به گزارش پارس نیوز ، آن‌طور که محمد جوان‌بخت ، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران ، به شبکه خبری آب ایران درباره وضعیت منابع آبی تهران توضیح داد: به دلیل کاهش ۴۷ درصدی بارش استان تهران نسبت به متوسط بلندمدت، منابع تامین آب شرب تهران در سدهای لار، لتیان، ماملو و به ویژه سد کرج که بخش زیادی از آب شرب تهران را تامین می‌کند، با کاهش قابل ملاحظه‌ای روبه‌روست.
وی با اشاره به آخرین آمار حجم مخازن سدهای تهران عنوان کرد: سد کرج با هفت درصد پرشدگی در شرایط بحرانی و بی‌سابقه‌ای قرار دارد. سد لار نیز با یک درصد پرشدگی و سدهای لتیان و ماملو با ۱۲ درصد پرشدگی، شرایطی مشابه سد کرج دارند.
عاون وزیر نیرو درباره وضعیت نگران‌کننده سد کرج بیان کرد: خالی بودن سد کرج که یکی از اصلی‌ترین منابع تامین آب شرب تهران محسوب می‌شود، در طول تاریخ بهره‌برداری این سد بی‌سابقه بوده و محدودیتی جدی برای تامین پایدار آب پایتخت محسوب می‌شود.
لازم به ذکر است که پیش از این اظهارات، محدودیت‌هایی برای پایتخت اعمال شده بود. در هفته گذشته، بسیاری از شهروندان در تهران از افت فشار و قطعی آب خبر دادند. در برخی مناطق افت فشار در حدی بود که تنها طبقات همکف ساختمان‌ها امکان استفاده از آب لوله‌کشی داشتند.
این گزارش‌ها از اوضاع بحرانی آب در کل کشور و به ویژه پایتخت خبر می‌دهد.
با تشدید افت فشار آب در مناطق مختلف تهران، بسیاری از مسئولان از تصمیم جدید برای کاهش فشار آب رونمایی کردند.
آن طور که حسام خسروی، معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آبفای تهران، در ۱۱ اسفند ماه به خبرگزاری مهر در رابطه با کاهش فشار و قطعی آب در بیشتر مناطق تهران گفت: امسال بارندگی ۴۶ درصد نسبت به سال‌های معمولی کمتر شده و نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد کاهش یافته است؛ همین امر موجب شده سدهای آبی در وضعیت بدی قرار بگیرند.
وی ادامه داد: ذخایر سدهای پنج‌گانه تهران نزدیک به شش درصد است. با توجه به افزایش مصرف و تشدید ضعف منابع آبی، امکان جبران وجود ندارد و باید فشار آب شهر کنترل شود. با شرایطی که ایجاد شده، فشار آب فقط تا طبقه دوم وجود دارد.
از سوی دیگر، محسن اردکانی، مدیرعامل آبفای استان تهران، درباره افت فشار آب در برخی از مناطق تهران در ۱۲ اسفند ماه به فارس گفت: اگر فشار آب در برخی از مناطق تعدیل نشود، همین میزان آبی هم که در اختیار است، از دست می‌رود. در حال حاضر برنامه‌ای برای جیره بندی آب در تهران وجود ندارد. افت فشار آب برای مدیریت شبکه است چرا که منابع آب محدودی در اختیار است.
تمامی اظهار نظرات مسئولان از بحران جدی آب و خشک شدن سدهای اطراف تهران نشان دارد. سدهای کرج و لتیان به طور بی‌سابقه‌ای خشک شده‌اند و این موضوع زنگ خطر بحران آب در پایتخت را به صدا درآورده است.
بحران آب در تهران و دیگر شهرهای ایران، علاوه بر کاهش بارندگی، نتیجه سیاست‌گذاری‌های نادرست و سومدیریت در حوزه منابع آبی است.
دولت‌های مختلف در سال‌های اخیر، با وجود هشدارهای کارشناسان، برنامه‌ریزی مناسبی برای حفظ و بهینه‌سازی مصرف آب انجام ندادند. وابستگی بیش از حد به منابع سطحی مانند سدها، بدون سرمایه‌گذاری کافی در مدیریت آب‌های زیرزمینی، باعث کاهش شدید ذخایر آبی شد.
حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز و برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی برای کشت محصول در مناطق کم‌آب، موجب فرونشست زمین و کاهش توان طبیعی سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش دسترسی پایدار به آب شده است.
همچنین، بخش قابل توجهی از آب در تهران و سایر شهرها به دلیل فرسودگی شبکه لوله‌کشی و نبود تعمیرات به‌موقع، قبل از رسیدن به مصرف‌کننده هدر می‌رود.
براساس گزارش‌هایی که اندیشکده تدبیر آب کرمان منتشر کرده، میزان هدر رفت آب در کشور بین ۲۸ تا ۳۰ درصد است. این اتفاق در حالی رخ داده که مقدار اتلاف آب در دنیا حدود ۹ تا ۱۲ درصد گزارش شده است. از عوامل اصلی که موجب بالا رفتن این هدر رفت می شوند می توان به مواردی نظیر برداشت ها از شبکه آب‌رسانی، فرسودگی تاسیسات آب و شبکه‌های آب‌رسانی اشاره کرد. در شبکه توزیع آب شهری نیز ۲۵ درصد هدر رفت آب وجود دارد.
لازم به ذکر است که گسترش بی‌رویه تهران و شهرهای اطراف آن، بدون در نظر گرفتن ظرفیت منابع آبی، فشار مضاعفی بر تامین آب وارد کرد. مجوزهای ساخت‌وساز بدون برنامه‌ریزی برای تامین آب، بحران را تشدید می‌کند.
مدیریت منابع آبی در ایران با تصمیم‌گیری‌های مقطعی و ناهماهنگی بین نهادهای مختلف تشدید می‌شود. برای مثال، تصمیماتی مانند انتقال آب بین‌حوضه‌ای، بدون در نظر گرفتن پیامدهای زیست‌محیطی، نه‌تنها بحران را حل نکرده بلکه تنش‌های اجتماعی را تشدید کرده است.
تنش آبی در تهران تنها ناشی از کاهش بارش نیست، بلکه محصول سال‌ها سومدیریت، بی‌برنامگی و سیاست‌های نادرست در بهره‌برداری از منابع آبی است. بدون اصلاح ساختاری سیاست‌های آبی، بازسازی زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی بلندمدت، این بحران در سال‌های آینده تشدید می‌شود./گسترش نیوز
