در مقایسه روغن زیتون و روغن نارگیل باید بگوییم که اگر به سلامت قلب اهمیت میدهید، روغن زیتون با چربیهای غیراشباع خود انتخاب بهتری است؛ اما اگر بهدنبال انرژی سریع یا خواص خاص چربیهای اشباع هستید، روغن نارگیل گزینه مناسبی به شمار میرود. هر دو روغن از جمله روغنهای محبوب آشپزی هستند که در بسیاری از خانهها مورد استفاده قرار میگیرند و از نظر مزایای بالقوه سلامتی، توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کردهاند. با ما همراه باشید تا تفاوتها، مزایا و کاربردهای این دو روغن محبوب را بررسی کنیم.
ویژگی | روغن زیتون | روغن نارگیل |
---|---|---|
منبع | میوه زیتون | میوه نارگیل |
نوع چربی غالب | چربی غیراشباع تکزنجیرهای (اسید اولئیک) | چربی اشباع (تریگلیسیریدهای زنجیره متوسط - MCT) |
میزان چربی اشباع | حدود 12.8 گرم در هر 100 میلیلیتر | حدود 78 گرم در هر 100 میلیلیتر |
کالری در هر قاشق غذاخوری | حدود 120 کالری | حدود 120 کالری |
نقطه دود | حدود 160 درجه سانتیگراد (فرابکر) | حدود 175 درجه سانتیگراد |
مزایای قلبی | کمک به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) | ممکن است HDL را افزایش دهد، اما مصرف زیاد آن توصیه نمیشود |
آنتیاکسیدانها | سرشار از ویتامین E و پلیفنولها | مقدار کمتر آنتیاکسیدان نسبت به روغن زیتون |
کاربردهای آشپزی | مناسب برای سرخکردن سبک، پخت و پز با حرارت ملایم، سالادها | مناسب برای سرخکردن و پخت با دمای بالا، دسرها |
طعم | ملایم، میوهای، گاهی کمی تند | ملایم، آجیلی، کمی شیرین |
بهترین انتخاب برای | رژیم مدیترانهای، سلامت قلب، سالاد و پختوپز کمحرارت | انرژی سریع، پختوپز در دمای بالا، طعمدهی به غذاهای خاص |
روغن زیتون در برابر روغن نارگیل
روغن زیتون که از میوه درخت زیتون استخراج میشود، قرنهاست که در آشپزی مدیترانهای جایگاه ویژهای دارد و بهدلیل دارابودن چربیهای غیراشباع تکزنجیرهای که برای سلامت قلب مفید هستند، یکی از سالمترین روغنهای آشپزی محسوب میشود.
ازسویدیگر، روغن نارگیل از نارگیل استخراج میشود و قرنهاست که در مناطق گرمسیری بهعنوان یک ماده غذایی سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. بهدلیل محتوای بالای چربیهای اشباعشده، بحثهای زیادی درباره تأثیر این روغن بر سلامت وجود دارد.
برای تعیین اینکه کدام روغن برتر است، باید به ارزش غذایی، ویژگیهای پختوپز و تأثیر کلی آنها بر سلامت توجه کنید. ابتدا به مقایسه روغن زیتون و روغن نارگیل از نظر ترکیب غذایی میپردازیم.
مزایای تغذیهای
اگر برچسب تغذیهای روغنها را بررسی کنید، ممکن است فکر کنید که این دو روغن بسیار شبیه به هم هستند. هر دو روغن زیتون و نارگیل در هر قاشق غذاخوری حدود 120 کالری و 14 گرم چربی دارند؛ اما همه چربیها یکسان نیستند.
بررسی انواع چربیهای موجود در این دو روغن نشان میدهد چرا روغن زیتون پایه اصلی رژیم غذایی مدیترانهای است که بهعنوان سالمترین رژیم غذایی برای قلب شناخته میشود؛ درحالیکه روغن نارگیل چنین جایگاهی ندارد.
روغن زیتون بهطور عمده از چربیهای غیراشباع تکزنجیرهای بهویژه اسید اولئیک تشکیل شده است که تأثیر آن بر سلامت قلب بر کسی پوشیده نیست و البته مقادیر کمی چربیهای اشباع و غیراشباع چندگانه در آن وجود دارد. علاوهبراین، روغن زیتون سرشار از ویتامین E است که بهعنوان یک آنتیاکسیدان از سلولها در برابر آسیب محافظت میکند. در توضیح خواص روغن زیتون برای قلب در وبسایت دلفین چنین نوشته شده است:
تحقیقات گستردهای که در دانشگاههای ایالات متحده آمریکا صورت گرفت نشان داد که روغن زیتون تأثیر بسیار مناسبی بر روی تقویت عروق قلب دارد. افرادی که به صورت مداوم از این روغن استفاده میکنند، کمتر به بیماریهایی همچون انسداد شریان دچار میشوند.
در مقابل، عمدهترین چربیهای موجود در روغن نارگیل، چربیهای اشباعشده هستند (حدود 78 گرم در هر 100 میلیلیتر در مقایسه با تنها 12.8 گرم در هر 100 میلیلیتر در روغن زیتون). این چربیها بهطور سنتی با افزایش خطر بیماریهای قلبی مرتبط دانسته میشوند. برای درک بهتر، طبق دستورالعملهای فعلی، یک مرد بالغ بهطور متوسط باید مصرف چربیهای اشباع خود را به 30 گرم در روز محدود کند.
بااینحال، تحقیقات اخیر نشان میدهند که چربیهای اشباع موجود در روغن نارگیل ممکن است اثرات منفی مشابه چربیهای اشباع حیوانی نداشته باشند. برخی معتقدند که چربیهای اشباع میتوانند سطح HDL (کلسترول خوب) را هم افزایش دهند و به حفظ تعادل کلسترول کمک کنند؛ اما تحقیقات بیشتری در این زمینه موردنیاز است. بااینوجود، بهتر است مصرف چربیهای اشباع در حد اعتدال باشد.
مقایسه روغن زیتون و روغن نارگیل از نظر ویژگیهای آشپزی
روغن زیتون و روغن نارگیل از نظر نقطه دود هم تفاوت دارند که این عامل در روشهای پختوپز بسیار مهم است. نقطه دود دمایی است که در آن روغن شروع به تجزیه میکند و دود تولید میشود.
روغن نارگیل با نقطه دود حدود 175 درجه سانتیگراد برای روشهای پختوپز با حرارت بالا مانند سرخکردن و تفتدادن مناسب است. ازطرفدیگر، روغن زیتون با نقطه دود حدود 160 درجه سانتیگراد برای روغن زیتون فرابکر، بیشتر برای روشهای پختوپز با حرارت کم تا متوسط مانند پخت، برشتهکردن و تفتدادن ملایم مناسب است.
طعم
روغن زیتون و روغن نارگیل طعمهای متفاوتی دارند که میتواند تأثیر قابلتوجهی بر مزه غذا بگذارد. روغن زیتون طعمی میوهای و گاه فلفلی دارد که طعم سالادها، سبزیجات و پاستاها را بهبود میدهد.
در مقابل، روغن نارگیل طعمی ملایم، شیرین و آجیلی دارد که به غذاهای شور و شیرین حالتی استوایی میدهد. انتخاب بین این دو روغن در نهایت به ترجیحات شخصی و پروفایل طعمی موردنظر برای یک غذای خاص بستگی دارد.
مزایای سلامتی
چربیهای غیراشباع تکزنجیرهای بالای موجود در روغن زیتون به کاهش کلسترول بد کمک و تعادل سالم بین کلسترول خوب و بد را حفظ میکنند. همچنین این روغن سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که با کاهش خطر بیماریهای مزمن مانند سرطان و اختلالات عصبی مرتبط هستند. علاوهبراین، روغن زیتون خواص ضدالتهابی دارد که به حفظ سلامت عمومی بدهد کمک میکند.
روغن نارگیل علیرغم محتوای بالای چربیهای اشباع، با داشتن مزایای بالقوه سلامتی در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در وبسایت originz در این مورد چنین نوشته شده است:
According to several studies, the medium-chain triglycerides (MCTs) in coconut oil can increase the body's energy expenditure and promote weight loss. Furthermore, the body readily absorbs and utilises MCTs as a fast energy source.
طبق مطالعات متعدد، تریگلیسیریدهای زنجیره متوسط (MCT) موجود در روغن نارگیل میتوانند مصرف انرژی بدن را افزایش دهند و به کاهش وزن کمک کنند. علاوهبراین، MCTها بهراحتی توسط بدن جذب و بهعنوان منبع انرژی سریع استفاده میشوند.
روغن نارگیل حاوی چیزی به نام اسیدهای چرب زنجیره متوسط (MCFA) است. این چربیها تقریباً مانند کربوهیدراتها میتوانند بهسرعت به انرژی تبدیل شوند؛ بدون اینکه قند خون را افزایش دهند.
سخن پایانی
با مقایسه روغن زیتون و روغن نارگیل به این نتیجه میرسیم که انتخاب بین این دو به ترجیحات شخصی، نیازهای تغذیهای و روشهای پختوپز بستگی دارد. شما میتوانید با گنجاندن هر دو روغن در آشپزی خود، وعدههای غذایی متعادلتری ایجاد کنید. توصیه میشود از روغن زیتون فرابکر با کیفیت بالا استفاده کنید و مصرف چربیهای اشباع را، صرفنظر از نوع روغن، در حد اعتدال نگه دارید. فراموش نکنید که داشتن یک رژیم غذایی متعادل شامل انواع چربیهای سالم و ورزش منظم برای سلامتی بهینه ضروری است.