پس از اینکه دونالد ترامپ در بخشی از گفت‌وگوی خود با «فاکس‌نیوز» از مکاتبه مستقیم با رهبرمعظم‌انقلاب خبر داد و بار دیگر موضوع «مذاکره» را مطرح کرد، آنچه بیش از هر چیز دیگری جلب توجه کرد، تناقض‌های موجود در مواضع رئیس‌جمهور آمریکا در این زمینه است.

ترامپ از یک‌سو از «مذاکره» سخن به میان می‌آورد و ازسوی دیگر زبان به تهدید می‌گشاید و از «گزینه‌های دیگر» حرف می‌زند. اگرچه چنین رویکردی طی حدود ۲ ماه حضور ترامپ در کاخ سفید در موضوع‌های مختلف مسبوق به سابقه بوده، اما روند تحولات نشان داده چنین رویکردی در مقابل ایران راهگشا نخواهد بود.

یک کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با همشهری آنلاین با بیان اینکه ارسال نامه به‌صورت مستقیم ازسوی رئیس‌جمهور آمریکا به رهبرمعظم‌انقلاب تحول مهمی است، اظهارکرد: اگر فرض را بر این بگذاریم که ادبیات نامه چیزی شبیه نکات مطرح شده ازسوی ترامپ در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز باشد، او احتمالا عنوان کرده خواهان توافق با ایران است.

امیرعلی ابوالفتح افزود: طرح درخواست مذاکره ازسوی ترامپ، که پیش از این هم توسط رئیس‌جمهور آمریکا مطرح شده بود، الزام‌هایی دارد که عملکرد دولت آمریکا نشان‌دهنده عدم‌ پایبندی واشنگتن به این الزام‌هاست.

وی عنوان کرد: معتقدم اگر به ترامپ مشاوره خوبی داده می‌شد و مشاوران او با روان‌شناسی سیاسی ایرانیان آشنایی داشتند، به او توصیه اکید می‌کردند که نوع تعامل خود را با تهران تغییر دهد.

اشتباه بزرگ ترامپ

این کارشناس مسائل آمریکا با تاکید بر اینکه صرف درخواست مذاکره می‌تواند به‌عنوان «یک گام رو به جلو» تعبیر شود، ادامه داد: چنین درخواستی زمانی می‌توانست موثر باشد که ترامپ یادداشت اجرایی علیه ایران را امضاء نمی‌کرد؛ اکنون اما رویکردهای متناقض واشنگتن، کار را بیش از پیش سخت کرده‌است.

ابوالفتح با بیان اینکه تا پیش از امضای یادداشت اجرایی ضدایرانی ازسوی ترامپ فضا برای مذاکره مناسب‌تر بود، عنوان کرد: تا آن مقطع، ایران موضع مخالفی درباره مذاکره نداشت، اما پس از آن، روند تحولات شکل دیگری به خود گرفت؛ اقدامی که کارایی ویژه‌ای هم برای واشنگتن ندارد.

وی تصریح کرد: آنچه در این یادداشت دست آمریکا را رو کرد، تاکید بر رویکرد فشارحداکثری و گنجاندن موضوع‌هایی درباره صنعت موشکی ایران و... بود. این اقدام کاخ‌سفید کار را بیش از پیش برای پیشبرد موضوع مذاکره سخت کرد. از این زمان به بعد بود که موضع ایران بر «رد مذاکره» قرار گرفت.

واکنش ایران چه خواهد بود؟

این کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه شاید اگر ترامپ این نامه را پیش از امضای یادداشت اجرایی علیه ایران ارسال می‌کرد، واکنش ایران متفاوت می‌بود، اظهار کرد: در آن زمان ممکن بود ارسال چنین نامه‌ای اندکی به تلطیف فضا کمک کند، اما در این شرایط به‌نظر نمی‌رسد تاثیری داشته باشد.

ابوالفتح ادامه داد: اگر براساس روندها بخواهیم تحلیلی داشته باشیم، احتمالا ایران درخواست مذاکره را نمی‌پذیرد. نکته اینجاست که اکنون شرایط متفاوت‌تر از گذشته شده‌است. باید دید جمع‌بندی تصمیم‌سازان بر چه مبنایی استوار خواهد بود.

وی با بیان اینکه نمی‌توان پیش‌بینی روشنی از روند تحولات داشت، عنوان کرد: اینکه محتوای نامه چه باشد، می‌تواند تا حدی بر روند تحولات تاثیرگذار باشد. چنانچه متن نامه نیز مشابه ادبیات ترامپ در مصاحبه اخیرش باشد، کار سخت‌تر از پیش خواهد شد.

ابوالفتح با بیان اینکه ایران بارها تاکید کرده‌ تحت فشار و تهدید مذاکره نخواهد کرد، اضافه‌کرد: اگر ترامپ حسن‌نیت عملی نشان می‌داد و به‌عنوان مثال در مسیر فروش نفت بیشتر ازسوی ایران اختلال ایجاد نمی‌کرد، شاید روند تحولات شکل دیگری به خود می‌گرفت. اما آمریکایی‌ها از یک‌سو تهدید و تحریم می‌کنند و ازسوی دیگر حرف از مذاکره می‌کنند؛ اینها تناقض‌هایی است که نشان می‌دهد واشنگتن از حسن‌نیت لازم برخوردار نیست.