ساید چین (Sidechain) یا زنجیره جانبی، یک شبکه بلاک چینی مجزاست که به بلاک چین اصلی یا مادر متصل می‌شود و مقیاس‌پذیری آن را بهبود می‌دهد. بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی از مهمترین عوامل مدیریت حجم بالای تراکنش‌ها و برنامه‌های پیچیده هستند. به‌همین‌خاطر، سایدچین‌ها با اتصال دوطرفه، انتقال ارزهای دیجیتال بین بلاک چین مادر و خودشان را تسهیل می‌کنند. سایدچین ها معمولاً پروتکل اجماع اختصاصی خودشان را دارند.
در این مطلب، با انواع سایدچین و نحوه کار آن‌ها آشنا شده و تاریخچه ساخته‌شان را بررسی می‌کنیم. علاوه‌براین، پس از بررسی مزایا و معایب زنجیره‌های جانبی، نگاهی به بهترین ساید چین‌های امروز بازار کریپتو می‌اندازیم.
ساید چین (Sidechain) یا زنجیره جانبی که ممکن است به آن اسکیل چین (Scale chains) یا زنجیره مقیاس‌پذیر نیز بگویند، یک شبکه بلاک چینی مجزا و مستقل است که به بلاک چین اصلی به‌صورت دو طرفه متصل می‌شود و مقیاس‌پذیری و انعطاف آن را بهبود می‌دهد.
سایدچین که درواقع یک شبکه ثانویه برون‌زنجیره‌ای یا آفچین (Offchain) محسوب می‌شوند، معمولاً مکانیزم و پروتکل اجماع اختصاصی خود را دارد. این ویژگی باعث بهبود حریم خصوصی و امنیت شبکه اصلی می‌شود و نیاز به اعتماد به زنجیره جانبی برای حفافظت از شبکه اصلی را کاهش می‌دهد.
یکی از مهمترین اجزای ساید چین‌ها، «اتصال دوطرفه» به بلاک چین اصلی است که انتقال ارزهای دیجیتال بین هر دوی آن‌ها را تسهیل می‌کند. با این روش، بلاک چین‌های پرتقاضا می‌توانند به‌صورت غیرمتمرکز خودشان را مقیاس‌پذیر کرده و گسترش دهند.
بیشتر بخوانید: معاملات آف چین (Off-chain) چیست؟ بررسی راهکارهای برون زنجیره ای
مفهوم سایدچین اولین بار در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۴ (۳۰ مهر ۹۳) توسط آدام بک (Adam Back)، خالق پروژه کریپتویی هش کش (HashCash) و مدیرعامل فعلی شرکت بلاک استریم (Blockstream) در یک مقاله آکادمیک معرفی شد. در کنار او، گروهی از مهندسان برجسته بیت کوین مانند مت کورالو (Matt Corallo)، لوک دش‌جِر (Luke Dashjr) و یکی دیگر از هم‌بنیان‌گذاران بلاک‌استریم به‌نام مارک فریدنباخ (Mark Friedenbach) در این تحقیق مشارکت داشتند.
بیشتر بخوانید: بلاک استریم چیست؟
نویسندگان این مقاله که نقش کلیدی در توسعه ایده پول الکترونیکی ساتوشی ناکاموتو، به‌ویژه در زمینه ادغام سازوکار اجماع اثبات کار (PoW) پروژه هش‌کش در بلاک چین بیت کوین داشتند، به این نتیجه رسیدند که اگر بیت کوین قرار است به یک سیستم جهانی تبدیل شود، هنوز جای زیادی برای بهبود دارد.
بیشتر بخوانید: اثبات کار (PoW) در بلاک چین چیست؟
نویسندگان در وایت پیپر معرفی سایدچین اشاره کردند که زیرساخت بیت کوین با چالش‌هایی در زمینه مقیاس‌پذیری و تمرکززدایی روبه‌روست. همچنین نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی و سانسور وجود داشت و بهبود امنیت رمزنگاری بیت کوین برای پذیرش گسترده‌تر آن ضروری به‌نظر می‌رسید.
با در نظر گرفتن این موارد، نویسندگان این پیشنهاد را مطرح کردند:
ما یک فناوری جدید به‌نام سایدچین‌های پگ‌شده (Pegged Sidechains) را پیشنهاد می‌کنیم که امکان انتقال بیت کوین و سایر دارایی‌های دفتر کل را بین بلاک چین‌های مختلف فراهم می‌کند. این فناوری به کاربران اجازه می‌دهد با دارایی‌هایی که از قبل در اختیار دارند، به سیستم‌های نوآورانه ارزهای دیجیتال دسترسی پیدا کنند.
بیشتر بخوانید: مقیاس پذیری در بلاک چین چیست؟
هنگام مطالعه درباره سایدچین‌ها ممکن است با چندین اصطلاح برخورد کنید که بد نیست در این قسمت به آن‌ها نگاهی بیندازیم. نحوه کار و اجزای اصلی تشکیل‌دهنده زنجیره‌های جانبی شامل موارد زیر هستند:
ساید چین به بلاک چین اصلی که به آن مین‌نت (Mainnet) یا بلاک چین مادر (Parent Blockchain) نیز می‌گویند، متصل می‌شود تا با انجام تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی، مقیاس‌پذیری و انعطاف آن را بهبود دهد.
سایدچین‌ها می‌توانند مکانیزم اجماع، قوانین و پروتکل‌های اختصاصی خودشان را داشته باشند. همه این موارد نیز می‌توانند با مکانیزم اجماع و قوانین زنجیره اصلی متفاوت بوده و عملیات شخصی‌سازی‌شده را برای پروژه‌های کریپتویی فراهم کنند. به‌همین‌خاطر، سایدچین‌ها بدون تأثیرگذاری بر بلاک چین اصلی، قادر به پردازش تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند هستند.
برای مثال، بیت کوین دارای مکانیزم اجماع اثبات کار است، اما سایدچین‌های آن معمولاً از اثبات سهام (PoS) یا دیگر مکانیزم‌های اختصاصی و ویژه مانند Strong Federations برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تفاوت اثبات کار و اثبات سهام
با استفاده از ویژگی اتصال یا پگ دوطرفه (Two-way Peg)، ارزهای دیجیتالی که روی زنجیره مادر هستند، به‌صورت اصطلاحاً پگ‌شده به ارز دیجیتال اصلی، روی به زنجیره جانبی ساخته می‌شوند. این خاصیت پگ شدن به پروژه‌ها و افراد اجازه می‌دهد که بدون نگرانی درخصوص عملیات زنجیره ثانویه و بدون نیاز به حضور یک شخص ثالث، دارایی‌هایشان را بین این دو زنجیره جابه‌جا کنند.
در وایت پیپر سایدچین، پگ دوطرفه به‌صورت زیر تعریف شده است:
مکانیزمی که از طریق آن، کوین‌ها بین سایدچین‌ها منتقل می‌شوند […]. سایدچین پگ‌شده، زنجیره جانبی است که امکان وارد کردن دارایی‌های به آن و بازگردانی دارایی‌ها به دیگر زنجیره‌ها وجود دارد.
نکته مهم درخصوص مکانیزم «پگ دوطرفه» این است که «انتقال واقعی» ارزهای دیجیتال بین بلاک چین اصلی و سایدچین هیچ‌گاه صورت نمی‌گیرد، بلکه ارز دیجیتال مورد نظر ابتدا در زنجیره اصلی قفل و نسخه پگ‌شده آن روی ساید چین ساخته می‌شود. بااین‌حال، برای راحتی گفتار و انتقال مفهوم، از عبارت «انتقال» برای جابه‌جایی ارزهای دیجیتال بین زنجیره اصلی و زنجیره جانبی استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: پگ چیست؟
ازآنجاکه هیچ انتقال واقعی بین سایدچین و مین‌نت صورت نمی‌گیرد، برای تسهیل پگ‌کردن دارایی‌های اصلی رو زنجیره جانبی، به یک ابزار مانند قرارداد هوشمند یا اسمارت کانترکت (Smart Contract) نیاز داریم.
زمانی که شما قصد انتقال یک ارز دیجیتال از شبکه مادر به زنجیره جانبی را داشته باشید، این پیغام به قرارداد هوشمند رفته و پس از قفل شدن ارز دیجیتال اصلی، نسخه پگ‌شده آن روی شبکه ثانویه ساخته می‌شود. برای بازگردانی دارایی‌ها از ساید چین به زنجیره اصلی نیز پیغام برداشت به قرارداد هوشمند مربوطه ارسال شده و پس از سوزاندن ارزهای دیجیتال پگ‌شده در ساید چین، دارایی‌های اصلی روی بلاک چین اصلی آزاد می‌شوند.
بیشتر بخوانید: قرارداد هوشمند چیست؟
برای انجام فرایندهای انتقال و حفظ پگ دوطرفه، پلتفرم‌هایی به‌نام بریج (Bridge) یا پل بلاک چینی ساخته شده‌اند که بااستفاده از قراردادهای هوشمند، انتقال دارایی‌ها بین زنجیره‌ها را تسهیل می‌کنند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با پل‌های بلاک چینی (Bridges)
برای مثال، پالیگان یک سایدچین محبوب برای شبکه اتریوم است. اگر قصد انتقال ارز ETH به شبکه پالیگان را داشته باشید، باید از پل بلاک چینی اختصاصی آن به آدرس Portal.polygon استفاده کنید. در این حالت، بریج مورد نظر، اترهای شما را در شبکه اتریوم قفل کرده و نسخه پگ‌شده آن‌ها را روی پالیگان می‌سازد. بااستفاده از این توکن‌ها می‌توانید روی شبکه پالیگان فعالیت کنید؛ ان اف تی بخرید و با برنامه‌های دیفای پالیگان تعامل داشته باشید. بااستفاده از همین پل نیز می‌توانید توکن‌ها را روی پالیگان سوزانده و اترهایتان را روی اتریوم آزاد کنید.
حال برای اینکه یکپارچگی ساید چین با شبکه اصلی حفظ شود، نیاز به همگام‌سازی دوره‌ای بین دو این زنجیره داریم.
سایدچین‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای اهداف مشخصی ساخته و استفاده می‌شوند از جمله:
ساید چین متحد یا فدرالی به‌جای یک شبکه غیرمتمرکز، توسط یک کنسرسیوم، فدراسیون یا نهاد معتمد مدیریت می‌شود. این گروه‌ها، کنترل اجماع و حاکمیت روی زنجیره جانبی مربوطه را در اختیار دارند.
دسترسی به سایدچین‌های مجوزدار برای همه به‌صورت عمومی ممکن نیست و تنها افراد ازپیش تأییدشده قادر به استفاده از آن‌ها هستند. این نوع از زنجیره‌های جانبی تحت یک محیط کنترل‌شده و خصوصی به‌همراه مجوزهای دسترسی ویژه فعالیت می‌کنند.
ساید چین‌های پابلیک و عمومی در دسترس همه افراد هستند و تمام کاربران بدون نیاز به کسب اجازه، امکان استفاده از آن‌ها را دارند. این نوع سایدچین‌ها عمدتاً برای بهبود مقیاس‌پذیری پروژه‌های کریپتویی ساخته شده و دارای ماهیت غیرمتمرکز هستند.
این نوع از زنجیره‌های جانبی از مکانیزم اجماعی استفاده می‌کنند که المان‌های مدل غیرمتمرکز و فدرالی را با یکدیگر ترکیب می‌کند. در ساید چین‌های اجماع متحد غالباً گروهی از اعتبارسنج‌ها حضور دارند که جمعاً به یک اجماع واحد می‌رسند.
سایدچین‌های سفارشی طبق نیازمندی‌ها یا کاربردهای مشخص ساخته می‌شوند. در این نوع از شبکه‌های ثانویه، معمولاً یک پروتکل اجماع خاص وجود دارد و برای تطابق با قوانین ویژه طراحی می‌شوند.
زنجیره‌های جانبی مزایای بسیار زیادی برای بلاک چین‌های بزرگ مانند بیت کوین و اتریوم دارند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
سایدچین‌ها قادر به پردازش مستقلانه تراکنش‌ها و عملیات قراردادهای هوشمند از بلاک چین اصلی هستند که باعث کاهش بار و افزایش توان عملیاتی کلی آن می‌شود. نتیجه این اتفاق، افزایش سرعت اعتبارسنجی تراکنش‌ها و مقیاس‌پذیری شبکه اصلی است.
ساید چین‌ها اجازه ساخت محیطی سفارشی متناسب با نیازها یا کاربردهای خاص را می‌دهند. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از این شبکه‌ها، ویژگی‌ها و محصولات کریپتویی جدید را بدون تأثیرگذاری بر شبکه اصلی آزمایش کنند.
به‌خاطر فعالیت مستقل و مجزا از شبکه اصلی، امنیت زنجیره‌های جانبی به بلاک چین اصلی‌شان وابسته نیست و به مکانیزم اجماع و نودهای خودشان بستگی دارد. اگر سایدچین دچار حمله شود، این موضوع معمولاً تأثیری روی بلاک چین اصلی ندارد، اما ممکن است کاربران دارایی‌های قفل‌شده در سایدچین را از دست بدهند.
باوجود مزایایی که زنجیره‌های جانبی دارند، از جنبه‌های مختلف مانند قراردادهای هوشمند و بریج‌ها جهت پیاده‌سازی مکانیزم اتصال دو طرفه، ممکن است با خطراتی همراه باشند.
سایدچین‌ها ممکن است مدل امنیتی خاص خود را داشته باشند که درصورت پیاده‌سازی نادرست، آن‌ها را در برابر حملات هکرها و سرقت دارایی کاربران آسیب‌پذیر می‌کنند.
پیاده‌سازی درست عملیات یک ساید چین بسیار پیچیده است. حال اگر چندین سایدچین نیز به‌صورت همزمان وجود داشته باشد، به این پیچیدگی افزوده خواهد شد.
وجود باگ در کدنویسی قراردادهای هوشمند نیز راه را برای هکرها و مجرمان سایبری هموار می‌کند. مشابه چنین اتفاقی را برای سایدچین رونین (Ronin) و پل بلاک چینی آن شاهد بودیم؛ هکرها با سوءاستفاده از آسیب‌پذیری قرارداد هوشمند این پل بلاک چینی، ۶۱۵ میلیون دلار ارز دیجیتال را به سرقت بردند.
برای انتقال ارزهای دیجیتال از شبکه اصلی به زنجیره جانبی در مکانیزم پگ دوطرفه، فرض بر این است که اعتبارسنج‌های زنجیره ثانویه، صادق هستند و کارشان را درست انجام می‌دهند. درصورتی که انتقال‌های تقلبی به زنجیره جانبی رخ دهد و اعتبارسنج مخرب نیز آن را تأیید کند، به‌دلیل نیاز به اجماع، ممکن است برای مدتی این عملیات متوقف شود و اعتبار سایدچین را به‌خطر بیندازد.
سایدچین‌ها معمولاً به تعداد اعتبارسنج‌های کمتری متکی هستند. این تمرکز قدرت در دست یک عده خاص باعث کاهش تمرکززدایی می‌شود که با ذات فناوری بلاک چین در تضاد است.
بااینکه ساید چین‌ها خودشان برای بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش بار عملیاتی بلاک چین‌های بزرگ طراحی شده‌اند، اما ازدحام روی آن‌ها نیز ممکن است در مقاطعی بیش از اندازه شود و آن‌ها را از مقاصدشان دور کند.
اجرا و پیاده‌سازی یک سایدچین ممکن است هزینه‌بر باشد. پیاده‌سازی چنین بلاک چینی به زیرساخت، نگهداری و توسعه مداوم نیاز دارد. علاوه‌براین، ممکن است ساید چین‌ها به اقدامات امنیتی مضاعف و ممیزی‌های دوره‌ای نیاز داشته باشند. همه این‌ها، هزینه طراحی و اجرای این شبکه‌های ثانویه را بالا می‌برد.
ازدیاد زنجیره‌های جانبی می‌تواند به گسستگی در اکوسیستم بلاک چینی منجر شود. ایجاد چندین ساید چین که هر کدام برای هدف و نیاز متفاوتی ساخته شده است، ریسک گسستگی بین جامعه یک پروژه را افزایش می‌دهد و باعث محدودشدن تعامل‌پذیری می‌شود. به این اتفاق اصطلاحاً Fragmentation می‌گویند.
زنجیره‌های جانبی به‌خاطر ویژگی‌های منحصربه‌فردشان، در صنایع و حوزه‌های مختلف کاربرد دارند از جمله:
در حوزه مالی، سایدچین‌ها برای پردازش سریع‌تر، بهبود حریم خصوصی تراکنش‌ها و انجام پرداخت‌های بین‌المللی کارآمدتر استفاده می‌شوند. این زنجیره‌های ثانویه به مؤسسات مالی اجازه می‌دهند در عین حفظ یکپارچگی شبکه اصلی، ویژگی‌های جدید را نیز آزمایش کنند.
سایدچین‌ها برای ردیابی آنی، تأیید و خودکارسازی فرآیندهای لجستیکی در حوزه مدیریت زنجیره تأمین بسیار کارآمد هستند. این شبکه‌ها راهکاری مقیاس‌پذیر برای مدیریت داده‌های پیچیده زنجیره تأمین میان ذی‌نفعان مختلف ارائه می‌دهند.
در فضای بازی و بازارچه‌های خرید و فروش توکن‌های NFT، سایدچین‌ها بدون اعمال بار اضافی بر بلاک چین مادر، امکان پردازش حجم بالای تراکنش‌ها و اجرای قابلیت‌های منحصربه‌فرد توکن‌ها را فراهم می‌کنند. این ویژگی برای پشتیبانی از اکوسیستم پرجنب‌وجوش بازی‌ها و کلکسیون‌های دیجیتال بسیار حیاتی است.
بیشتر بخوانید: بهترین سایت‌های خرید و فروش NFT
پروتکل‌های جدید، الگوریتم‌های اجماع یا ویژگی‌های تازه را می‌توان ابتدا روی سایدچین‌ها آزمایش کرد و سپس در بلاک چین اصلی پیاده‌سازی نمود.
بیت کوین و اتریوم به‌عنوان بزرگترین شبکه‌های نسل اول و دوم، با مشکل مقیاس‌پذیری مواجه بوده‌اند که موجب ساخت ساید چین‌ها برای بهبود عملیات آن‌ها شده است. از بهترین زنجیره‌های جانبی برای بیت کوین و اتریوم می‌توان شبکه‌های زیر را نام برد:
لیکوئید نتورک (Liquid Network) یک زنجیره جانبی متن‌باز است که توسط شرکت بلاک‌استریم برای بهبود مقیاس‌پذیری بیت کوین ساخته شد. برخلاف بیت کوین که استخراج بلاک در آن به‌طور متوسط ۱۰ دقیقه زمان می‌برد، زمان ساخت بلاک در لیکوئید نتورک تنها یک دقیقه است. بنابراین، تعداد بلاک‌های ثبت‌شده در این سایدچین ۱۰ برابر بیشتر از بلاک چین بیت کوین است.
این شبکه همچنین دارای ویژگی حریم خصوصی بیشتر است و با پنهان کردن مقدار و نوع دارایی‌های انتقال‌یافته در تراکنش‌ها، ناشناسی بیشتری را برای کاربران به ارمغان می‌آورد.
روت‌استاک (Rootstock) یا RSK، یک سایدچین دیگر برای بیت کوین است. هنگام استفاده از این شبکه، بیت کوین‌های قفل‌شده در شبکه اصلی به توکن اسمارت بیت کوین (Smart Bitcoin) با نماد SBTC تبدیل می‌شوند.
یکی از ویژگی‌های کلیدی ساید چین RSK این است که کاربران برای استفاده از قراردادهای هوشمند نیازی به تبدیل بیت کوین به سایر دارایی‌ها ندارند. این قابلیت باعث می‌شود روت‌استاک با سایر بلاک چین‌ها، از جمله اتریوم، سازگار باشد.
پالیگان یک زنجیره جانبی برای اتریوم است که در سال ۲۰۱۷ تحت نام متیک نتورک (Matic Network) راه‌اندازی شد و توکن بومی خود به‌نام MATIC را معرفی کرد. این پروژه در سال ۲۰۲۱ و پس از تغییر برند به پالیگان، برخی از ویژگی‌های شبکه‌های لایه ۲ را نیز به خود اضافه کرد. هدف اصلی این شبکه، حل مشکل کارمزدهای بالا و مقیاس‌پذیری در اتریوم بود.
یکی از ویژگی‌های مهم پالیگان، سازگاری آن با ماشین مجازی اتریوم (EMV) است که باعث می‌شود انتقال برنامه‌های غیرمتمرکز اتریومی به پالیگان بسیار آسان باشد. این شبکه با گذر زمان محبوبیت زیادی کسب کرده و امروزه برنامه‌های مختلفی روی آن عرضه شده است.
بیشتر بخوانید: پالیگان چیست؟
نوسیس (Gnosis Chain) که برخی آن را جنوسیس و گنونسیس هم تلفظ می‌کنند، یکی از اولین سایدچین‌های اتریوم محسوب می‌شود که از توکن xDAI برای پرداخت هزینه‌های گس و اجرای قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند.
یکی از کاربردهای مهم این شبکه، در پروتکل اثبات حضور (POAP) است که به کاربران اجازه می‌دهد با جمع‌آوری کارت‌های ان اف تی در رویدادهای مختلف، حضور خود را در آن‌ها اثبات کنند.
همانطور که گفتیم، سایدچین یک زنجیره مستقل اما متصل به بلاک چین اصلی است که بار عملیاتی آن را کاهش می‌دهد و باعث افزایش مقیاس‌پذیری می‌شود. این شبکه می‌تواند قوانین و مکانیزم اجماع اختصاصی خود را داشته باشد.
در مقابل، لایه ۲ یک شبکه ساخته‌شده روی خود بلاک چین اصلی است که می‌تواند مکانیزم اجماع خود را داشته باشد، اما برای تأمین امنیت، قوانین تمرکززدایی و نهایی‌سازی تراکنش‌ها همچنان به بلاک چین مادر متکی است.
استیت چنل‌ها (State Channel) یا کانال‌ها وضعیت، راه‌حل‌های برون‌زنجیره‌ای و مجزایی از شبکه اصلی هستند که اجازه انجام تراکنش خارج از آن را به کاربران می‌دهند. این شبکه‌ها بدون داشتن مکانیز اجماع، صرفاً تراکنش بین کاربران را تسهیل کرده و تنها وضعیت ابتدایی و انتهایی کانال را روی شبکه اصلی ثبت می‌کنند.
در جدول زیر، خلاصه‌ای از تفاوت زنجیره جانبی، لایه دوم و کانال وضعیت را مشاهده می‌کنید:
| معیار | سایدچین | لایه دوم | کانال وضعیت |
| هدف | – بهبود مقیاس‌پذیری – افزایش سرعت – بهبود توان عملیاتی | – بهبود مقیاس‌پذیری – افزایش سرعت – بهبود توان عملیاتی – کاهش کارمزدها | – بهبود مقیاس‌پذیری – تسهیل تراکنش‌های سریع و کارمزدهای فوق پایین |
| مکانیزم اجماع | اختصاصی | اختصاصی | ندارد |
| مکانیزم امنیتی | مستقل از زنجیره اصلی | متکی به زنجیره اصلی | وابسته به امنیت کلیدهای خصوصی و قراردادهای هوشمند |
| سرعت | بالا؛ سریع‌تر از زنجیره اصلی، کندتر از کانال وضعیت | بالا؛ بهینه‌شده برای پردازش حجم بالای تراکنش‌ها | فوری؛ تراکنش‌ها مستقیماً بین طرفین انجام می‌شوند |
| حریم خصوصی | وابسته به طراحی؛ امکان افزایش حریم خصوصی | متوسط؛ مشابه زنجیره اصلی | بسیار بالا؛ جزئیات تراکنش‌ها فقط بین شرکت‌کنندگان کانال قابل مشاهده است |
| هزینه پیاده‌سازی | بالا؛ نیاز به طراحی و نگهداری بلاک چین مستقل | متوسط تا بالا؛ وابسته به نوع و میزان سازگاری با شبکه اصلی | کم؛ اما نیازمند راه‌اندازی و مدیریت کانال‌های تراکنشی |
| نمونه‌ها | لیکویید نتورک، پالیگان | آربیتروم، آپتیمیزم | لایتنینگ بیت کوین، رِیدِن نتورک (Raiden Network) |
ساید چین یا زنجیره جانبی یک بلاک چین مستقل است که به بلاک چین اصلی متصل شده و امکان انتقال دارایی‌ها را فراهم می‌کند. برخلاف راهکارهای لایه ۲، زنجیره‌های جانبی مکانیزم اجماع و امنیت مستقلی دارند.
خیر، امنیت سایدچین‌ها وابسته به مکانیزم اجماع و نودهای خودشان است، نه بلاک چین اصلی. این یعنی سطح امنیت آن‌ها ممکن است با بلاک چین مادر متفاوت باشد.
در این فضا، انتقال واقعی ارزهای دیجیتال از شبکه اصلی به زنجیره جانبی و بالعکس اتفاق نمی‌افتد، بلکه دارایی‌ها از طریق مکانیزم پِگ دوطرفه (Two-way Peg) در بلاک چین مادر قفل شده و نسخه معادل آن‌ها روی سایدچین ساخته می‌شود. هنگام بازگشت دارایی‌ها به زنجیره اصلی نیز توکن سایدچین سوزانده شده و دارایی اصلی آزاد می‌شود.
از جمله سایدچین‌های شناخته‌شده می‌توان به لیکویید نتورک (Liquid Network) و روت‌استاک (RSK) برای شبکه بیت کوین و پالیگان و نوسیس نتورک (Gnosis Network) برای اتریوم اشاره کرد.
سایدچین‌ها بلاک چین‌های مستقلی هستند که به یک بلاک چین اصلی متصل شده و امکان تبادل دارایی‌ها را از طریق مکانیزم پِگ دوطرفه فراهم می‌کنند. این شبکه‌ها برای بهبود مقیاس‌پذیری، سرعت تراکنش‌ها، حریم خصوصی و اجرای قراردادهای هوشمند طراحی شده‌اند، بدون اینکه بار پردازشی بلاک چین اصلی را افزایش دهند. هر سایدچین می‌تواند مکانیزم اجماع، قوانین و ساختار امنیتی مستقل خود را داشته باشد، اما همچنان امکان تعامل با شبکه اصلی را حفظ می‌کند. از جمله سایدچین‌های شناخته‌شده می‌توان لیکویید نتورک برای بیت کوین و پالیگان بری اتریوم اشاره کرد.
