نورا حسینی: درختان، چه مثمر و چه غیرمثمر، چه با بن بالا و چه در میانسالی، اکنون به دو شیوه در دسترس‌اند؛ درختان قدیمی فروشی‌اند، و درختان کم‌سن‌تر کرایه داده می‌شوند.دیگر نیازی به نگرانی نیست؛ کافی است در سایت‌های آگهی جست‌وجو کنید تا به تصاویر درختانی در گلدان‌های بزرگ کنار این جمله برسید: "فروش و کرایه درخت برای پایان کار ساختمانی". این روش، راهی جدید برای دور زدن جرایم سنگین درخت‌کُشی است.
کاهش فشار بر درخت‌کُشان
در دوره مدیریت شهری گذشته، برای کنترل درخت‌کُشی، جرایم قطع درخت افزایش چشمگیری داشت. اما با تغییر مدیریت شهری، تصمیم‌گیران جدید این جرایم را از دیه انسان بالاتر دانستند و در نتیجه، در این دوره کمترین افزایش سالانه در این حوزه تصویب شد.
برخی از اعضای شورای ششم شهر تهران معتقدند چنین جریمه‌هایی، مردم را از درخت‌کاری و ایجاد فضای سبز در خانه‌هایشان دور می‌کند. براساس مصوبه شورای شهر، نرخ جرایم قطع درخت براساس محیط بن (قطر درخت)، نوع و موقعیت آن تعیین شده و این جرایم به‌صورت پلکانی افزایش یافته است. درختان کهنسال و اکولوژیک به دلیل ارزش زیست‌محیطی بالا، ضریب جریمه بیشتری دارند.
همچنین محل قرارگیری درختان نیز در میزان جریمه مؤثر است؛ به‌گونه‌ای که درختانی که در معابر عمومی، بوستان‌ها یا اماکن تاریخی قرار دارند، در صورت قطع‌شدن، جریمه بالاتری خواهند داشت.
تخلفات ادامه دارد؛ اجاره درخت برای پایان کار ساختمانی!
اما در شرایطی که انتظار می‌رفت این سیاست بازدارنده باشد، برخی اعضای شورا معتقدند تخلفات گسترده همچنان ادامه دارد و حتی روش‌های جدیدی برای دور زدن قانون شکل گرفته است.
با وجود سخت‌گیری‌های قانونی، حبیب کاشانی، خزانه‌دار شورای شهر تهران، پرده از روش جدیدی برای دور زدن قانون برداشت:
برخی افراد درختان کهنسال را اجاره می‌کنند تا در بازرسی‌های شهرداری، ملک خود را دارای درخت معرفی کنند. در یک مورد، درختی ۷۰ ساله با قیمت ۱۵ میلیون تومان اجاره داده شده و ۹ میلیون تومان هم هزینه جابه‌جایی آن با جرثقیل بوده است.
کاشانی تأکید کرد که چنین اقداماتی نه‌تنها چهره شهرداری را تخریب می‌کند، بلکه قانون را بی‌اثر می‌سازد. به گفته او، شورا و واحدهای حقوقی باید با جدیت این موضوع را بررسی کنند.
تخلفی که کاشانی به آن اشاره کرد، آگهی‌هایی است که در سایت دیوار منتشر شده و در آن‌ها، آگهی‌دهندگان اعلام می‌کنند که در صورت خشک شدن درخت قدیمی، می‌توانند آن را جایگزین کنند.
درختان قدیمی فقط فروخته می‌شوند، اما درختان با بن پایین، قابل اجاره نیز هستند. هزینه جرثقیل برای حمل درخت ۸ میلیون تومان است و درختان براساس نوع و قطر بن قیمت‌گذاری می‌شوند. به‌عنوان مثال، یک درخت چنار ۷۰ ساله حدود ۲۵ میلیون تومان قیمت دارد، که از جرایم پیش‌بینی‌شده برای قطع درخت کمتر است.
ناصر امانی: حفظ درختان مهم‌تر از توسعه فضای سبز است
اما تنها سازندگان در نابودی فضای سبز نقش ندارند، بی توجهی و کم آبی در این سال‌ها به درختان پایتخت آسیب زیادی زده است .
ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نسبت به وضعیت نگران‌کننده فضای سبز پایتخت هشدار داد. وی با اشاره به خشک شدن ۱۳ هزار درخت در تهران، تأکید کرد که در شرایط کنونی، حفظ درختان قدیمی از توسعه فضای سبز مهم‌تر است.
او گفت: گرچه در تمامی ادوار مدیریت شهری، توسعه فضای سبز دغدغه مهمی بوده، اما امروز موضوعی مهم‌تر وجود دارد: حفظ درختانی که از گذشته به ما به ارث رسیده‌اند. این درختان ارزشمند را نمی‌توان با کاشت نهال‌های جدید جایگزین کرد، بنابراین باید از آن‌ها مراقبت کنیم.
امانی همچنین نسبت به جابه‌جایی غیراصولی درختان در پروژه‌های عمرانی شهرداری هشدار داد و گفت: در بسیاری از پروژه‌ها، جابه‌جایی درختان بدون رعایت استانداردها انجام می‌شود. درختانی که بدون در نظر گرفتن شرایط مناسب منتقل می‌شوند، معمولاً دوام نمی‌آورند و خشک می‌شوند.
او به نمونه‌ای از این تخلفات در خیابان ستارخان اشاره کرد و گفت که فیلم‌های موجود نشان می‌دهد در جریان یک پروژه عمرانی، ریشه درختان در خاک باقی مانده یا درختان به‌صورت غیراصولی جابه‌جا شده‌اند، که در نهایت باعث از بین رفتن آن‌ها خواهد شد.
درآمد میلیاردی شهرداری از قطع درختان
در کنار هشدارها درباره تخلفات، بهروز شیخ‌رودی، کارشناس اقتصاد شهری معتقد است شهرداری تهران در کسب درآمد از محل عوارض قطع درختان رکورد شکنی کرده است . طبق گفته او، شهرداری تهران در دوره مدیریت زاکانی، ۲,۳۷۲ میلیارد تومان از این محل درآمد داشته است.
او همچنین به آمار کلی درآمدهای شهرداری اشاره کرد و گفت:در دوره مدیریت فعلی، ۸۰ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان از محل تخلف‌فروشی، ضابطه‌فروشی و شهرفروشی درآمد کسب شده است. این در حالی است که شفاف‌سازی درباره این درآمدها به کندی انجام می‌شود. هرچند بسیاری از متخلفان زیر بار دادن جریمه هم نمی روند.
یکی دیگر از پرونده‌های جنجالی این سال ها خشک شدن عمدی ۱۳ درخت در خیابان ولیعصر مقابل یک ملک تجاری بود . احسان صفایی، معاون خدمات شهری منطقه یک، اعلام کرد که مالک این ملک، عامدانه درختان را خشک کرده است، اما هنوز جریمه ۱۷۰ میلیارد تومانی آن پرداخت نشده است. او همچنین افزود که شهرداری برای جلوگیری از سوءاستفاده، این ملک را فریز کرده و اجازه نقل‌وانتقال آن را نداده است.
درختان این شهر حال‌وروز بهتری از ساکنانش ندارند!
درختان این شهر حال و روز بهتری از ساکنانش ندارند. هر روز تصویری از قطع درختان در گوشه‌ای از شهر منتشر می‌شود. مدیران شهری همواره منکر درخت‌کُشی هستند و ادعا می‌کنند که یا عمر درختان تمام شده، یا درگیر بیماری بوده‌اند، یا فقط جابه‌جا شده‌اند. اما آمارهای موجود و گزارش‌های منتشرشده چیز دیگری می‌گویند؛ درختان قطع می‌شوند، فروخته یا اجاره داده می‌شوند، و جای خالی آن‌ها با تخلفات جدید پر می‌شود.
