن کم متولد شده و تا ۴ سالگی هنوز نتوانسته‌اند کمبود رشد خود را متناسب با همسالان خود جبران کنند، کودکان دچار بیماری کلیوی مزمن که خوب رشد نمی کنند و در برخی از سندروم‌های ژنتیکی خاص مثل سندروم ترنر، متخصص غدد کودکان بر اساس معیارهایی در مورد تجویز موثر این دارو تصمیم گیری می‌کند. در این اقدام، شدت کوتاه قدی کودک بر اساس منحنی‌های استاندارد رشد و مقایسه قد کودک با لیاقت ژنتیکی اش، سن استخوانی کودک، مرحله بلوغ و بیماری‌های زمینه‌ای کودک مورد توجه قرار می گیرد.
خمیدگی استخوان‌ها با مصرف نابجای هورمون رشد
در مواردی که استفاده از هورمون رشد، درست و به جا بوده باشد می‌تواند تاثیر مثبت قابل توجهی در رشد کودک داشته باشد اما در کودکان سالم ریز جثه یا کودکان با کوتاه قدی ژنتیکی، تجویز این هورمون کاملاً در قد نهایی کودک بی‌اثر بوده و حتی ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی مهمی در کودک شود. ضمن اینکه بعد از بسته شدن صفحات رشد یعنی بعد از تکمیل بلوغ در دختران و پسران، هورمون رشد به هیچ وجه موثر نبوده و تنها ممکن است باعث فشار بر استخوان‌های بدن و خمیدگی آن‌ها شود. بنابراین بهتر است خانواده‌ها برای بررسی شرایط رشد فرزندان خود در سنین کودکی یا همزمان با بروز اولین علائم بلوغ اقدام کنند و این امر مهم را به اواخر نوجوانی یعنی پس از شروع پریود در دختران و مردانه شدن کامل در پسران موکول نکنند که چنین زمانی برای مداخله درمانی بسیار دیر است.
بهترین مکمل برای رشد کودک
بهترین مکمل برای رشد کودک یا نوجوان همان غذای سفره خانواده است که معمولاً به طور متعادلی تمام گروه‌های غذایی مثل پروتئین، لبنیات، حبوبات، کربوهیدرات، میوه‌جات و سبزیجات را در خود دارد. اگر کودکی تغذیه معمول خانواده را دارد، نیاز به هیچ مکملی به غیر از ویتامین دی که همه باید مصرف کنند، ندارد. مگر اینکه به هر دلیل خاصی در غذای خانواده، گروه خاصی از مواد غذایی وجود نداشته باشد یا توسط کودک مصرف نشود که در این صورت مکمل‌های لازم به صورت به جا و مناسب می‌توانند تجویز شوند.
عوارض مصرف هورمون رشد
انحنای غیر طبیعی ستون فقرات، درد زانو، لنگش، تاری دید، سردرد، یک مقدار بالا رفتن قند خون و کم کاری تیروئید هر کدام از این‌ها می‌توانند از عوارض استفاده از هورمون رشد باشند. بنابراین با توجه به عوارض احتمالی، وقتی با نظر پزشک، نیازی به تجویز هورمون نیست، پزشک را برای استفاده از هورمون رشد، تحت فشار قرار ندهید. در صورتی که متخصص غدد، صلاح بداند که منافع این هورمون بر مضراتش ارجحیت دارد، در زمان تجویز هورمون رشد برای کودک، معاینات و آزمایشات دوره‌ای کودک را به دقت تحت نظر می‌گیرد و اگر در مورد بروز هر کدام از عوارض احتمالی، احساس خطر کند، فوراً دوز دارو را تنظیم یا دارو را حذف می‌کند.
